Katarzyna Łaniewska

Katarzyna Łaniewska
	; Katarzyna Łaniewska (2015)
Imię i nazwisko	Katarzyna Janina Łaniewska-Błaszczak
Data i miejsce urodzenia	20 czerwca 1933 ; Łódź
Data i miejsce śmierci	7 grudnia 2020 ; Warszawa
Zawód	aktorka
Współmałżonek	Ignacy Gogolewski; (1953−1963; rozwód); Andrzej Błaszczak; (1984−2018; jego śmierć)
Lata aktywności	1953–2020
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Katarzyna Janina Łaniewska-Błaszczak (ur. 20 czerwca 1933 w Łodzi, zm. 7 grudnia 2020 w Warszawie^[1]) – polska aktorka teatralna i filmowa.

Życiorys

Oboje rodzice Katarzyny Łaniewskiej pochodzili z Łodzi. Ojciec był działaczem spółdzielczym, byłym legionistą, zamordowanym jako „element niebezpieczny” przez Niemców w Auschwitz, do którego trafił zadenuncjowany przez współpracownika, z pochodzenia Białorusina. Wraz z matką i rodzeństwem przeżyła powstanie warszawskie, przeszła przez obóz w Pruszkowie. Wraz z rodziną wróciła do Warszawy już 17 stycznia 1945 roku.

Po wojnie wstąpiła do harcerstwa. W 1955 ukończyła studia na PWST w Warszawie, debiutowała 26 listopada tego samego roku. Była przewodnicząca oddziału warszawskiego Związku Artystów Scen Polskich. Od 1992 do 2006 zasiadała w Komisji Skolimowskiej przy Zarządzie Głównym ZASP.

We wrześniu 2013 roku została publicystką tygodnika „W Sieci” (później „Sieci”).

Działalność polityczna

W czasie studiów należała do socjalistycznej organizacji młodzieżowej ZMP, jednak jak sama stwierdziła „nie jest prawdą, co niektórzy próbują insynuować, że kierowałam ZMP. Tak nie było”^[2]. Następnie należała do PZPR.

Pod koniec lat siedemdziesiątych XX wieku związała się z opozycją antykomunistyczną. W 1980 współtworzyła struktury NSZZ „Solidarność” w Teatrze Ateneum. Uczestniczyła w organizowaniu koncertów patriotycznych i kolportażu podziemnych wydawnictw. Współpracowała w tym okresie z ks. Jerzym Popiełuszką^[3].

W wyborach parlamentarnych w 2011 roku została bezpartyjną kandydatką do Senatu z ramienia Prawa i Sprawiedliwości w okręgu śródmiejsko-warszawskim; uzyskała blisko 100 tys. głosów (niespełna 31%) i przegrała z kandydującą z ramienia Platformy Obywatelskiej w tym samym okręgu Barbarą Borys-Damięcką (prawie 197 tys.)^[4]. Aktywnie wspierała działania PiS. Była jednym z głównych mówców z ramienia organizatorów „Marszu Wolności i Sprawiedliwości” 13 grudnia 2015^[5].

Życie prywatne

Po trzecim roku studiów poślubiła Ignacego Gogolewskiego, z którym miała córkę Agnieszkę. Małżeństwo rozpadło się po dziesięciu latach. Drugim mężem aktorki został Andrzej Błaszczak, z którym wzięła ślub kościelny. Zmarł on na początku kwietnia 2018 roku^[6].

Zmarła 7 grudnia 2020 roku w swoim domu w Warszawie, po pobycie w szpitalu.

Została pochowana 17 grudnia 2020 w grobie rodzinnym na nowym cmentarzu na Służewie przy ul. Wałbrzyskiej^[7].

Teatr

Teatr Polski w Warszawie – 1955–1959 oraz 1983–1995
Teatr Dramatyczny w Warszawie – 1959–1962 oraz 1966–1977
Teatr Narodowy w Warszawie – 1962–1966
Teatr Ateneum – 1977–1983

Współpracowała też z Teatrem Ochoty w Warszawie.

Filmografia

Rok	Tytuł	Rola	Uwagi
1953	Trzy opowieści	Maryna	film polityczny, reżyseria: Czesław Petelski
1955	Trzy starty	Basia, dziewczyna Walczaka	film sportowy, reżyseria: Czesław Petelski
1956	Nikodem Dyzma	dziewczyna pod Mostem Poniatowskiego	film komediowy, reżyseria: Jan Rybkowski
1956	Pożegnanie z diabłem	Bartoszkówna, córka Bartoszkowej	film sensacyjny, reżyseria: Wanda Jakubowska
1959	Tysiąc talarów	Aniela, dziewczyna Wieśka	film komediowy, reżyseria: Stanisław Wohl
1959	Wszystko o Ewie	Ewa Harrington (polski dubbing)	film dramatyczny, reżyseria dubbingu: Romuald Drobaczyński
1960	Rok pierwszy	kelnerka	film wojenny, reżyseria: Witold Lesiewicz
1963	Mój drugi ożenek	Jadźka Kłysowa	film obyczajowy, reżyseria: Zbigniew Kuźmiński
1964	Spotkanie ze szpiegiem	Basia Giedrowska	film sensacyjny, reżyseria: Jan Batory
1964	Przerwany lot	panna młoda	film psychologiczny, reżyseria: Leonard Buczkowski
1965	Trzy kroki po ziemi	matka chorego dziecka	film dramatyczny, reżyseria: Jerzy Hoffman, Edward Skórzewski
	Miejsce dla jednego	Sidorowa	film wojenny, reżyseria: Witold Lesiewicz
	Dzień ostatni, dzień pierwszy. Nad Odrą	Magda	film obyczajowy, reżyseria: Bohdan Poręba
1966	Sublokator	Kazimiera	film komediowy, reżyseria: Janusz Majewski
1968	Molo	matka Andrzeja	film psychologiczny, reżyseria: Wojciech Solarz
1969	Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię	aktorka Teatru Dramatycznego	film kryminalny, reżyseria: Janusz Majewski
1969	Nowy	Stenia	film komediowy, reżyseria: Jerzy Ziarnik
1970	Doktor Ewa	nauczycielka Perkowska (odcinki: 3, 4)	serial telewizyjny, reżyseria: Henryk Kluba
	Album polski	żona Mazura	film obyczajowy, reżyseria: Jan Rybkowski
	Abel, twój brat	Eugenia Matulakowa, matka Karola	film młodzieżowy, reżyseria: Janusz Nasfeter
1971	Złote koło	Bartoszewska	film kryminalny, reżyseria: Stanisław Wohl
1971	Trochę nadziei	dziennikarka	film obyczajowy, reżyseria: Julian Dziedzina
1972	Gruby	matka Grubego (odcinki: 1, 2, 3, 5, 7)	serial telewizyjny, reżyseria: Wojciech Fiwek
1973	Wielka miłość Balzaka	głos kobiety (rola Julii Doncourt)	serial telewizyjny, reżyseria: Wojciech Solarz
1974	Urodziny Matyldy	Jadwiga Okoniowa, pobita pracownica	film psychologiczny, reżyseria: Jerzy Stefan Stawiński
	Tylko się jeździ	mama Michała	film obyczajowy, reżyseria: Leokadia Migielska
	Święty Mikołaj pilnie poszukiwany	pani Halina, kierowniczka domu dziecka	film komediowy, reżyseria: Krzysztof Gradowski
	Koniec babiego lata	Kozłowa, matka Józka	film obyczajowy, reżyseria: Ewa Kruk
	Awans	Grzybicha, matka Mariana	film komediowy, reżyseria: Janusz Zaorski
1975	Czterdziestolatek	Katarzyna Maliniakowa (odcinek: 8)	serial telewizyjny, reżyseria: Jerzy Gruza
1976	Motylem jestem, czyli romans 40-latka	Katarzyna Maliniakowa	film komediowy, reżyseria: Jerzy Gruza
1978	Ty pójdziesz górą – Eliza Orzeszkowa	Franciszka Pawłowska, matka Elizy Orzeszkowej	film biograficzny, reżyseria: Leszek Orlewicz
1979	Ja, Klaudiusz (serial 1976)	Kamilla (polski dubbing)	serial telewizyjny, reżyseria dubbignu: Izabella Falewiczowa
1979	Godzina „W”	matka Jacka	film wojenny, reżyseria: Janusz Morgenstern
1980	Grzechy dzieciństwa	pomywaczka	film młodzieżowy, reżyseria: Krzysztof Nowak-Tyszowiecki
1980	Dzień Wisły	uciekinierka	film wojenny, reżyseria: Tadeusz Kijański
1981	Mężczyzna niepotrzebny!	matka Małgosi	film psychologiczny, reżyseria: Laco Adamík
1981	Fik-Mik	szatniarka Kasia	film obyczajowy, reżyseria: Marek Nowicki
1982	Przesłuchanie	kierowniczka domu dziecka	film psychologiczny, reżyseria: Ryszard Bugajski
1982	Popielec	Hladiczka	serial telewizyjny, reżyseria: Ryszard Ber
1986	Tulipan	matka Jurka (odcinek: 1)	serial telewizyjny, reżyseria: Janusz Dymek
1987	Słońce w gałęziach	kobieta	film psychologiczny, reżyseria: Ludmiła Niedbalska
1987–1991	Smerfy	Hogata (polski dubbing)	serial animowany, reżyser dubbingu: Maria Piotrowska
1988	Pożegnanie cesarzy	Hanka, córka Tomasza	film dramatyczny, reżyseria: Roman Załuski
1988	Kogel-mogel	Maria Solska	film komediowy, reżyseria: Roman Załuski
1989	Galimatias, czyli kogel-mogel II	Maria Solska	film komediowy, reżyseria: Roman Załuski
1990	Amerykańska opowieść	Mame (polski dubbing)	film animowany, reżyseria dubbingu: Barbara Sołtysik
	Kacze opowieści	pani Dziobek (polski dubbing)	serial animowany, reżyseria dubbingu: Maria Piotrowska, Miriam Aleksandrowicz
	Kacze opowieści. Poszukiwacze zaginionej lampy	pani Dziobek (polski dubbing)	film animowany, reżyseria dubbingu: Maria Piotrowska
	W labiryncie	Robakowa, matka porywaczki	serial telewizyjny, reżyseria: Paweł Karpiński
	Pogrzeb kartofla	Mazurkowa	film obyczajowy, reżyseria: Jan Jakub Kolski
	Korczak	pracownica w sierocińcu Korczaka	film biograficzny, reżyseria: Andrzej Wajda
	Urodziny Kaja	matka Magdaleny	film komediowy, reżyseria: Lone Scherfig
1991	Niech żyje miłość	Wanda Korebowa	film melodramatyczny, reżyseria: Ryszard Ber
1992	Pierścionek z orłem w koronie	kobieta	film wojenny, reżyseria: Andrzej Wajda
1993	Nowe przygody Arsena Lupin	żona majordomusa (odcinek: La tabatiere de l’empereur)	serial telewizyjny, reżyseria: Alain Nahum
	Dwa księżyce	Wojtalikowa	film poetycki, reżyseria: Andrzej Barański
	Czterdziestolatek. 20 lat później	Katarzyna Maliniakowa (odcinek: 5)	serial telewizyjny, reżyseria: Jerzy Gruza
1994	Dzielny Agent Kaczor	dyrektorka domu dziecka Kwasi (polski dubbing)	serial animowany, reżyseria dubbingu: Maria Piotrowska
	Ptaszka	Klimowa, sąsiadka Lipeckich	film obyczajowy, reżyseria: Krystyna Krupska-Wysocka
	Królestwo Zielonej Polany	głos	film animowany, reżyseria: Barbara Sołtysik, Krzysztof Kiwerski
1995	Jeszcze bardziej zgryźliwi tetrycy	Mamme (polski dubbing)	film dramatyczny, reżyseria dubbingu: Elżbieta Jeżewska
1996	101 dalmatyńczyków (film 1961)	niania (polski dubbing)	film animowany, reżyseria dubbingu: Ewa Złotowska
1996	Maszyna zmian. Nowe przygody	woźna (odcinek: 3)	serial telewizyjny, reżyseria: Andrzej Maleszka
1997	Taekwondo	ciotka Michała	film kryminalny, reżyseria: Moon Seung-wook
	W krainie Władcy Smoków	Elin (odcinki: 16, 17, 18, 26)	serial telewizyjny, reżyseria: Noel Price
	Świat królika Piotrusia i jego przyjaciół	(polski dubbing)	serial animowany, reżyseria dubbingu: Barbara Sołtysik
	Historie miłosne	matka Filipa	film obyczajowy, reżyseria: Jerzy Stuhr
	Dom	żona Sochejki (odcinek: 17)	serial telewizyjny, reżyseria: Jan Łomnicki
	Królestwo Zielonej Polany. Powrót	głos	film animowany, reżyseria: Barbara Sołtysik, Krzysztof Kiwerski
1999–2001	Klan	Helena Małek, matka Grażyny Lubicz	serial telewizyjny, reżyseria: różni
1998	Miodowe lata	sąsiadka (odcinek: 13)	serial telewizyjny, reżyseria: Maciej Wojtyszko
1999	Mickey: Bajkowe święta	(polski dubbing)	film animowany, reżyseria dubbingu: Jerzy Dominik
1999	Tygrysy Europy	nauczycielka	serial telewizyjny, reżyseria: Jerzy Gruza
2000–2012	Plebania	Józefina Lasek, gospodyni księdza	serial telewizyjny, reżyseria: różni
2001	Przedwiośnie (film 2001)	służąca Gajcowa	film kostiumowy, reżyseria: Filip Bajon
2002	Przedwiośnie (serial telewizyjny)	służąca Gajcowa (odcinki: 1, 3)	serial telewizyjny, reżyseria: Filip Bajon
2003	101 dalmatyńczyków II. Londyńska przygoda	niania (polski dubbing)	film animowany, reżyseria dubbingu: Joanna Wizmur
2004	City	gospodyni	film obyczajowy, reżyseria: Maciej Odoliński
2004–2010	Ziarno	babcia	program religijny, reżyseria: Józef Mika
2012	Ojciec Mateusz	matka Fabisiaka (odcinek: 107)	serial telewizyjny, reżyseria: Wojciech Nowak
2014	Na dobre i na złe	Maria Szewczyk (odcinek: 559)	serial telewizyjny, reżyseria: Agnieszka Smoczyńska
2016	Ojciec Mateusz	Aniela, babcia Lecha (odcinek: 196)	serial telewizyjny, reżyseria: Wojciech Nowak
2016	Smoleńsk	Anna Walentynowicz	film dramatyczny, reżyseria: Antoni Krauze
2019	Miszmasz, czyli kogel-mogel 3	Maria Solska	film komediowy, reżyseria: Kordian Piwowarski
2022	Koniec świata, czyli kogel-mogel 4	Maria Solska	film komediowy, reżyseria: Anna Wieczur-Bluszcz

Odznaczenia

1966 – Złoty Krzyż Zasługi
1966 – Nagroda CRZZ
1967 – Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
1969 – Złota Odznaka „Za zasługi dla Warszawy^[8]
1970 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
1975 – Złoty Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”
1975 – Odznaka „Zasłużony Działacz Frontu Jedności Narodu”
1998 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski^[9]
1999 – Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” za działalność wydawniczą drugiego obiegu w okresie stanu wojennego
2006 – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” za zasługi dla polskiej kultury
2007 – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (za „wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za zaangażowanie w walkę o wolność słowa i wolne media, za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju pracy zawodowej i społecznej”)^[10]
2013 – Nagroda Miasta Stołecznego Warszawy
2020 – Doroczna Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w kategorii Całokształt Twórczości^[11]

Przypisy

↑ Dominika Kruszakin: Pogrzeb Katarzyny Łaniewskiej. Znamy szczegóły. plejada.pl. [dostęp 2020-12-10].
↑ Rozmowa przeprowadzona z aktorką Katarzyną Łaniewską przez Jacka i Michała Karnowskich, [w:] tygodnik „W Sieci”, nr 6 (10) 2013 z 11–17 lutego 2013.
↑ Rozmowa Niezależna. Katarzyna Łaniewska. gazetapolska.pl, 14 lipca 2011.
↑ Serwis PKW – Wybory 2011.
↑ Katarzyna Łaniewska przemawiała do uczestników V Marszu Wolności i Solidarności. onet.pl, 2015-12-13. [dostęp 2015-12-13].
↑ Dramat Babci Józi z „Plebanii”. Po śmierci męża przeżywa koszmar, „Pikio.pl”, 16 kwietnia 2018 [dostęp 2018-09-09] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-09] .
↑ Konrad Szczęsny: Skromny pogrzeb Katarzyny Łaniewskiej. Tak pożegnali ją bliscy i rodzina. viva.pl, 17 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-18].
↑ Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 6, 20 czerwca 1969, s. 5.
↑ M.P. z 1998 r. nr 20, poz. 303.
↑ M.P. z 2008 r. nr 31, poz. 273 – pkt 5.
↑ Łaniewska, Gołas, Dłużewska, Wencel, Lorenc i Roszkowski laureatami Nagrody Ministra 2020. gov.pl, 25 listopada 2020. [dostęp 2020-11-27].

Bibliografia

Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności. encysol.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-18)].

Linki zewnętrzne

Katarzyna Łaniewska-Błaszczak w bazie IMDb (ang.)
Katarzyna Łaniewska-Błaszczak w bazie Filmweb
Katarzyna Łaniewska-Błaszczak w bazie filmpolski.pl
Katarzyna Łaniewska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .
Katarzyna Łaniewska na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”

[1] Dominika Kruszakin: Pogrzeb Katarzyny Łaniewskiej. Znamy szczegóły. plejada.pl. [dostęp 2020-12-10].

[2] Rozmowa przeprowadzona z aktorką Katarzyną Łaniewską przez Jacka i Michała Karnowskich, [w:] tygodnik „W Sieci”, nr 6 (10) 2013 z 11–17 lutego 2013.

[3] Rozmowa Niezależna. Katarzyna Łaniewska. gazetapolska.pl, 14 lipca 2011.

[4] Serwis PKW – Wybory 2011.

[5] Katarzyna Łaniewska przemawiała do uczestników V Marszu Wolności i Solidarności. onet.pl, 2015-12-13. [dostęp 2015-12-13].

[6] Dramat Babci Józi z „Plebanii”. Po śmierci męża przeżywa koszmar, „Pikio.pl”, 16 kwietnia 2018 [dostęp 2018-09-09] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-09] .

[7] Konrad Szczęsny: Skromny pogrzeb Katarzyny Łaniewskiej. Tak pożegnali ją bliscy i rodzina. viva.pl, 17 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-18].

[8] Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 6, 20 czerwca 1969, s. 5.

[9] M.P. z 1998 r. nr 20, poz. 303.

[10] M.P. z 2008 r. nr 31, poz. 273 – pkt 5.

[11] Łaniewska, Gołas, Dłużewska, Wencel, Lorenc i Roszkowski laureatami Nagrody Ministra 2020. gov.pl, 25 listopada 2020. [dostęp 2020-11-27].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]