Che Guevara: Różnice pomiędzy wersjami

Ernesto Rafael Guevara de la Serna
	; Ernesto „Che” Guevara
Data i miejsce urodzenia	14 czerwca 1928 ; Rosario, Argentyna
Data i miejsce śmierci	9 października 1967 ; La Higuera, Boliwia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja nieprzejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 13:36, 1 lut 2012

Ernesto Guevara de la Serna, znany powszechnie jako Ernesto Che Guevara, posługujący się pseudonimem Fernando Sacamuelas (1928–1967) – rewolucjonista i pisarz argentyński, jedna z głównych postaci rewolucji kubańskiej.

Biografia

Jego rodzicami byli Celia de la Serna i Ernesto Guevara Lynch^[1]. Z powodu astmy nie chodził do szkoły do 9 roku życia. W marcu 1937 roku na polecenie władz oświatowych Alta Gracia został wysłany do drugiej klasy w San Martin^[2]. W trzeciej klasie uzyskiwał wysokie oceny z czytania, pisania, nauk moralnych, historii, geografii i geometrii, a niskie z rysunku, sportu, muzyki i tańca. Jego zachowanie przez 2 semestry było dobre, natomiast w trzecim nieodpowiednie. Jego wychowawczynią była Elba Rossi de Oviedo Zaleya^[2]. W marcu 1942 roku rozpoczął naukę w szkole średniej bachillerato a latem 1943 roku razem z rodziną przeniósł się do Cordoby^[2]. W 1945 roku rozpoczął naukę filozofii^[3]. Po ukończeniu osiemnastego roku życia tuż przed końcem roku szkolnego podjął pracę zarobkową w laboratorium Dirección provincial de Vialidad. Pracę porzucił, gdy dowiedział się o wylewie swojej babci Any Isabel, przy której spędził ostatnie 17 dni jej życia^[4].

Po śmierci babci złożył podanie o przyjęcie na wydział medycyny w Buenos Aires. Podczas studiów pracował m.in w Clínica Pisani^[5]. Podczas pierwszego roku studiów wezwano go przed komisję wojskową i uznano za niezdolnego do służby z powodu "ograniczonej wydolności fizycznej"^[6]. Pod koniec trzeciego roku studiów wybrał się na wycieczkę motocyklową na motocyklu Norton 500 w głąb Argentyny^[7]. Na skutek wyprawy zaczął pisać dzienniki oraz podróżować. Po kilku dniach pobytu w Cordobie wyruszył na biwak na północ od miasta, skąd pojechał do leprozorium Jose Puente na obrzeżach San Francisco del Chañar, gdzie zajmował się badaniami nad trędowatymi.

Założył pierwszy kubański obóz pracy dla wrogów i dysydentów. Zachwalał "skuteczną nienawiść, która czyni z człowieka efektywną, działającą szybko, selektywnie i bezwzględnie maszynę do zabijania"^[8]. W trakcie kryzysu kubańskiego w wywiadzie dla amerykańskich mediów Guevara zadeklarował, że byłby gotów sprowokować światowy konflikt nuklearny dla zniszczenia kapitalizmu.

Niejednokrotnie oddziały dowodzone przez Che wypuszczały pojmanych żołnierzy i oficerów. Tłumacząc to w ten sposób- my, rewolucjoniści, jesteśmy ludźmi moralnie uczciwymi, nie będziemy się znęcać nad bezbronnym przeciwnikiem. Z militarnego punktu widzenia był to gigantyczny błąd który doprowadził do rozbicia oddziałów w Boliwii i śmierci Che Guevary, żołnierze najczęściej informowali przełożonych o położeniu partyzanckich oddziałów^[9].

Od 1966 organizował oddziały partyzanckie w Boliwii, gdzie został wzięty do niewoli i zastrzelony przez pijanego boliwijskiego sierżanta, Mario Terána.

Opinie o Guevarze

Na Kubie uważany jest za bohatera narodowego, jako mityczny wyzwoliciel traktowany jest również w niektórych krajach Ameryki Łacińskiej, gdzie stawiane są mu pomniki.

Wokół osoby Guevary wyrósł rodzaj kultu (zob. kult Che), objawiającego się głównie w umieszczaniu jego wizerunku na ścianach, ubraniach, plakietkach itp. Guevara stał się symbolem radykalnych ruchów lewicowych w Ameryce Łacińskiej i rewolty studenckiej z 1968 r. w USA i Europie Zachodniej. Dla jego zwolenników jest on wzorcem rewolucjonisty, który poświęcił życie w bezkompromisowej walce o wcielenie w życie idei socjalizmu^[10].

Wybrane dzieła literackie

Dzienniki motocyklowe (Diarios de motocicleta)
Dziennik z Boliwii (El diario del Che en Bolivia)
Epizody wojny rewolucyjnej (Pasajes de la guerra revolucionaria)
Moja rewolucja (Casa de las Américas)
Wojna partyzancka (La guerra de guerrillas)

Zobacz też

Dzienniki motocyklowe – film w reżyserii Waltera Sallesa
Che – dylogia filmowa w reżyserii Stevena Soderbergha
guevaryzm

Bibliografia

Grigulevič, Iosif Romual'dovič: Ernesto Che Guevara/ Josif Ławriecki; tł. Ignacy Bukowski.. Wyd. 2. Warszawa: Studencka Oficyna Wydawnicza ZSP "Alma-Press", 1986, s. 328. ISBN 83-7020-004-4.
Jon Lee Andersoon: Che Guevara. Warszawa: Amber, 2008. ISBN 978-83-241-3199-0.
Pascal Fontaine: Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania. Warszawa: Prószyński, 1999, s. 609-610. ISBN 83-7180-326-5.

↑ Jon Lee Andersoon: Che Guevara. Warszawa: Amber, 2008, s. 15. ISBN 978-83-241-3199-0.
↑ ^a ^b ^c Jon Lee Andersoon: Che Guevara. Warszawa: Amber, 2008, s. 24. ISBN 978-83-241-3199-0.
↑ Jon Lee Andersoon: Che Guevara. Warszawa: Amber, 2008, s. 37. ISBN 978-83-241-3199-0.
↑ Jon Lee Andersoon: Che Guevara. Warszawa: Amber, 2008, s. 39. ISBN 978-83-241-3199-0.
↑ Jon Lee Andersoon: Che Guevara. Warszawa: Amber, 2008, s. 40. ISBN 978-83-241-3199-0.
↑ Jon Lee Andersoon: Che Guevara. Warszawa: Amber, 2008, s. 42. ISBN 978-83-241-3199-0.
↑ Jon Lee Andersoon: Che Guevara. Warszawa: Amber, 2008, s. 50. ISBN 978-83-241-3199-0.
↑ Pascal Fontaine: Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania. Warszawa: Prószyński, 1999, s. 609-610. ISBN 83-7180-326-5.
↑ http://wyborcza.pl/kapuscinski/1,104862,451062.html
↑ World: Che: A Myth Embalmed in a Matrix of Ignorance. TIME. [dostęp 2011-11-26].

Szablon:Link FA Szablon:Link FA Szablon:Link FA Szablon:Link FA Szablon:Link FA Szablon:Link FA Szablon:Link FA Szablon:Link FA Szablon:Link FA

Szablon:Link GA Szablon:Link GA

[1] Jon Lee Andersoon: Che Guevara. Warszawa: Amber, 2008, s. 15. ISBN 978-83-241-3199-0.

[autonazwa1-2] Jon Lee Andersoon: Che Guevara. Warszawa: Amber, 2008, s. 24. ISBN 978-83-241-3199-0.

[3] Jon Lee Andersoon: Che Guevara. Warszawa: Amber, 2008, s. 37. ISBN 978-83-241-3199-0.

[4] Jon Lee Andersoon: Che Guevara. Warszawa: Amber, 2008, s. 39. ISBN 978-83-241-3199-0.

[5] Jon Lee Andersoon: Che Guevara. Warszawa: Amber, 2008, s. 40. ISBN 978-83-241-3199-0.

[6] Jon Lee Andersoon: Che Guevara. Warszawa: Amber, 2008, s. 42. ISBN 978-83-241-3199-0.

[7] Jon Lee Andersoon: Che Guevara. Warszawa: Amber, 2008, s. 50. ISBN 978-83-241-3199-0.

[8] Pascal Fontaine: Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania. Warszawa: Prószyński, 1999, s. 609-610. ISBN 83-7180-326-5.

[9] ttp://wyborcza.pl/kapuscinski/1,104862,451062.html

[10] World: Che: A Myth Embalmed in a Matrix of Ignorance. TIME. [dostęp 2011-11-26].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

@@ Linia 29: / Linia 29: @@
 Po śmierci babci złożył podanie o przyjęcie na wydział medycyny w [[Buenos Aires]]. Podczas studiów pracował m.in w Clínica Pisani<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Andersoon |imię=Jon Lee|autor=Jon Lee Andersoon |tytuł=Che Guevara|wydawca=Amber|miejsce=Warszawa|data=2008|strony=40|isbn=978-83-241-3199-0}}</ref>. Podczas pierwszego roku studiów wezwano go przed komisję wojskową i uznano za niezdolnego do służby z powodu "ograniczonej wydolności fizycznej"<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Andersoon |imię=Jon Lee|autor=Jon Lee Andersoon |tytuł=Che Guevara|wydawca=Amber|miejsce=Warszawa|data=2008|strony=42|isbn=978-83-241-3199-0}}</ref>.
-Pod koniec trzeciego roku studiów wybrał się na wycieczkę motocyklową na motocyklu Norton 500 w głąb Argentyny<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Andersoon |imię=Jon Lee|autor=Jon Lee Andersoon |tytuł=Che Guevara|wydawca=Amber|miejsce=Warszawa|data=2008|strony=50|isbn=978-83-241-3199-0}}</ref>. Na skutek wyprawy zaczął pisać dzienniki oraz podróżować. Po kilku dniach pobytu w Cordobie wyruszył na biwak na północ od miasta, skąd pojechał do [[leprozorium]] Jose Puente na obrzeżach San Francisco del Chañar, gdzie zajmował się badaniami nad trędowatymi. W 1965 walczył w [[Kongo|Kongu]] i [[Tanzania|Tanzanii]].
+Pod koniec trzeciego roku studiów wybrał się na wycieczkę motocyklową na motocyklu Norton 500 w głąb Argentyny<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Andersoon |imię=Jon Lee|autor=Jon Lee Andersoon |tytuł=Che Guevara|wydawca=Amber|miejsce=Warszawa|data=2008|strony=50|isbn=978-83-241-3199-0}}</ref>. Na skutek wyprawy zaczął pisać dzienniki oraz podróżować. Po kilku dniach pobytu w Cordobie wyruszył na biwak na północ od miasta, skąd pojechał do [[leprozorium]] Jose Puente na obrzeżach San Francisco del Chañar, gdzie zajmował się badaniami nad trędowatymi.
-Założył pierwszy kubański obóz pracy dla wrogów i [[Dysydent (polityka)|dysydentów]]. Zachwalał ''"skuteczną nienawiść, która czyni z człowieka efektywną, działającą szybko, selektywnie i bezwzględnie maszynę do zabijania"''<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Fontaine |imię=Pascal|autor=Pascal Fontaine |tytuł=Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania |wydawca=Prószyński|miejsce=Warszawa|data=1999|strony=609-610|isbn=83-7180-326-5}}</ref>. W trakcie [[kryzys kubański|kryzysu kubańskiego]] w wywiadzie dla amerykańskich mediów Guevara zadeklarował, że byłby gotów sprowokować światowy konflikt nuklearny dla zniszczenia kapitalizmu. Ale cel zostałby osiągnięty. Razem z nami na dnie oceanu wylądowałby również jankeski imperializm.
+Założył pierwszy kubański obóz pracy dla wrogów i [[Dysydent (polityka)|dysydentów]]. Zachwalał ''"skuteczną nienawiść, która czyni z człowieka efektywną, działającą szybko, selektywnie i bezwzględnie maszynę do zabijania"''<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Fontaine |imię=Pascal|autor=Pascal Fontaine |tytuł=Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania |wydawca=Prószyński|miejsce=Warszawa|data=1999|strony=609-610|isbn=83-7180-326-5}}</ref>. W trakcie [[kryzys kubański|kryzysu kubańskiego]] w wywiadzie dla amerykańskich mediów Guevara zadeklarował, że byłby gotów sprowokować światowy konflikt nuklearny dla zniszczenia kapitalizmu.
 Niejednokrotnie oddziały dowodzone przez Che wypuszczały pojmanych żołnierzy i oficerów. Tłumacząc to w ten sposób- ''my, rewolucjoniści, jesteśmy ludźmi moralnie uczciwymi, nie będziemy się znęcać nad bezbronnym przeciwnikiem''. Z militarnego punktu widzenia był to gigantyczny błąd który doprowadził do rozbicia oddziałów w Boliwii i śmierci Che Guevary, żołnierze najczęściej informowali przełożonych o położeniu partyzanckich oddziałów<ref>http://wyborcza.pl/kapuscinski/1,104862,451062.html</ref>.