Janusz Olejniczak
| |
| Data i miejsce urodzenia |
2 października 1952 |
|---|---|
| Data śmierci |
20 października 2024 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
  
| |
| Strona internetowa | |
Janusz Olejniczak (ur. 2 października 1952 we Wrocławiu, zm. 20 października 2024[1][2]) – polski pianista, pedagog muzyczny i sporadycznie aktor. Laureat VI nagrody podczas VIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina (1970)[3]. Były mąż aktorki Sławomiry Łozińskiej[4].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wykształcenie i udział w konkursach
[edytuj | edytuj kod]Na fortepianie zaczął grać w wieku 6 lat, a edukację muzyczną odbył w Warszawie. Ukończył podstawową i średnią szkołę muzyczną, a następnie studia w Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie. Ponadto pobierał dodatkowe nauki w Paryżu i na studiach podyplomowych w Warszawie i Essen[5].
W trakcie studiów wziął udział w kilku konkursach pianistycznych[5]:
- Międzynarodowy Konkurs Młodych Wykonawców „Concertino Praha” (1967) – dyplom finalisty
- VIII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (1970) – VI nagroda
- Międzynarodowy Konkurs Muzyczny im. Alfreda Casellego (1972) – IV nagroda
Międzynarodowa kariera
[edytuj | edytuj kod]Po sukcesie na Konkursie Chopinowskim występował w wielu krajach Europy, Azji, w obu Amerykach i w Australii[6]. Grał na wielu festiwalach muzycznych, w tym kilkukrotnie na Międzynarodowym Festiwalu Chopinowskim w Dusznikach-Zdroju[7]. Wielokrotnie współpracował przy nagrywaniu muzyki do filmów w Polsce i w innych krajach. Nagrał większość partii fortepianowych do filmu Chopin. Pragnienie miłości (2002) i Pianista (2002). Jako aktor wystąpił m.in. w roli Chopina w filmie Andrzeja Żuławskiego pt. Błękitna nuta (1991)[8].
Był też pedagogiem muzycznym. Prowadził klasę fortepianu na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie[9] i Akademii Muzycznej w Krakowie oraz kursy mistrzowskie dla pianistów w różnych krajach[8]. Był jurorem XVII[10] i XVIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie[11].
Śmierć i pogrzeb
[edytuj | edytuj kod]Zmarł 20 października 2024. Przyczyną śmierci był zawał serca[12]. 29 października tego samego roku, po mszy świętej w Kościele Wizytek w Warszawie, został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim[13][14].
Repertuar i dyskografia
[edytuj | edytuj kod]W jego repertuarze znajdują się utwory m.in. Fryderyka Chopina, Ferenca Liszta, Jeana-Philippe’a Rameau, Wolfganga Amadeusa Mozarta, Franza Schuberta, Sergieja Prokofiewa, Wojciecha Kilara oraz Henryka Mikołaja Góreckiego. W 1995 roku jego płyta z koncertami fortepianowymi Chopina otrzymała Fryderyka (w kategorii Album roku – muzyka solowa)[6]. Łącznie nagrał kilkadziesiąt płyt dla wielu wytwórni muzycznych[15][16].
Ordery i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- 1999 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[17]
- 2003 – Doroczna Nagroda Ministra Kultury i Sztuki w dziedzinie muzyki[18]
- 2005 – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[6]
- 2010 – Perła Honorowa Polskiej Gospodarki w kategorii kultura[19]
- 2022 – Złoty Fryderyk w kategorii muzyka poważna[20]
- 2024 – Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie)[13]
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]- obsada aktorska[18]
- 1990: Błękitna nuta jako Fryderyk Chopin
- 1995: Les Milles jako bułgarski pianista
- 2015: Hiszpanka jako Ignacy Jan Paderewski
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Nie żyje Janusz Olejniczak [online], tvn24.pl [dostęp 2024-10-21] (pol.).
- ↑ Nie żyje wybitny pianista Janusz Olejniczak [online], polskieradio.pl [dostęp 2024-10-21] (pol.).
- ↑ Wysocki 1987 ↓, s. 100.
- ↑ Katarzyna Troszczyńska: Niech wreszcie spokój trwa. Styl.pl, IX 2010. [dostęp 2016-05-19].
- ↑ a b Dybowski 2005 ↓, s. 291.
- ↑ a b c Małgorzata Kosińska: Janusz Olejniczak. culture.pl. [dostęp 2016-05-19]. (pol.).
- ↑ Dybowski 2005 ↓, s. 293.
- ↑ a b Dybowski 2005 ↓, s. 294.
- ↑ UMFC – Janusz Olejniczak. chopin.edu.pl. [dostęp 2024-08-05].
- ↑ Rozpoczął się XVII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. rmf24.pl, 1 października 2015. [dostęp 2016-05-19].
- ↑ Jury Konkursu. chopin2020.pl [dostęp 2021-10-22]
- ↑ https://www.medonet.pl/zdrowie/wiadomosci,nie-zyje-janusz-olejniczak--podano-przyczyne-smierci-wybitnego-artysty,artykul,14986375.html
- ↑ a b "Każdy dźwięk, który wydobywał spod palców, był nacechowany głębią". Janusz Olejniczak spoczął na Starych Powązkach [online], www.pap.pl, 29 października 2024 [dostęp 2024-10-29].
- ↑ Była pierwsza dama pożegnała zmarłego artystę. Tak wyglądał pogrzeb Olejniczaka [online], Plejada, 29 października 2024 [dostęp 2024-10-29] (pol.).
- ↑ Janusz Olejniczak: discography. discogs.com. [dostęp 2016-05-19]. (ang.).
- ↑ Janusz Olejniczak: discography. allmusic.com. [dostęp 2016-05-19]. (ang.).
- ↑ M.P. z 2000 r. nr 5, poz. 99
- ↑ a b Janusz Olejniczak w bazie filmpolski.pl
- ↑ Laureaci z poprzednich edycji [online], www.polishmarket.com.pl [dostęp 2016-05-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-19].
- ↑ Janusz Olejniczak i Stanisław Gałoński laureatami Złotych Fryderyków w muzyce poważnej. dzieje.pl, 19 kwietnia 2022. [dostęp 2022-04-19].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Dybowski: Laureaci Konkursów Chopinowskich w Warszawie. Warszawa: Selene, 2005, s. 291–294. ISBN 83-910515-1-X.
- Stefan Wysocki: Wokół Konkursów Chopinowskich. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji, 1987. ISBN 83-212-0443-0.
- Absolwenci Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina
- Laureaci Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina
- Laureaci Złotych Fryderyków
- Ludzie urodzeni we Wrocławiu
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Polscy jurorzy Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina
- Polscy pedagodzy muzyczni
- Polscy pianiści klasyczni
- Wykładowcy Akademii Muzycznej w Krakowie
- Wykładowcy Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina
- Urodzeni w 1952
- Zmarli w 2024