Dwór w Irządzach

Dwór w Irządzach

nr rej. A/606/2020
Państwo	Polska
Miejscowość	Irządze (woj. śląskie)
Adres	Irządze 124
Typ budynku	Dwór
Ukończenie budowy	XVIII wiek
Pierwszy właściciel	rodzina Misiewskich
Obecny właściciel	Gmina Irządze
Położenie na mapie gminy Irządze Dwór w Irządzach
Położenie na mapie Polski Dwór w Irządzach
Położenie na mapie województwa śląskiego Dwór w Irządzach
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego Dwór w Irządzach
50°37′28,045″N 19°40′50,434″E

Dwór w Irządzach – pochodzący z XVIII wieku budynek dworski, znajdujący się w Irządzach (powiat zawierciański). Obecnie siedziba Urzędu Gminy Irządze.

Historia i architektura

Dwór powstał w XVIII wieku dla rodziny Misiewskich. W drugiej połowie XIX wieku budynek przebudowano - wówczas to zyskał on aktualny wygląd. Kolejne remonty miały miejsce już po II wojnie światowej: w 1948, 1968 oraz 1984 roku. Ostatni remont zakończono w 2022 roku. Od 1982 roku, tj. od powstania gminy Irządze obiekt jest siedzibą administracji lokalnej.
Z dworem związana jest legenda, głosząca że w 1794 roku Tadeusz Kościuszko spędził tu noc przed bitwą pod Szczekocinami.

Jest to budynek parterowy, zbudowany na planie prostokąta, kryty dachem mansardowym. Od frontu znajduje dziewięcioosiowa elewacja z czterofilarowym portykiem, natomiast od strony dawnego ogrodu widać trzyosiowy ryzalit poprzedzony tarasem ze schodami bocznymi od strony zachodniej. Wysokie suteryny z korytarzem na osi podłużnej i dwoma traktami pomieszczeń po bokach są sklepione kolebkowo oraz żaglasto na gurtach.

W sąsiedztwie dworu znajdują się XVIII wieczny park, w którym rośnie m.in. 500-letnia lipa (pomnik przyrody).

Bibliografia

• Zespół parkowo-dworski w Irządzach. zawiercie.powiat.pl. [dostęp 2022-07-06]. (pol.).
• Dwór w Irządzach . jura.slaskie.travel. [dostęp 2022-07-06]. (pol.).