Turystyka na Białorusi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Turystyka na Białorusi – jedna z gałęzi gospodarki Białorusi. Stanowi 2,2% PKB. Państwo jest odwiedzane przez kilkaset tysięcy turystów rocznie, przy czym większość z nich przyjeżdża z Rosji, Litwy i Polski. Na Białorusi znajdują się cztery obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO oraz cztery parki narodowe i dwa rezerwaty przyrody.

Podstawowe dane[edytuj | edytuj kod]

Dzierżyńska Góra

Białoruś jest państwem śródlądowym, położonym w Europie Wschodniej. Jest krajem nizinnym i bagnistym, którego średnia wysokość wynosi 160 m, a najwyższym punktem jest Dzierżyńska Góra o wysokości 346 m n.p.m.[1] Obejmuje zachodnią część Niziny Wschodnioeuropejskiej, z której wyróżnia się Nizinę Poleską, Nizinę Połocką i Pojezierze Białoruskie, natomiast jego środkową część zajmują Wysoczyzny Białoruskie[2]. Białoruś od 2005 roku jest członkiem Światowej Organizacji Turystyki[3]. Głównymi ośrodkami turystycznymi są Mińsk, zachodnia Białoruś z Grodnem i Brześciem, a także Nowogródek i Nieśwież[4]. Ruch turystyczny na terenie państwa zaczął tworzyć się w latach 20. XX wieku[5].

Przyroda i klimat[edytuj | edytuj kod]

Jeziora Brasławskie
Białoruska część Puszczy Białowieskiej

Według danych za 2020 rok, 40% powierzchni kraju stanowiły lasy[6]. Ważniejsze kompleksy leśne to Puszcza Białowieska, Puszcza Grodzieńska i Puszcza Nalibocka[2]. Na terytorium Białorusi znajdują się cztery parki narodowe: PN Puszcza Białowieska, PN Jeziora Brasławskie, Prypecki Park Narodowy i Naroczański Park Narodowy[7] oraz dwa rezerwaty przyrody: Berezyński Rezerwat Biosfery i Poleski Państwowy Rezerwat Radiacyjno-Ekologiczny[8], a także ponad 10 tys. jezior: polodowcowych na Pojezierzu Białoruskim (w tym największe Narocz) oraz bagiennych na Nizinie Poleskiej[2][9].

Białoruś leży w strefie klimatu umiarkowanego. Średnie temperatury wynoszą od –4 °C do 8 °C w styczniu i 17–19 °C w lipcu. Opadów jest niewiele, ok. 500–700 mm rocznie[2][9].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Muzeum Wielkiej Wojny Ojczyźnianej w Mińsku
Zamek w Mirze

Na Białorusi znajdują się cztery obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO: zamki w Mirze i Nieświeżu, Puszcza Białowieska (wspólnie z Polską) oraz kilka stacji pomiarowych wchodzących w skład południka Struvego[10]. Ponadto, na państwowej liście zabytków historyczno-kulturowych umieszczono ponad 5,5 tys. obiektów[11][12].

W 2018 roku w kraju było 159 muzeów, które odwiedziło niemal 7 mln turystów. Najczęściej odwiedzane były Muzeum Wielkiej Wojny Ojczyźnianej w Mińsku, Twierdza Brzeska, zamek w Nieświeżu, zespół pałacowo-parkowy w Homlu i zamek w Mirze[13]. Oprócz zamków w Mirze i Nieświeżu, tego typu budowle lub ich ruiny można zobaczyć również w Krewie, Lidzie, Nowogródku, Lubczu, Holszanach, Różanie i Bychowie(inne języki). W średniowieczu na terenie obecnej Białorusi znajdowało się wiele wież obronnych, jednak do współczesnych czasów przetrwała jedynie Baszta Kamieniecka[14].

Wśród obiektów historycznych można również wymienić Chatyń, Kopiec Chwały oraz Linię Stalina[15].

Turystyka religijna[edytuj | edytuj kod]

Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Budsławiu
Sobór Świętego Ducha w Mińsku
Cerkiew św. Michała Archanioła w Synkowiczach

Głównymi ośrodkami kultu religijnego na Białorusi są monastyr Zaśnięcia Matki Bożej w Żyrowiczach z ikoną Matki Boskiej Żyrowickiej, monastyr Przemienienia Pańskiego i św. Eufrozyny Połockiej w Połocku, w którym znajdują się relikwie św. Eufrozyny Połockiej, oraz sobór Świętego Ducha w Mińsku – główna świątynia prawosławna Białorusi. Ośrodkami kultu katolickiego są natomiast kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Budsławiu z ikoną Matki Boskiej Budsławskiej oraz kościół Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny i klasztor Brygidek w Grodnie. Celem pielgrzymek jest także wieś Rosica w obwodzie witebskim, gdzie w czasie wojny zginęli księża Jerzy Kaszyra i Antoni Leszczewicz[16].

Ponadto w państwie można odwiedzić trzy świątynie obronne: kościół Świętego Jana Chrzciciela w Komajach, cerkiew Narodzenia Matki Bożej w Murowance i cerkiew Świętego Michała Archanioła w Synkowiczach[14], umieszczone na liście informacyjnej UNESCO, podobnie jak kilka innych obiektów sakralnych: cerkiew Przemienienia Pańskiego i sobór św. Zofii w Połocku, cerkiew Świętych Borysa i Gleba w Grodnie, żeński monastyr św. Mikołaja w Mohylewie i drewniane cerkwie Polesia[17].

Wśród zabytków sakralnych można również wymienić cerkiew Wszystkich Świętych oraz Sobór Świętych Piotra i Pawła w Mińsku, Sobór Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny i Cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego w Witebsku, Sobór Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Mohylewie, Sobór św. Symeona i Cerkiew Bracka w Brześciu, Sobór Świętych Piotra i Pawła w Homlu oraz Sobór Zmartwychwstania Pańskiego w Borysowie[17].

W Turowie, niegdyś najważniejszym po Połocku miejscu kultu religijnego, można zobaczyć kamienne krzyże, drewnianą cerkiew Wszystkich Świętych oraz fragmenty świątyni z XII wieku[17].

W Iwiu znajduje się najstarszy drewniany meczet na Białorusi. Ponadto na terytorium państwa zachowało się 78 cmentarzy żydowskich i ponad 100 synagog i jesziw[18].

Turystyka aktywna[edytuj | edytuj kod]

Puszcza Nalibocka
Stok w Siliczach

Na Białorusi popularnością, zwłaszcza na obszarach wiejskich, cieszy się turystyka rowerowa[19]. W ostatnich latach powstaje coraz więcej tras rowerowych, zarówno w miastach, jak i poza nimi[20]. W 2009 roku w Mińsku otwarto trasę o długości 27 km, która przecina całe miasto od północnego zachodu na południowy wschód[19]. Oprócz tego, na terenie kraju znajduje się kilka tras prowadzących przez tereny zielone. Pierwsza z nich[20], Wałożynskija gascinicy, została otwarta w 2014 roku i początkowo liczyła 140 km[21], jednakże obecnie liczy ponad 200 km[22]. Znajduje się ona w rejonie wołożyńskim i przebiega m.in. przez Puszczę Nalibocką. Inne tego typu trasy znajdują się też w Puszczy Białowieskiej[20].

Ze względu na dużą liczbę jezior, państwo dysponuje dobrymi warunkami do wędkarstwa. Szczególnie popularny pod tym względem jest obwód witebski, w którym znajduje się ponad 2800 jezior. Można w nich znaleźć ponad 30 gatunków ryb[23].

Ponadto w państwie znajduje się kilka ośrodków narciarskich, m.in. Siliczy, a także w Łohojsku, Mozyrzu oraz w Mińsku (Sołniecznaja Dolina)[24].

Turystyka zdrowotna[edytuj | edytuj kod]

Sanatoria i uzdrowiska stanowią jedną z ważniejszych gałęzi krajowej turystyki[25]. Początki lecznictwa sanatoryjnego na Białorusi sięgają XIX wieku, jednakże podobne instytucje istniały już wcześniej. Już w XVI wieku mówiono o źródłach wód leczniczych w Barkowszczyźnie (obecnie w rejonie uszackim). Przed 1830 rokiem istniała tam lecznica, a w 1855 roku utworzono prywatne sanatorium. W 1892 roku Jakub Jodko Narkiewicz otworzył w swoim majątku Nadnioman (obecnie w rejonie uzdowskim) sanatorium o tej samej nazwie, w którym stosowano innowacyjne metody leczenia: kąpiele lecznicze, wody mineralne, żywność dietetyczną, ale również stworzone i opatentowane przez Narkiewicza elektroterapię i elektromasaż. W sąsiedztwie majątku Nadnioman działa obecnie sanatorium Podjelniki[26].

W 2021 roku na Białorusi funkcjonowało ponad 100 sanatoriów[27], część z nich położona jest w parkach narodowych i rezerwatach (najwięcej w Naroczańskim Parku Narodowym)[26]. Kilka białoruskich sanatoriów, powstałych w czasach ZSRR, jest położonych poza granicami Białorusi: w Rosji, na Łotwie, Litwie i Krymie[26]. Ponadto, w Soligorsku działa jedyna w krajach WNP jaskinia lecznicza[28][29], otwarta w 1990 roku[30].

Ponadto, w 2018 roku ponad 150 tys. obcokrajowców odwiedziło Białoruś w celu poddania się zabiegom medycznym[31].

Turystyka przemysłowa[edytuj | edytuj kod]

Dzień otwarty w fabryce BiełAZu w Żodzinie, 2007 rok

Coraz większą popularność zdobywa turystyka industrialna. Wycieczki po fabrykach organizują BiełAZ, Mińska Fabryka Traktorów, przedsiębiorstwa produkujące żywność, fabryki zabawek i pamiątek. W Baranowiczach, będących ważnym ośrodkiem przemysłowym, stworzono sieć tras turystycznych obejmujących zwiedzanie różnych obiektów przemysłowych[32].

Baza noclegowa i odwiedzający[edytuj | edytuj kod]

Hotel Dźwina w Połocku
Hotel w Stolinie

Według danych za 2019 rok, Białoruś dysponuje 1089 obiektami noclegowymi (w tym 597 hotelami) oraz 2760 obiektami agroturystycznymi. W branży turystycznej w tymże roku pracowało 5,6% społeczeństwa[33]. W 2019 roku Białoruś odwiedziło 405 tys. turystów, z czego ponad połowa z Rosji, natomiast łącznie około ⅓ odwiedzających stanowili przyjezdni z Litwy i Polski[34]. Według danych za 2016 rok, turystyka stanowiła 2,2% krajowego PKB[33].

Transport[edytuj | edytuj kod]

Metro w Mińsku
Fragment drogi magistralnej M1 w pobliżu Orszy
Mapa stołecznego metra

Najważniejszy międzynarodowy port lotniczy znajduje się w Mińsku, natomiast krajowe są położone w miastach obwodowych[35][36]. Długość linii kolejowych na Białorusi w 2019 roku wyniosła 5 479,8 km, z czego 1 227,9 było zelektryfikowane, natomiast sieć dróg kołowych liczyła 102,8 tys. km[37]. Główną linią kolejową jest Brześć-Baranowicze-Mińsk-Orsza, będąca częścią magistrali Berlin-Warszawa-Moskwa[35]. Kolej dociera do ponad 2 tys. miejscowości[38].

W skład sieci drogowej wchodzi 12 dróg magistralnych. Przez Białoruś przebiega pięć tras europejskich: E28, E30, E85, E95 i E271[39]. Od 2013 roku na głównych drogach obowiązuje elektroniczny system opłat BelToll. Łączna długość płatnych dróg wynosi niemal 1 800 km. Z opłat są zwolnione pojazdy poniżej 3,5 tony zarejestrowane na Białorusi lub w państwach, z którymi Białoruś pozostaje w unii celnej (Rosja, Kazachstan, Armenia, Kirgistan)[40]. Między miastami kursują autobusy i marszrutki[38]. W Mińsku funkcjonuje jedyne w państwie metro, ponadto w kilku miastach pasażerów obsługują trolejbusy i tramwaje[38].

Transport wodny nie odgrywa ważnej roli w turystyce na Białorusi, mimo gęstej sieci rzek i jezior. Łączna długość żeglownych odcinków rzek w kraju wynosi 2,9 tys. km. Średnia długość rejsów linii wycieczkowych wynosi ok. 14 km na jednego pasażera. Rejsy odbywają się na kilkunastu statkach motorowych w kilku białoruskich miastach oraz na Kanale Augustowskim, jednakże rynek wycieczek zorganizowanych transportem wodnym praktycznie nie istnieje, mimo obecności dużych rzek płynących przez malownicze tereny oraz bogatego dziedzictwa historyczno-kulturowego[41]. Głównymi kanałami żeglugowymi są Dniepr, Niemen, Berezyna oraz kanał Dniepr-Bug[35]. Białoruś dysponuje 10 portami rzecznymi[38].

Promocja turystyki i wydarzenia kulturalne[edytuj | edytuj kod]

Mińsk Arena podczas MŚ w hokeju 2014

Władze białoruskie podejmują działania mające na celu promocję turystyki za granicą. Zalicza się do nich m.in. organizację międzynarodowych zawodów sportowych i wydarzeń kulturalnych oraz stopniowe wprowadzanie ruchu bezwizowego. 12 czerwca 2015 roku umożliwiono zwiedzanie białoruskiej części Puszczy Białowieskiej bez konieczności wyrabiania wizy[42]. 26 października 2016 roku wprowadzono ruch bezwizowy na terenie Kanału Augustowskiego, Grodna oraz części rejonu grodzieńskiego do 5 dni, początkowo na okres do 31 grudnia 2017 roku[43]. 1 stycznia 2018 ruchem bezwizowym objęto również Brześć i część obwodu brzeskiego oraz wydłużono go do 10 dni[44].

Ponadto, w 2017 roku wprowadzono ruch bezwizowy dla obywateli 80 państw (w tym całej Unii Europejskiej), przylatujących na Białoruś samolotem na okres do 5 dni[45]. 27 lipca 2018 roku przedłużono okres pobytu bezwizowego do 30 dni[46]. Od 15 kwietnia 2022 wprowadzono ruch bezwizowy dla obywateli Litwy i Łotwy (wliczając nieobywateli), obowiązujący do końca roku, natomiast 1 lipca 2022 ruchem bezwizowym objęto również obywateli Polski[47][48][49]. Pod koniec 2022 roku przedłużono obowiązywanie ruchu bezwizowego dla obywateli tych państw do końca 2023 roku[50][51], a pod koniec 2023 roku przedłużono jego obowiązywanie również do końca 2024 roku[52].

Tymczasowy ruch bezwizowy wprowadzono również w 2014 roku przy okazji mistrzostw świata w hokeju[53] oraz w 2019 roku przy okazji igrzysk europejskich odbywających się w Mińsku[54][55], a także podczas Konkursu Piosenki Eurowizji dla Dzieci 2018[56].

Na Białorusi odbywają się też inne wydarzenia kulturalne i sportowe, np. liczne turnieje rycerskie i festiwale kultury średniowiecznej[57], juniorskie mistrzostwa świata w biathlonie (2015) i mistrzostwa świata studentów w łyżwiarstwie szybkim (2018). W 2019 roku państwo dysponowało ponad 23 tys. obiektów sportowych, w tym 149 stadionami, 4517 halami sportowymi i 337 basenami[58]. W 2014 roku w obwodzie grodzieńskim odbył się również pierwszy festiwal wczesnośredniowiecznej kultury, którego uczestnicy płynęli łodziami stylizowanymi na średniowieczne, a także brali udział w wystawach i jarmarkach[59], z kolei w 2010 roku w rejonie bychowskim po raz pierwszy zorganizowano festiwal łączący koncerty muzyczne z zawodami wędkarskimi[60]. Na Białorusi są też obchodzone tradycyjne słowiańskie święta, takie jak Noc Kupały[61] czy Maslenica[62].

Stałym ruchem bezwizowym z Białorusią są objęte (stan na 2021): Armenia, Azerbejdżan, Gruzja, Kazachstan, Kirgistan, Mołdawia, Rosja, Tadżykistan, Ukraina i Uzbekistan. Ponadto do 90 dni na terytorium Białorusi mogą przebywać obywatele Argentyny, Brazylii, Izraela (do 90 dni na każde 180 dni), Mongolii, Wenezueli oraz Zjednoczonych Emiratów Arabskich, a do 30 dni – obywatele Chin (wraz z Makau i Hongkongiem), Czarnogóry, Ekwadoru, Kataru, Kuby, Serbii i Turcji[63].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Belarus. [w:] The World Factbook [on-line]. CIA. [dostęp 2021-06-26]. (ang.).
  2. ↑ a b c d Kruczek 2008 ↓, s. 181.
  3. ↑ Member states. Światowa Organizacja Turystyki. [dostęp 2021-06-26]. (ang.).
  4. ↑ Kruczek 2008 ↓, s. 182–183.
  5. ↑ Уладзімір Ганапольскі: Турызм. W: Беларуская энцыклапедыя ў 18 тамах. T. 16: Трыпалі — Хвіліна. Mińsk: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2003, s. 59. ISBN 985-11-0263-6. (biał.).
  6. ↑ Статистический ежегодник Республики Беларусь, 2020. Национальный статистический комитет Республики Беларусь, 2020. s. 232. [dostęp 2021-06-26]. (ros.).
  7. ↑ Национальные парки. Министерство природных ресурсов и охраны окружающей среды Республики Беларусь. [dostęp 2021-06-26]. (ros.).
  8. ↑ Национальные парки и заповедники Беларуси. [w:] BelarusTravel [on-line]. Национальное агентство по туризму. [dostęp 2021-06-26]. (ros.).
  9. ↑ a b Białoruś. Warunki naturalne, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-06-26].
  10. ↑ Belarus. UNESCO. [dostęp 2021-06-25]. (ang.).
  11. ↑ Дзяржаўны спiс гiсторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублiкi Беларусь. Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь. [dostęp 2021-06-28]. (biał.).
  12. ↑ Историко-культурный туризм. Президент Республики Беларусь. [dostęp 2021-06-28]. (ros.).
  13. ↑ Туризм и туристические ресурсы в Республике Беларусь 2019. Mińsk: Национальный статистический комитет Республики Беларусь, 2019, s. 63–64. ISBN 978-985-7184-62-0. (ros.).
  14. ↑ a b Средневековые битвы и рыцарские фестивали в Беларуси. BelarusBY. [dostęp 2021-06-30]. (ros.).
  15. ↑ Военно-исторический туризм. Министерство спорта и туризма Республики Беларусь. [dostęp 2021-12-16]. (ros.).
  16. ↑ Решетников 2012 ↓, s. 111–112.
  17. ↑ a b c Религиозный туризм в Беларуси. BelarusBY. [dostęp 2021-06-30]. (ros.).
  18. ↑ Религиозный туризм. Министерство спорта и туризма Республики Беларусь. [dostęp 2021-12-16]. (ros.).
  19. ↑ a b Велотуризм в Беларуси. BelarusBY. [dostęp 2021-06-28]. (ros.).
  20. ↑ a b c А.С. Баран, А.С. Балдина: Велотуризм в Республике Беларусь: состояние и перспективы. W: Современный механизм функционирования торгового бизнеса и туристической индустрии: реальность и перспективы: материалы III Международной научно-практической конференции студентов и молодых ученых, г. Минск, 6–7 декабря 2018 г.. Mińsk: БГЭУ, 2019, s. 417–418. ISBN 978-985-564-243-6. (ros.).
  21. ↑ А. Е. Яротов, Н. В. Гагина, В. В. Борисенко: Геоэкологический подход в устойчивом развитии экотуристических кластеров. W: Современные проблемы ландшафтоведения и геоэкологии: материалы VI Междунар. науч. конф. (к 110-летию со дня рождения профессора В. А. Дементьева), Минск, 13–16 нояб. 2018 г.. Mińsk: БГУ, 2018, s. 164–167. ISBN 978-985-566-664-7. (ros.).
  22. ↑ Зеленый маршрут «Валожынскія гасцінцы». Главное управление спорта и туризма Минского областного исполнительного комитета. [dostęp 2021-06-28]. (ros.).
  23. ↑ Активный отдых в Беларуси. BelarusBY. [dostęp 2021-06-30]. (ros.).
  24. ↑ Горнолыжные курорты Беларуси. BelarusBY. [dostęp 2021-06-26]. (ros.).
  25. ↑ Решетников 2012 ↓, s. 20.
  26. ↑ a b c Санатории Беларуси. BelarusBY. [dostęp 2021-06-30]. (ros.).
  27. ↑ Поиск по всем объектам. Санатории Беларуси. [dostęp 2021-06-30]. (ros.).
  28. ↑ Единственный спелярий в СНГ действует в Солигорске. Biełteleradyjokampanija, 2013-08-13. [dostęp 2021-06-30]. (ros.).
  29. ↑ Е.А. Милашевич: Экспорт медицинских услуг Беларуси: тенденции развития и направления стимулирования. Mińsk: Беларуская навука, 2017, s. 111. ISBN 978-985-08-2199-7. (ros.).
  30. ↑ История больницы. Республиканская Больница Спелеолечения. [dostęp 2021-06-30]. (ros.).
  31. ↑ Лечение в Беларуси. BelarusBY. [dostęp 2021-12-03]. (ros.).
  32. ↑ Промышленный туризм в Беларуси. BelarusBY. [dostęp 2021-06-30]. (ros.).
  33. ↑ a b Туризм и туристические ресурсы в Республике Беларусь 2020. Национальный статистический комитет Республики Беларусь, 2020. s. 6. [dostęp 2021-06-26]. (ros.).
  34. ↑ Туризм и туристические ресурсы в Республике Беларусь 2020. Национальный статистический комитет Республики Беларусь, 2020. s. 13. [dostęp 2021-06-26]. (ros.).
  35. ↑ a b c Białoruś. Gospodarka, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-06-27].
  36. ↑ Решетников 2012 ↓, s. 17.
  37. ↑ Транспорт в Республике Беларусь, 2020. Национальный статистический комитет Республики Беларусь. s. 11. [dostęp 2021-06-27]. (ros.).
  38. ↑ a b c d Транспорт Беларуси. BelarusBY. [dostęp 2021-06-30]. (ros.).
  39. ↑ И. А. Немов, И. Ф. Чикун, О. В. Москальцов, Т. Н. Саевич: Основы управления транспортным средством и безопасность движения. Mińsk: Белорусский национальный технический университет, 2016, s. 84–85. ISBN 978-985-550-822-0. (ros.).
  40. ↑ Вождение в Беларуси. BelarusBY. [dostęp 2021-12-03]. (ros.).
  41. ↑ Решетников 2012 ↓, s. 15–16.
  42. ↑ Bez wizy do białuruskiej części puszczy. Białowieski Park Narodowy. [dostęp 2021-06-26].
  43. ↑ Иностранные туристы могут приезжать на Августовский канал без визы. Białoruska Agencja Telegraficzna, 2016-10-26. [dostęp 2021-06-26]. (ros.).
  44. ↑ Białoruś: od Nowego Roku na 10 dni bez wiz do Grodna, Brześcia i okolic. Polskie Radio, 2017-12-26. [dostęp 2021-06-28].
  45. ↑ Belarus introduces five-day visa-free regime for citizens of 80 countries. Białoruska Agencja Telegraficzna, 2017-01-09. [dostęp 2021-06-26]. (ang.).
  46. ↑ Bezwizowy tryb wjazdu i wyjazdu cudzoziemców na termin do 30 dób. Ambasada Białorusi w Polsce. [dostęp 2021-06-26].
  47. ↑ Безвизовый въезд в Беларусь для граждан Литвы, Латвии и Польши. Państwowy Komitet Graniczny Republiki Białoruś. [dostęp 2022-07-11]. (ros.).
  48. ↑ Гражданам Польши разрешен безвизовый въезд в Беларусь. Sowietskaja Biełorussija, 2022-06-30. [dostęp 2022-07-11]. (ros.).
  49. ↑ Pawieł Mylnikow: Беларусь ввела безвизовый въезд для граждан Польши. Deutsche Welle, 2022-07-01. [dostęp 2022-07-11]. (ros.).
  50. ↑ Лукашенко поддержал продление на 2023 год безвизового режима для Латвии, Литвы и Польши. TASS, 2022-12-21. [dostęp 2022-12-27]. (ros.).
  51. ↑ Беларусь оставит безвиз для жителей Литвы, Латвии и Польши на 2023 год. Europejskie Radio dla Białorusi, 2022-12-21. [dostęp 2022-12-27]. (ros.).
  52. ↑ Минск продлит на 2024 год безвизовый режим для жителей Литвы, Латвии и Польши. Interfax, 2023-10-20. [dostęp 2024-04-26]. (ros.).
  53. ↑ Въезд в Белоруссию во время ЧМ по хоккею в 2014 г будет безвизовым. RIA Nowosti, 2012-01-16. [dostęp 2021-06-27]. (ros.).
  54. ↑ В Беларусь без визы. Igrzyska Europejskie 2019, 2018-11-29. [dostęp 2021-06-26]. (ros.).
  55. ↑ Стартовал безвизовый режим для болельщиков на время проведения Европейских игр. Biełteleradyjokampanija, 2019-06-10. [dostęp 2021-06-26]. (ros.).
  56. ↑ Свое участие в детском „Евровидении” подтвердило рекордное количество стран. Biełteleradyjokampanija, 2018-07-25. [dostęp 2021-06-28]. (ros.).
  57. ↑ Конный туризм в Беларуси. BelarusBY. [dostęp 2021-06-30]. (ros.).
  58. ↑ Спорт в Беларуси. BelarusBY. [dostęp 2021-06-30]. (ros.).
  59. ↑ Первый международный судоходный фестиваль раннесредневековой культуры "Из варяг в греки" завершился в Гродно. BiełaPAN, 2014-09-29. [dostęp 2021-06-30]. (ros.).
  60. ↑ Международный музыкально-спортивный праздник "Большая бард-рыбалка". BelarusBY. [dostęp 2021-06-30]. (ros.).
  61. ↑ Купалье в Беларуси. BelarusBY. [dostęp 2021-12-16]. (ros.).
  62. ↑ Агроэкотуризм. Министерство спорта и туризма Республики Беларусь. [dostęp 2021-12-16]. (ros.).
  63. ↑ Безвизовое передвижение (общие сведения). Министерство иностранных дел Республики Беларусь. [dostęp 2021-12-03]. (ros.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Literatura dodatkowa[edytuj | edytuj kod]

  • Г.Ф. Шаповал: История туризма Беларуси. Mińsk: РИВШ БГУ, 2006. ISBN 985-500-054-4. (ros.).
  • М.Г. Ясовеев (red.): Географические основы туризма, рекреации, краеведения в Беларуси. Mińsk: Право и экономика, 2010. ISBN 978-985-442-841-3. (ros.).
  • Курорты и здравницы Беларуси. W: М.Г. Ясовеев, Ю.М. Досин (red.): Природные факторы оздоровления. Mińsk: ИНФРА-М, 2014, s. 186–229. ISBN 978-985-475-583-0. (ros.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Turystyka państw Europy
Państwa
Terytoria zależne
Podmioty o ograniczonym
uznaniu międzynarodowym

  1. ↑ a b c Państwo leżące częściowo w Azji
  2. ↑ Naddniestrzańska Republika Mołdawska nie jest uznawana przez żadne w pełni suwerenne państwo.
  3. ↑ Republika Kosowa jednostronnie ogłosiła niepodległość, która jest uznawana przez 112 ze 193 państw członkowskich ONZ. Obecnie działa tam specjalna misja Unii Europejskiej – EULEX.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Turystyka_na_Białorusi&oldid=73628719”