IX Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
IX Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina
Ilustracja
Zwycięzca Konkursu Krystian Zimerman
(zdjęcie późniejsze z 2004)
Nazwa angielska IX International Fryderyk Chopin Piano Competition
Lokalizacja Warszawa,
 Polska,
(Filharmonia Narodowa)
Data 7–28 października 1975
Organizator Towarzystwo im. Fryderyka Chopina
Gatunek muzyczny muzyka poważna

IX Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina – 9. edycja Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, która rozpoczęła się 7 października 1975 w Warszawie. Organizatorem konkursu było Towarzystwo im. Fryderyka Chopina[1].

Krótka charakterystyka konkursu[edytuj | edytuj kod]

Wzięło w nim udział 84 pianistów z 22 krajów[2]. Konkurs odbył się w dniach 7–28 października 1975[3]. Zwyciężył Polak Krystian Zimerman, uczeń jednego z jurorów, Andrzeja Jasińskiego, będąc trzecim w historii Polakiem, który zwyciężył w tym Konkursie[4], otrzymując również wszystkie nagrody specjalne. Został również jednym z najmłodszych w jego historii zwycięzców (18 lat)[3]. Ponadto otrzymał także nagrodę im. Zbigniewa Drzewieckiego za najlepsze wykonanie sonaty, ustanowioną przez uczniów profesora, laureatów Konkursów Chopinowskich[5].

Od tego Konkursu utrwaliła się tradycja wykonywania w rocznicę śmierci Fryderyka Chopina – 17 października – Requiem Wolfganga Amadeusa Mozarta w kościele Świętego Krzyża, gdzie spoczywa jego serce[3]. Utwór ten zabrzmiał bowiem w czasie uroczystości pogrzebowych kompozytora w kościele św. Magdaleny w Paryżu w 1849[3].

Od IX Konkursu laureatom trzech pierwszych miejsc zaczęto wręczać medale (poza nagrodami finansowymi)[3]. Medale te według projektu Józefa Markiewicza zostały wybite przez Mennicę Państwową[3].

Niespodzianką było niezakwalifikowanie się do finału, uważanych przez publiczność za jednych z faworytów, Amerykanina Williama Wolframa czy Kanadyjczyka Johna Hendricksona[6]. Do finału awansowała natomiast m.in. Polka Elżbieta Tarnawska. Decyzja jury spowodowała, że polska pianistka była potem nękana anonimowymi listami, telegramami i telefonami[6]. Gdy miała wyjść na estradę, publiczność mruczała nieprzyjaźnie, a kiedy na widownię wszedł kulejąc Hendrickson (miał nogę w gipsie, skręconą w II etapie), publiczność zgotowała mu owację[7]. Elżbieta Tarnawska w nieprzyjaznej dla siebie atmosferze nie wyszła na scenę, rezygnując z finałowego występu[7].

Podczas trwania Konkursu otwarto wystawę okolicznościową pt. Portrety Fryderyka Chopina[1].

Warto dodać, że z okazji IX Konkursu Chopinowskiego, Poczta Polska wydała 7 października znaczek pocztowy o nominale 1,50 zł; projektu Stefana Małeckiego, przedstawiający podobiznę Fryderyka Chopina wg litografii Godefroya Engelmanna[8].

Regulamin[edytuj | edytuj kod]

Jury oceniało sztukę interpretacyjną każdego z uczestników przy pomocy punktów od 1 do 25. Ocenę: (średnią arytmetyczną) uzyskano dzieląc sumę wszystkich ocen uczestnika przez liczbę głosujących[2]. Wyniki II etapu uzyskiwano na podstawie sumy średnich arytmetycznych ocen uzyskanych przez uczestników w I i II etapie, zaś wyniki III etapu na podstawie średnich uzyskanych w I, II i III etapie[2]. Po zakończeniu przesłuchań i dokonaniu obliczeń Dyrektor Konkursu podał do wiadomości jury wyniki przesłuchań I etapu w formie wykazu średnich arytmetycznych ocen, uszeregowanych od najwyższej do najniższej, jednak bez nazwisk uczestników[2]. Po ustaleniu przez jury liczby uczestników dopuszczonych do II etapu, Dyrektor Konkursu podał listę uczestników w porządku alfabetycznym[2]. Podobna procedura nastąpiła po II i III etapie[2]. Po zakończeniu finału Dyrektor Konkursu przedstawił jury sumy średnich arytmetycznych ocen uzyskanych przez uczestników finału we wszystkich etapach i finale, po czym podjęto decyzję w sprawie rozdziału nagród[2].

Jury[edytuj | edytuj kod]

Do konkursowego przebiegu przesłuchań oraz podziału nagród powołano jury, w następującym składzie[3]:

JuryPanel.png Skład jury
L.p. Juror Kraj Funkcja
1. Kazimierz Sikorski  Polska przewodniczący jury
2. Eugene List  Stany Zjednoczone wiceprzewodniczący jury
3. Jewgienij Malinin  ZSRR wiceprzewodniczący jury
4. István Antal  Węgry członek jury
5. Olga Dąbrowska  Polska członek jury
6. Anton Dikow  Bułgaria członek jury
7. Jan Ekier  Polska członek jury
8. Orazio Frugoni  Włochy członek jury
9. Gheorghe Halmos  Rumunia członek jury
10. Ludwig Hoffmann  RFN członek jury
11. Akiko Iguchi  Japonia członek jury
12. Andrzej Jasiński  Polska członek jury
13. Alexander Jenner  Austria członek jury
14. Louis Kentner  Wielka Brytania członek jury
15. Witold Małcużyński  Polska członek jury
16. André-François Marescotti  Szwajcaria członek jury
17. Federico Mompou  Hiszpania członek jury
18. František Rauch  Czechosłowacja członek jury
19. Bernard Ringeissen  Francja członek jury
20. Zbigniew Szymonowicz  Polska członek jury
21. Zbigniew Śliwiński  Polska członek jury
22. Amadeus Webersinke  NRD członek jury
23. Tadeusz Żmudziński  Polska członek jury

Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Zdobywcy trzech pierwszych miejsc zostali uhonorowani medalami. Wszyscy finaliści otrzymali stosownie do zajętego miejsca bądź wyróżnienia odpowiednią nagrodę finansową. Zgodnie z regulaminem nagrodzeni zobowiązani byli do udziału w kończących Konkurs Koncertach finałowych.

Medals world.svg Nagrody główne
Nagroda Laureat Kraj Fundator nagrody
Gold medal icon.svg Krystian Zimerman[4]  Polska Minister Kultury i Sztuki[1]
Silver medal icon.svg Dina Joffe  ZSRR
Bronze medal icon.svg Tatiana Fiedkina  ZSRR
4 Paweł Giliłow  ZSRR
5 Dean Kramer  Stany Zjednoczone
6 Diana Kacso  Brazylia
Wyróżnienia
Wyróżniony Kraj Fundator nagrody
Dan Atanasiu  Rumunia Minister Kultury i Sztuki[1]
John Hendrickson  Kanada
Neal Larrabee  Stany Zjednoczone
Katarzyna Popowa-Zydroń  Polska
Elżbieta Tarnawska  Polska
Aleksander Urwałow  ZSRR
Wiktor Wasiliew  ZSRR
William Wolfram  Stany Zjednoczone
Nagrody Specjalne
Nagroda Nagrodzony Kraj Fundator nagrody
Najlepsze wykonanie poloneza Krystian Zimerman[4]  Polska Towarzystwo im. Fryderyka Chopina
Najlepsze wykonanie mazurków Krystian Zimerman[4]  Polska Polskie Radio

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d Barbara Niewiarowska: Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie. chopin.pl. [dostęp 2016-07-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-14)].
  2. ↑ a b c d e f g Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Konkurs IX. konkursy.miedzynarodowe.chopin.pl. [dostęp 2018-05-03].
  3. ↑ a b c d e f g IX Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. chopincompetition2015.com. [dostęp 2016-07-08].
  4. ↑ a b c d Osoby związane z Chopinem. (Krystian Zimerman). W: Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [on-line]. pl.Chopin.nifc.pl. [dostęp 2016-07-08].
  5. ↑ Izabela Künstler: IX Konkurs - 1975 r (pol.). tvp.pl, 2009-12-12. [dostęp 2017-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-18)].
  6. ↑ a b Jacek Marczyński: Salon odrzuconych. Wyd. „Rzeczpospolita” (wydanie specjalne). Warszawa: 2000-10-21, s. 4, seria: 247 (5717). (pol.)
  7. ↑ a b Gipsowa ręka Chopina (pol.). W: Tarnowski Kurier Kulturalny [on-line]. tarnowskikurierkulturalny.blox.pl. [dostęp 2017-03-17].
  8. ↑ IX Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (pol.). W: Katalog znaczków polskich [on-line]. kzp.pl, 1975-10-07. [dostęp 2017-03-11].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Alicja Matracka-Kościelna (tł. na jęz. fr. Irena Jarosz): Program IX Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego imienia Fryderyka Chopina, Warszawa 7-28 października 1975 – Programme du IXe Concours International de Piano Frédéric Chopin, Varsovie: 7-28 octobre 1975. Wyd. 1. Warszawa: Wyd. Interpress, 1975. OCLC 749871168. (pol. • fr.)
  • Wiktor Weinbaum (tł. na jęz. fr. i ros. Irena Jarosz, na jęz. ang. Renata Sobańska, na jęz. niem. Halina Więcławska): Regulamin IX Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego imienia Fryderyka Chopina, Warszawa 7-28 października 1975 – Reglement du IXe Concours International de Piano Frédéric Chopin. Wyd. 1. Warszawa: Towarzystwo im. Fryderyka Chopina, 1975. OCLC 953156161. (pol. • ang. • fr. • niem. • ros.)
  • Jerzy Waldorff: Wielka gra. Wyd. 3. Warszawa: Wyd. Wiedza Powszechna, 1993. ISBN 83-214-0940-7. OCLC 69467869.
  • Stefan Wysocki: Wokół Konkursów Chopinowskich. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji, 1987. ISBN 83-212-0443-0. OCLC 749899851.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=IX_Międzynarodowy_Konkurs_Pianistyczny_im._Fryderyka_Chopina&oldid=53804839”