XII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
XII Konkurs Chopinowski
XII International Fryderyk Chopin Piano Competition
Ilustracja
Zdobywca srebrnego medalu Amerykanin Kevin Kenner (zdjęcie z 2009)
Pełna nazwa

XII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

Termin

1–20 października 1990

Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Obiekt

Filharmonia Narodowa

Organizator

Towarzystwo im. Fryderyka Chopina

Tematyka

muzyka poważna

XII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (również XII Konkurs Chopinowski) – 12. edycja Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, która rozpoczęła się 1 października 1990 w Warszawie. Organizatorem konkursu było Towarzystwo im. Fryderyka Chopina[1].

Charakterystyka konkursu[edytuj | edytuj kod]

Wzięło w nim udział 110 pianistów z 28 krajów[2], (w tym 11 z Polski)[3][4].

Pianiści z Polski na XII Konkursie Chopinowskim[3]
Lp. Uczestnik
1. Tomasz Bartoszek
2. Wojciech Broczkowski
3. Artur Cieślak
4. Kordian Góra
Lp. Uczestnik
5. Grzegorz Jastrzębski
6. Wojciech Kocyan
7. Monika Konopko
8. Agnieszka Kulikow
Lp. Uczestnik
9. Marta Peter
10. Zbigniew Raubo
11. Wojciech Świtała

Konkurs odbył się w dniach 1–20 października 1990[5]. Składał się z trzech etapów i finału. Był to pierwszy Konkurs Chopinowski w historii, w którym jury nie przyznało I nagrody. Zdobywca II nagrody, Amerykanin Kevin Kenner[6] uczestniczył w konkursie po raz drugi (na X Konkursie Chopinowskim w 1980 otrzymał wyróżnienie)[5]. Po raz pierwszy w historii nikomu nie przyznano nagrody za wykonanie mazurków. Pianiści mieli do wyboru siedem instrumentów[5].

Konkurs zaszczyciły dwie koronowane głowy: królowa belgijska Fabiola oraz królowa Hiszpanii Zofia, która dokonała otwarcia wystawy pt. „Podróż romantyczna Fryderyka Chopina i George Sand na Majorkę[5].

Kalendarium[edytuj | edytuj kod]

Kalendarz konkursu
Faza konkursu Data
1.10 2.10 3.10 4.10 5.10 6.10 7.10 8.10 9.10 10.10 11.10 12.10 13.10 14.10 15.10 16.10 17.10 18.10 19.10 20.10
Koncert inauguracyjny
I etap
II etap
III etap
Finał
Koncert laureatów

Jury[edytuj | edytuj kod]

Do konkursowego przebiegu przesłuchań oraz podziału nagród powołano jury, w następującym składzie[5]:

Skład jury
Lp. Juror Kraj Funkcja
1. Jan Ekier  Polska przewodniczący jury
2. Eugène Traey  Belgia wiceprzewodniczący jury
3. Lew Własienko  ZSRR wiceprzewodniczący jury
4. Władimir Aszkenazi[a]  Islandia  Rosja członek jury
5. Ryszard Bakst  Polska członek jury
6. Halina Czerny-Stefańska  Polska członek jury
7. Anton Dikow  Bułgaria członek jury
8. Siergiej Dorenski  ZSRR członek jury
9. Leon Fleisher[a]  Stany Zjednoczone członek jury
10. Lidia Grychtołówna  Polska członek jury
11. Barbara Hesse-Bukowska  Polska członek jury
12. Andrzej Jasiński  Polska członek jury
13. Cyprien Katsaris[b]  Luksemburg członek jury
14. Ivan Klánský  Czechosłowacja członek jury
15. Hiroko Nakamura  Japonia członek jury
16. Gerhard Oppitz  Niemcy członek jury
17. Piotr Paleczny  Polska członek jury
18. Bernard Ringeissen  Francja członek jury
19. Maria Tipo[c]  Włochy członek jury
20. Kazuko Yasukawa  Japonia członek jury
21. Tadeusz Żmudziński  Polska członek jury

Zasady oceny pianistów[edytuj | edytuj kod]

Jury oceniało grę poszczególnych uczestników przy pomocy punktów: w I etapie w skali od 1 do 10, w II i III etapie oraz finale w skali od 1 do 25[2]. Wyniki poszczególnych etapów oraz finału ustalane były tak samo jak w poprzednim konkursie[2].

Konkurs[edytuj | edytuj kod]

Koncert inauguracyjny[edytuj | edytuj kod]

1 października w sali Filharmonii Narodowej zainaugurowano XII Konkurs Chopinowski uroczystym koncertem z udziałem Orkiestry Symfonicznej i Chóru Filharmonii Narodowej pod batutą Kazimierza Korda[3]. Koncert wypełniły utwory czołowych przedstawicieli polskiej muzyki XX wieku, takie jak: III Symfonia, Witolda Lutosławskiego, II Koncert wiolonczelowy, Krzysztofa Pendereckiego w wykonaniu Romana Jabłońskiego oraz oratorium Stabat mater op. 53, Karola Szymanowskiego, w którym partie solowe śpiewali: Izabela Kłosińska, Krystyna Szostek-Radkowa i Jan Opalach[3]. Honorowym gościem koncertu, była królowa Hiszpanii Zofia, która została powitana przez Wojciecha Jaruzelskiego z małżonką[3].

I etap[edytuj | edytuj kod]

Przesłuchania konkursowe odbyły się w dniach (2–8 października) w dwóch sesjach przedpołudniowej i popołudniowej w kolejności alfabetycznej, począwszy od wylosowanej wcześniej litery „U”[7]. Jako pierwszy wystąpił w tym etapie Japończyk, Makoto Ueno[7]. Po zakończeniu przesłuchań tego etapu zebrało się jury celem wyłonienia pianistów zakwalifikowanych do kolejnego etapu.

II etap[edytuj | edytuj kod]

Po zakończeniu obrad jury 9 października pod przewodnictwem Jana Ekiera ogłoszono listę 40 pianistów z 13 krajów (w tym 5 Polaków) dopuszczonych do przesłuchań II etapu[8]. Podobnie jak w poprzednim etapie pianiści występowali kolejno w dniach (10–13 października) w dwóch sesjach przedpołudniowej i popołudniowej[9].

Uczestnicy II etapu[8]
Lp. Uczestnik Kraj
1. Wu Yi Argentyna
2. Rueibin Chen Austria
3. Tang Zhihua
4. Philippe Giusiano Francja
5. Caroline Sageman Francja
6. Mary Wu Hongkong
7. Hiroshi Arimori Japonia
8. Megumi Fukita Japonia
9. Momo Kodama Japonia
10. Koji Oikawa Japonia
11. Kyoko Tabe Japonia
12. Takako Takahashi Japonia
13. Makoto Ueno Japonia
14. Yukio Yokoyama Japonia
Lp. Uczestnik Kraj
15. Bueno Roig Kuba
16. Camillo Radicke Niemcy
17. Birgitta Wollenweber Niemcy
18. Tomasz Bartoszek Polska
19. Kordian Góra Polska
20. Wojciech Kocyan Polska
21. Zbigniew Raubo Polska
22. Wojciech Świtała Polska
23. Shu Ching-Chen Stany Zjednoczone
24. Alan Gampel Stany Zjednoczone
25. Brenda Hnang Stany Zjednoczone
26. Kevin Kenner Stany Zjednoczone
27. Sam Hoywood Wielka Brytania
28. Anthony Hughes Wielka Brytania
Lp. Uczestnik Kraj
29. Graham Scott Wielka Brytania
30. Andrew Wilde Wielka Brytania
31. Fabio Bidini Włochy
32. Luca Rasca Włochy
33. Corrado Rollero Włochy
34. Ilja Gnojenski
35. Aleksiej Lukownikow
36. Anna Malikowa
37. Światosław Monastyrski
38. Margarita Szewczenko
39. Stella Simakowa
40. Dymitr Tetertin

III etap[edytuj | edytuj kod]

14 października ogłoszona została lista 15 pianistów z 7 krajów (w tym jedynego Polaka Wojciecha Świtały) dopuszczonych do przesłuchań III etapu[10]. Wojciech Świtała z powodu niedyspozycji nie przystąpił do gry, rezygnując z występu w III etapie[11].

Uczestnicy III etapu[10]
Lp. Uczestnik Kraj
1. Rueibin Chen  Austria
2. Philippe Giusiano  Francja
3. Caroline Sageman  Francja
4. Hiroshi Arimori  Japonia
5. Momo Kodama  Japonia
6. Koji Oikawa  Japonia
7. Kyoko Tabe  Japonia
8. Takako Takahashi  Japonia
9. Makoto Ueno  Japonia
10. Yukio Yokoyama  Japonia
11. Wojciech Świtała  Polska
12. Kevin Kenner  Stany Zjednoczone
13. Corrado Rollero  Włochy
14. Anna Malikowa  ZSRR
15. Margarita Szewczenko  ZSRR

Finał[edytuj | edytuj kod]

16 października wieczorem po zakończeniu przesłuchań trzeciego etapu jury ogłosiło nazwiska 7 pianistów z 5 krajów, dopuszczonych do finału[11]. W drugim dniu finału gościem honorowym XII Konkursu Chopinowskiego była przybyła do Polski królowa belgijska Fabiola, która przysłuchiwała się występom finalistów[12].

Finaliści[11]
Lp. Finalista Kraj
1. Caroline Sageman  Francja
2. Takako Takahashi  Japonia
3. Yukio Yokoyama  Japonia
4. Kevin Kenner  Stany Zjednoczone
5. Corrado Rollero  Włochy
6. Anna Malikowa  ZSRR
7. Margarita Szewczenko  ZSRR

Koncert laureatów[edytuj | edytuj kod]

20 października w sali Filharmonii Narodowej odbyła się ceremonia wręczenia nagród laureatom XII Konkursu Chopinowskiego, po czym odbył się koncert z ich udziałem[13]. Uroczystość zaszczyciła, podobnie jak dzień wcześniej, jako gość honorowy królowa belgijska Fabiola, w obecności Wojciecha Jaruzelskiego z małżonką oraz m.in. Tadeusza Mazowieckiego[13].

Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

W nocy z 20 na 21 października jury ogłosiło ostateczne wyniki XII Konkursu Chopinowskiego[14]. Zdobywcy drugiego i trzeciego miejsca zostali uhonorowani medalami (pierwszego nie przyznano). Wszyscy finaliści otrzymali stosownie do zajętego miejsca bądź wyróżnienia odpowiednią nagrodę finansową. Zgodnie z regulaminem nagrodzeni zobowiązani byli do udziału w kończącym konkurs, koncercie laureatów. Kevin Kenner został również zdobywcą nagrody publiczności[15]

Nagrody główne[14]
Nagroda Laureat Kraj Fundator nagrody
złoto Nie przyznano Minister Kultury i Sztuki[1]
srebro Kevin Kenner[6]  Stany Zjednoczone
brąz Yukio Yokoyama  Japonia
4 Corrado Rollero  Włochy
Margarita Szewczenko  ZSRR
5 Anna Malikowa  ZSRR
Takako Takahashi  Japonia
6 Caroline Sageman  Francja
Wyróżnienia[14]
Wyróżniony Kraj Fundator nagrody
Hiroshi Arimori  Japonia Minister Kultury i Sztuki[1]
Philippe Giusiano  Francja
Koji Oikawa  Japonia
Kyoko Tabe  Japonia
Nagrody Specjalne[14]
Nagroda Nagrodzony Kraj Fundator nagrody
Najlepsze wykonanie poloneza Kevin Kenner[6]  Stany Zjednoczone Towarzystwo im. Fryderyka Chopina
Wojciech Świtała  Polska
Najlepsze wykonanie mazurków Nie przyznano Polskie Radio
Najlepsze wykonanie koncertu Nie przyznano Filharmonia Narodowa

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Juror oceniał tylko występy finałowe.
  2. Juror oceniał występy pianistów począwszy od II etapu.
  3. Jurorka oceniała występy pianistów począwszy od II etapu.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Barbara Niewiarowska, Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie [online], chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-09-14].
  2. a b c Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Konkurs XII [online], konkursy.miedzynarodowe.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-03-23].
  3. a b c d e Od dziś do 20 bm. Trzy tygodnie z Chopinem, „Trybuna Śląska”, Nr 229, Katowice: Śląskie Wydawnictwo Prasowe, 2 października 1990, s. 1, 4, ISSN 0867-4507, OCLC 69556314 [dostęp 2019-01-19].
  4. W kilku wierszach. Z kraju, „Trybuna Śląska”, Nr 235, Katowice: Śląskie Wydawnictwo Prasowe, 9 października 1990, s. 2, ISSN 0867-4507, OCLC 69556314 [dostęp 2019-01-19].
  5. a b c d e XII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina [online], chopincompetition2015.com [zarchiwizowane z adresu 2020-02-17].
  6. a b c Osoby związane z Chopinem. (Kevin Kenner), [w:] Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [online], pl.chopin.nifc.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-08-09].
  7. a b Konkurs Chopinowski. Wystąpiło 13 pianistów, „Dziennik Łódzki”, Nr 229 (13216), Łódź: Łódzkie Wydawnictwo Prasowe, 3 października 1990, s. 1, ISSN 0208-7707 [dostęp 2019-01-19].
  8. a b XII Międzynarodowy Konkurs Chopinowski wszedł w II etap. Pozostało 40, „Trybuna Śląska”, Nr 236, Katowice: Śląskie Wydawnictwo Prasowe, 10 października 1990, s. 1, ISSN 0867-4507, OCLC 69556314 [dostęp 2019-01-19].
  9. Renata Sas relacjonuje z Warszawy. T. Bartoszek przy fortepianie, „Dziennik Łódzki”, Nr 236 (13223), Łódź: Łódzkie Wydawnictwo Prasowe, 11 października 1990, s. 1, ISSN 0208-7707 [dostęp 2019-01-19].
  10. a b W. Świtała w III etapie Konkursu Chopinowskiego, „Trybuna Śląska”, Nr 240, Katowice: Śląskie Wydawnictwo Prasowe, 15 października 1990, s. 1, ISSN 0867-4507, OCLC 69556314 [dostęp 2019-01-19].
  11. a b c Finał konkursu bez Polaków, „Dziennik Łódzki”, Nr 241 (13228), Łódź: Łódzkie Wydawnictwo Prasowe, 17 października 1990, s. 2, ISSN 0208-7707 [dostęp 2019-01-19].
  12. Królowa belgijska w Warszawie, „Dziennik Łódzki”, Nr 244 (13231), Łódź: Łódzkie Wydawnictwo Prasowe, 20 października 1990, s. 1, ISSN 0208-7707 [dostęp 2019-01-19].
  13. a b I nagrody nie przyznano. Trudny Chopin, „Trybuna Śląska”, Nr 246, Katowice: Śląskie Wydawnictwo Prasowe, 22 października 1990, s. 1, ISSN 0867-4507, OCLC 69556314 [dostęp 2019-01-19].
  14. a b c d Konkurs Chopinowski bez zwycięzcy, „Dziennik Łódzki”, Nr 245 (13232), Łódź: Łódzkie Wydawnictwo Prasowe, 22 października 1990, s. 1, ISSN 0208-7707 [dostęp 2019-01-19].
  15. KEVIN KENNER [online], agencjadargiel.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-05-27].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Gabriela Miłobędzka (tł. Ludwik Wiewiórkowski): XII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny imienia Fryderyka Chopina organizowany pod protektoratem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej przez Towarzystwo im. Fryderyka Chopina w Warszawie w dniach 1-20 października 1990 roku – The Twelfth International Fryderyk Chopin Piano Competition organized under the patronage of the President of the Republic of Poland by the Fryderyk Chopin Society in Warsaw, October 1-20, 1990, (program). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa im. Fryderyka Chopina, 1990. OCLC 749589736. (pol. • ang.).