Dialekt prekmurski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m zamieniam magiczny ISBN na szablon |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Język infobox |
{{Język infobox |
||
| kolor=0000ff| barwa=ffffff |
| kolor=0000ff| barwa=ffffff |
||
| nazwa oryginalna= |
| nazwa oryginalna=prekmürščina, prekmürski jezik, prekmurščina |
||
| kraj, region1=[[Słowenia]], [[Węgry]], [[Austria]], [[Stany Zjednoczone]], [[Kanada]] i inne |
| kraj, region1=[[Słowenia]], [[Węgry]], [[Austria]], [[Stany Zjednoczone]], [[Kanada]] i inne |
||
| liczba=80 tys. |
| liczba=80 tys. |
||
Linia 8: | Linia 8: | ||
* [[Języki słowiańskie]] |
* [[Języki słowiańskie]] |
||
** [[Języki południowosłowiańskie]] |
** [[Języki południowosłowiańskie]] |
||
*** [[Grupa zachodnia języków południowosłowiańskich| |
*** [[Grupa zachodnia języków południowosłowiańskich|Grupa zachodnia]] |
||
**** [[Język słoweński]] |
**** [[Język słoweński]] |
||
***** Dialekt prekmurski |
***** Dialekt prekmurski |
||
Linia 14: | Linia 14: | ||
| kraj, region2= |
| kraj, region2= |
||
| agencja = |
| agencja = |
||
| iso1 = | iso3=| sil= |
| iso1 = |
||
| iso3= |
|||
| sil= |
|||
| kod=| przymiotnik= |
| kod= |
||
| przymiotnik= |
|||
| język=|przymiotnik2= |
| język= |
||
|przymiotnik2= |
|||
}} |
}} |
||
⚫ | '''Dialekt prekmurski''' – specyficzny dialekt [[Język słoweński|języka słoweńskiego]], uznawany także za odrębny {{fakt|[[języki południowosłowiańskie|język południowosłowiański]]|data=2012-11}}, używany w regionie [[Prekmurje]], w [[Słowenia|Słowenii]]. Liczbę użytkowników szacuje się na około 80 tys. w Słowenii, 3-5 tys. na [[Węgry|Węgrzech]]. Po prekmursku mówi się także w [[Austria|Austrii]], jednak liczba użytkowników nie jest znana. Tradycyjne węgierskie określenie [[lekt]]u to {{k|hu|vend nyelv}} (język wendyjski), mówiący po prekursku nazywają swoją mowę {{k|sl|prekmürski jezik}}, co różni się od ogólnosłoweńskiego określenia ({{k|sl|prekmurščina}}). |
||
[[Plik:Molitvena Kniga (1931).JPG|thumb|left|250px|Prekmurski modlitewnik (1931).]] |
|||
⚫ | '''Dialekt prekmurski''' – specyficzny dialekt [[Język słoweński|języka słoweńskiego]], uznawany także za odrębny {{fakt|[[języki południowosłowiańskie|język południowosłowiański]]|data=2012-11}}, używany w regionie [[Prekmurje]], w [[Słowenia|Słowenii]]. Liczbę użytkowników szacuje się na około 80 tys. w Słowenii, 3-5 tys. na [[Węgry|Węgrzech]]. Po prekmursku mówi się także w [[Austria|Austrii]], jednak liczba użytkowników nie jest znana. Tradycyjne węgierskie określenie [[ |
||
Ustandaryzowana wersja prekmurskiego powstała w [[XVIII wiek]]u. Alfabet różni się od słoweńskiego obecnością liter ''ö'' i ''ü'', zdarzają się w nim [[dyftong|dwugłoski]], słownictwo jest bardziej archaiczne. |
Ustandaryzowana wersja prekmurskiego powstała w [[XVIII wiek]]u. Alfabet różni się od słoweńskiego obecnością liter ''ö'' i ''ü'', zdarzają się w nim [[dyftong|dwugłoski]], słownictwo jest bardziej archaiczne. |
||
== Alfabet prekmurski == |
== Alfabet prekmurski == |
||
{| class="wikitable" |
{| class="wikitable" |
||
Linia 93: | Linia 97: | ||
| [[Ž]] |
| [[Ž]] |
||
|} |
|} |
||
== Porównanie == |
== Porównanie == |
||
{| border="1" style="border-collapse:collapse; border-color:#f2f2f4; margin-top:1px; margin-bottom:15px; font-size:84%" cellpadding="1" width=" |
{| border="1" style="border-collapse:collapse; border-color:#f2f2f4; margin-top:1px; margin-bottom:15px; font-size:84%" cellpadding="1" width="65%" |
||
|- |
|- |
||
! align="left" bgcolor="#f2f2f4" width="25%"| |
! align="left" bgcolor="#f2f2f4" width="25%"| prekmurski |
||
! align="left" bgcolor="#f2f2f4" width="25%"| |
! align="left" bgcolor="#f2f2f4" width="25%"| słoweński |
||
! align="left" bgcolor="#f2f2f4" width="20%"| |
! align="left" bgcolor="#f2f2f4" width="20%"| serbsko-chorwacki |
||
! align="left" bgcolor="#f2f2f4" width="20%"| |
! align="left" bgcolor="#f2f2f4" width="20%"| polski |
||
|- |
|- |
||
| |
| jünec || vol || vol || wół |
||
|- |
|- |
||
| |
| vapno || apno || vapno || wapno |
||
|- |
|- |
||
| |
| vüsta || usta || usta || usta |
||
|- |
|- |
||
| |
| kopüšnice, malinja || malina || malina || malina |
||
|- |
|- |
||
| |
| vužganice, spice || tekma || utakmica || mecz |
||
|- |
|- |
||
| |
| vküper || skupaj || zajedno/skupa || razem |
||
|- |
|- |
||
| |
| gostüvanje || ženitovanje || svatba || wesele |
||
|- |
|- |
||
| |
| istino || res || istina || prawda |
||
|- |
|- |
||
| |
| divojka || dekle || djevojka || dziewczyna |
||
|} |
|} |
||
{{commons|Prekmurian language|Język prekmurski}} |
{{commons|Prekmurian language|Język prekmurski}} |
||
== Przykładowy tekst ([[Ojcze Nasz]]) == |
|||
: Oča naš, ki si vu nebésaj! |
: Oča naš, ki si vu nebésaj! |
||
: Svéti se Ime tvoje. |
: Svéti se Ime tvoje. |
||
Linia 133: | Linia 139: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* {{Cytuj|autor=Dalewska-Greń, Hanna:|tytuł=Języki słowiańskie|wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN|miejsce=Warszawa|data=2007|isbn=9788301123918}} |
|||
{{Języki słowiańskie}} |
{{Języki słowiańskie}} |
||
{{ |
{{SORTUJ:Prekmurski, Język}} |
||
[[Kategoria:Języki południowosłowiańskie]] |
[[Kategoria:Języki południowosłowiańskie]] |
Wersja z 13:20, 25 kwi 2019
Klasyfikacja genetyczna | |||
---|---|---|---|
{{{klasyfikacja}}} | |||
Kody języka | |||
ISO 639-2 | {{{iso2}}} | ||
Glottolog | prek1239 | ||
W Wikipedii | |||
| |||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Dialekt prekmurski – specyficzny dialekt języka słoweńskiego, uznawany także za odrębny język południowosłowiański[potrzebny przypis], używany w regionie Prekmurje, w Słowenii. Liczbę użytkowników szacuje się na około 80 tys. w Słowenii, 3-5 tys. na Węgrzech. Po prekmursku mówi się także w Austrii, jednak liczba użytkowników nie jest znana. Tradycyjne węgierskie określenie lektu to vend nyelv (język wendyjski), mówiący po prekursku nazywają swoją mowę prekmürski jezik, co różni się od ogólnosłoweńskiego określenia (prekmurščina).
Ustandaryzowana wersja prekmurskiego powstała w XVIII wieku. Alfabet różni się od słoweńskiego obecnością liter ö i ü, zdarzają się w nim dwugłoski, słownictwo jest bardziej archaiczne.
Alfabet prekmurski
a | á | b | c | č | d | e | é | ê | f | g | h | i | j | k | l | lj | m | n | nj | o | ô | ö | p | r | s | š | t | tj | u | ü | z | ž |
A | Á | B | C | Č | D | E | É | Ê | F | G | H | I | J | K | L | Lj | M | N | Nj | O | Ô | Ö | P | R | S | Š | T | Tj | U | Ü | Z | Ž |
Porównanie
prekmurski | słoweński | serbsko-chorwacki | polski |
---|---|---|---|
jünec | vol | vol | wół |
vapno | apno | vapno | wapno |
vüsta | usta | usta | usta |
kopüšnice, malinja | malina | malina | malina |
vužganice, spice | tekma | utakmica | mecz |
vküper | skupaj | zajedno/skupa | razem |
gostüvanje | ženitovanje | svatba | wesele |
istino | res | istina | prawda |
divojka | dekle | djevojka | dziewczyna |
Przykładowy tekst (Ojcze Nasz)
- Oča naš, ki si vu nebésaj!
- Svéti se Ime tvoje.
- Pridi králestvo tvoje.
- Bojdi vola tvoja,
- kak na nébi, tak i na zemli.
- Krüha našega vsakdanéšnjega daj nam ga dnes.
- I odpüsti nam duge naše,
- kak i mi odpüščamo dužnikom našim.
- I ne vpelaj nas vu sküšávanje.
- Nego odslobodi nas od hüdoga. Amen.
Bibliografia
- Hanna: Dalewska-Greń , Języki słowiańskie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, ISBN 978-83-01-12391-8 .