Batalion Strzelców Polnych Nr 13
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1849 |
| Rozformowanie |
1918 |
| Nazwa wyróżniająca | |
| Działania zbrojne | |
| I wojna światowa | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Formacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość |
12 Dywizja Piechoty |
Batalion Strzelców Polnych Nr 13 (FJB 13) – batalion cesarskich i królewskich strzelców polnych.
Historia batalionu[edytuj | edytuj kod]
Batalion został sformowany w 1849[1], jako jednostka czeska[2]. Od 1883 miał swoją bazę rekrutacyjną w okolicach Krakowa, Nowego Sącza, Wadowic i Tarnowa[2].
Do 1913 używał nazwy wyróżniającej „Galicyjski” (niem. Galizisches Feldjägerbataillon Nr 13)[3].
Swoje święto obchodził 4 czerwca, w rocznicę bitwy pod Magentą stoczonej w 1859[1].
Do 1894 batalion stacjonował w Tarnowie i wchodził w skład 24 Brygady Piechoty należącej do 12 Dywizji Piechoty[4][5][6][7][8].
W 1894 batalion został przeniesiony do Bochni i włączony w skład Dywizji Kawalerii Kraków[9].
W 1904 oddział został podporządkowany komendantowi 23 Brygady Piechoty należącej do 12 Dywizji Piechoty[10], a w 1905 przeniesiony do Bielska (niem. Bielitz)[11].
W 1907 batalion został przeniesiony do Innsbrucku i włączony w skład 15 Brygady Piechoty należącej do 8 Dywizji Piechoty[12].
W latach 1912–1914 batalion stacjonował w Innsbrucku przy Universitätsstraße 17 i wchodził w skład 5 Brygady Piechoty należącej do 3 Dywizji Piechoty[13].
Batalion otrzymywał uzupełnienia (rekruta) z Okręgu 1 Korpusu[1].
Kadra kompanii zapasowej stacjonowała w garnizonie Kraków, w koszarach Franciszka Józefa (niem. Franz Josephs-Kaserne)[1][14] przy ul. Rajskiej 1[15]. Komendantami kadry byli kapitanowie: Joseph Brada (do 1913)[3] i Karl Süss[1].
W czerwcu 1914 skład osobowy batalionu stanowili w 47% Polacy, a w 36% Ukraińcy, natomiast żołnierze innych naradowości – 17%[16].
W czasie I wojny światowej w szeregach batalionu walczyli porucznicy: Emánuel Aladár Korompay, Henryk Ptak, Wilhelm Sokol, Rudolf Vavrouch, Stanisław Wrona i Józef Zwierowski vel Holoubek[a].
Komendanci batalionu[edytuj | edytuj kod]
- ppłk Philipp Niklas (do 1890[26] → komendant IR. 42[27])
- mjr / ppłk Anton Angerholzer von Almburg (1890[28] – 1896 → komendant IR. 92[29])
- mjr / ppłk Rudolf von Löwenstein (1896[30] – 1903 → oficer sztabowy w Bh. IR. 2[31])
- mjr / płk Peter Togni (1903[32] – 1909 → komendant IR. 51[33])
- ppłk Alfred Klement von Treldewehr (1909[34] – 1912[35] → komendant IR Nr 41[36])
- ppłk Ludwig von Stampfer (1912 – 1914)[1]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Józef Stanisław Zwierowski ur. 18 czerwca 1893. Na stopień nadporucznika został awansowany ze starszeństwem z 1 maja 1915 w korpusie oficerów piechoty[17]. Był odznaczony Srebrnym i Brązowym Medalem Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej oraz Krzyżem Wojskowym Karola[18]. Reskryptem nr 75257/5676/XII Namiectnictwa z 26 listopada 1919 otrzymał zezwolenie na zmianę nazwiska rodowego „Holoubek” na nazwisko „Zwierowski”[19]. Z dniem 1 listopada 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika[20]. 1 grudnia 1919 został mianowany kapitanem w piechocie. Pełnił wówczas służbę w Dowództwie Twierdzy Brześć[21]. W latach 1923–1924 służył w 86 pp w Mołodecznie[22][23], a w 1928 w 65 pp w Grudziądzu[24]. W 1934, jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V. Był wówczas „w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr V”[25].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Schematismus 1914 ↓, s. 605.
- ↑ a b Rydel 2001 ↓, s. 144.
- ↑ a b Schematismus 1913 ↓, s. 731.
- ↑ Schematismus 1890 ↓, s. 95, 522.
- ↑ Schematismus 1891 ↓, s. 95, 540.
- ↑ Schematismus 1892 ↓, s. 95, 549.
- ↑ Schematismus 1893 ↓, s. 95, 561.
- ↑ Schematismus 1894 ↓, s. 95, 573.
- ↑ Schematismus 1895 ↓, s. 85, 547.
- ↑ Schematismus 1905 ↓, s. 117.
- ↑ Schematismus 1906 ↓, s. 641.
- ↑ Schematismus 1908 ↓, s. 147, 657.
- ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 605, 111.
- ↑ Schematismus 1895 ↓, s. 547.
- ↑ Mikulski 1914 ↓, s. 325.
- ↑ Rydel 2001 ↓, s. 140.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 145.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 848.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 13 marca 1920, s. 217.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 8 z 25 stycznia 1919, poz. 303.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 99 z 29 grudnia 1919, poz. 4287.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 373, 406.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 324, 353.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 79, 185.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 328, 941.
- ↑ Schematismus 1890 ↓, s. 522.
- ↑ Schematismus 1891 ↓, s. 388.
- ↑ Schematismus 1891 ↓, s. 540.
- ↑ Schematismus 1897 ↓, s. 169, 548.
- ↑ Schematismus 1897 ↓, s. 589.
- ↑ Schematismus 1904 ↓, s. 172, 642.
- ↑ Schematismus 1904 ↓, s. 625.
- ↑ Schematismus 1910 ↓, s. 71, 182, 558.
- ↑ Schematismus 1910 ↓, s. 681.
- ↑ Schematismus 1912 ↓, s. 691.
- ↑ Schematismus 1913 ↓, s. 71, 213, 582.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1890. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1889. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1891. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1891. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1892. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1892. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1893. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1893. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1894. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1894. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1895. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1895. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1897. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1896. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1905. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1904. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1904. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1903. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1906. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1905. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1908. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1907. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1910. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1909. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1912. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1911. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1913. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1912. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Stefan Mikulski: Stefana Mikulskiego Wielka Księga Adresowa dla królewskiego stołecznego miasta Wielkiego Krakowa. Kraków: Nakładem Stefana Mikulskiego i Spółki, 1914.
- Jan Rydel: W służbie cesarza i króla: generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868-1918. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2001. ISBN 83-7188-235-1.
