Zofia Lindorf

Zofia Lindorf

Data i miejsce urodzenia	12 lutego 1905 Lublin
Data i miejsce śmierci	3 stycznia 1975 Warszawa
Zawód	aktorka
Lata aktywności	1922–1974
Odznaczenia

Zofia Lindorf, znana jako Zofia Lindorfówna (ur. 12 lutego 1905 w Lublinie, zm. 3 stycznia 1975 w Warszawie) – polska aktorka teatralna i filmowa.

Życiorys

Urodziła się w rodzinie Karola Lindorfa (zm. 1939) i Anny z Bończa-Waśniewskich (zm. 1945). Od 1913 r. mieszkała w Warszawie, gdzie ukończyła Gimnazjum im. Marii Konopnickiej, a w 1922 r. Kursy Wokalno-Dramatyczne H. J. Hryniewieckiej. W tym samym roku (1922), po popisie szkolnym, została zaangażowana przez Ludwika Solskiego do Teatru Rozmaitości.

W czasie okupacji niemieckiej, aż do powstania warszawskiego, pracowała jako kelnerka w kawiarniach Cafe Bodo i U Aktorek. Okres od sierpnia 1944 do września 1945 r. spędziła na tułaczce w Radomiu, Zakopanem, Nałęczowie i Podkowie Leśnej.

W październiku 1945 r. wróciła do Warszawy. 19 stycznia 1955 r. na wniosek Ministra Kultury i Sztuki została odznaczona Medalem 10-lecia Polski Ludowej. Od 1959 r. była członkiem Towarzystwa Filologii Klasycznej. Na Uniwersytecie Warszawskim prowadziła dorywczo zajęcia z recytacji klasyków literatury greckiej i rzymskiej. Przez cały okres działalności scenicznej związana była wyłącznie z teatrami warszawskimi. W 1968 r. z powodu choroby serca przeszła na rentę.

Była żoną aktora Józefa Węgrzyna, potem prawnika Aleksandra Dziewałtowskiego-Gintowta, a następnie Stefana Martyki.

Zmarła w wieku niespełna 70 lat. Została pochowana na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 53-4-16).

Przebieg pracy

W trakcie swej 46-letniej kariery aktorskiej występowała na deskach 7 warszawskich teatrów:

• Teatry Miejskie (Warszawa): 1922–1933
  • TR Warszawa: 1922
  • Teatr Letni w Warszawie: 1930
• Teatry TKKT (Warszawa): 1933–1939
  • Teatr Nowy w Warszawie: 1937–1939
• Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana w Warszawie: 1935, 1946–1958
• Teatr Narodowy (Warszawa): 1924–1939, 1958–1967

Kariera sceniczna

Zadebiutowała 17 października 1922 r. na scenie warszawskiego Teatru Rozmaitości, w roli Janiny, w sztuce Sublokatorka, którego autorem jest Adam Grzymała-Siedlecki. Inne spektakle z udziałem Lindorf, to m.in.:

• 27 XII 1922: Popas króla jegomości scen. i reż. Adam Grzymała-Siedlecki – jako Nagość w kwiaty

Kilkanaście lat swej kariery (od 1924 do 1939 r.) poświęciła występom, głównie na deskach warszawskiego Teatru Narodowego:

• 3 X 1924: Wyzwolenie (akt pierwszy) Stanisław Wyspiański, reż. Tadeusz Frenkiel-Niwieński – jako Córka II
• 18 X 1924: Dożywocie Aleksander Fredro, reż. Ludwik Solski – jako Rózia
• 8 V 1925: Panna na wydaniu Adam Kazimierz Czartoryski, reż. Paweł Owerłło
• 6 XI 1925: Żeglarz Szaniawski Jerzy, reż. Stefan Jaracz – jako Med
• 28 XII 1925: Polityka i miłość Józef Rączkowski, reż. Stefan Jaracz – jako Jadwiga
• 19 II 1926: W cichym dworze Ludwik Hieronim Morstin, reż. Paweł Owerłło – jako Zofia
• 30 IX 1927: Król Agis Juliusz Słowacki, reż. Emil Chaberski – jako Chelonida
• 29 XI 1927: Dziady Adam Mickiewicz, reż. Aleksander Zelwerowicz – jako Dziecię
• 7 II 1928: Romans florencki Stefan Kiedrzyński, reż. Józef Węgrzyn – jako Simona
• 27 IV 1928: Budowniczy Solness Henrik Ibsen, reż. Aleksander Zelwerowicz – jako Kaja Fosli
• 18 V 1928: Majster i czeladnik Józef Korzeniowski, reż. Aleksander Zelwerowicz – jako Basia
• 30 X 1928: Pan Jowialski Aleksander Fredro, reż. Emil Chaberski – jako Helena
• 29 XI 1928: Lelewel Stanisław Wyspiański, reż. Emil Chaberski – jako Ludwika Szczaniecka
• 23 VIII 1929: Wiosna Narodów (w Cichym Zakątku) Adolf Nowaczyński, reż. Emil Chaberski – jako Melania
• 20 III 1930: Maman do wzięcia Adam Grzymała-Siedlecki, reż. Emil Chaberski – jako Wisienka (Teatr Letni, Warszawa)
• 24 II 1931: O żonach złych i dobrych Adolf Nowaczyński, reż. Ludwik Solski – jako Stefa
• 11 IV 1931: Dzień jego powrotu Zofia Nałkowska, reż. Emil Chaberski – jako Bronia
• 9 I 1932: Fortepian Jerzy Szaniawski, reż. Emil Chaberski – jako Helena
• 20 II 1932: Don Carlos Friedrich Schiller, reż. Emil Chaberski – jako Księżniczka Eboli
• 29 VII 1932: Bracia Castiglioni Alberto Colantuoni, reż. Ludwik Solski
• 8 X 1932: Car Iwan Groźny Aleksiej Tołstoj, reż. Karol Borowski – jako Maria
• 28 XI 1932: Wesele Stanisław Wyspiański, reż. Ludwik Solski – jako Rachel
• 28 I 1933: Most Jerzy Szaniawski, reż. Karol Borowski – jako Helena
• 25 II 1933: Kean, czyli geniusz i ... Alexandre Dumas, reż. Karol Borowski – jako Demby
• 19 IV 1933: Pan Jowialski Aleksander Fredro, reż. Emil Chaberski – jako Helena
• 18 V 1933: Kobiety i interesy Kazimierz Wroczyński, reż. Ludwik Solski – jako Piesia
• 19 V 1934: Szklanka wody Eugène Scribe, reż. Emil Chaberski – jako Abigail
• 22 IX 1934: Ludwik XI Casimir Delavigne, reż. Karol Borowski – jako Maria
• 5 II 1935: Nadzieja Henri Bernstein, reż. Janusz Warnecki – jako Katarzyna Meyran (Teatr Polski, Warszawa)
• 7, 8 VI 1935 (2 spektakle): Wachlarz lady Windermere Oscar Wilde, reż. Aleksander Węgierko – jako tytułowa Lady Windermere
• 7 IX 1937: Trzy asy i jedna dama Denys Amiel, reż. Antoni Cwojdziński – jako Collette
• 31 XII 1937: Ależ to nie na serio! Luigi Pirandello, reż. Karol Borowski – jako Flora
• 4 III 1938: Bunt Absalona Stanisław Miłaszewski, reż. Karol Borowski
• 31 XII 1938: Żywy ładunek Bruno Winawer, reż. Karol Borowski – jako Irma Weszpremowa
• 4 II 1939: Odwiedziny o zmroku scen. i reż. Tadeusz Rittner – jako Pani
• 13 V 1939: Samuel Zborowski Ferdynand Goetel, reż. Leon Schiller – jako Gryzelda Zamojska.

Po zakończeniu tułaczki wojennej, przez prawie 12 lat (od 1946 do 1958 r.) współpracowała z warszawskim Teatrem Polskim:

• 27 III 1946: Majątek albo imię Józef Korzeniowski, reż. Arnold Szyfman – jako Aniela Bydgowska
• 21 V 1947: Wilki i owce Aleksandr Ostrowski, reż. Karol Borowski – jako Eulampia Kupawina
• 18 III 1948: Dom pod Oświęcimiem Tadeusz Hołuj, reż. Jan Kreczmar – jako Maria
• 28 X 1949: Wesołe kumoszki z Windsoru William Shakespeare, reż. Ryszard Ordyński – jako pani Ford
• 25 V 1952
  • Dowód wdzięczności narodu Wojciech Bogusławski, reż. Marian Wyrzykowski – jako pani Podkomorzyna
  • Powrót posła Julian Ursyn Niemcewicz, reż. Marian Wyrzykowski – jako pani Podkomorzyna
• 11 VI 1955: Dom kobiet Zofia Nałkowska, reż. Maria Wiercińska – jako Joanna Nielewiczowa
• 17 XII 1955: Tragedia amerykańska Teodor Dreiser, reż. Władysław Sheybal – jedna z dwóch ról głównych (Teatr TV)
• 16 V 1957: Goście o zmierzchu Krystyna Salaburska, reż. Władysław Sheybal (Teatr TV)

Ostatnie 10 lat kariery scenicznej (od 1958 do 1967 r.) to jej powrót na scenę warszawskiego Teatru Narodowego:

• 25 X 1958: Książę Homburg Henryk Kleist, reż. Wilam Horzyca – jako Elektorowa
• 15 XII 1960: Żywy trup Lew Tołstoj, reż. Józef Wyszomirski – jako Anna Pawłowna
• 3 V 1961: Szkoła obmowy Wojciech Bogusławski, reż. Władysław Krasnowiecki – jako Plotkiewiczowa
• 21 V 1961: Zygmunt August Stanisław Wyspiański, reż. Tadeusz Byrski – jako Bona (Teatr TV)
• 15 IX 1961: Niemcy Leon Kruczkowski, reż. Józef Wyszomirski – jako pani Soerensen
• 27 II 1963: Przygoda z Vaterlandem Leon Kruczkowski, reż. Kazimierz Dejmek – jako pani X
• 6 XI 1963: Śluby panieńskie, czyli Magnetyzm serca Aleksander Fredro, reż. Stefania Domańska – jako pani Dobrójska

W 1967 r. z powodu przewlekłej choroby serca przeszła na rentę.

Film

Na srebrnym ekranie po raz pierwszy pojawiła się 4 listopada 1925 r., w obsadzie aktorskiej polskiego melodramatu pt. Iwonka, wyreżyserowanego przez Emila Chaberskiego.

• 15 II 1929: Tajemnica skrzynki pocztowej film fabularny, reż. Aleksander Reich
• 2 I 1930: Halka film fabularny, reż. Konstanty Meglicki – jako Zosia
• 1 IV 1933: Pod twoją obronę film fabularny, reż. Edward Puchalski – jako zakonnica, siostra Gabriela
• 25 XII 1934: Córka generała Pankratowa film fabularny, reż. Mieczysław Znamierowski – jako rewolucjonistka
• 27 II 1936: Pan Twardowski film fabularny, reż. Henryk Szaro – jako duch Barbary Radziwiłłówny
• 12 IV 1936: Róża film fabularny, reż. Józef Lejtes – jako Grzegorzowa
• 17 IX 1936: Trędowata film fabularny, reż. Juliusz Gardan – jako Rita Szylinżanka
• 27 II 1937: Płomienne serca film fabularny, reż. Romuald Gantkowski – jako żona Śmigielskiego
• 20 III 1937: Ordynat Michorowski film fabularny, reż. Henryk Szaro – jako Rita, żona hr. Trestki
• 17 III 1939: Trzy serca film fabularny, reż. Michał Waszyński – jako Michalinka, żona Aleksandra
• 20 IV 1957: Kanał film wojenny, reż. Andrzej Wajda – jako kobieta szukająca córki

Telewizja

Za debiut można uznać jej występ 16 maja 1957 r. na scenie Teatru Telewizji w sztuce Krystyny Salaburskiej Goście o zmierzchu, w reżyserii Władysława Sheybala.

• 21 V 1961: Zygmunt August Stanisław Wyspiański, reż. Tadeusz Byrski – jako Bona.

Radio

3 września 1950 r. debiutowała w słuchowisku opartym na prozie Siemiona Babajewskiego pt. Kawaler Złotej Gwiazdy, w reżyserii Stefana Wronckiego, jako Smaglinka.

• 16 VIII 1953: Błazen Aleksander Świętochowski, reż. Zbigniew Koczanowicz – jako Justyna
• 25 VIII 1956: We wtorek wieczorem Agatha Christie, reż. Janusz Warnecki – jako Joyce
• 1 IX 1956: Świątynia bogini Astarte, Ojciec Rosario Agatha Christie i Victor Grauning, reż. Janusz Warnecki
• 11 X 1956: Chwasty Adam Grzymała-Siedlecki, reż. Janusz Warnecki – jako Iza
• 15 XI 1956: Przyjaciółka Agatha Christie, reż. Janusz Warnecki – jako Janina Helier
• 4 XII 1956: Hydra lerneńska Agatha Christie, reż. Janusz Warnecki – jako Jean Moncrieffe
• 7 IV 1958: Pierwej mama Józef Korzeniowski, reż. Natalia Szydłowska – jako Pułkownikowa
• 20 IV 1958: Ruchome światełko Frederick Skerry, reż. Janusz Warnecki – jako Mrs Constance Mackie
• 29 IV 1958: Monika Krystyna Salaburska, reż. Natalia Szydłowska – jako Pani
• 22 VII 1958: Miód kasztelański Józef Ignacy Kraszewski, reż. Natalia Szydłowska – jako Cześnikowa Barbara Sulimirska
• 6 I 1959: Wicek i Wacek Zygmunt Przybylski, reż. Rudolf Ratschka – jako Jadwiga
• 14 VI 1959: Deszcz Aniela Jasińska, reż. Natalia Szydłowska – jako Matka
• 22 VII 1959: Hrabina Cosel Józef Ignacy Kraszewski, reż. Janusz Warnecki – jako Hrabina Reuss
• 7 IX 1960: Aligatory Władysław Lech Terlecki, reż. Natalia Szydłowska – jako Matka
• 13 IX 1960: Ostatni koncert Stanisława Fleszarowa-Muskat, reż. Janusz Warnecki – jako Justyna Chopinowa
• 6 X 1960: Romans inspektora Lenoir Włodzimierz Odojewski, reż. Wiesław Opałek
• 4 IX 1961: Opowieść o dobrym rycerzu Lancelocie Julia Hartwig, reż. Mieczysław Broniatowski – jako Księżna
• 18 IV 1963: Okno na Koziej Janina Osińska, reż. Wanda Tatarkiewicz-Małkowska – jako pani Julia
• 11 IV 1964: Krzyżacy Henryk Sienkiewicz, reż. Wanda Tatarkiewicz-Małkowska – jako Księżna Anna Mazowiecka
• 24 IX 1974: Kalejdoskop krakowski Julia Hartwig, reż. Mieczysław Broniatowski.

Linki zewnętrzne

• Zofia Lindorf w bazie filmpolski.pl
• Zofia Lindorf w bazie IMDb (ang.)
• Zofia Lindorf na zdjęciach w bibliotece Polona