Brewster SBN

Brewster SBA/SBN
	; Brewster SBN w 1941 r.
	Dane podstawowe
Państwo	Stany Zjednoczone
Producent	Brewster Aeronautical Corporation
Typ	Bombowiec nurkujący
Konstrukcja	średniopłat o konstrukcji całkowicie metalowej, podwozie klasyczne - chowane w locie
Załoga	2
	Historia
Data oblotu	15 kwietnia 1936
Lata produkcji	1940–1942
Wycofanie ze służby	1946
	Dane techniczne
Napęd	1 silnik gwiazdowy Wright R-1820-22
Moc	910 KM (700 kW)
	Wymiary
Rozpiętość	11,90 m
Długość	8,40 m
Wysokość	2,60 m
Powierzchnia nośna	24,06 m²
	Masa
Własna	1 851 kg
Startowa	3 066 kg (całkowita)
	Osiągi
Prędkość maks.	410 km/h
Pułap	8 600 m
Zasięg	1 630 km
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	1 karabin maszynowy kal. 12,7 mm (stały); 1 karabin maszynowy Lewis kal. 7,62 mm (ruchomy); 227 kg bomb w komorze bombowej
	Użytkownicy
	USA
	Multimedia w Wikimedia Commons

Brewster SBA/SBN – amerykański pokładowy bombowiec nurkujący z okresu II wojny światowej, opracowany w wytwórni Brewster Aeronautical Corporation z Long Island City w 1936 roku i produkowany w krótkiej serii w zakładach Naval Aircraft Factory w Filadelfii od 1940 roku

Historia[edytuj | edytuj kod]

Na początku lat trzydziestych XX wieku dowództwo amerykańskiej marynarki wojennej, w związku z rozbudową floty lotniskowców, zwróciło się do szeregu wytwórni o opracowanie samolotów pokładowych. Jedną z tych firm było Brewster Aeronautical Corporation, która podjęła się opracowania i budowy prototypu samolotu zwiadowczo-bombowego. Był on zarazem pierwszą konstrukcją firmy Brewster^[1].

Prototyp takiego samolotu o oznaczeniu fabrycznym B-138 i oficjalnym marynarki XSBA-1 został oblatany 15 kwietnia 1936 roku. Prototyp był wyposażony w silnik gwiazdowy Wright R-1820-4 Cyclone o mocy 722 KM (559 kW), ale w toku prób stwierdzono, że jego moc jest niewystarczająca dlatego też zastosowano nowy silnik Wright XR-1820-22 Cyclone o mocy 950 KM (708 kW)^[1].

Po przeprowadzeniu dalszych prób dowództwo marynarki podjęło decyzję o skierowaniu tego samolotu do produkcji. Ponieważ jednak firma Brewster nie miała mocy produkcyjnych z uwagi na podjęcie produkcji myśliwców Brewster F2A Buffalo, 30 egzemplarzy tego samolotu zamówiono w warsztatach marynarki wojennej Naval Aircraft Factory (NAF) w Filadelfii^[1]. Z uwagi na zmianę producenta, zmieniono oznaczenie samolotów seryjnych nadane przez Marynarkę z SBA na SBN.

W wytwórni Naval Aircraft Factory samolot nieznacznie przekonstruowano, a tak zmieniony samolot oznaczono jako SBN-1. Jednak produkcje jego podjęto dopiero w listopadzie 1940 roku, a zakończenie zamówionej partii samolotów nastąpiło dopiero w marcu 1942 roku^[1].

Samoloty Brewster SBN-1 z powodu opóźnień w jego produkcji w chwili wejścia do służby okazały się słabsze od wprowadzanych już i masowo produkowanych samolotów Douglas SBD Dauntless^[1]. Wobec tego skierowano je do eskadr treningowych, m.in. służyły do treningów na lotniskowcu USS „Ranger”. Nie brały natomiast udziału w działaniach bojowych. W listopadzie 1940 roku pierwsze SBN-1 otrzymał dywizjon VB-3 na lotniskowcu USS „Saratoga”, lecz w kolejnym roku wymieniono je na SBD-3^[1]. W 1944 roku zostały ostatecznie wycofane z lotnictwa amerykańskiej marynarki wojennej^[1].

Opis konstrukcji[edytuj | edytuj kod]

Brewster SBA/SBN był dwumiejscowym pokładowym bombowcem nurkującym, wolnonośnym średniopłatem o konstrukcji całkowicie metalowej, z gładkim pokrycie duralowym tylko stery i lotki kryte były płótnem. Skrzydła były trójdzielne o obrysie trapezowym z zaokrąglonymi końcówkami. Skrzydła były wyposażone w metalowe, perforowane klapy krokodylowe, między lotkami a kadłubem. Klapy mogły równocześnie otwierać się w górę i dół, pełniąc role hamulców aerodynamicznych, ograniczając także prędkość nurkowania. Usterzenie klasyczne, wolnonośne, w produkcji seryjnej miały obrys prostoliniowy, choć w prototypie obrys był eliptyczny. Kabina mieściła dwie osoby pod długą, częściowo oszkloną osłoną. W podskrzydłowej części kadłuba mieściła się komora bombowa. Podwozie główne chowane w locie (golenie chowały się w skrzydła a koła w kadłub). Kółko ogonowe było stałe. Napęd stanowił jeden silnik gwiazdowy.

Wersje samolotu

Brewster XSBA-1 – wersja prototypowa zbudowany w Brewster Aeronautical Corporation, 1 sztuka
Brewster SBN-1 – wersja produkcyjna, produkowana w Naval Aircraft Factory, 30 sztuk

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g E.F. Rybak. Bombowiec nurkujący Brewster SBA/SBN dla US Navy. „Morza, Statki i Okręty”. Nr 6/2000. V (25), s. 33-34, listopad–grudzień 2000. Warszawa: Magnum X.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcia

[msio-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g E.F. Rybak. Bombowiec nurkujący Brewster SBA/SBN dla US Navy. „Morza, Statki i Okręty”. Nr 6/2000. V (25), s. 33-34, listopad–grudzień 2000. Warszawa: Magnum X.

[1]

Samoloty myśliwskie	FR F2A F3F F4F F4U F6F F7F F8F P-26 P-35 P-36 P-38 P-39 P-40 P-43 P-47 P-51 P-59 P-61 P-63 P-70 P-80
Samoloty bombowe i torpedowe	BT-1 A-20 A-26 B-10 B-17 B-18 B-23 B-24 B-25 B-26 B-29 B-32 B-34 Maryland Hudson PB4Y-2 SBC SBN SB2A SB2C SB2U SBD TBD TBF
Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe	L-3 L-4 PBY PB2Y J2F G-21 J4F O-46 OS2U PBM SOC SO3C SC
Samoloty szkolne	BT-13 PT-17 T-6
Samoloty transportowe i szybowce	C-46 C-47 C-54 C-75 C-87 C-108 CG-13 CG-15 CG-3 CG-4 XC-105 XCG-14
Śmigłowce	R-4
Konstrukcje prototypowe i doświadczalne	BTD FL FM-1 F8B L-133 SB2D TB2D XA-32 XF5F XP-46 XFG-1 XF5U XP-49 XP-50 XP-52 XP-54 XP-55 XP-56 XP-57 XP-58 XP-59 XP-62 XP-67 XP-68 XP-69 XP-71 XP-72 P-75 XP-76 XP-77 XP-81 P-82 XP-83 XA-41 XB-19 XB-27 XB-28 XB-30 XB-31 XB-33 YB-35 XB-38 XB-39 YB-40 XB-41 XB-42 XB-43 XBTC XBTK XPB2M XPBB XPBS-1 XTB2F XTSF TBY