XIV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina
Pełna nazwa |
XIV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina |
---|---|
Termin |
4–22 października 2000 |
Państwo | |
Miejscowość | |
Obiekt | |
Organizator | |
Tematyka | |
Strona internetowa |
XIV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (również XIV Konkurs Chopinowski) – 14. edycja Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, która odbyła się w dniach 4–22 października 2000 w Warszawie. Konkurs został zorganizowany przez Towarzystwo im. Fryderyka Chopina.
Charakterystyka konkursu
[edytuj | edytuj kod]Wzięło w nim udział 94 pianistów z 25 krajów[1]. Dyrektorem konkursu był Albert Grudziński, a dyrektorem-koordynatorem, Tomasz Stanicki. Honorowym gościem konkursu była królowa hiszpańska Sophia[2].
Przesłuchania konkursowe zostały podzielone na trzy etapy, które odbyły się w dniach: 5–9 października (I etap), 11–14 października (II etap) i 15–16 października (III etap). Koncerty finałowe trwały od 18 do 19 października[1]. Konkurs wygrał Chińczyk Li Yundi zdobywając nagrodę główną w postaci złotego medalu i kwoty w wysokości 25 000 $[3]. W dniach 20–22 października odbyły się trzy końcowe koncerty laureatów[2].
Kalendarium
[edytuj | edytuj kod]Kalendarz konkursu[1][4] | |||||||||||||||||||||
Faza konkursu | Data | ||||||||||||||||||||
4.10 | 5.10 | 6.10 | 7.10 | 8.10 | 9.10 | 10.10 | 11.10 | 12.10 | 13.10 | 14.10 | 15.10 | 16.10 | 17.10 | 18.10 | 19.10 | 20.10 | 21.10 | 22.10 | |||
Koncert inauguracyjny | 19:30 | ||||||||||||||||||||
I etap | 10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
||||||||||||||||
II etap | 10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
|||||||||||||||||
III etap | 10:00 17:00 |
10:00 17:00 |
|||||||||||||||||||
Finał | 18:00 | 18:00 | |||||||||||||||||||
Koncerty laureatów | 19:00 | 19:00 | 19:00 |
Uczestnicy
[edytuj | edytuj kod]Zgodnie z regulaminem XIV edycji konkursu mogła do niego przystąpić osoba w wieku 17–28 lat[5]. Należało do 1 marca 2000 m.in. oprócz zgłoszenia przesłać kasetę video z wyszczególnionymi w regulaminie i nagranymi przez kandydata utworami Fryderyka Chopina[6]. Następnie powołana przez organizatora konkursu, komisja kwalifikacyjna dokonała wyboru najlepszych wykonawców, kwalifikując ich i zapraszając do udziału w konkursie[7]. Komisja kwalifikacyjna wyłoniła 98 pianistów z 25 krajów[8]. Ostatecznie po rezygnacji czterech pianistów, do przesłuchań konkursowych przystąpiło 94 z nich[a]:
Uczestnicy I etapu
|
Repertuar
[edytuj | edytuj kod]Zgodnie z tradycją, w konkursie wykonywane były wyłącznie utwory Fryderyka Chopina. Regulamin stanowił, że uczestnicy mieli do wyboru określone utwory spośród dostępnych grup, grane z pamięci[9].
Fortepiany konkursowe
[edytuj | edytuj kod]Pianiści uczestniczący w XIV Konkursie Chopinowskim mogli wybrać fortepian, na którym grali podczas konkursu, spośród czterech instrumentów następujących marek: Kawai, Steinway (nr końcowy 25), Steinway (nr końcowy 30) i Yamaha[10]. 58 z 94 uczestników wybrało fortepiany marki Steinway[10]. Kilka razy pianiści w trakcie konkursu zmieniali markę fortepianu (Piotr Machnik czy Feodor Amirow)[10].
Jury
[edytuj | edytuj kod]Do konkursowego przebiegu przesłuchań oraz podziału nagród powołano jury, w następującym składzie[10][11]:
Po zakończeniu konkursu przewodniczący jury Andrzej Jasiński w wypowiedzi dla dziennikarzy tak podsumował konkurs stwierdzając m.in.[10]:
Chciałbym również podkreślić, że Yundi Li jest bardzo dojrzały jak na swój wiek, a co najważniejsze – czuje muzykę Chopina. Nie bywa w swych interpretacjach kontrowersyjny, gra pięknym dźwiękiem i ma przy tym fantazję, urok oraz perlistą technikę. Jest to tym bardziej ważne, że nie usłyszeliśmy podczas tegorocznego konkursu zbyt wielu wyróżniających się interpretacji prawdziwie chopinowskich, czego dowodem jest przede wszystkim nieprzyznanie nagrody za najlepsze wykonanie mazurków. Mówię to z pewnym smutkiem. Wystąpiło – i taka jest opinia jurorów – wielu pianistów, którzy grają finezyjnie, z fantazją, znakomicie technicznie, natomiast w owej technicznej ozdobności za mało było serca. Może to jest znak naszych czasów, kiedy dążenie do nowoczesności za wszelką cenę zagłusza w człowieku to, co romantyczne. A bez tego granie mazurków, czy w ogóle całego Chopina, jest bardzo trudne.
System oceny występów pianistów
[edytuj | edytuj kod]System kwalifikacji różnił się w sposób zasadniczy od regulaminów poprzednich konkursów. Ocena gry uczestników konkursu opierała się na dwóch systemach[12].
- System A – polegał na postawieniu przy nazwisku z listy uczestników, deklaratywnej oceny "tak" lub "nie". Po każdym z trzech etapów system ten kwalifikował pianistę lub nie, do przejścia do kolejnego etapu. Był też podstawą przyznawania nagród specjalnych[12].
- System B – polegał na punktacji pianisty: po I, II i III etapie w skali od 1 do 100, jako system wspomagający, a po finale w skali od 1 do 12 punktów, jako system stosowany przy przyznawaniu nagród regulaminowych[12].
Po zakończeniu przesłuchań danego etapu i dokonaniu obliczeń jurorzy otrzymywali wyniki przesłuchań w formie wykazu liczb głosów "tak", uszeregowanych od liczby najwyższej do najniższej, jednakże bez średnich arytmetycznych ocen punktowych[12]. Jury decydowało drogą jawnego głosowania, przy której pozycji zamknąć wykaz głosów "tak" kwalifikujących do przejścia do kolejnego etapu[12]. W przypadku niemożności wyłonienia pełnej grupy kandydatów do kolejnych etapów systemem A, wykorzystywano system B, dopuszczając kolejnych najwyżej punktowanych uczestników[12]. Liczbę dopuszczonych do kolejnych etapów określał regulamin konkursu[12].
Przebieg konkursu
[edytuj | edytuj kod]Koncert inauguracyjny
[edytuj | edytuj kod]Konkurs rozpoczął się 4 października koncertem inauguracyjnym w warszawskiej Filharmonii Narodowej. Wystąpiła Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Kazimierza Korda, skrzypek Konstanty Andrzej Kulka, którzy wykonali Koncert na orkiestrę – Witolda Lutosławskiego oraz Koncert skrzypcowy A-dur op. 8 – Mieczysława Karłowicza oraz solistka Elżbieta Szmytka (sopran), którzy wykonali III Symfonię Pieśń o nocy op. 27: na tenor, chór mieszany i orkiestrę do słów Dżaluladdina Rumiego – Karola Szymanowskiego[13][14].
I etap
[edytuj | edytuj kod]5 października 2000 rozpoczął się I etap konkursu. Pianiści występowali w kolejności ustalonej na podstawie losowania liter alfabetu (wylosowano literę „M”). Jako pierwszy w I etapie wystąpił Polak Piotr Machnik[15]. Uczestnicy przez pięć kolejnych dni występowali kolejno w dwóch sesjach: porannej (rozpoczynającej się o godzinie 10:00) i popołudniowej (rozpoczynającej się o godzinie 17:00).
II etap
[edytuj | edytuj kod]Do II etapu zostało dopuszczonych 38 pianistów (w tym 4 Polaków) mających najwyższą średnią arytmetyczną ocen punktowych wszystkich jurorów przy jednoczesnym uwzględnieniu procentowych wskaźników subiektywnej deklaracji dopuszczenia ich do II etapu[10].
Uczestnicy II etapu
|
III Etap
[edytuj | edytuj kod]Do III etapu jury konkursu dopuściło 12 pianistów (w tym Polaka Radosława Sobczaka)[10].
Uczestnicy III etapu
|
Finał
[edytuj | edytuj kod]Decyzją jury do finału zakwalifikowano 6 pianistów[10]. Pięciu finalistów zdecydowało się na wykonanie Koncertu fortepianowego e-moll op. 11, tylko Argentynka Ingrid Fliter wybrała Koncert f-moll op. 21[1].
Finaliści
|
Inne wydarzenia
[edytuj | edytuj kod]17 października 2000, w 151. rocznicę śmierci Fryderyka Chopina, odbyły się związane z tym uroczystości: msza święta, a następnie nadzwyczajny koncert oratoryjny z utworem Requiem Wolfganga Amadeusa Mozarta w bazylice św. Krzyża w wykonaniu solistów oraz chóru i orkiestry Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Kazimerza Korda[16].
Nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]Zdobywcy trzech pierwszych miejsc zostali uhonorowani medalami. Wszyscy finaliści otrzymali stosownie do zajętego miejsca bądź wyróżnienia odpowiednią nagrodę finansową[10]. Przewidziano również nagrody specjalne oraz nagrody pozaregulaminowe wraz z zaproszeniami m.in. na cykle koncertów. Zgodnie z regulaminem nagrodzeni zobowiązani byli do udziału w kończących konkurs, koncertach laureatów[17]. Poza tym wszyscy uczestnicy II i III etapu, którzy nie zostali finalistami otrzymali okolicznościowe dyplomy[18].
Nagrody główne[19] | ||||
Nagroda | Laureat | Kraj | Wysokość nagrody | Fundator nagrody |
Li Yundi[3] | Chiny | 25 000 $[10] | Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego[20] | |
Ingrid Fliter | Argentyna | 20 000 $ | ||
Aleksandr Kobrin | Rosja | 15 000 $ | ||
4 | Chen Sa | Chiny | 11 000 $ | |
5 | Alberto Nosè | Włochy | 8000 $ | |
6 | Mika Satō | Japonia | 6000 $ | |
Wyróżnienia | ||||
Wyróżniony | Kraj | Wysokość nagrody | Fundator nagrody | |
Ning An | Stany Zjednoczone | 2000 $ | Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego | |
Etsuko Hirose | Francja | 2000 $ | ||
Walentina Igoszyna | Rosja | 2000 $ | ||
Radosław Sobczak | Polska | 2000 $ | ||
Nicolas Stavy | Francja | 2000 $ | ||
Mihaela Ursuleasa | Rumunia | 2000 $ | ||
Nagrody Specjalne | ||||
Nagroda | Nagrodzony | Kraj | Wysokość nagrody | Fundator nagrody |
Najlepsze wykonanie poloneza | Chen Sa | Chiny | 5000 $ | Towarzystwo im. Fryderyka Chopina |
Li Yundi | Chiny | 5000 $ | ||
Najlepsze wykonanie mazurków | Nie przyznano | |||
Najlepsze wykonanie koncertu | Nie przyznano |
Zwycięzca Konkursu Li Yundi wykonał podczas trwania konkursu następujące utwory[21]:
Zwycięzca | Li Yundi | |||
Faza konkursu | Etap I | Etap II | Etap III | Finał |
Data | 9 października | 14 października | 16 października | 19 października |
Utwory | Nokturn c-moll op. 48 nr 1 Etiuda a-moll op. 10 nr 2 Etiuda a-moll op. 25 nr 11 Ballada f-moll op. 52 |
Scherzo b-moll op. 31 Berceuse Des-dur op. 57 Walc As-dur op. 42 Andante spianato i Polonez Es-dur op. 22 |
Mazurek gis-moll op. 33 nr 1 Mazurek C-dur op. 33 nr 2 Mazurek D-dur op. 33 nr 3 Mazurek h-moll op. 33 nr 4 Sonata h-moll op. 58 |
Koncert fortepianowy e-moll op. 11 |
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d XIV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (katalog archiwalnych materiałów dźwiękowych), [w:] Katalog zbiorów polskich bibliotek naukowych [online], katalog.nukat.edu.pl [dostęp 2015-10-29] .
- ↑ a b Zakończenie XIV Konkursu Chopinowskiego. Koncert laureatów i uroczystość wręczenia nagród [online], wiadomosci.wp.pl, 20 października 2000 [zarchiwizowane z adresu 2023-04-03] .
- ↑ a b Osoby związane z Chopinem. (Yundi Li), [w:] Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [online], pl.chopin.nifc.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-08-09] .
- ↑ Kalendarz XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina [online], konkurs.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2000-08-23] .
- ↑ Regulamin XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina ↓, § II.
- ↑ Regulamin XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina ↓, § III.
- ↑ Regulamin XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina ↓, § IV.
- ↑ Uczestnicy XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina [online], konkurs.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2001-03-03] .
- ↑ a b Regulamin XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina ↓, § X.
- ↑ a b c d e f g h i j XIV Międzynarodowy Konkurs Chopinowski, „Rzeczpospolita”, Nr 247 (5717) (Wydanie specjalne), 21 października 2000 .
- ↑ Jury XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina [online], konkurs.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2000-08-23] .
- ↑ a b c d e f g Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Konkurs XIV [online], konkursy.miedzynarodowe.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-03-22] .
- ↑ XIV Konkurs Chopinowski – inauguracja cz. 1 (katalog archiwalnych materiałów dźwiękowych), [w:] Katalog zbiorów polskich bibliotek naukowych [online], katalog.nukat.edu.pl [dostęp 2015-10-29] .
- ↑ XIV Konkurs Chopinowski – inauguracja cz. 2 (katalog archiwalnych materiałów dźwiękowych), [w:] Katalog zbiorów polskich bibliotek naukowych [online], katalog.nukat.edu.pl [dostęp 2015-10-29] .
- ↑ Adrianna Ginał , Krakowski pianista rozpoczyna dziś Konkurs Chopinowski [online], krakow.naszemiasto.pl, 4 października 2000 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05] .
- ↑ XIV Konkurs Chopinowski zbliża się ku końcowi [online], wiadomosci.wp.pl, 18 października 2000 [zarchiwizowane z adresu 2023-04-03] .
- ↑ Katarzyna Roszkowska , Yundi Li z Chin zwycięzcą XIV Konkursu Chopinowskiego [online], wiadomosci.wp.pl, 20 października 2000 [zarchiwizowane z adresu 2023-04-03] .
- ↑ Regulamin XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina ↓, § XIII.
- ↑ Regulamin XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina ↓, § XII.
- ↑ Barbara Niewiarowska , Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina [online], konkursy.miedzynarodowe.chopin.pl, 21 czerwca 2006 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-22] .
- ↑ XIV Konkurs Chopinowski – Yundi Li (Chiny) (katalog archiwalnych materiałów filmowych), [w:] Katalog zbiorów polskich bibliotek naukowych [online], katalog.nukat.edu.pl [dostęp 2015-10-29] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Barbara Niewiarowska (oprac. Teresa Lewandowska, tł. Barbara Mroczek): XIV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina organizowany przez Towarzystwo im. Fryderyka Chopina pod patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Kazimierza Michała Ujazdowskiego: (program) – The 14th International Frederick Chopin Piano Competition held by The Frederick Chopin Society under the patronage of The Minister of Culture and National Heritage Kazimierz Michał Ujazdowski: programme, Warszawa, 4 - 22. X. 2000. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa im. Fryderyka Chopina, 2000. OCLC 316454005. (pol. • ang.).
- Regulamin XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina [online], konkurs.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2000-05-19] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- XIV CHOPIN PIANO COMPETITION Warsaw 2000 (relacja filmowa) [online], youtube.com [dostęp 2019-09-20] .