Universal Carrier

Universal Carrier

Universal Carrier wojsk holenderskich, 1948 r.
Dane podstawowe
Państwo	Wielka Brytania
Typ pojazdu	lekki transporter opancerzony
Trakcja	gąsienicowa
Załoga	2 – 5 (w zależności od wyposażenia)
Historia
Prototypy	1935
Produkcja	1936–1945
Egzemplarze	ponad 75 000
Dane techniczne
Silnik	1 silnik gaźnikowy, 8-cylindrowy Ford GAE (Ford GAEA) o mocy 65 KM (48 kW) przy 2840 obr./min.
Transmisja	mechaniczna
Poj. zb. paliwa	90 l benzyny. Zużycie paliwa 50 l/100 km
Pancerz	nitowany z płyt walcowanych, grubość: 7 – 11 mm
Długość	3,70 m
Szerokość	1,94 m
Wysokość	1,57 m
Prześwit	0,22 m
Masa	3 700 kg (bojowa)
Moc jedn.	20,3 KM/t (14,9 kW/t)
Nacisk jedn.	0,50 kg/cm²
Osiągi
Prędkość	40 – 48 km/h (po drodze)
Zasięg pojazdu	180 km (po drodze) 120 km (w terenie)
Pokonywanie przeszkód
Brody (głęb.)	0,60 m
Rowy (szer.)	1,60 m
Ściany (wys.)	0,50 m
Kąt podjazdu	28º
Dane operacyjne
Uzbrojenie
uzbrojenie w zależności od wersji
Użytkownicy
Wielka Brytania, Polska, ZSRR, Nowa Zelandia, Kanada, Australia, Indie, Stany Zjednoczone

Universal Carrier – brytyjski gąsienicowy lekki transporter opancerzony z okresu II wojny światowej, produkowany w kilku wersjach, także jako ciągnik artyleryjski i nośnik uzbrojenia. Popularnie nazywany był także Bren Carrier, z powodu najczęstszego uzbrojenia w karabin maszynowy Bren. Był to najliczniejszy aliancki pojazd opancerzony II wojny światowej.

Historia

Transporter opancerzony Universal Carrier powstał jako zwieńczenie linii transporterów wywodzących się z ciągnika VA D50, opracowanego przez Johna Cardena i Viviana Loyda w zakładach Vickers w 1935. Dla zmniejszenia kosztów, w konstrukcji VA D50 użyto komponentów produkowanych dla czołgów lekkich i samochodów ciężarowych. Armia brytyjska zamówiła serię pojazdów rozwiniętych z D50, produkowanych od 1935. Wśród nich były: transporter ciężkiego karabinu maszynowego Vickers (356 pojazdów), transporter opancerzony Bren Gun Carrier (Bren Carrier) z ręcznym karabinem maszynowym Bren (1381 pojazdów), transporter rozpoznawczy Scout Carrier (667 pojazdów) i transporter opancerzony dla kawalerii zmotoryzowanej Cavalry Carrier (50 pojazdów). Ponieważ pojazdy te nieco się różniły konstrukcją, zdecydowano opracować dla uproszczenia jeden uniwersalny model, który można było budować w różnych wariantach wyposażenia. Przyjęto go do uzbrojenia w 1939 pod nazwą Universal Carrier, dostawy rozpoczęły się już po wybuchu wojny. Był to uniwersalny transporter, który w zależności od wyposażenia był: pojazdem transportowym, rozpoznawczym, łącznikowym, wozem dowodzenia, ciągnikiem do holowania działa przeciwpancernego kal. 57 mm (6-funtowego). Od wczesnych modeli Universal Carrier odróżniał się "pudełkowatym" nadwoziem w tylnej części, ze zwiększoną ilością miejsca dla załogi.

Były też wersje bojowe tego transportera uzbrojone w:

• ciężki karabin maszynowy Vickers kal. 7,7 mm
• karabin maszynowy Bren kal. 7,7 mm
• karabin maszynowy Bren kal. 7,7 mm i karabin przeciwpancerny Boys wz. 37
• moździerz kal. 50,8 mm
• miotacz ognia Ronson lub Wasp

Universal Carrier był używany niemal we wszystkich armiach koalicji antyhitlerowskiej, w tym w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, a poprzez dostawy Lend-Lease w Armii Czerwonej i Ludowym Wojsku Polskim.

Produkowany był w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Nowej Zelandii, Indiach i Australii.

Galeria

• 
  Profil pojazdu
• 
  Widok z góry
• 
  Bren Carrier podczas ćwiczeń we Francji, październik 1939 r.
• 
  Miotacze ognia Wasp podczas ćwiczeń, 1944 r.

Bibliografia

• Janusz Magnuski Wozy bojowe LWP 1943-1983 wyd. MON Warszawa 1985 ISBN 83-11-06990-5