Pałac w Nakle

Pałac w Nakle
	nr rej. zespół pałacowy 411/67 z 21.06.1967 oraz 23/76/A z 14.02.1978
	; Front pałacu w 2012 roku
Państwo	Polska
Miejscowość	Nakło
Adres	Nakło 74,; 42-235 Lelów
Typ budynku	Pałac
Styl architektoniczny	Klasycyzm, barok
Architekt	Jan Ferdynand Nax
Inwestor	Kajetan Bystrzonowski
Kondygnacje	2
Rozpoczęcie budowy	1770
Ukończenie budowy	1780
Ważniejsze przebudowy	2 poł. XIX w.
Pierwszy właściciel	Kajetan Bystrzonowski
Kolejni właściciele	Józef Bystrzanowski,; Michał Zbijewski,; Jan Zbijewski, Mohl,; Borkowscy,; Michał Komorowski
Obecny właściciel	Marzenna i Kehrt Reyherowie
	Położenie na mapie gminy Lelów Pałac w Nakle
	Położenie na mapie Polski Pałac w Nakle
	Położenie na mapie województwa śląskiego Pałac w Nakle
	Położenie na mapie powiatu częstochowskiego Pałac w Nakle
	50°39′05,9″N 19°43′38,0″E/50,651639 19,727222
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Pałac w Nakle – pałac znajdujący się w Nakle, w powiecie częstochowskim. Został wybudowany w latach 1770-1780^[1]. Obiekt jest częścią zespołu pałacowego, w skład którego wchodzą jeszcze park z XVIII oraz brama z XVIII/XIX w.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W drugiej połowie XVIII stulecia właścicielami miasteczka byli Młodzianowscy. Dzięki ożenkowi z Marcyanną Młodzianowską wkrótce dziedzicem tutejszych dóbr został hrabia Kajetan Bystrzanowski. W latach 1770-1780 postawił on w Nakle okazały pałac w stylu barokowo- klasycystycznym. Autorem projektu był znany architekt Jan Ferdynand Nax. Po śmierci Kajetana pałac odziedziczył syn hrabiego, Józef Bystrzanowski. Około 1839 roku majątek przejął Michał Zbijewski, żonaty z córką Bystrzanowskiego, Teresą. Kolejnym właścicielem był ich syn, Jan Zbijewski. Zbijewscy przebudowali pałac w 2 poł. XIX wieku. Z początkiem XX wieku Jan Zbijewski sprzedał pałac i dobra Anglikowi hrabiemu Mohl. Po jego śmierci w 1911 roku majątek nabyli bracia Borkowscy, ale po kilku latach odsprzedali go Michałowi hr. Komorowskiemu, wnukowi Michała Zbijewskiego. Rodzina Komorowskich zarządzała majątkiem do zakończenia wojny.

Po II wojnie światowej majątek wraz z pałacem znacjonalizowano i przekazano technikum rolniczemu, a później ulokowano w nim dom dziecka. Do rąk prywatnych powrócił po 1989 roku. Od 2002 roku właścicielami obiektu (trzecimi od 1989 roku) są Marzenna i Kehrt Reyherowie, którzy prowadzą jego remont. Obecnie mieści się w nim hotel.

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Pałac w Nakle to dziewięcioosiowy budynek na rzucie prostokąta, trójkondygnacyjny, przykryty dachem mansardowym z lukarnami. Pośrodku frontowej elewacji znajduje się trójosiowy ryzalit z tympanonem, w którego polu umieszczono herby Bystrzanowskich – Starykoń (po lewej) i Młodzianowskich – Dąbrowa (po prawej).

Park[edytuj | edytuj kod]

Pałac otacza geometryczny park z XVIII wieku, w którym znajdują się pomnikowe okazy drzew: lipy drobnolistnej, buka zwyczajnego i derenia jadalnego. Powierzchnia parku wynosi 8,8 ha. Jest on położony na terenie lekko sfalowanym z nieznacznym spadkiem w kierunku północnym i ma kształt zbliżony do prostokąta. Największe obszary pokryte zwartymi grupami drzew znajdują się w centralnej i południowo-wschodniej części parku.

Droga znajdująca się na wschód od pałacu obsadzona jest kasztanowcami, a droga zachodnia – lipami. Na obszarze parku występuje kilkanaście gatunków drzew i krzewów. Od strony wjazdu park ogrodzony jest ceglanym murem^[2].

Rządcówka[edytuj | edytuj kod]

Kilkadziesiąt metrów od pałacu w kierunku wschodnim położony jest budynek rządcówki. Wybudowana została na przełomie XVIII i XIX stulecia. Ściany zbudowane są z kamienia wapiennego i wypalanej cegły. Dach pokryty jest dachówką, która jest zniszczona w bardzo wielu miejscach. Do jednego z wejść prowadzą wysokie schody z metalową balustradą^[3].