Babimost
| |||||
| |||||
 Ratusz babimojski | |||||
| |||||
| Państwo |  Polska
| ||||
| Województwo |  lubuskie
| ||||
| Powiat | zielonogórski | ||||
| Gmina | Babimost | ||||
| Data założenia | XIII wiek | ||||
| Prawa miejskie | 1397 | ||||
| Burmistrz | Bernard Radny | ||||
| Powierzchnia | 3,65[1] km² | ||||
| Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość |
3950[2] 1082,2 os./km² | ||||
| Strefa numeracyjna | (+48) 68 | ||||
| Kod pocztowy | 66-110 | ||||
| Tablice rejestracyjne | FZI | ||||
Położenie na mapie gminy Babimost   Babimost | |||||
Położenie na mapie Polski  Babimost | |||||
Położenie na mapie województwa lubuskiego  Babimost | |||||
Położenie na mapie powiatu zielonogórskiego  Babimost | |||||
 52°09′53,64″N 15°49′44,69″E/52,164900 15,829081
| |||||
| TERC (TERYT) | 0809014 | ||||
| SIMC | 0988342 | ||||
Urząd miejski Rynek 366-110 Babimost | |||||
| Strona internetowa | |||||
Babimost (niem. Bomst) – miasto w zachodniej Polsce, w województwie lubuskim, w powiecie zielonogórskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Babimost.
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. zielonogórskiego.
Babimost uzyskał lokację miejską w 1397 roku, Babimost Nowe Miasto lokowany był w 1652, zdegradowany w 1781 roku[3]. Był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego[4]. Babimost należący do starostwa babimojskiego, pod koniec XVI wieku leżał w powiecie kościańskim województwa poznańskiego[5].
Według danych z 31 grudnia 2004 roku miasto miało 4180 mieszkańców.
Spis treści
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Nazwa miejscowości w obecnie używanej formie Babimost pojawia się w łacińskim dokumencie z 1257 roku[6], po II wojnie światowej zatwierdzono ją jako urzędową[7].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Najstarsza wzmianka pochodzi z 1257 roku. Babimost posiadał już wówczas zabudowę typu miejskiego. Władysław Łokietek w 1332 roku włączył miasto trwale do Królestwa Polskiego i ustanowił w nim starostwo niegrodowe. Prawa miejskie w 1397 roku zostały nadane przez króla Władysława Jagiełłę. Od roku 1524 roku uruchomiono w Babimoście komorę celną[8]. W 1530 roku król Zygmunt Stary udzielił miastu znacznych przywilejów zrównując prawa miejskie z prawami miejskimi Poznania[8]. Rozkwit miasta nastąpił w połowie XVII wieku. W 1656 roku miasto było dwukrotnie spalone przez wojska szwedzkie. W tym czasie starosta babimojski Krzysztof Żegocki organizuje partyzantkę na Ziemi Babimojskiej. W połowie XVIII wieku w Babimoście proboszczem był historyk piśmiennictwa polskiego i bibliograf Jan Daniel Janocki[9]. Po 1793 roku Babimost znalazł się w granicach Prus. W latach 1807–1815 Babimost należał do Księstwa Warszawskiego[10]. W 1905 roku w mieście mieszkało 1985 osób, w tym 84,9% Niemców, 13% Polaków i 2% Żydów. 55,2% ludności było katolikami, zaś 42,7% – ewangelikami[11].
Podczas powstania wielkopolskiego zajęty przez oddział powstańczy pod dowództwem Józefa Kudlińskiego, zakreślając najdalszy zasięg powstania na zachodzie. Mimo tego, na mocy Traktatu Wersalskiego, w 1919 roku Babimost pozostał w granicach Niemiec. Do Polski powrócił po 152 latach zaboru dopiero po II wojnie światowej w 1945 roku. Obecnie ośrodek usługowy z drobnym przemysłem (drzewny, skórzany i dziewiarski). Ośrodek regionu etnograficznego zwany Babimojszczyzną (zachowany folklor wielkopolski, stroje ludowe, pieśni).
W Babimoście znajduje się siedziba dekanatu diecezji zielonogórsko-gorzowskiej Kościoła katolickiego w Polsce.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
- Piramida wieku mieszkańców Babimostu w 2014 roku[2].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są[12]:
- miasto
- kościół parafialny pod wezwaniem św. Wawrzyńca[13], z 1730 roku
- kościół filialny (kaplica cmentarna) pod wezwaniem św. Jacka, XVIII/XIX wieku
- ratusz, z pierwszej połowy XIX wieku
- dom, ul. Kościelna 3, drewniany, z połowy XIX wieku
inne zabytki:
- synagoga z drugiej połowy XIX wieku
- cmentarz żydowski
- budynek organistówka z drugiej połowy XVIII wieku
- kościół ewangelicki z XVIII wieku.
Transport[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
Węzeł drogowy. W mieście krzyżują się drogi wojewódzkie:
- nr 303, kierunek: Świebodzin – Babimost – Wolsztyn
- nr 304, kierunek: Sulechów – Babimost – Zbąszynek
- nr 313, kierunek: Kargowa
Od 7 października 2010 roku funkcjonuje także obwodnica Babimostu o długości 5,303 km, łącząca ze sobą wyloty dróg wojewódzkich nr 303, 304 i 313 oraz drogi gminne.
4 km na południowy zachód od Babimostu znajduje się port lotniczy Zielona Góra-Babimost, który został zbudowany w latach pięćdziesiątych XX wieku. Przez miasto przebiega linia kolejowa: Zielona Góra – Poznań (zelektryfikowana) – na stacji w Babimoście odgałęzia się bocznica towarowa do lotniska. Czynne są cztery tory, jednak ruch osobowy odbywa się głównie po torze pierwszym przy peronie II. Na stacji zatrzymują się pociągi TLK: "Warta" i "Gałczyński" z Zielonej Góry do Warszawy Wschodniej, "Bachus" i "Stoczniowiec" z Zielonej Góry do Gdyni Głównej oraz "Ukiel" z Zielonej Góry do Olsztyna, a także Regio: Nowa Sól/Zielona Góra – Poznań Główny oraz Zielona Góra – Gorzów Wielkopolski.
Sport[edytuj | edytuj kod]
Piłka nożna:
- Ludowy Klub Sportowy „Klon” Babimost – klub piłkarski założony w 1945 roku i występujący w A-klasie.
- UKS Iskra Babimost – klub uczniowski.
Unihokej UKS Fenomen Babimost:
- młodzicy,
- juniorzy młodsi
Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dane Głównego Urzędu Statystycznego: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2008 r.). [dostęp 23.09.2009].
- ↑ a b http://www.polskawliczbach.pl/Babimost, w oparciu o dane GUS.
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 18-19.
- ↑ Magazin für die neue Historie und Geographie Angelegt, t. XVI, Halle, 1782, s. 12.
- ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 243.
- ↑ "Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski", tom I, Biblioteka Kórnicka, Poznań 1877, str.308.
- ↑ Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).
- ↑ a b Krajniak, Jan, Pojezierze lubuskie Międzyrzecz, Świebodzin, Sulęcin, Słubice - Przewodnik, s. 31
- ↑ Na Ziemi Ojców, Rocznik Ziem Zachodnich i Północnych, 1962, Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich, str. 171
- ↑ Krajniak, Jan, Pojezierze lubuskie Międzyrzecz, Świebodzin, Sulęcin, Słubice - Przewodnik, s. 32
- ↑ Na podstawie danych ze spisu powszechnego z 1905 roku, według deklarowanego języka ojczystego i religii; nie sklasyfikowano osób deklarujących więcej niż jeden język ojczysty, Gemeindelexikon für das Königreich Preußen. Heft V. Provinz Posen, Berlin 1908.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 103. [dostęp 25.2.13].
- ↑ Babimost - Parafia pw. św. Wawrzyńca. kuria.zg.pl. [dostęp 2016-05-30].
- ↑ Porozumienie o współpracy partnerskiej
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Krajniak, Jan, Pojezierze lubuskie Międzyrzecz, Świebodzin, Sulęcin, Słubice - Przewodnik, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 1976
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Oficjalna strona miasta Babimost
- Babimost w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. I: Aa – Dereneczna. Warszawa 1880.
- Historia Żydów w Babimoście na portalu Wirtualny Sztetl
| |||||||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||||
