Mroczny Rycerz
| Gatunek | |
|---|---|
| Rok produkcji |
2008 |
| Data premiery |
18 lipca 2008 (świat) |
| Kraj produkcji | |
| Język |
angielski |
| Czas trwania |
152 min |
| Reżyseria | |
| Scenariusz |
Christopher Nolan |
| Główne role |
Christian Bale |
| Muzyka | |
| Zdjęcia | |
| Scenografia | |
| Kostiumy | |
| Montaż | |
| Produkcja |
Christopher Nolan |
| Wytwórnia |
Warner Bros. Pictures |
| Dystrybucja |
Warner Bros. (Stany Zjednoczone) |
| Budżet |
185 mln USD (szacowany) |
| Poprzednik |
Batman: Początek (2005) |
| Kontynuacja |
Mroczny Rycerz powstaje (2012) |
| Strona internetowa | |
Mroczny Rycerz (ang. The Dark Knight) – siódmy film pełnometrażowy o przygodach Batmana, drugi (po Batman: Początek) wyreżyserowany przez Christophera Nolana. Światową premierę miał 18 lipca 2008 roku (Polska: 8 sierpnia). Ustanowił rekord otwarcia w USA z wynikiem 158,4 mln dolarów. Film był nominowany w ośmiu kategoriach do Oscara za rok 2008 i otrzymał dwie statuetki: za drugoplanową rolę męską (Heath Ledger) i za najlepszy montaż dźwięku.
Na stan z lata 2009 roku film był czwartym pod względem przyniesionych zysków filmem w historii z wynikiem 1 mld dolarów USD, ale już w styczniu 2010 był na piątym miejscu po wskoczeniu na pierwsze miejsce Avatara[2]. Ostatecznie 1 czerwca 2010 Mroczny Rycerz spadł na 6. pozycję w wyniku wyprzedzenia go przez Alicję w Krainie Czarów.
Polska premiera filmu w kinach odbyła się 8 sierpnia 2008, a na DVD oraz Blu-ray 8 grudnia tego samego roku.
W 2020 roku film został dodany do Narodowego Rejestru Filmowego Stanów Zjednoczonych i wybrany do przechowywania w Bibliotece Kongresu jako „film znaczący kulturowo, historycznie lub estetycznie”[3].
Fabuła
[edytuj | edytuj kod]Gotham City, miasto rodzinne Batmana, od dłuższego czasu boryka się z bezkarnymi kryminalistami. Przekupni politycy i policjanci pozostają w zmowie z gangsterami. Polegać można tylko na nielicznych. Porucznik James Gordon z nieocenioną pomocą Batmana wpada na trop banków, które biorą udział w praniu brudnych pieniędzy mafii. Policja zastawia pułapkę, ale gangsterom udaje się przewieźć pieniądze w bezpieczne miejsce – najprawdopodobniej ktoś ich ostrzegł o planowanej akcji. Podejrzenia padają na współpracowników nowo wybranego prokuratora okręgowego Harveya Denta. Batman postanawia zdobyć szczegółowe informacje na temat Denta. Ustala, że jest on nie tylko świetnym prawnikiem, ale i wyjątkowo uczciwym człowiekiem, czego najlepszym dowodem jest sympatia, jaką darzy go Rachel Dawes – przyjaciółka z dzieciństwa Bruce’a Wayne’a i jedna z niewielu osób znających jego podwójną tożsamość.

W ten sposób dochodzi do zawarcia przymierza – Gordon, Dent i Batman decydują się na wspólną walkę z przestępczością zorganizowaną. Ich działania są tak skuteczne, że lokalni gangsterzy postanawiają pozbyć się Batmana, w którym widzą główne źródło swoich kłopotów. Zadanie nie będzie łatwe… Jednak pomoc oferuje im najbardziej nieobliczalny człowiek, z jakim się zetknęli – Joker. Joker jest gotowy zrobić wszystko, aby poznać tożsamość Batmana. Ponieważ obrońca Gotham City znany jest ze swej szlachetności, Joker grozi, że jeśli człowiek w stroju nietoperza nie zdejmie w końcu maski i nie ujawni światu swojej prawdziwej tożsamości, każdego dnia będą ginęli niewinni ludzie. Jedną z pierwszych ofiar jest naśladowca Batmana – Brian Douglas. Potem giną policjanci, sędzia, aż w końcu Joker próbuje zabić Rachel.

Batman nie ma wyjścia. Musi się zdemaskować. Prokurator okręgowy Harvey Dent na konferencji prasowej ogłasza, że skoro Batman ściągnął na Gotham City zemstę szalonego Jokera, należy go aresztować, i pozwala zakuć się w kajdanki, twierdząc, że jest Batmanem. Jako wyjątkowo ważny więzień Dent ma zostać przewieziony do więzienia pod eskortą kawalkady radiowozów i opancerzonych wozów Oddziałów Specjalnych. Joker postanawia skorzystać z okazji i odbić Batmana.
Podczas szalonej pogoni za konwojem dochodzi do strzelaniny, do której niespodziewanie przyłącza się prawdziwy Batman. Zdezorientowany i rozwścieczony Joker daje się podejść policji i trafia do aresztu. W międzyczasie jego ludzie uprowadzają Denta i Rachel. Przesłuchanie Jokera nie przynosi oczekiwanych efektów, a co więcej, niespodziewanie musi zostać przerwane, bo Joker przyznaje się do porwania Harveya i Rachel. Informuje, że oboje są uwięzieni w pomieszczeniach wypełnionych beczkami z benzyną i lada moment wylecą w powietrze. Ponieważ znajdują się w dość odległych od siebie punktach miasta, nie będzie można uratować ich obojga. Batman biorący udział w przesłuchaniu Jokera dokonuje dramatycznego wyboru i postanawia jechać po Rachel.
Dowcip Jokera okazał się okrutny – w budynku, do którego udał się Batman, w rzeczywistości był Dent, którego twarz zajęła się płomieniami. W ostatniej chwili Batman wyniósł go z płomieni. Rachel natomiast zginęła. Poparzonego i zrozpaczonego Denta odwiedza w szpitalu Joker i rozbudza w nim pragnienie zemsty. Ponieważ przekupni policjanci z Jednostki Specjalnej dowodzonej przez Gordona wydali i jego, i Rachel w ręce ludzi Jokera, Dent nazywający siebie Dwiema Twarzami postanawia zemścić się właśnie na Gordonie. Porywa jego rodzinę i próbuje ich zabić. Niespodziewanie zjawia się Batman, który ocala życie rodziny Gordona, ale nie udaje mu się uratować Harveya Denta. W ten sposób świetny prawnik, oddany przyjaciel i lojalny obywatel Gotham City został sprowadzony przez Jokera do roli zwykłego bandyty. Batman postanawia wziąć na siebie jego winy – w ten sposób nie da Jokerowi satysfakcji, że zdołał zmienić uczciwego człowieka w podobnego sobie bandytę. Biały Rycerz Gotham City pozostanie w świadomości jego mieszkańców bez skazy, a za jego błędy policja będzie ścigać Mrocznego Rycerza.
Obsada
[edytuj | edytuj kod]- Christian Bale – Bruce Wayne / Batman
- Heath Ledger – Joker
- Michael Caine – Alfred Pennyworth
- Gary Oldman – James Gordon
- Aaron Eckhart – Harvey Dent / Dwie Twarze
- Maggie Gyllenhaal – Rachel Dawes
- Morgan Freeman – Lucius Fox
- Eric Roberts – Sal Maroni
- Nestor Carbonell – burmistrz Gotham City
- Cillian Murphy – Jonathan Crane / Strach na Wróble
- Anthony Michael Hall – Engel (reporter śledczy)
- Melinda McGraw – Barbara Gordon (żona Gordona)
- Nathan Gamble – syn Gordona
- William Fichtner – dyrektor banku
Inne utwory
[edytuj | edytuj kod]Kontynuacja
[edytuj | edytuj kod]W 2012 roku miała swoją premierę trzecia, a zarazem ostatnia część trylogii Nolana o Batmanie pt. Mroczny Rycerz powstaje (The Dark Knight Rises). Głównym antagonistą w filmie był Bane[4][5].
Spin-off
[edytuj | edytuj kod]W 2008 roku na rynek domowy wydano japońsko-amerykański animowany film antologiczny Batman: Gotham Knight. Czas jego akcji odbywa się pomiędzy wydarzeniami z Batmana: Początku i Mrocznego Rycerza. Film zawiera sześć segmentów wyprodukowanych przez japońskie studia animacji Studio 4°C, Madhouse, Bee Train i Production I.G. Za scenariusz odpowiadali scenarzyści komiksowi związani z Batmanem[6].
Powieści
[edytuj | edytuj kod]Wydawnictwo Berkley wydało nowelizację Mrocznego Rycerza o tym samym tytule autorstwa Dennisa O’Neila[7]. Jest równocześnie kontynuacją wydarzeń rozgrywających się w, opartej na filmie Batman: Gotham Knight, książce Batman: Rycerz z Gotham City napisanej przez Louise Simonson. Wydana została przez wydawnictwo Ace[8]. Wydawcą obydwu tytułów na rynek polski był Siedmioróg.
Gry komputerowe
[edytuj | edytuj kod]Studio Pandemic Studios produkowało od września 2006 roku do października 2008 roku opartej na Mrocznym rycerzu grę akcji z elementami skradanki Batman: The Dark Knight na PlayStation 3 i Xbox 360. Pandemic Studios uzyskał dostęp do scenariusza filmu i innych materiałów, a aktorzy z filmu mieli powtórzyć swoje role w grze[9][10]. Pierwotnie grę opracowano w tym samym liniowym stylu, co komputerową adaptację Batmana: Początku, ale został przeprojektowany, gdy studio uznało, że otwarty świat lepiej będzie pasował do interpretacji Batmana w wykonaniu Nolana[11]. Miałaby to pierwsza gra wideo z otwartym światem, w której wystąpił Batman. W grze Batman: The Dark Knight gracz sterował Batmanem, który mógł swobodnie eksplorować Gotham City[12].
Pierwotnie gra miała ukazać się w czerwcu 2008 roku, by zbiegła się z premierą Mrocznego Rycerza, jednak jedyna publiczna wzmianka o jej istnieniu pojawiła się w wywiadzie, gdy Gary Oldman ujawnił, że brał udział w projekcie[13]. Prace nad grą zostały wstrzymane, gdy zespół Pandemic odkrył, że technologia wykorzystywana do jej stworzenia była niekompatybilna z większością zasobów[10][9]. Problemy te były nieoczekiwane i ekipa nie mogła przygotować gry do wydania równocześnie z filmem, jak to było zaplanowane. W rezultacie kilku członków zespołu zrezygnowało. Niedługo potem Electronic Arts zakupiło Pandemic Studios i przesunęło premierę Batmana: Mrocznego Rycerza na grudzień, aby zbiegła się z premierą filmu na nośnikach domowych. W październiku 2008 roku Electronic Arts podjęło decyzję o anulowaniu gry, ponieważ nie udało się jej wydać w planowanym terminie, tj. w grudniu tego samego roku[13], a także nie odnowiło licencji, więc prawa do gry wideo z własnością intelektualną Batmana powróciły później do Warner Bros. Interactive Entertainment[12].
Pakiet rozszerzeń do Lego Batman 3: Beyond Gotham (2014) zawiera poziomy oparte na filmie[14], zaś kostium Batmana z filmu jest dostępny jako zawartość do pobrania do gry Batman: Arkham Knight (2015)[15].
Parki rozrywki
[edytuj | edytuj kod]

Powstały trzy rodzinne kolejki górskie typu wild mouse The Dark Knight Coaster w parkach rozrywki Six Flags w oparciu o Mrocznego Rycerza. Wszystkie trzy instalacje znajdują się w zamkniętym pomieszczeniu zostały wyprodukowane przez Mack Rides. Założeniem tematyzacji jest to, że pasażerowie przejeżdżają przez stację Gotham City Rail, ale wszystko psuje Joker. Większość przejażdżki odbywa się w ciemności, ale wagoniki kolejki mijają kilka zdjęć Jokera, mnóstwo graffiti „Ha Ha Ha” i manekina przebranego za Batmana. Jedynymi różnicami wizualnymi jest brama wejściowa, a tak dekoracje i wagoniki są takie same[16][17].
Pierwsza z kolejek powstała w Six Flags Great Adventure w 2008 roku[16], na miejscu uprzednio zamkniętych atrakcji: dwutorowej kolejki górskiej typu launched coaster Batman & Robin: The Chiller, opartej na filmie Batman i Robin (1997), i toru wodnego typu shoot the chute Splashwater Falls[18][19]. Z kolei wersję w Six Flags Great America rozpoczęto w 2008 roku z planowanym otwarciem na wiosnę tego samego roku. Do budowy dekoracji wykorzystano miniteatr Theater Royale[20]. Ostatecznie jej otwarcie odbyło się w 2009 roku[17].
Trzecia wersja pierwotnie planowana była w Six Flags New England. Z tego powodu znajdująca się tam bezpodłogowa kolejka górska Batman: The Dark Knight, również stematyzowana o Batmana, miała zmieniona nazwę Batman: The Ride[21]. Rozpoczęto budowę jej ogrodzenia, ale problemy z inspekcjami budowlanymi i pozwoleniami spowolniły jej budowę. Ostatecznie zdecydowano, że nie będzie tam budowana[17]. Przeniesiono i otwarto w meksykańskim Six Flags México w 2009 roku[22], zaś w jej pierwotne miejsce, Six Flags New England[23][24], postawiono na otwartej przestrzeni kolejkę górska typu wild mouse Road Runner Express, opartą o Wilusia E. Kojota i Strusia Pędziwiatra z kreskówek Zwariowane melodie, przeniesiona z zamykanego parku Six Flags Kentucky Kingdom[25] i stematyzowano od nowa jako Gotham City Gauntlet: Escape from Arkham Asylum[26][27][28].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b The Dark Knight (2008) / BFI. Brytyjski Instytut Filmowy. [dostęp 2015-09-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-27)]. (ang.).
- ↑ "Avatar" bije rekordy. Już lepszy od "Władcy pierścieni". Pobije "Titanica"?. Gazeta.pl Wiadomości, 2010-01-16. [dostęp 2010-01-16]. (pol.).
- ↑ ‘The Dark Knight,’ ‘Grease’ among films inducted into National Film Registry. latimes.com, 2020-12-14. [dostęp 2022-11-13]. (ang.).
- ↑ Łukasz Muszyński: UPDATE: Już jest tytuł trzeciego Batmana. Filmweb, 2010-10-27. [dostęp 2010-11-01]. (pol.).
- ↑ Dorota Kostrzewa: Trzeci Batman Nolana rozegra się w Nowym Orleanie. Filmweb, 2010-08-10. [dostęp 2010-11-01]. (pol.).
- ↑ Rich George, Christopher Monfette: Batman: Gotham Knight Blu-ray Review. IGN, 2008-07-08. [dostęp 2025-07-06]. (ang.).
- ↑ BOOK REVIEW: The Dark Knight – Novelization by Dennis O’Neil. This Is Just A Modern Rock Blog, 2008-08-02. [dostęp 2025-07-06]. (ang.).
- ↑ Reviews - Novelization. The World's Finest, 2008. [dostęp 2025-07-06]. (ang.).
- ↑ a b Blair Marnell: Footage from The Dark Knight’s Canceled Video Game Hits the Web. Nerdist News, 2016-02-02. [dostęp 2025-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-13)]. (ang.).
- ↑ a b Stephany Nunneley: Here’s a look at Pandemic’s cancelled Batman The Dark Knight game. VG247, 2016-02-02. [dostęp 2025-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-12)]. (ang.).
- ↑ Ben Skipper: Cancelled Batman game: Unseen 64 tells story of Pandemic’s The Dark Knight movie tie-in. International Business Times, 2016-02-01. [dostęp 2025-07-06]. (ang.).
- ↑ a b Davey Nieves: The Dark Knight Film Tie-in Game That Might Have Been. Comics Beat, 2016-02-01. [dostęp 2018-05-10]. (ang.).
- ↑ a b Tom Phillips: Peek at the cancelled Batman The Dark Knight game. Eurogamer, 2016-02-02. [dostęp 2025-07-06]. (ang.).
- ↑ Michael McWhertor: The Dark Knight and Man of Steel come to Lego Batman 3 in the game’s season pass. Polygon, 2014-09-09. [dostęp 2025-07-06]. (ang.).
- ↑ Sefton Hill: #BatPeoplePower has spoken. We're going to build the TDK batsuit! Thanks for your feedback! #ArkhamKnight. Twitter, 2015-09-27. [dostęp 2025-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-02)]. (ang.).
- ↑ a b Joel A. Rogers: Dark Knight. Coaster Gallery. [dostęp 2025-07-06]. (ang.).
- ↑ a b c Joel A. Rogers: The Dark Knight Coaster. Coaster Gallery. [dostęp 2025-07-06]. (ang.).
- ↑ Batman & Robin: The Chiller. GreatAdventureHistory.com. [dostęp 2025-07-06]. (ang.).
- ↑ Splash Water Falls. GreatAdventureHistory.com. [dostęp 2025-07-06]. (ang.).
- ↑ Construction Photos: Six Flags Great America. Six Flags, 2008-02-05. [dostęp 2025-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-08-01)]. (ang.).
- ↑ Paul Young: 20 Comic Book-Inspired Theme Park Thrill Rides. Screen Rant, 2016-03-28. [dostęp 2025-07-06]. (ang.).
- ↑ Nallely Valdés: Llega una nueva aventura de Batman a Six Flags México. Esmas, 2008-11-13. [dostęp 2025-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-07)]. (hiszp.).
- ↑ An Impatient Mouse Rises at Six Flags New England. NewsPlusNotes, 2010-10-27. [dostęp 2025-07-06]. (ang.).
- ↑ The Gotham City Gauntlet. NewsPlusNotes, 2011-02-07. [dostęp 2025-07-06]. (ang.).
- ↑ Six Flags theme park Kentucky Kingdom is closing. Hartford Business Journal, 2010-02-05. [dostęp 2025-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-07-06)]. (ang.).
- ↑ Road Runner Express(Relocated) Kentucky Kingdom. Screammachine. [dostęp 2025-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-07-06)]. (ang.).
- ↑ Joel A. Rogers: Gotham City Gauntlet - Escape from Arkham Asylum. Coaster Gallery, 2011. [dostęp 2025-07-06]. (ang.).
- ↑ Joel A. Rogers: Gotham City Gauntlet - Escape from Arkham Asylum. Coaster Gallery, 2011. [dostęp 2025-07-06]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Mroczny Rycerz w bazie IMDb (ang.)
- Mroczny Rycerz w bazie Filmweb
- Amerykańskie filmy fantasy
- Amerykańskie filmy akcji
- Amerykańskie filmy przygodowe
- Amerykańskie filmy z 2008 roku
- Brytyjskie filmy fantasy
- Brytyjskie filmy akcji
- Brytyjskie filmy przygodowe
- Brytyjskie filmy z 2008 roku
- Filmy z Batmanem
- Filmy w reżyserii Christophera Nolana
- Filmy wytwórni Warner Bros.
- Sequele amerykańskich filmów
- Filmy kręcone w Los Angeles
- Filmy kręcone w Chicago
- Filmy fantastyczne z 2008 roku
- Filmy w National Film Registry
- Filmy nagrodzone Oscarem za najlepszy montaż dźwięku
- Sequele brytyjskich filmów
- Filmy superbohaterskie z 2008 roku