Drezdenko: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

(Pokaż wszystkie zmiany oczekujące na przejrzenie)

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 21:54, 23 lis 2011

Szablon:POL miasto infobox Drezdenko (dawniej Drzeń, niem. Driesen) – miasto w województwie lubuskim, w powiecie strzelecko-drezdeneckim. Leży na pograniczu Pojezierza Wielkopolskiego i Pomorskiego, nad Notecią, 40 km na wschód od Gorzowa Wielkopolskiego.

Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 10 193 mieszkańców^[1].

Od czerwca 1946 znajdowało się ono w województwie poznańskim, zaś już od czerwca 1950 należało do województwa zielonogórskiego. Przez następne 24 lata, od czerwca 1975 do stycznia 1999 było częścią województwa gorzowskiego.

Toponimia

Nazwa miasta brzmiała różnie w różnych okresach. W dokumentach historycznych można spotkać nazwy: "Drizina", "Drecen", "Driesen", "Dersen", "Droczen", "Dirzen", "Drezen", "Dirczen", "Drczen", "Drdzen". Nazwą najbardziej znaną jest "Drzeń" lub "Drżeń". Najprawdopodobniej pochodzi ona od nazwy drzewa, leśnej miejscowości składającej się z drewnianych domów bądź też zbudowanej na palach. Kojarzy się też z rdzeniem drzewnym. Być może o przyjęciu tej nazwy przesądziło leśne i bagniste otoczenie grodu. Niektórzy polscy uczeni wywodzą tę nazwę od imienia "Drzesław", czyli dziarski, sławny. Obecna nazwa "Drezdenko" została utworzona od niemieckiej nazwy "Driesen".^{[potrzebny przypis]}

Historia

Szablon:Źródła Historia Drezdenka sięga początków państwa polskiego. Drzeń, pełniący początkowo funkcję grodu granicznego, zyskał na znaczeniu za panowania Bolesława Krzywoustego i jego następców, o czym świadczy wyniesienie go do rangi kasztelanii. W okresie rozbicia dzielnicowego gród przechodził zmienne koleje losu. W roku 1252 wszedł w skład Wielkopolski. W 1266 wspólnie z Santokiem stał się celem najazdu rycerstwa brandenburskiego. W wyniku układu zawartego między Bolesławem Pobożnym i księciem Ottonem obydwa grody zostały spalone. W czasie toczonych pod koniec XIII w. walk z Brandenburgią Drzeń kilkakrotnie przechodził z rąk do rąk. W 1272 roku wojska Bolesława Pobożnego pod dowództwem Przemysła II odbiły Drezdenko^[2]. Po zamordowaniu w 1296 roku polskiego króla Przemysła II Drezdenko ponownie opanowali Brandenburczycy.^{[potrzebny przypis]}

W roku 1317 ówczesny właściciel Drezdenka margrabia Waldemar sprzedał miasto wraz z okolicznymi włościami braciom Henrykowi i Burkhardowi von der Ost za cenę 2 000 marek brandenburskich w srebrze. W początkach XV w., w obliczu zawirowań politycznych w Marchii Brandenburskiej, czterej panowie von Osten (Dobrogost, Arnold, Holryk i Bartold), którzy posiadali oba grody z ramienia margrabiego, zdecydowali się na zbliżenie z Polską i w 1365 roku złożyli hołd lenny Kazimierzowi Wielkiemu dzięki czemu Królestwo Polskie odzyskało i Santok i Drezdenko. W 1402 roku Drezdenko wraz z innymi okolicznymi ziemiami zostały przez cesarza Zygmunta Luksemburskiego oddane w zastaw Zakonowi Krzyżackiemu, który uważał że ma dzięki temu prawa do Drezdenka, pomimo że było to lenno polskiego króla^[3]. W 1404 roku w Drezdenku odbyło się spotkanie landwójta Nowej Marchii Roldwina Stahla z przedstawicielami Wielkopolski. W roku następnym Ulryk von Osten przekazał drezdenecki zamek Krzyżakom i najechał Wielkopolską. Król Władysław II Jagiełło wysłał swe wojska i zażądał od wielkiego mistrza pomocy przeciwko ich zbuntowanemu wasalowi, czego mistrz odmówił, uznając von Ostena za poddanego Zakonu – rozpoczął się tym samym spór kompetencyjny o Drezdenko. W 1408 roku dobra von Ostenów zostały wykupione przez Krzyżaków^[4]. Osłabiony grunwaldzką porażką Zakon krzyżacki nie był w stanie utrzymać w należytym stanie miejskich murów obronnych, które uległy znacznym zniszczeniom. W tym samym okresie miasto spustoszył pożar. W 1455 roku Krzyżacy sprzedali Drezdenko Brandenburgii. W 1603 rozpoczęto budowę nowej twierdzy, opartej na planie pięcioramiennej gwiazdy, którą ukończono w 1605. W okresie wojny trzydziestoletniej miasto zostało w 1639 opanowane przez wojska szwedzkie i znajdowało się w ich władaniu przez kolejnych 10 lat.

W 1662 roku Drezdenko ponownie zostało dotknięte wielkim pożarem, który strawił je doszczętnie. Odbudowane Drezdenko w II poł. XVIII w. kilkakrotnie było zajmowane przez wojska rosyjskie i pruskie zmagające się w czasie wojny siedmioletniej.

Niespokojny dla miasta był także XIX wiek. W okresie wojen napoleońskich na krótko zajęły je wojska francuskie, które opuściły je w czasie odwrotu resztek Wielkiej Armii. W 1831 mieszkańcy byli świadkami przemarszu uchodzących do Francji uczestników powstania listopadowego. W 1855 w mieście wybuchła epidemia cholery. W 1871 roku Drezdenko weszło w skład zjednoczonych Niemiec.

W 1945 roku miasto zostało włączone do Polski. Jego dotychczasową ludność wysiedlono do Niemiec.

Miasto dwukrotnie uzyskało tytuł "Krajowego Mistrza Gospodarności" (1967 i 1976).^{[potrzebny przypis]}

Zabytki

Pałac późnobarokowy (1766) z parkiem; po 1945 opuszczony, od 1958 zaadaptowany na szkołę podstawową
Spichlerz szachulcowy (ok. 1640, pierwotnie arsenał), od 1985 muzeum
Kościół neogotycki pw. Przemienienia Pańskiego (1896-1902), do 1945 ewangelicki
Kościół neogotycki pw. Matki Bożej Różańcowej (poświęcony 26.10.1898)
Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa z 1914 w dzielnicy Nowe Drezdenko; wczesnomodernistyczny, do 1945 ewangelicki
Obwałowania ziemne twierdzy z XVIII w.
Apteka (1667)
Ratusz (1884) w stylu neorenesansu północnego
Zabudowa XVIII–XIX w., głównie eklektyczna, dwa równolegle położone rynki.

Sport

Od 1946 roku w Drezdenku funkcjonuje klub piłkarski Lubuszanin Drezdenko. Klub obecnie rozgrywa mecze na Stadionie im. Józefa Nojego w Drezdenku.

Kultura

Centrum Promocji Kultury
Muzeum Puszczy Drawskiej i Noteckiej im. Franciszka Grasia
Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy im. ks. Józefa Tischnera

Edukacja

Publiczne Przedszkole
Przedszkole im. bł. Edmunda Bojanowskiego
Szkoła Podstawowa nr 1 im. Janusza Korczaka
Gimnazjum nr 1 im. Józefa Nojiego
Zespół Szkół im. Henryka Sienkiewicza (w jego skład wchodzą: Szkoła Podstawowa nr 3 oraz Gimnazjum nr 2)
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych

Współpraca międzynarodowa

Miasta partnerskie:

Wörth ^{[potrzebny przypis]}
Winsen ^{[potrzebny przypis]}

Zobacz też

↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2011-06-10. ISSN 1734-6118.
↑ Stanisław Szczur "Historia Polski. Średniowiecze" Wydawnictwo Literackie, Kraków 2003, s.278
↑ Stanisław Szczur "Historia Polski. Średniowiecze" Wydawnictwo Literackie, Kraków 2003, s.488
↑ Stanisław Szczur "Historia Polski. Średniowiecze" Wydawnictwo Literackie, Kraków 2003, s.488

Linki zewnętrzne

Urząd Miasta i Gminy

Szablon:Linki do map Polski

[Ludność2010-12-1] Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2011-06-10. ISSN 1734-6118.

[2] Stanisław Szczur "Historia Polski. Średniowiecze" Wydawnictwo Literackie, Kraków 2003, s.278

[3] Stanisław Szczur "Historia Polski. Średniowiecze" Wydawnictwo Literackie, Kraków 2003, s.488

[4] Stanisław Szczur "Historia Polski. Średniowiecze" Wydawnictwo Literackie, Kraków 2003, s.488

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Linia 49: / Linia 49: @@
 == Historia ==
 {{źródła|sekcja|data=2010-03}}
-Historia Drezdenka sięga początków państwa polskiego. Drzeń, pełniący początkowo funkcję grodu granicznego, zyskał na znaczeniu za panowania [[Bolesław III Krzywousty|Bolesława Krzywoustego]] i jego następców, o czym świadczy wyniesienie go do rangi [[kasztelan]]ii. W okresie [[Polska w okresie rozbicia dzielnicowego|rozbicia dzielnicowego]] gród przechodził zmienne koleje losu. W roku [[1252]] wszedł w skład [[Wielkopolska|Wielkopolski]]. W [[1266]] wspólnie z [[Santok]]iem stał się celem najazdu rycerstwa [[Brandenburgia|brandenburskiego]]. W wyniku układu zawartego między [[Bolesław Pobożny|Bolesławem Pobożnym]] i księciem Ottonem obydwa grody zostały spalone. W czasie toczonych pod koniec [[XIII wiek|XIII]] w. walk z Brandenburgią Drzeń kilkakrotnie przechodził z rąk do rąk, by ostatecznie pozostać pod władzą Brandenburgii {{fakt|po zamordowaniu w 1296 roku polskiego króla Przemysła II.|data=2011-11}}
+Historia Drezdenka sięga początków państwa polskiego. Drzeń, pełniący początkowo funkcję grodu granicznego, zyskał na znaczeniu za panowania [[Bolesław III Krzywousty|Bolesława Krzywoustego]] i jego następców, o czym świadczy wyniesienie go do rangi [[kasztelan]]ii. W okresie [[Polska w okresie rozbicia dzielnicowego|rozbicia dzielnicowego]] gród przechodził zmienne koleje losu. W roku [[1252]] wszedł w skład [[Wielkopolska|Wielkopolski]]. W [[1266]] wspólnie z [[Santok]]iem stał się celem najazdu rycerstwa [[Brandenburgia|brandenburskiego]]. W wyniku układu zawartego między [[Bolesław Pobożny|Bolesławem Pobożnym]] i księciem Ottonem obydwa grody zostały spalone. W czasie toczonych pod koniec [[XIII wiek|XIII]] w. walk z Brandenburgią Drzeń kilkakrotnie przechodził z rąk do rąk. W 1272 roku wojska Bolesława Pobożnego pod dowództwem Przemysła II odbiły Drezdenko<ref>Stanisław Szczur "Historia Polski. Średniowiecze" Wydawnictwo Literackie, Kraków 2003, s.278</ref>. {{fakt|Po zamordowaniu w 1296 roku polskiego króla Przemysła II Drezdenko ponownie opanowali Brandenburczycy.|data=2011-11}}
-W roku [[1317]] ówczesny właściciel Drezdenka margrabia Waldemar sprzedał miasto wraz z okolicznymi włościami braciom Henrykowi i Burkhardowi von der Ost za cenę 2 000 marek brandenburskich w srebrze. Sprawa Drezdenka wróciła na forum sporów dyplomatycznych w początkach [[XV wiek|XV]] w. {{fakt|W obliczu zawirowań politycznych w Marchii Brandenburskiej czterej panowie von Osten (Dobrogost, Arnold, Holryk i Bartold), którzy posiadali oba grody z ramienia margrabiego, zdecydowali się na zbliżenie z Polską i w 1365 roku  złożyli hołd lenny Kazimierzowi Wielkiemu dzięki czemu Królestwo Polskie odzyskało i Santok i Drezdenko. W 1402 roku Drezdenko wraz z innymi okolicznymi ziemiami zostały oddane przez cesarza Zygmunta Luksemburskiego w [[zastaw]] Krzyżakom.|data=2011-11}} W [[1404]] roku w Drezdenku odbyło się spotkanie [[landwójt]]a Nowej Marchii Roldwina Stahla z przedstawicielami Wielkopolski. {{fakt|W roku następnym Ulryk von Osten przekazał drezdenecki zamek [[zakon krzyżacki|Krzyżakom]] i najechał Wielkopolską. Król Władysław II Jagiełło wysłał swe wojska i zażądał od wielkiego mistrza pomocy przeciwko ich zbuntowanemu wasalowi, czego mistrz odmówił, uznając von Ostena za poddanego Zakonu – rozpoczął się spór kompetencyjny o Drezdenko. W 1408 roku dobra von Ostenów zostały wykupione przez Krzyżaków.|data=2011-11}} Osłabiony grunwaldzką porażką Zakon krzyżacki nie był w stanie utrzymać w należytym stanie miejskich murów obronnych, które uległy znacznym zniszczeniom. W tym samym okresie miasto spustoszył pożar.
+W roku [[1317]] ówczesny właściciel Drezdenka margrabia Waldemar sprzedał miasto wraz z okolicznymi włościami braciom Henrykowi i Burkhardowi von der Ost za cenę 2 000 marek brandenburskich w srebrze. W początkach [[XV wiek|XV]] w., w obliczu zawirowań politycznych w Marchii Brandenburskiej, czterej panowie von Osten (Dobrogost, Arnold, Holryk i Bartold), którzy posiadali oba grody z ramienia margrabiego, zdecydowali się na zbliżenie z Polską i w 1365 roku złożyli hołd lenny Kazimierzowi Wielkiemu dzięki czemu Królestwo Polskie odzyskało i Santok i Drezdenko. W 1402 roku Drezdenko wraz z innymi okolicznymi ziemiami zostały przez cesarza Zygmunta Luksemburskiego oddane w zastaw Zakonowi Krzyżackiemu, który uważał że ma dzięki temu prawa do Drezdenka, pomimo że było to lenno polskiego króla<ref>Stanisław Szczur "Historia Polski. Średniowiecze" Wydawnictwo Literackie, Kraków 2003, s.488</ref>. W [[1404]] roku w Drezdenku odbyło się spotkanie [[landwójt]]a Nowej Marchii Roldwina Stahla z przedstawicielami Wielkopolski. W roku następnym Ulryk von Osten przekazał drezdenecki zamek [[zakon krzyżacki|Krzyżakom]] i najechał Wielkopolską. Król Władysław II Jagiełło wysłał swe wojska i zażądał od wielkiego mistrza pomocy przeciwko ich zbuntowanemu wasalowi, czego mistrz odmówił, uznając von Ostena za poddanego Zakonu – rozpoczął się tym samym spór kompetencyjny o Drezdenko. W 1408 roku dobra von Ostenów zostały wykupione przez Krzyżaków<ref>Stanisław Szczur "Historia Polski. Średniowiecze" Wydawnictwo Literackie, Kraków 2003, s.488</ref>. Osłabiony grunwaldzką porażką Zakon krzyżacki nie był w stanie utrzymać w należytym stanie miejskich murów obronnych, które uległy znacznym zniszczeniom. W tym samym okresie miasto spustoszył pożar. W 1455 roku Krzyżacy sprzedali Drezdenko Brandenburgii. W [[1603]] rozpoczęto budowę nowej twierdzy, opartej na planie pięcioramiennej gwiazdy, którą ukończono w [[1605]]. W okresie [[wojna trzydziestoletnia|wojny trzydziestoletniej]] miasto zostało w [[1639]] opanowane przez wojska [[Szwecja|szwedzkie]] i znajdowało się w ich władaniu przez kolejnych 10 lat.
-Dopiero w [[1603]] rozpoczęto budowę nowej twierdzy, opartej na planie pięcioramiennej gwiazdy, którą ukończono w [[1605]]. W okresie [[wojna trzydziestoletnia|wojny trzydziestoletniej]] miasto zostało w [[1639]] opanowane przez wojska [[Szwecja|szwedzkie]] i znajdowało się w ich władaniu przez kolejnych 10 lat.
 W [[1662]] roku Drezdenko ponownie zostało dotknięte wielkim pożarem, który strawił je doszczętnie. Odbudowane Drezdenko w II poł. [[XVIII wiek|XVIII]] w. kilkakrotnie było zajmowane przez wojska [[Rosja|rosyjskie]] i [[Prusy (państwo)|pruskie]] zmagające się w czasie [[wojna siedmioletnia|wojny siedmioletniej]].

Miasta na prawach powiatu	Gorzów Wielkopolski Zielona Góra
Miasta powiatowe	Krosno Odrzańskie Międzyrzecz Nowa Sól Słubice Strzelce Krajeńskie Sulęcin Świebodzin Wschowa Żagań Żary
Miasta gminne	Babimost Brody Bytom Odrzański Cybinka Czerwieńsk Dobiegniew Drezdenko Gozdnica Gubin Iłowa Jasień Kargowa Kostrzyn nad Odrą Kożuchów Lubniewice Lubsko Łęknica Małomice Nowe Miasteczko Nowogród Bobrzański Ośno Lubuskie Otyń Rzepin Skwierzyna Sława Sulechów Szlichtyngowa Szprotawa Torzym Trzciel Witnica Zbąszynek

Wsie	Bagniewo Czartowo Drawiny Duraczewo Goszczanowiec Goszczanowo Goszczanówko Gościm Górzyska Grotów Karwin Kijów Klesno Kosin Lipno Lubiatów Lubiewo Marzenin Modropole Niegosław Osów Przeborowo Rąpin Stare Bielice Trzebicz Trzebicz Nowy Trzebicz-Młyn Tuczępy Zagórze Zielątkowo
Osady	Górczynka Milicz Straszewo Turzyniec Zdzieborze
Osady leśne	Baszki Gajewice
Integralne części wsi	Białacz Chojna Chwalenice Drawiniec-Nadleśnictwo Dziuplina Gościmski Młyn Grudzieniec Jelenia Głowa Kosinek Krzęcinek Lubiatówka Nowe Krzywki Pątczyce Podłążek Stare Krzywki Zadzianek Zawada Żarek
Nieofic. cz. Wsi	Hutniki

Miasta	Dobiegniew Drezdenko Strzelce Krajeńskie
Gminy miejsko-wiejskie	Dobiegniew Drezdenko Strzelce Krajeńskie
Gminy wiejskie	Stare Kurowo Zwierzyn

Przynależność wojewódzka	woj. poznańskie (1946–50) woj. zielonogórskie (1950–75)
Miasta (1945–1975)	Dobiegniew (Dobiegniewo) (1945–1975) Drezdenko (1945–1975) Strzelce Krajeńskie (Strzelce Kraińskie) (1945–1975)
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Bobrówko (1945–54, 1973–75) Dobiegniew (1973–75) Drezdenko (1945–46, 1973–75) Goszczanowo (1945–46) Gościm (1945–54, 1973–75) Górki Noteckie (1945–46) Lubicz (1945–46) Niegosław (1945–54) Nowe Drezdenko (1947–54) Ogardy (1945–54) Słonów (1945–54) Stare Kurowo (1945–54, 1973–75) Strzelce Krajeńskie (1973–75) Trzebicz (1945–54) Zwierzyn (1945–54, 1973–75)
Gromady (1954–72)	Bobrówko (1954–72) Brzoza (1954–57) Dobiegniew (1958–72) Drawiny (1954–72) Drezdenko (1967–72) Goszczanowo (1954–57) Gościm (1954–72) Gościmiec (1954–58) Górki (Noteckie) (1954–72) Lipie Góry (1954–57) Łęgowo (1954–57) Niegosław (1954–72) Nowe Drezdenko (1954–66) Ogardy (1954–68) Osiek (1954–57) Rąpin (1954–57) Słonów (1954–57) Stare Kurowo (1954–72) Strzelce Krajeńskie (1958–72) Trzebicz (1954–72) Zwierzyń (1954–72)