Boris Johnson
| ||
![]() Boris Johnson (2019) | ||
Data i miejsce urodzenia | 19 czerwca 1964 Nowy Jork | |
![]() | ||
Okres | od 24 lipca 2019 | |
Przynależność polityczna | Partia Konserwatywna | |
Poprzednik | Theresa May | |
Lider Partii Konserwatywnej | ||
Okres | od 23 lipca 2019 | |
Poprzednik | Theresa May | |
Minister spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii | ||
Okres | od 13 lipca 2016 do 9 lipca 2018 | |
Przynależność polityczna | Partia Konserwatywna | |
Poprzednik | Philip Hammond | |
Następca | Jeremy Hunt | |
Burmistrz Londynu | ||
Okres | od 4 maja 2008 do 7 maja 2016 | |
Przynależność polityczna | Partia Konserwatywna | |
Poprzednik | Ken Livingstone | |
Następca | Sadiq Khan | |
![]() |
Boris Johnson, właściwie Alexander Boris de Pfeffel Johnson (ur. 19 czerwca 1964 w Nowym Jorku) – brytyjski historyk i polityk. W latach 2008–2016 burmistrz Londynu. W latach 2016–2018 minister spraw zagranicznych w pierwszym i drugim gabinecie Theresy May. Od 2019 lider Partii Konserwatywnej i premier Wielkiej Brytanii.
Spis treści
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Młodość i wykształcenie[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 19 czerwca 1964 w Nowym Jorku. Jest najstarszym z czworga dzieci Stanleya Johnsona, byłego członka Parlamentu Europejskiego z ramienia brytyjskiej Partii Konserwatywnej i urzędnika Komisji Europejskiej oraz Banku Światowego i jego pierwszej żony, malarki Charlotte Johnson Wahl, córki sir Jamesa Fawcetta, znanego prawnika[2] i przewodniczącego Europejskiej Komisji Praw Człowieka[3].
Jego pradziadkiem ze strony ojca był czerkiesko-turecki dziennikarz i polityk Ali Kemal[4]. Ze strony ojca Johnson ma również korzenie angielskie i francuskie, a część jego przodków pochodziła od króla Jerzego II Hanowerskiego[5]. Ze strony matki ma korzenie żydowskie, a jego przodkowie pochodzili z Litwy i Rosji[6].
Ukończył Eton College i Uniwersytet Oksfordzki[7]. Podczas studiów był członkiem elitarnego Klubu Bullingdona[8].
Kariera zawodowa i polityczna[edytuj | edytuj kod]
Był m.in. redaktorem The Spectator oraz The Daily Telegraph, od 2001 był członkiem brytyjskiej Izby Gmin. Był też ministrem szkolnictwa wyższego w konserwatywnym gabinecie cieni.
W wyborach na stanowisko burmistrza Londynu 1 maja 2008 pokonał dotychczas pełniącego tę funkcję kandydata Partii Pracy, Kena Livingstone’a, i objął urząd 4 maja 2008.
Burmistrz Londynu[edytuj | edytuj kod]
Podczas jego kadencji uruchomiono program Santander Cycles (oryginalnie Barclays Bikes) z 5 tys. rowerów miejskich[9]. W styczniu 2013 roku mianował Andrew Gilligana jako pierwszego pełnomocnika ds. rowerowych[10]. W tym samym roku urząd burmistrza przekazał 913 milionów funtów na inwestycje rowerowe na terenie miasta w latach 2013–2016[11].
Został wybrany deputowanym do Izby Gmin podczas wyborów parlamentarnych w 2015 roku[12].
Deputowany i minister[edytuj | edytuj kod]
W kampanii przed referendum w sprawie opuszczenia Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię, był jednym z głównych zwolenników Brexitu[13]. 13 lipca 2016 został ministrem spraw zagranicznych w pierwszym gabinecie Theresy May[14]. 9 lipca 2018 podał się do dymisji[15]. W czerwcu 2019 r. został pozwany za kłamstwa powtarzane przez niego w kampanii dot. referendum o brexicie i w kampanii wyborczej w 2017 roku[16].
W lutym 2017 zrzekł się obywatelstwa USA.
Premier Wielkiej Brytanii[edytuj | edytuj kod]
23 lipca 2019 został wybrany nowym liderem Partii Konserwatywnej[17]. W głosowaniu uzyskał poparcie 92 153 (ok. 66%) członków partii pokonując Jeremy’ego Hunta[17].
24 lipca 2019 objął urząd premiera Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej[18][19]. 28 sierpnia 2019 królowa Elżbieta II na jego wniosek wyraziła zgodę na zawieszenie we wrześniu działalności parlamentu na pięć tygodni (do 14 października), co wywołało protesty[20][21].
W dniach 4 i 5 września 2019 przegrał w Izbie Gmin głosowania: w sprawie przejęcia kontroli przez parlament nad porządkiem obrad, nad ustawą blokującą brexit bez umowy z UE oraz głosowanie w sprawie przedterminowych wyborów parlamentarnych. Stał się tym samym pierwszym w historii brytyjskim premierem, który przegrał trzy pierwsze głosowania w czasie swojej kadencji[22][23]. Za poparcie ustawy dotyczącej brexitu podjął decyzję o usunięciu z klubu parlamentarnego i uniemożliwieniu kandydowania w wyborach z listy Partii Konserwatywnej (ang. removed the whip) 21 posłom, w tym wnukowi Winstona Churchilla Nicholasowi Soamesowi i byłemu kanclerzowi skarbu Philipowi Hammondowi[24]. Do zawieszenia parlamentu w nocy z 9 na 10 września 2019 przegrał wszystkie trzy kolejne głosowania w Izbie Gmin[25].
24 września 2019 Sąd Najwyższy Zjednoczonego Królestwa jednogłośnie uznał decyzję o zawieszeniu parlamentu za bezprawną[26].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Również pierwszy lord skarbu oraz minister służby cywilnej Wielkiej Brytanii.
- ↑ Sholto Byrnes: Who is Boris Johnson?. newstatesman.com, 2008-03-27. [dostęp 2008-04-28].
- ↑ Andrew Clapham, Human Rights in the Private Sphere, Oxford University Press, Oxford 1993, s. 186.
- ↑ Edwards, Giles; Isaby, Jonathan: Boris v. Ken: How Boris Johnson Won London. London: Politico's., 2008, s. 44. ISBN 978-1842752258.
- ↑ Purnell, Sonia: Just Boris: Boris Johnson: The Irresistible Rise of a Political Celebrity.. London: Aurum Press Ltd., 2011, s. 10. ISBN 978-1-84513-665-9.
- ↑ Harman, Danna: Boris Johnson’s Sister Reveals His Little-known Past as a Volunteer on an Israeli Kibbutz (ang.). Ha-Arec, 08-08-2016. [dostęp 25-07-2019].
- ↑ Jacek Dziedzina: Boris City. gosc.pl, 2012-05-17.
- ↑ www.theweek.co.uk: The Bullingdon Club.
- ↑ Wyborcza.pl, wyborcza.pl [dostęp 2019-09-13] .
- ↑ Andrew Gilligan appointed 'Cycling Czar' by mayor Johnson. BikeRadar (28 January 2013). Retrieved on 2013-12-06.
- ↑ 'Crossrail for bikes' set for London, 7 marca 2013 [dostęp 2019-09-13] (ang.).
- ↑ The Independent , General Election 2015: Boris Johnson wins Uxbridge, making him London Mayor and MP, 8 maja 2015 .
- ↑ EU referendum: Time to vote for real change, says Boris Johnson (ang.). bbc.com. [dostęp 2016-12-11].
- ↑ Boris Johnson is Foreign Secretary: the world reacts (ang.). BBC. [dostęp 2016-07-14].
- ↑ Boris Johnson zrezygnował ze stanowiska szefa dyplomacji Wielkiej Brytanii, „TVN24.pl” [dostęp 2018-07-09] .
- ↑ Na podst The Guardian , The New York Times , Boris Johnson: w rządzie czy w sądzie, forumdwutygodnik.pl, 2019 [dostęp 2019-06-10] (pol.).
- ↑ a b Boris Johnson elected new Tory leader. W: The Guardian [on-line]. theguardian.com, 23 lipca 2019. [dostęp 2019-07-23].
- ↑ br, pmd: Wielka Brytania: Boris Johnson oficjalnie został premierem. onet.pl, 2019-07-24. [dostęp 2019-07-24].
- ↑ ŁSK: Boris Johnson premierem Wielkiej Brytanii. Co z imigrantami po brexicie? Może być większa kontrola. gazeta.pl, 2019-07-24. [dostęp 2019-07-24].
- ↑ Suspension of parliament: MPs react with fury and Davidson set to quit after Johnson move – as it happened. W: The Guardian [on-line]. theguardian.com, 28 sierpnia 2019. [dostęp 2019-08-29].
- ↑ 'Stop the coup': Protests across UK over Johnson's suspension of parliament. W: The Guardian [on-line]. theguardian.com, 28 sierpnia 2019. [dostęp 2019-08-29].
- ↑ Pippa Crerar: Boris Johnson suffers double blow as MPs block no-deal Brexit and snap election (ang.). Mirror Online, 2019-09-05. [dostęp 2019-09-06].
- ↑ Jakub Krupa: Wielka Brytania: Izba Gmin odrzuciła wniosek o przedterminowe wybory. Polska Agencja Prasowa, 2019-09-05. [dostęp 2019-09-06].
- ↑ Heather Stewart, Peter Walker: Yellowhammer: no-deal chaos fears as secret Brexit papers published. W: The Guardian [on-line]. theguardian.com, 12 września 2019. [dostęp 2019-09-12].
- ↑ Rowena Mason: Boris Johnson loses sixth vote in six days as election bid fails. W: The Guardian [on-line]. theguardian.com, 10 września 2019. [dostęp 2019-09-10].
- ↑ Owen Bowcott: Johnson's suspension of parliament unlawful, supreme court rules. W: The Guardian [on-line]. theguardian.com, 24 września 2019. [dostęp 2019-09-24].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
|
|
|
|
- Absolwenci Uniwersytetu Oksfordzkiego
- Brytyjscy ministrowie spraw zagranicznych
- Brytyjscy parlamentarzyści 2015–2017
- Burmistrzowie Londynu
- Politycy Partii Konserwatywnej (Wielka Brytania)
- Redaktorzy naczelni tygodnika „The Spectator”
- Ludzie urodzeni w Nowym Jorku
- Premierzy Wielkiej Brytanii
- Urodzeni w 1964
- Brytyjscy parlamentarzyści 2017–2019