Władcy Czech

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Swetoniusz (dyskusja | edycje) o 12:58, 30 kwi 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.

Legendarni władcy Czech

Josef Mathauser Przemysł i Libusza (pośrodku)

Książęta Czech

  • Lech (zm. 805) - historyczny książę jednego z plemion czeskich, poległy w walce z wojskami cesarza Karola Wielkiego w 805 roku.

Przemyślidzi

# Imię Urodzony Zmarł Początek panowania Koniec panowania Rodzice
1 Borzywoj I
Bořivoj I.
852/853
888/889
870 889 Gościwit (książę czeski)
???
2 Spitygniew I
Spytihněv I.
875
915
891 915 Borzywoj I
Święta Ludmiła
3 Wratysław I
Vratislav I.
ok. 888
13 lutego 921
915 921 Borzywoj I
Święta Ludmiła
4 Wacław I Święty
Svatý Václav
ok. 907
Praga
28 września 935
Stará Boleslav
921 935 Wratysław I
Drahomira
5 Bolesław I Okrutny
Boleslav I. Ukrutný
ok. 915
15 czerwca 972
935 972 Wratysław I
Drahomira
6 Bolesław II Pobożny
Boleslav II. Pobožný
ok. 935
7 lutego 999
972 999 Bolesław I Okrutny
nieznana
7 Bolesław III Rudy
Boleslav III. Ryšavý
???
1034/1037
999 1002
Usunięty
Bolesław II Pobożny
Emma (księżna czeska)
8 Władywoj
Vladivoj[1]
???
styczeń 1003
1002 1003 ???
???
9 Jaromir
Jaromír
???
4 listopada 1035
1003
Usunięty
Bolesław II Pobożny
Emma (księżna czeska)
7 Bolesław III Rudy
Boleslav III. Ryšavý
???
1034/1037
1003
Usunięty
Bolesław II Pobożny
Emma (księżna czeska)

Piastowie

# Imię Urodzony Zmarł Początek panowania Koniec panowania Rodzice
10 Bolesław IV Chrobry
Boleslav IV Chrabrý
967 17 czerwca 1025
wiosna
1003
jesień
1004
Usunięty
Mieszko I
Dobrawa Przemyślidka

Przemyślidzi

# Imię Urodzony Zmarł Początek panowania Koniec panowania Rodzice
9 Jaromir
Jaromír
Po raz drugi
???
4 listopada 1035
jesień
1004
wiosna
1012
Usunięty
Bolesław II Pobożny
Emma (księżna czeska)
11 Oldrzych
Oldřich
ok. 975
9 listopada 1034
wiosna
1012
jesień
1033
Usunięty
Bolesław II Pobożny
Emma (księżna czeska)
9 Jaromir
Jaromír
Po raz trzeci
???
4 listopada 1035
jesień
1033
wiosna
1034
Usunięty
Bolesław II Pobożny
Emma (księżna czeska)
11 Oldrzych
Oldřich
Ponownie
ok. 975
9 listopada 1034
od wiosny - do jesieni
1034
Bolesław II Pobożny
Emma (księżna czeska)
12 Brzetysław I
Břetislav I.
ok. 1005
10 stycznia 1055
Chrudim
jesień
1034
10 stycznia
1055
Oldrzych
Bożena (księżna czeska)
13 Spitygniew II
Spytihněv II.
1031
28 stycznia 1061
10 stycznia
1055
28 stycznia
1061
Brzetysław I
Judyta ze Schweinfurtu
14 Wratysław II
Vratislav II.
1032/1035
14 stycznia 1092
28 stycznia
1061
Król Czech
od 15 czerwca 1085
14 stycznia
1092
Brzetysław I
Judyta ze Schweinfurtu
15 Konrad I Brneński
Konrád I. Brněnský
ok. 1035
6 września 1092
Praga
14 stycznia - 6 września
1092
Brzetysław I
Judyta ze Schweinfurtu
16 Brzetysław II
Břetislav II.
ok. 1060
22 grudnia 1100
Zbečno
14 września
1092
22 grudnia
1100
Wratysław II
Adelajda węgierska
17 Borzywoj II
Bořivoj II.
ok. 1064
2 lutego 1124
25 grudnia
1100
maj
1107
Usunięty
Wratysław II
Świętosława Swatawa
18 Świętopełk
Svatopluk
???
21 września 1109
14 maja[2]
1107
21 września
1109
Otto I Piękny
Eufemia
19 Władysław I
Vladislav I.
1070
12 kwietnia 1125
październik
1109
grudzień
1117
Usunięty
Wratysław II
Świętosława Swatawa
17 Borzywoj II
Bořivoj II.
Ponownie
ok. 1064
2 lutego 1124
grudzień
1117
16 sierpnia
1120
Wratysław II
Świętosława Swatawa
19 Władysław I
Vladislav I.
Ponownie
1070
12 kwietnia 1125
16 sierpnia
1120
12 kwietnia
1125
Wratysław II
Świętosława Swatawa
20 Sobiesław I
Soběslav I
ok. 1090
14 lutego 1140
Hostinné
12 kwietnia
1125
14 lutego
1140
Wratysław II
Świętosława Swatawa
21 Władysław II
Vladislav II.
1110
18 stycznia 1174
Meerane
14 lutego
1140
Król Czech
od 11 stycznia 1158
pod koniec
1172
Władysław I Przemyślida
Rycheza z Bergu
22 Fryderyk
Bedřich
1142
25 marca 1189
pod koniec
1172
wrzesień
1173
Usunięty
Władysław II Przemyślida
Gertruda Babenberg
23 Sobiesław II
Soběslav II.
1128
29 stycznia 1180
wrzesień
1173
czerwiec
1178
Usunięty
Sobiesław I Przemyślida
Adelajda Węgierska
22 Fryderyk
Bedřich
Ponownie
1142
25 marca 1189
czerwiec
1178
25 marca
1189
Władysław II Przemyślida
Gertruda Babenberg
24 Konrad II Otto
Konrád II. Ota
1135
9 września 1191
Neapol
25 marca
1189
9 września
1191
Konrad II Znojemski
Maria serbska
25 Wacław II
Václav II.
1137
1192
9 września
1191
1192 Sobiesław I Przemyślida
Adelajda Węgierska
26 Przemysł Ottokar I
Přemysl Otakar I.
ok. 1155
Městec Králové
15 grudnia 1230
Praga
początek 1192 czerwiec/sierpień
1193
Usunięty
Władysław II Przemyślida
Judyta Turyńska
27 Henryk Brzetysław
Jindřich Břetislav
???
15 czerwca 1197
Cheb
czerwiec/sierpień
1193
15 czerwca
1197
Henryk
Małgorzata
28 Władysław III Henryk
Vladislav III. Jindřich
ok. 1160
12 sierpnia 1222
Znojmo
23 czerwca - 6 grudnia
1197
Usunięty
Władysław II Przemyślida
Judyta Turyńska
26 Przemysł Ottokar I
Přemysl Otakar I.
Ponownie
ok. 1155
Městec Králové
15 grudnia 1230
Praga
6 grudnia
1197
15 sierpnia
1198
Władysław II Przemyślida
Judyta Turyńska

Dziedziczne Królestwo Czeskie

Przemysł Ottokar I 15 sierpnia 1198 otrzymał koronę z rąk króla rzymskiego Ottona IV, koronowany 24 sierpnia 1203, potwierdzenie koronacji przez papieża nastąpiło w 1204. 26 września 1212 z rąk cesarza Fryderyka II otrzymał w Bazylei Złotą Bullę Sycylijską, potwierdzającą dziedziczność korony czeskiej.

Przemyślidzi

# Imię Urodzony Zmarł Początek panowania Koniec panowania Rodzice
26 Przemysł Ottokar I
Přemysl Otakar I.
ok. 1155
Městec Králové
15 grudnia 1230
Praga
15 sierpnia
1198
15 grudnia
1230
Władysław II Przemyślida
Judyta Turyńska
29 Wacław I
Václav I.
1205
22 września 1253[3]
15 grudnia
1230

Koregent
od 6 lutego 1228
22 września
1253
Przemysł Ottokar I
Konstancja węgierska
30 Przemysł Ottokar II
Přemysl Otakar II.
ok. 1233
26 sierpnia 1278
Suche Kruty
22 września
1253
26 sierpnia
1278
Wacław I
Kunegunda Hohenstauf
31 Wacław II
Václav II.
17 września 1271
Praga
21 czerwca 1305
Praga
26 sierpnia
1278
21 czerwca
1305
Przemysł Ottokar II
Kunegunda Halicka
32 Wacław III
Václav III.
6 października 1289
Praga
4 sierpnia 1306
Ołomuniec
21 czerwca
1305
4 sierpnia
1306
Wacław II
Guta von Habsburg

Dynastia karyncka

# Imię Urodzony Zmarł Początek panowania Koniec panowania Rodzice
33 Henryk Karyncki
Jindřich Korutanský
ok. 1265
2 kwietnia 1335
Schloss Tirol
1306
Usunięty
Meinhard II Tyrolski
Elżbieta Bawarska

Habsburgowie

# Imię Urodzony Zmarł Początek panowania Koniec panowania Rodzice
34 Rudolf
Rudolf Habsburský
1281
3/4 lipca 1307
Horažďovice
1306 3/4 lipca
1307
Albrecht I Habsburg
Elżbieta Tyrolska

Dynastia karyncka

# Imię Urodzony Zmarł Początek panowania Koniec panowania Rodzice
33 Henryk Karyncki
Jindřich Korutanský
Ponownie
ok. 1265
2 kwietnia 1335
Schloss Tirol
15 sierpnia
1307
31 sierpnia
1310
Meinhard II Tyrolski
Elżbieta Bawarska

Luksemburgowie

# Imię Urodzony Zmarł Początek panowania Koniec panowania Rodzice
35 Jan I Ślepy
Jan Lucemburský
10 sierpnia 1296
26 sierpnia 1346
Crecy
1310 26 sierpnia
1346
Henryk VII Luksemburski
Małgorzata Brabancka
36 Karol IV (I)
Karel IV.
14 maja 1316
Praga
28 listopada 1378
Praga
26 sierpnia
1346
28 listopada
1378
Jan Luksemburski
Elżbieta Przemyślidka
37 Wacław IV
Václav IV.
26 lutego 1361
Norymberga
16 sierpnia 1419
Nový hrad u Kunratic
28 listopada
1378
Koregent
od 15 czerwca 1363
16 sierpnia
1419
Karol IV Luksemburski
Anna Świdnicka
38 Zygmunt
Zikmund Lucemburský
14/15 lutego 1368
Norymberga
9 grudnia 1437
Znojmo
16 sierpnia
1419
9 grudnia
1437
Karol IV Luksemburski
Elżbieta Pomorska

Habsburgowie

# Imię Urodzony Zmarł Początek panowania Koniec panowania Rodzice
39 Albrecht I
Albrecht I.
10 sierpnia 1397
Wiedeń
27 października 1439
Neszmély
6 maja
1438
27 października
1439
Albrecht IV Habsburg
Joanna Zofia Bawarska
40 Władysław I Pogrobowiec
Ladislav Pohrobek
22 lutego 1440
Komárom
23 listopada 1457
Praga
18/20 października
1440
23 listopada
1457
Albrecht II Habsburg
Elżbieta Luksemburska

Władcy z różnych rodów

# Imię Urodzony Zmarł Początek panowania Koniec panowania Rodzice
41 Jerzy z Podiebradów
Jiří z Poděbrad
6 kwietnia 1420
Poděbrady
22 marca 1471
Praga
27 lutego/2 marca
1458
Regent od 1451
22 marca
1471
Wiktoryn z Podiebradów
???
42 Maciej Korwin
Matyáš Korvín[4]

Antykról

23 lutego 1443
Koloszwar
26 kwietnia 1490
Wiedeń
3 maja
1469
26 kwietnia
1490
Jan Hunyady
Elżbieta Szilágyi

Jagiellonowie

# Imię Urodzony Zmarł Początek panowania Koniec panowania Rodzice
43 Władysław II
Vladislav II. Jagellonský[5]
1 marca 1456
Kraków
13 marca 1516
Buda
27 maja
1471[6]
13 marca
1516
Kazimierz IV Jagiellończyk
Elżbieta Rakuszanka
44 Ludwik I
Ludvík I. Jagellonský
1 lipca 1506
Praga
29 sierpnia 1526
Mohacz
13 marca
1516
Koregent
od 11 marca 1509
29 sierpnia
1526
Władysław II Jagiellończyk
Anna de Foix

Habsburgowie

# Imię Urodzony Zmarł Początek panowania Koniec panowania Rodzice
45 Ferdynand I
Ferdinand I.
10 marca 1503
Madryt
25 lipca 1564
Wiedeń
24 października
1526[6]
25 lipca
1564
Filip I Piękny
Joanna Szalona
46 Maksymilian I
Maxmilián I.
Maximilian I.
31 lipca 1527
Wiedeń
12 października 1576
Ratyzbona
25 lipca
1564
Koregent
od 20 września 1562
12 października
1576
Ferdynand I Habsburg
Anna Jagiellonka
47 Rudolf II
Rudolf II.
18 lipca 1552
Wiedeń
20 stycznia 1612
Praga
12 października
1576
kwiecień
1611
Abdykował
Maksymilian II Habsburg
Maria Hiszpańska
48 Maciej (II)
Matyáš
Matthias
24 lutego 1557
Wiedeń
20 marca 1619
Wiedeń
kwiecień
1611
20 marca
1619
Maksymilian II Habsburg
Maria Hiszpańska
49 Ferdynand II
Ferdinand II.
9 lipca 1578
Graz
15 lutego 1637
Wiedeń
20 marca - 19 sierpnia[7]
1619
Koregent od 5 czerwca 1617[8]
Usunięty
Karol Styryjski
Maria Anna Bawarska

Wittelsbachowie

# Imię Urodzony Zmarł Początek panowania Koniec panowania Rodzice
50 Fryderyk "Król Zimowy"
Fridrich Falcký
16 sierpnia 1596
Deinschwang
29 listopada 1632
Moguncja
26 sierpnia
1619
8 listopada
1620
Usunięty
Fryderyk IV (palatyn reński)
Luiza Julianna Orańska

Habsburgowie

# Imię Urodzony Zmarł Początek panowania Koniec panowania Rodzice
49 Ferdynand II
Ferdinand II.
Ponownie
9 lipca 1578
Graz
15 lutego 1637
Wiedeń
8 listopada
1620
15 lutego
1637
Karol Styryjski
Maria Anna Bawarska
51 Ferdynand III
Ferdinand III.
13 lipca 1608
Graz
2 kwietnia 1657
Wiedeń
15 lutego
1637
Koregent
od 22 listopada 1627
2 kwietnia
1657
Ferdynand II Habsburg
Maria Anna Bawarska
52 Ferdynand IV
Ferdinand IV.
Koregent
8 września 1633
Wiedeń
9 lipca 1654
Wiedeń
5 sierpnia
1646
9 lipca
1654
Ferdynand III Habsburg
Maria Anna Habsburg
53 Leopold I
Leopold I.
9 czerwca 1640
Wiedeń
5 maja 1705
Wiedeń
2 kwietnia
1657
Koregent
od 14 września 1656
5 maja
1705
Ferdynand III Habsburg
Maria Anna Habsburg
54 Józef I
Josef I.
26 lipca 1678
Wiedeń
17 kwietnia 1711
Wiedeń
5 maja
1705
17 kwietnia
1711
Leopold I Habsburg
Eleonora Magdalena von Pfalz-Neuburg
55 Karol II
Karel II.
1 października 1685
Wiedeń
20 października 1740
Wiedeń
17 kwietnia
1711
20 października
1740
Leopold I Habsburg
Eleonora Magdalena von Pfalz-Neuburg

Wittelsbachowie

# Imię Urodzony Zmarł Początek panowania Koniec panowania Rodzice
56 Karol Albrecht
(Karol III)

Karel Albrecht[9]
6 sierpnia 1697
Bruksela
20 stycznia 1745
Monachium
8 grudnia
1741[10]
1743 Maksymilian II Emanuel
Teresa Kunegunda Sobieska

Habsburgowie

# Imię Urodzony Zmarł Początek panowania Koniec panowania Rodzice
57 Maria Teresa
Marie Terezie
13 maja 1717
Wiedeń
29 listopada 1780
Wiedeń
20 października
1740
29 listopada
1780
Karol III Habsburg
Elżbieta von Braunschweig-Wolfenbüttel

Dom Habsbursko-Lotaryński[11]

# Imię Urodzony Zmarł Początek panowania Koniec panowania Rodzice
58 Józef II
Josef II.
13 marca 1741
Wiedeń
20 lutego 1790
Wiedeń
29 listopada
1780
Koregent'
od 23 września
1765
20 lutego
1790
Franciszek I Lotaryński
Maria Teresa Habsburg
59 Leopold II
Leopold II.
5 maja 1747
Wiedeń
1 marca 1792
Wiedeń
20 lutego
1790
1 marca
1792
Franciszek I Lotaryński
Maria Teresa Habsburg
60 Franciszek II
František II.
12 lutego 1768
Florencja
2 marca 1835
Wiedeń
1 marca
1792
2 marca
1835
Leopold II Habsburg
Maria Ludwika Hiszpańska
61 Ferdynand V Dobrotliwy
Ferdinand V. Dobrotivý
19 kwietnia 1793
Wiedeń
29 czerwca 1875
Praga
2 marca
1835
2 grudnia
1848
Abdykował
Franciszek I Habsburg
Maria Teresa Burbon-Sycylijska
62 Franciszek Józef I
František Josef I.
18 sierpnia 1830
Schönbrunn
21 listopada 1916
Schönbrunn
2 grudnia
1848
21 listopada
1916
Franciszek Karol Habsburg
Zofia Wittelsbach
63 Karol III
Karel III.
17 sierpnia 1887
Persenbeug-Gottsdorf
1 kwietnia 1922
Funchal
21 listopada
1916
12 listopada
1918
Otto Franciszek Austriacki
Maria Józefa Saska

Przypisy

  1. Przypuszczalnie z dynastii Przemyślidów lub Piastów.
  2. Taką datę za Kosmasem przedstawia Z.S. Pietras w: Z. S. Pietras: Bolesław Krzywousty. Cieszyn: 1978, s. 90.
  3. Wymieniana jest także data 23 września 1253. Zob. J. Čechura, J. Mikulec, F. Stellner, Lexikon českých panovnických dynastií, Praha 1996, s. 164.
  4. Wybrany przez katolików na króla, władał Morawami, Śląskiem i Łużycami
  5. Do 1490 r. zarządzał tylko Czechami, wybrany przez utrakwistów
  6. a b Data uznania za króla przez sejm czeski.
  7. Data oficjalnej detronizacji przez sejm czeski.
  8. Data wybrania przez sejm czeski. Data koronacji - 29 czerwca 1617.
  9. Przyjęty przez większość czeskiej arystokracji, nieuznawany przez Habsburgów (jako cesarz Karol VII Wittelsbach)
  10. Data koronacji. Pragę zdobył 26 listopada 1741.
  11. władcy nadal określani byli jako Habsburgowie

Zobacz też