Przejdź do zawartości

Masów: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Szoltys-bot (dyskusja | edycje)
m bot poprawia martwe linki zewnętrzne
WP:SK+ToS+mSK+Bn, drobne techniczne
Linia 29: Linia 29:
|www =
|www =
}}
}}
'''Masów''' ([[Dwujęzyczne nazewnictwo geograficzne w Polsce|dodatkowa nazwa]] w [[Język niemiecki|j. niem.]] '''Massow''') – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]], położona w [[Województwo opolskie|województwie opolskim]], w [[Powiat opolski (województwo opolskie)|powiecie opolskim]], w [[Łubniany (gmina)|gminie Łubniany]], 12&nbsp;[[Kilometr|km]] w kierunku północno-wschodnim od [[Opole|Opola]]<ref name="powopszkice">{{Cytuj książkę | nazwisko = Madeja | imię = Józef | tytuł = Powiat opolski. Szkice monograficzne | wydawca = Instytut Śląski w Opolu | miejsce = Opole | rok = 1969 | strony = 380–381 | rozdział = Poznajemy wsie. Wsie powiatu opolskiego | język = pl}}</ref>. Miejscowość zajmuje 230&nbsp;[[Metr kwadratowy|hm²]]&nbsp;([[Hektar|ha]]), w tym 10&nbsp;hm²&nbsp;(ha), ok. 4%, to lasy<ref name="infdoz94">Informator ''Gmina Łubniany Dożynki '94''.</ref> i mieszkają w niej 324 osoby (stan na 2002 r.)<ref name="slgdszs">{{Cytuj stronę | url = http://cms.netkoncept.com/php/strona.php3?cms=cms_poszs&amp;id_men=5 | tytuł = Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stobrawski Zielony Szlak – Łubniany | data dostępu = 2012-04-06 | język = pl}}</ref>. Większość zabudowy miejscowości jest skupiona wzdłuż ulicy Opolskiej, będącej główną drogą Masowa.
'''Masów''' ([[Dwujęzyczne nazewnictwo geograficzne w Polsce|dodatkowa nazwa]] w [[Język niemiecki|j. niem.]] '''Massow''') – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]], położona w [[Województwo opolskie|województwie opolskim]], w [[Powiat opolski (województwo opolskie)|powiecie opolskim]], w [[Łubniany (gmina)|gminie Łubniany]], 12&nbsp;km w kierunku północno-wschodnim od [[Opole|Opola]]<ref name="powopszkice">{{Cytuj książkę |nazwisko = Madeja |imię = Józef |tytuł = Powiat opolski. Szkice monograficzne |wydawca = Instytut Śląski w Opolu |miejsce = Opole |rok = 1969 |strony = 380–381 |rozdział = Poznajemy wsie. Wsie powiatu opolskiego |język = pl}}</ref>. Miejscowość zajmuje 230&nbsp;hm²&nbsp;([[Hektar|ha]]), w tym 10&nbsp;hm²&nbsp;(ha), ok. 4%, to lasy<ref name="infdoz94">Informator ''Gmina Łubniany Dożynki '94''.</ref> i mieszkają w niej 324 osoby (stan na 2002 r.)<ref name="slgdszs">{{Cytuj stronę |url = http://cms.netkoncept.com/php/strona.php3?cms=cms_poszs&amp;id_men=5 |tytuł = Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stobrawski Zielony Szlak – Łubniany |język = pl |data dostępu = 2012-04-06}}</ref>. Większość zabudowy miejscowości jest skupiona wzdłuż ulicy Opolskiej, będącej główną drogą Masowa.


W miejscowości znajdują się m.in.: [[świetlica]] wiejska, [[boisko]], [[Leśnictwo (jednostka)|leśnictwo]], [[sklep]]y spożywczy i spożywczo-przemysłowy, [[Bar (lokal gastronomiczny)|bar]], [[stadnina koni]] oraz wyróżniające się drzewo ([[lipa]])<ref name="SPKmapa">{{Cytuj książkę | nazwisko = Zwoliński | imię = Grzegorz | nazwisko2 = Namysł | imię2 = Stanisław | nazwisko3 = Dura | imię3 = Kazimierz | nazwisko4 = Spiliszewska | imię4 = Róża | nazwisko5 = Wojciechowski | imię5 = Dariusz | tytuł = Stobrawski Park Krajobrazowy. Mapa turystyczna aktualizowana w terenie | wydawca = Studio Wydawnicze PLAN | miejsce = Wrocław | rok = 2006 | isbn = 83-60180-67-9 | język = pl}}</ref><ref name="infdoz94" />.
W miejscowości znajdują się m.in.: [[świetlica]] wiejska, [[boisko]], [[Leśnictwo (jednostka)|leśnictwo]], [[sklep]]y spożywczy i spożywczo-przemysłowy, [[Bar (lokal gastronomiczny)|bar]], [[stadnina koni]] oraz wyróżniające się drzewo ([[lipa]])<ref name="SPKmapa">{{Cytuj książkę |nazwisko = Zwoliński |imię = Grzegorz |nazwisko2 = Namysł |imię2 = Stanisław |nazwisko3 = Dura |imię3 = Kazimierz |nazwisko4 = Spiliszewska |imię4 = Róża |nazwisko5 = Wojciechowski |imię5 = Dariusz |tytuł = Stobrawski Park Krajobrazowy. Mapa turystyczna aktualizowana w terenie |wydawca = Studio Wydawnicze PLAN |miejsce = Wrocław |rok = 2006 |isbn = 83-60180-67-9 |język = pl}}</ref><ref name="infdoz94" />.


Miejscowość jest położona na [[Równina Opolska|Równinie Opolskiej]], na [[Obszar chronionego krajobrazu|Obszarze Chronionego Krajobrazu]] Lasy Stobrawsko-Turawskie, w pobliżu [[Stobrawski Park Krajobrazowy|Stobrawskiego Parku Krajobrazowego]], Borów Kupskich i [[Jezioro Turawskie|Jeziora Turawskiego]]. Najbliższe (pozamiejskie) duże zakłady przemysłowe to: [[Elektrownia Opole|PGE Elektrownia Opole SA]] w [[Brzezie (Opole)|Brzeziu]]<ref name="SPKmapa" />. Najbliższe miasta to: [[Kluczbork]], [[Olesno]], [[Dobrodzień]], [[Kolonowskie]], [[Ozimek]], [[Opole]] i [[Wołczyn]]. Zgodnie z uchwalonym w 1999 r. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Łubniany Masów został objęty strefą K konserwatorskiej ochrony krajobrazu kulturowego<ref name="posgl0407">{{Cytuj stronę | url = http://bip.biuletyn.info.pl/php/pobierz.php3?bip=bip_lubni&amp;id_zal=1009&amp;id_dok=730 | tytuł = Program ochrony środowiska dla Gminy Łubniany na lata 2004 – 2007 z perspektywą do roku 2011 | data dostępu = 2011-03-20 | autor = Urząd Gminy Łubniany | rok = 2004 | język = pl}}</ref>.
Miejscowość jest położona na [[Równina Opolska|Równinie Opolskiej]], na [[Obszar chronionego krajobrazu|Obszarze Chronionego Krajobrazu]] Lasy Stobrawsko-Turawskie, w pobliżu [[Stobrawski Park Krajobrazowy|Stobrawskiego Parku Krajobrazowego]], Borów Kupskich i [[Jezioro Turawskie|Jeziora Turawskiego]]. Najbliższe (pozamiejskie) duże zakłady przemysłowe to: [[Elektrownia Opole|PGE Elektrownia Opole SA]] w [[Brzezie (Opole)|Brzeziu]]<ref name="SPKmapa" />. Najbliższe miasta to: [[Kluczbork]], [[Olesno]], [[Dobrodzień]], [[Kolonowskie]], [[Ozimek]], [[Opole]] i [[Wołczyn]]. Zgodnie z uchwalonym w 1999 r. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Łubniany Masów został objęty strefą K konserwatorskiej ochrony krajobrazu kulturowego<ref name="posgl0407">{{Cytuj stronę |url = http://bip.biuletyn.info.pl/php/pobierz.php3?bip=bip_lubni&amp;id_zal=1009&amp;id_dok=730 |tytuł = Program ochrony środowiska dla Gminy Łubniany na lata 2004–2007 z perspektywą do roku 2011 |autor = Urząd Gminy Łubniany |rok = 2004 |język = pl |data dostępu = 2011-03-20}}</ref>.


== Administracja ==
== Administracja ==
{|class="wikitable" width="60%"
{|class="wikitable" width="60%"
|+Integralne części wsi Masów{{r|R2013}}{{r|teryt}}{{r|KSNG}}
|+ Integralne części wsi Masów{{r|R2013|teryt|KSNG}}
|-
|-
! SIMC !! Nazwa !! Rodzaj
! SIMC !! Nazwa !! Rodzaj
|-
|-
|0998777 || Kąt || część wsi
|0998777 || Kąt || część wsi
|-
|}
|}


Masów należy administracyjnie do [[Łubniany (gmina)|gminy Łubniany]], w [[Powiat opolski (województwo opolskie)|powiecie opolskim]], w [[Województwo opolskie|województwie opolskim]]. Miejscowość stanowi samodzielne [[sołectwo]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.lubniany.pl/cms/php/strona.php3?cms=cms_lubni&amp;id_men=57 | tytuł = Urząd Gminy Gmina Łubniany Sołtysi - numery telefonów | data dostępu = 2011-07-02 | data = 2010-02-08 | język = pl}}</ref>; w wyborach do [[Rada gminy|Rady gminy]] tworzy razem z [[Łubniany|Łubnianami]] wspólny [[okręg wyborczy]] (nr 8), posiadający 3 [[Mandat (pełnomocnictwo)|mandaty]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://bip.biuletyn.info.pl/php/strona.php3?bip=bip_lubni&amp;lad=a&amp;id_dok=1313&amp;id_men=4 | tytuł = Biuletyn Informacji Publicznej - Urząd Gminy Łubniany Skład Rady Gminy w kadencji 2010 - 2014 | data dostępu = 2011-07-02 | data = 2010-12-10 | język = pl}}</ref>. W obrębie Masowa wyróżniona jest administracyjnie 1 część miejscowości – Kąt<ref>SIMC: Kąt – 0998777.</ref>.
Masów należy administracyjnie do [[Łubniany (gmina)|gminy Łubniany]], w [[Powiat opolski (województwo opolskie)|powiecie opolskim]], w [[Województwo opolskie|województwie opolskim]]. Miejscowość stanowi samodzielne [[sołectwo]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.lubniany.pl/cms/php/strona.php3?cms=cms_lubni&amp;id_men=57 |tytuł = Urząd Gminy Gmina Łubniany Sołtysi numery telefonów |data = 2010-02-08 |język = pl |data dostępu = 2011-07-02}}</ref>; w wyborach do [[Rada gminy|Rady gminy]] tworzy razem z [[Łubniany|Łubnianami]] wspólny [[okręg wyborczy]] (nr 8), posiadający 3 [[Mandat (pełnomocnictwo)|mandaty]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://bip.biuletyn.info.pl/php/strona.php3?bip=bip_lubni&amp;lad=a&amp;id_dok=1313&amp;id_men=4 |tytuł = Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Gminy Łubniany Skład Rady Gminy w kadencji 2010 2014 |data = 2010-12-10 |język = pl |data dostępu = 2011-07-02}}</ref>. W obrębie Masowa wyróżniona jest administracyjnie 1 część miejscowości – Kąt<ref>SIMC: Kąt – 0998777.</ref>.


W swojej historii miejscowość prawie zawsze była związana administracyjnie z Opolem: od 1815 r. do zakończenia [[II wojna światowa|II wojny światowej]] należała do powiatu opolskiego (niem. ''Landkreis Oppeln'') w [[Rejencja opolska|rejencji opolskiej]] (niem. ''Regierungsbezirk Oppeln''), a od 1950 r., niezależnie od zmian [[Podział administracyjny|podziału administracyjnego]], należy do województwa opolskiego. W latach 1946–1950 miejscowość należała do województwa śląskiego.
W swojej historii miejscowość prawie zawsze była związana administracyjnie z Opolem: od 1815 r. do zakończenia [[II wojna światowa|II wojny światowej]] należała do powiatu opolskiego (niem. ''Landkreis Oppeln'') w [[Rejencja opolska|rejencji opolskiej]] (niem. ''Regierungsbezirk Oppeln''), a od 1950 r., niezależnie od zmian [[Podział administracyjny|podziału administracyjnego]], należy do województwa opolskiego. W latach 1946–1950 miejscowość należała do województwa śląskiego.
Linia 51: Linia 50:
== Infrastruktura ==
== Infrastruktura ==
=== Infrastruktura społeczna ===
=== Infrastruktura społeczna ===
Najbliższe [[Podstawowa opieka zdrowotna|ośrodek zdrowia]] i [[apteka]] znajdują się w Łubnianach; są to [[Samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej|SPZOZ]] Gminny Ośrodek Zdrowia i Apteka „Pod Lipami”<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.nfz-opole.pl/gdzie_sie_leczyc/poz.xls | tytuł = Narodowy Fundusz Zdrowia Opolski Oddział Wojewódzki w Opolu Podstawowa Opieka Zdrowotna | data dostępu = 2011-07-02 | autor = Admin | data = 2003-06-10 | język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://katalog.pf.pl/ | tytuł = Katalog Firm - Panorama Firm | data dostępu = 2011-07-02 | język = pl}}</ref>. Zgodnie z kontraktem [[Narodowy Fundusz Zdrowia|NFZ-u]], przypisaną do Masowa placówką świadczącą usługi w zakresie nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej jest EMC Instytut Medyczny SA Szpital Świętego Rocha w [[Ozimek|Ozimku]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.nfz-opole.pl/Swiadczeniodawcy/nocna_i_swiateczna_pomoc_zdrowotna.html | tytuł = Narodowy Fundusz Zdrowia Opolski Oddział Wojewódzki w Opolu Nocna i Świąteczna Pomoc Zdrowotna | data dostępu = 2011-07-02 | data = 2011-02-21 | język = pl}}</ref>. Najbliższe jednostki [[Ratownictwo medyczne|państwowego ratownictwa medycznego]] znajdują się w [[Dobrzeń Wielki|Dobrzeniu Wielkim]] (specjalistyczny [[Pogotowie ratunkowe|zespół ratownictwa medycznego]]) i Opolu (podstawowy i specjalistyczny zespół ratownictwa medycznego oraz [[szpitalny oddział ratunkowy]])<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.wzk.opole.uw.gov.pl/pliki/files/pliki_ratownictwo_2011_mapa2.pdf | tytuł = OPOLSKI URZĄD WOJEWÓDZKI - Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego MATERIAŁY Ratownictwo medyczne Mapa rozmieszczenia jednostek systemu: Państwowe Ratownictwo Medyczne w 2011 | data dostępu = 2011-07-02 | autor = Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego | data = 2011-03-11 | język = pl}}</ref>. Najbliższa jednostka straży pożarnej to OSP Łubniany; jest to także najbliższa jednostka włączona do [[Krajowy system ratowniczo-gaśniczy|KSRG]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.kmpsp.opole.pl/nowa/ | tytuł = KM PSP w Opolu OSP włączone do KSRG | data dostępu = 2011-07-02 | język = pl}}</ref>. W ramach struktury [[Państwowa Straż Pożarna|PSP]] Masów podlega pod KM PSP Opole<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.psp.opole.pl/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=71&amp;Itemid=137 | tytuł = Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Opolu Komendy Powiatowe | data dostępu = 2011-07-02 | autor = Administrator | rok = 2009 | język = pl}}</ref>. Masów należy do rejonu służbowego nr 39, sektora nr 20, komisariatu policji w Dobrzeniu Wielkim. W ramach podziału policji na komendy szczebla wojewódzkiego Masów podlega pod Komendę Miejską Policji w Opolu<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.opolska.policja.gov.pl/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=285&amp;Itemid=345 | tytuł = Komenda Miejska Policji w Opolu Dzielnicowi KP Dobrzeń Wielki | data dostępu = 2011-07-02 | autor = Administrator | data = 2009-06-16 | język = pl}}</ref>. Najbliższy [[Urząd pocztowy]] [[Poczta Polska|Poczty Polskiej SA]] znajduje się w Łubnianach<ref>{{Cytuj stronę | url = http://placowki.poczta-polska.pl/ | tytuł = Wyszukiwarka placówek Poczty Polskiej - Poczta Polska - www.poczta-polska.pl | data dostępu = 2011-07-02 | autor = webmaster@poczta-polska.pl | rok = 2011 | język = pl}}</ref>.
Najbliższe [[Podstawowa opieka zdrowotna|ośrodek zdrowia]] i [[apteka]] znajdują się w Łubnianach; są to [[Samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej|SPZOZ]] Gminny Ośrodek Zdrowia i Apteka „Pod Lipami”<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.nfz-opole.pl/gdzie_sie_leczyc/poz.xls |tytuł = Narodowy Fundusz Zdrowia Opolski Oddział Wojewódzki w Opolu Podstawowa Opieka Zdrowotna |autor = Admin |data = 2003-06-10 |język = pl |data dostępu = 2011-07-02}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = http://katalog.pf.pl/ |tytuł = Katalog Firm Panorama Firm |język = pl |data dostępu = 2011-07-02}}</ref>. Zgodnie z kontraktem [[Narodowy Fundusz Zdrowia|NFZ-u]], przypisaną do Masowa placówką świadczącą usługi w zakresie nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej jest EMC Instytut Medyczny SA Szpital Świętego Rocha w [[Ozimek|Ozimku]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.nfz-opole.pl/Swiadczeniodawcy/nocna_i_swiateczna_pomoc_zdrowotna.html |tytuł = Narodowy Fundusz Zdrowia Opolski Oddział Wojewódzki w Opolu Nocna i Świąteczna Pomoc Zdrowotna |data = 2011-02-21 |język = pl |data dostępu = 2011-07-02}}</ref>. Najbliższe jednostki [[Ratownictwo medyczne|państwowego ratownictwa medycznego]] znajdują się w [[Dobrzeń Wielki|Dobrzeniu Wielkim]] (specjalistyczny [[Pogotowie ratunkowe|zespół ratownictwa medycznego]]) i Opolu (podstawowy i specjalistyczny zespół ratownictwa medycznego oraz [[szpitalny oddział ratunkowy]])<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.wzk.opole.uw.gov.pl/pliki/files/pliki_ratownictwo_2011_mapa2.pdf |tytuł = OPOLSKI URZĄD WOJEWÓDZKI Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego MATERIAŁY Ratownictwo medyczne Mapa rozmieszczenia jednostek systemu: Państwowe Ratownictwo Medyczne w 2011 |autor = Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego |data = 2011-03-11 |język = pl |data dostępu = 2011-07-02}}</ref>. Najbliższa jednostka straży pożarnej to OSP Łubniany; jest to także najbliższa jednostka włączona do [[Krajowy system ratowniczo-gaśniczy|KSRG]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.kmpsp.opole.pl/nowa/ |tytuł = KM PSP w Opolu OSP włączone do KSRG |język = pl |data dostępu = 2011-07-02}}</ref>. W ramach struktury [[Państwowa Straż Pożarna|PSP]] Masów podlega pod KM PSP Opole<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.psp.opole.pl/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=71&amp;Itemid=137 |tytuł = Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Opolu Komendy Powiatowe |autor = Administrator |rok = 2009 |język = pl |data dostępu = 2011-07-02}}</ref>. Masów należy do rejonu służbowego nr 39, sektora nr 20, komisariatu policji w Dobrzeniu Wielkim. W ramach podziału policji na komendy szczebla wojewódzkiego Masów podlega pod Komendę Miejską Policji w Opolu<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.opolska.policja.gov.pl/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=285&amp;Itemid=345 |tytuł = Komenda Miejska Policji w Opolu Dzielnicowi KP Dobrzeń Wielki |autor = Administrator |data = 2009-06-16 |język = pl |data dostępu = 2011-07-02}}</ref>. Najbliższy [[Urząd pocztowy]] [[Poczta Polska|Poczty Polskiej SA]] znajduje się w Łubnianach<ref>{{Cytuj stronę |url = http://placowki.poczta-polska.pl/ |tytuł = Wyszukiwarka placówek Poczty Polskiej Poczta Polska www.poczta-polska.pl |autor = webmaster@poczta-polska.pl |rok = 2011 |język = pl |data dostępu = 2011-07-02}}</ref>.


Uczniowie z Masowa odbywają naukę w zakresie podstawowym w Publicznej [[Szkoła podstawowa|Szkole Podstawowej]] w Łubnianach, a następnie w Publicznym [[Gimnazjum]] Gminnym w [[Biadacz (powiat opolski)|Biadaczu]]<ref name="slgdszs" /><ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.lubniany.pl/cms/php/strona.php3?cms=cms_lubni&amp;id_men=27 | tytuł = Urząd Gminy Gmina Łubniany Gimnazjum | data dostępu = 2011-07-02 | data = 2004-09-07 | język = pl}}</ref>. Najbliższe placówki szkolnictwa ponadpodstawowego znajdują się w Opolu.
Uczniowie z Masowa odbywają naukę w zakresie podstawowym w Publicznej [[Szkoła podstawowa|Szkole Podstawowej]] w Łubnianach, a następnie w Publicznym [[Gimnazjum]] Gminnym w [[Biadacz (powiat opolski)|Biadaczu]]<ref name="slgdszs" /><ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.lubniany.pl/cms/php/strona.php3?cms=cms_lubni&amp;id_men=27 |tytuł = Urząd Gminy Gmina Łubniany Gimnazjum |data = 2004-09-07 |język = pl |data dostępu = 2011-07-02}}</ref>. Najbliższe placówki szkolnictwa ponadpodstawowego znajdują się w Opolu.


=== Infrastruktura ekonomiczna ===
=== Infrastruktura ekonomiczna ===
Masów jest [[Elektryfikacja|zelektryfikowany]], [[Telefon|stelefonizowany]] i [[Instalacja wodna|zwodociągowany]]. Operatorem sieci dystrybucji [[Energia elektryczna|energii elektrycznej]] jest należąca do grupy [[Tauron Polska Energia|Tauron]] EnergiaPro SA (oddział w Opolu, rejon Opole)<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.energiapro.pl/index.php?option=departments&amp;cid=54&amp;id=77 | tytuł = EnergiaPro S.A. Oddziały Oddział w Opolu | data dostępu = 2011-07-02 | rok = 2006 | język = pl}}</ref>. Operatorem [[Sieć telekomunikacyjna|sieci telekomunikacyjnej]] jest [[Orange Polska|Telekomunikacja Polska SA]]. W miejscowości znajduje się też publiczny automat telefoniczny<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.lubniany.pl/cms/php/strona.php3?cms=cms_lubni&amp;id_men=58 | tytuł = Urząd Gminy Gmina Łubniany Infrastruktura | data dostępu = 2011-07-02 | data = 2010-02-08 | język = pl}}</ref>. Masów jest przyłączony do administrowanego przez Urząd Gminy w Łubnianach tzw. wodociągu grupowego „Północ”, dla którego punktem zasilania jest ujęcie [[Woda pitna|wody pitnej]] w [[Niwa (województwo opolskie)|Niwie]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://bip.biuletyn.info.pl/php/pobierz.php3?bip=bip_powop&amp;id_zal=2023&amp;id_dok=832 | tytuł = Program Ochrony Środowiska dla powiatu opolskiego na lata 2008-2011 z perspektywą do roku 2015 | data dostępu = 2011-07-02 | autor = Starostwo Powiatowe w Opolu | rok = 2008 | miesiąc = Kwiecień | strony = 16 | język = pl}}</ref>.
Masów jest [[Elektryfikacja|zelektryfikowany]], [[Telefon|stelefonizowany]] i [[Instalacja wodna|zwodociągowany]]. Operatorem sieci dystrybucji [[Energia elektryczna|energii elektrycznej]] jest należąca do grupy [[Tauron Polska Energia|Tauron]] EnergiaPro SA (oddział w Opolu, rejon Opole)<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.energiapro.pl/index.php?option=departments&amp;cid=54&amp;id=77 |tytuł = EnergiaPro S.A. Oddziały Oddział w Opolu |rok = 2006 |język = pl |data dostępu = 2011-07-02}}</ref>. Operatorem [[Sieć telekomunikacyjna|sieci telekomunikacyjnej]] jest [[Orange Polska|Telekomunikacja Polska SA]]. W miejscowości znajduje się też publiczny automat telefoniczny<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.lubniany.pl/cms/php/strona.php3?cms=cms_lubni&amp;id_men=58 |tytuł = Urząd Gminy Gmina Łubniany Infrastruktura |data = 2010-02-08 |język = pl |data dostępu = 2011-07-02}}</ref>. Masów jest przyłączony do administrowanego przez Urząd Gminy w Łubnianach tzw. wodociągu grupowego „Północ”, dla którego punktem zasilania jest ujęcie [[Woda pitna|wody pitnej]] w [[Niwa (województwo opolskie)|Niwie]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://bip.biuletyn.info.pl/php/pobierz.php3?bip=bip_powop&amp;id_zal=2023&amp;id_dok=832 |tytuł = Program Ochrony Środowiska dla powiatu opolskiego na lata 2008–2011 z perspektywą do roku 2015 |autor = Starostwo Powiatowe w Opolu |rok = 2008 |miesiąc = kwiecień |strony = 16 |język = pl |data dostępu = 2011-07-02}}</ref>.


=== Komunikacja ===
=== Komunikacja ===
Przez Masów przechodzą 2 [[Droga powiatowa|drogi powiatowe]]: nr 1703 (ulica Opolska, prowadząca od Opola, przez [[Kępa (województwo opolskie)|Kępę]], [[Luboszyce (województwo opolskie)|Luboszyce]], Biadacz i Łubniany, do [[Droga wojewódzka nr 461|drogi wojewódzkiej nr 461]]) i nr 1725 (ulica Leśna, prowadząca przez [[Świerkle]], Brzezie i Dobrzeń Wielki do [[Chróścice|Chróścic]], do drogi powiatowej nr 1723)<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.zdp.opole.pl/wykaz.php | tytuł = ZDP w Opolu | data dostępu = 2011-07-02 | nazwisko = Kotowski | imię = Dariusz | język = pl}}</ref> oraz 2 [[Droga gminna|drogi gminne]] (ulice Kolanowska i Osowska)<ref>ULIC: Kolanowska – 08792, Leśna – 10898, Opolska – 15095, Osowska – 15340.</ref>. Poprzez drogi leśne możliwy jest też dojazd do miejscowości od strony [[Kolanowice|Kolanowic]], [[Osowiec (powiat opolski)|Osowca]] i [[Surowina (województwo opolskie)|Surowiny]]<ref name="SPKmapa" />. Najbliższe drogi rangi [[Droga krajowa|krajowej]] i wojewódzkiej to: [[Droga krajowa nr 45 (Polska)|droga krajowa nr 45]] (ok. 7&nbsp;km – Opole, Kolanowice, ok. 9&nbsp;km – Jełowa) oraz drogi wojewódzkie [[Droga wojewódzka nr 454|nr 454]] (ok. 8&nbsp;km – [[Czarnowąsy]], ok. 10&nbsp;km – Opole) i nr 461 (ok. 3&nbsp;km – Łubniany).
Przez Masów przechodzą 2 [[Droga powiatowa|drogi powiatowe]]: nr 1703 (ulica Opolska, prowadząca od Opola, przez [[Kępa (województwo opolskie)|Kępę]], [[Luboszyce (województwo opolskie)|Luboszyce]], Biadacz i Łubniany, do [[Droga wojewódzka nr 461|drogi wojewódzkiej nr 461]]) i nr 1725 (ulica Leśna, prowadząca przez [[Świerkle]], Brzezie i Dobrzeń Wielki do [[Chróścice|Chróścic]], do drogi powiatowej nr 1723)<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.zdp.opole.pl/wykaz.php |tytuł = ZDP w Opolu |nazwisko = Kotowski |imię = Dariusz |język = pl |data dostępu = 2011-07-02}}</ref> oraz 2 [[Droga gminna|drogi gminne]] (ulice Kolanowska i Osowska)<ref>ULIC: Kolanowska – 08792, Leśna – 10898, Opolska – 15095, Osowska – 15340.</ref>. Poprzez drogi leśne możliwy jest też dojazd do miejscowości od strony [[Kolanowice|Kolanowic]], [[Osowiec (powiat opolski)|Osowca]] i [[Surowina (województwo opolskie)|Surowiny]]<ref name="SPKmapa" />. Najbliższe drogi rangi [[Droga krajowa|krajowej]] i wojewódzkiej to: [[Droga krajowa nr 45 (Polska)|droga krajowa nr 45]] (ok. 7&nbsp;km – Opole, Kolanowice, ok. 9&nbsp;km – Jełowa) oraz drogi wojewódzkie [[Droga wojewódzka nr 454|nr 454]] (ok. 8&nbsp;km – [[Czarnowąsy]], ok. 10&nbsp;km – Opole) i nr 461 (ok. 3&nbsp;km – Łubniany).


Najbliższe stacje i przystanki kolejowe to: [[Jełowa (przystanek kolejowy)|Jełowa]] (ok. 7&nbsp;km), [[Opole Czarnowąsy]] (ok. 9&nbsp;km), [[Opole Borki]] (ok. 10&nbsp;km), [[Osowiec Przystanek]] (ok. 10&nbsp;km), [[Osowiec Śląski (stacja kolejowa)|Osowiec Śląski]] (ok. 11&nbsp;km) i [[Kotórz Mały (przystanek kolejowy)|Kotórz Mały]] (ok. 11&nbsp;km)<!-- i [[Dobrzeń Wielki (stacja kolejowa)|Dobrzeń Wielki]] (ok. 8&nbsp;km)-->, znajdujące się przy liniach kolejowych [[Linia kolejowa nr 277|nr 277]] (Opole – [[Wrocław]] przez [[Jelcz-Laskowice]]) i [[Linia kolejowa nr 301|301]] (Opole – [[Namysłów]]), po których kursują pociągi [[Przewozy Regionalne|Przewozów Regionalnych Sp. z o.o.]], relacji Opole – Jelcz-Laskowice (Czarnowąsy i Borki Opolskie<!-- i Dobrzeń Wielki-->) oraz Opole – Namysłów, [[Nysa]] – Kluczbork i Opole – Kluczbork (Kotórz Mały, Osowiec Przystanek, Osowiec Śląski i Jełowa). Najbliższe węzły kolejowe to: Jełowa (linie kolejowe [[Linia kolejowa nr 293|nr 293]] i nr 301 i Opole Główne (ok. 13&nbsp;km; linie kolejowe: [[Linia kolejowa nr 132|nr 132]], [[Linia kolejowa nr 136|nr 136]], [[Linia kolejowa nr 144|nr 144]], 277, [[Linia kolejowa nr 287|nr 287]] i nr 301).
Najbliższe stacje i przystanki kolejowe to: [[Jełowa (przystanek kolejowy)|Jełowa]] (ok. 7&nbsp;km), [[Opole Czarnowąsy]] (ok. 9&nbsp;km), [[Opole Borki]] (ok. 10&nbsp;km), [[Osowiec Przystanek]] (ok. 10&nbsp;km), [[Osowiec Śląski (stacja kolejowa)|Osowiec Śląski]] (ok. 11&nbsp;km) i [[Kotórz Mały (przystanek kolejowy)|Kotórz Mały]] (ok. 11&nbsp;km)<!-- i [[Dobrzeń Wielki (stacja kolejowa)|Dobrzeń Wielki]] (ok. 8&nbsp;km)-->, znajdujące się przy liniach kolejowych [[Linia kolejowa nr 277|nr 277]] (Opole – [[Wrocław]] przez [[Jelcz-Laskowice]]) i [[Linia kolejowa nr 301|301]] (Opole – [[Namysłów]]), po których kursują pociągi [[Przewozy Regionalne|Przewozów Regionalnych Sp. z o.o.]], relacji Opole – Jelcz-Laskowice (Czarnowąsy i Borki Opolskie<!-- i Dobrzeń Wielki-->) oraz Opole – Namysłów, [[Nysa]] – Kluczbork i Opole – Kluczbork (Kotórz Mały, Osowiec Przystanek, Osowiec Śląski i Jełowa). Najbliższe węzły kolejowe to: Jełowa (<!-- SPRAWDŹ TO MIEJSCE! (NIESPAROWANE NAWIASY OKRĄGŁE) -->linie kolejowe [[Linia kolejowa nr 293|nr 293]] i nr 301 i Opole Główne (ok. 13&nbsp;km; linie kolejowe: [[Linia kolejowa nr 132|nr 132]], [[Linia kolejowa nr 136|nr 136]], [[Linia kolejowa nr 144|nr 144]], 277, [[Linia kolejowa nr 287|nr 287]] i nr 301).


W Masowie znajdują się 3 przystanki autobusowe („Masów”, „Masów,centr.” i „Masów,skrz.”), przy których zatrzymują się autobusy Opolskiego [[Państwowa Komunikacja Samochodowa|PKS-u]] SA, kursujące na trasie Opole – [[Dąbrówka Łubniańska]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.pks.opole.pl/sites/default/files/busstop_boards/Mas%C3%B3w.pdf | tytuł = Masów | data dostępu = 2012-04-06 | autor = Opolskie PKS S.A. | data = 2011-09-01 | język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.pks.opole.pl/sites/default/files/busstop_boards/Mas%C3%B3w,centr.pdf | tytuł = Masów,centr. | data dostępu = 2012-04-06 | autor = Opolskie PKS S.A. | data = 2011-09-01 | język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.pks.opole.pl/sites/default/files/busstop_boards/Mas%C3%B3w,skrz.pdf | tytuł =Masów,skrz. | data dostępu = 2012-04-06 | autor = Opolskie PKS S.A. | data = 2011-09-01 | język = pl}}</ref>.
W Masowie znajdują się 3 przystanki autobusowe („Masów”, „Masów, centr.” i „Masów, skrz.”), przy których zatrzymują się autobusy Opolskiego [[Państwowa Komunikacja Samochodowa|PKS-u]] SA, kursujące na trasie Opole – [[Dąbrówka Łubniańska]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.pks.opole.pl/sites/default/files/busstop_boards/Mas%C3%B3w.pdf |tytuł = Masów |autor = Opolskie PKS S.A |data = 2011-09-01 |język = pl |data dostępu = 2012-04-06}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.pks.opole.pl/sites/default/files/busstop_boards/Mas%C3%B3w,centr.pdf |tytuł = Masów, centr. |autor = Opolskie PKS S.A |data = 2011-09-01 |język = pl |data dostępu = 2012-04-06}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.pks.opole.pl/sites/default/files/busstop_boards/Mas%C3%B3w,skrz.pdf |tytuł =Masów,skrz. |autor = Opolskie PKS S.A |data = 2011-09-01 |język = pl |data dostępu = 2012-04-06}}</ref>.


Przez Masów przechodzi Rowerowy Szlak Drewnianych Kościołów, na odcinku między Dobrzeniem Wielkim a Kolanowicami<ref name="SPKmapa" />.
Przez Masów przechodzi Rowerowy Szlak Drewnianych Kościołów, na odcinku między Dobrzeniem Wielkim a Kolanowicami<ref name="SPKmapa" />.
Linia 70: Linia 69:
Masów został założony 20 maja 1773 r.<ref>Taka data jest podana w książce ''Powiat opolski. Szkice monograficzne'', natomiast na [http://www.lubniany.pl/cms/php/strona.php3?cms=cms_lubni&amp;id_men=66 stronie Urzędu Gminy Łubniany] podany jest rok 1789.</ref>, dekretem króla [[Fryderyk II Wielki|Fryderyka II. Wielkiego]] ([[kolonizacja fryderycjańska]]), a jego nazwa została nadana na cześć generała [[Królestwo Prus|pruskiego]], Hansa von Massowa<ref name="slgdszs" />. Miejscowość została zasiedlona Czechami. Od 1796 r. w miejscowości znajdował się drewniany budynek szkoły<ref name="slgdszs" />. Także w 1861 r. odnotowuje się istnienie w miejscowości 1-klasowej szkoły<ref name="powopszkice" />.
Masów został założony 20 maja 1773 r.<ref>Taka data jest podana w książce ''Powiat opolski. Szkice monograficzne'', natomiast na [http://www.lubniany.pl/cms/php/strona.php3?cms=cms_lubni&amp;id_men=66 stronie Urzędu Gminy Łubniany] podany jest rok 1789.</ref>, dekretem króla [[Fryderyk II Wielki|Fryderyka II. Wielkiego]] ([[kolonizacja fryderycjańska]]), a jego nazwa została nadana na cześć generała [[Królestwo Prus|pruskiego]], Hansa von Massowa<ref name="slgdszs" />. Miejscowość została zasiedlona Czechami. Od 1796 r. w miejscowości znajdował się drewniany budynek szkoły<ref name="slgdszs" />. Także w 1861 r. odnotowuje się istnienie w miejscowości 1-klasowej szkoły<ref name="powopszkice" />.


Do głosowania podczas [[Plebiscyt na Górnym Śląsku|plebiscytu]] uprawnionych było w Masowie 211 osób, z czego 173, ok. 82,0%, stanowili mieszkańcy (w tym 173, ok. 82,0% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 209 głosów (ok. 99,1% uprawnionych), w tym 207 (ok. 98,1%) ważnych; za Niemcami głosowało 112 osób (ok. 53,6%), a za Polską 95 osób (ok. 45,5%)<ref>{{Cytuj stronę | url = http://web.archive.org/web/20170124141943/http://home.arcor.de/oberschlesien-bw/abstimmung/oppeln.htm | tytuł = Landsmannschaft der Oberschlesier in B-W | data dostępu = 2012-04-06 | nazwisko = Kunze | imię = Herbert | język = de}}</ref>. 1 kwietnia 1939 r. Masów został włączony do Łubnian<ref name="verge">{{Cytuj stronę | url = http://web.archive.org/web/20160115150129/http://www.verwaltungsgeschichte.de/oppeln.html | tytuł = Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Oppeln | data dostępu = 2011-07-02 | nazwisko = Rademacher | imię = Michael | rok = 2006 | język = de}}</ref>. 1 czerwca 1948 r. nadano miejscowości, będącej wówczas związanej administracyjnie z Łubnianami, polską nazwę Masów<ref>Rozporządzenie Ministrów Administracji Pulicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 czerwca 1948 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości ({{Monitor Polski|1948|59|363}}).</ref>. W okresie [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL-u]] w miejscowości funkcjonowała 3-klasowa szkoła podstawowa (edukcja w zakresie klas 4–8 odbywała się w placówce w sąsiednim Biadaczu).
Do głosowania podczas [[Plebiscyt na Górnym Śląsku|plebiscytu]] uprawnionych było w Masowie 211 osób, z czego 173, ok. 82,0%, stanowili mieszkańcy (w tym 173, ok. 82,0% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 209 głosów (ok. 99,1% uprawnionych), w tym 207 (ok. 98,1%) ważnych; za Niemcami głosowało 112 osób (ok. 53,6%), a za Polską 95 osób (ok. 45,5%)<ref>{{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20170124141943/http://home.arcor.de/oberschlesien-bw/abstimmung/oppeln.htm |tytuł = Landsmannschaft der Oberschlesier in B-W |nazwisko = Kunze |imię = Herbert |język = de |data dostępu = 2012-04-06}}</ref>. 1 kwietnia 1939 r. Masów został włączony do Łubnian<ref name="verge">{{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20160115150129/http://www.verwaltungsgeschichte.de/oppeln.html |tytuł = Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Oppeln |nazwisko = Rademacher |imię = Michael |rok = 2006 |język = de |data dostępu = 2011-07-02}}</ref>. 1 czerwca 1948 r. nadano miejscowości, będącej wówczas związanej administracyjnie z Łubnianami, polską nazwę Masów<ref>Rozporządzenie Ministrów Administracji Pulicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 czerwca 1948 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości ({{Monitor Polski|1948|59|363}}).</ref>. W okresie [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL-u]] w miejscowości funkcjonowała 3-klasowa szkoła podstawowa (edukcja w zakresie klas 4–8 odbywała się w placówce w sąsiednim Biadaczu).


=== Liczba mieszkańców ===
=== Liczba mieszkańców ===
{|class="wikitable" style="text-align: center"
{|class="wikitable" style="text-align: center"
!style="text-align:left" | Rok
!style="text-align:left"| Rok
|1783
|1783
|1787
|1787
Linia 91: Linia 90:
|2009
|2009
|-
|-
!style="text-align:left" | [[Liczba ludności|Liczba mieszkańców]]
!style="text-align:left"| [[Liczba ludności|Liczba mieszkańców]]
|75<ref group="lm">Liczba zamieszkanych domów: 20.</ref>
|75<ref group="uwaga">Liczba zamieszkanych domów: 20.</ref>
|105
|105
|145
|145
|321<ref group="lm">Liczba zamieszkanych budynków mieszkalnych: 40.</ref>
|321<ref group="uwaga">Liczba zamieszkanych budynków mieszkalnych: 40.</ref>
|339<ref group="lm">W tym 299 osób (ok. 88,2%) posługiwało się językiem polskim.</ref>
|339<ref group="uwaga">W tym 299 osób (ok. 88,2%) posługiwało się językiem polskim.</ref>
|396<ref group="lm">W tym 369 osób (ok. 93,2%) posługiwało się językiem polskim; tyle samo mieszkańców to Polacy.</ref>
|396<ref group="uwaga">W tym 369 osób (ok. 93,2%) posługiwało się językiem polskim; tyle samo mieszkańców to Polacy.</ref>
|365<ref group="lm">W tym 27 osób (ok. 7,4%) podało język polski jako ojczysty, 21 (ok. 5,8%) – język niemiecki, a 58 (ok. 86,8%) – oba języki.</ref>
|365<ref group="uwaga">W tym 27 osób (ok. 7,4%) podało język polski jako ojczysty, 21 (ok. 5,8%) – język niemiecki, a 58 (ok. 86,8%) – oba języki.</ref>
|366
|366
|401
|401
|425<ref group="lm">W tym 225 osób (ok. 52,9%) to kobiety; w [[Wiek produkcyjny|wieku produkcyjnym]] 60,5%; z [[Rolnictwo|rolnictwa]] utrzymywało się 31,8% osób. Liczba zamieszkanych budynków: 92.</ref>
|425<ref group="uwaga">W tym 225 osób (ok. 52,9%) to kobiety; w [[Wiek produkcyjny|wieku produkcyjnym]] 60,5%; z [[Rolnictwo|rolnictwa]] utrzymywało się 31,8% osób. Liczba zamieszkanych budynków: 92.</ref>
|428<ref group="lm">W tym 219 osób (ok. 51,2%) to kobiety.</ref>
|428<ref group="uwaga">W tym 219 osób (ok. 51,2%) to kobiety.</ref>
|353<ref group="lm">Liczba [[Gospodarstwo domowe|gospodarstw domowych]]: 125.</ref>
|353<ref group="uwaga">Liczba [[Gospodarstwo domowe|gospodarstw domowych]]: 125.</ref>
|354<ref group="lm">Liczba zamieszkanych gospodarstw: 89.</ref>
|354<ref group="uwaga">Liczba zamieszkanych gospodarstw: 89.</ref>
|320<ref group="lm">W tym 172 osoby (ok. 53,8%) to kobiety; w wieku [[Wiek przedprodukcyjny|przedprodukcyjnym]]/produkcyjnym/[[Wiek poprodukcyjny|poprodukcyjnym]]: 74 (ok. 23,1%)/188 (ok. 58,8%)/58 (ok. 18,1%). Liczba budynków: 82 (w tym 68 mieszkalnych), liczba gospodarstw domowych: 104. [http://cms.netkoncept.com/php/strona.php3?cms=cms_poszs&amp;id_men=5 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stobrawski Zielony Szlak] podaje dla tego roku liczbę 324.</ref>
|320<ref group="uwaga">W tym 172 osoby (ok. 53,8%) to kobiety; w wieku [[Wiek przedprodukcyjny|przedprodukcyjnym]]/produkcyjnym/[[Wiek poprodukcyjny|poprodukcyjnym]]: 74 (ok. 23,1%)/188 (ok. 58,8%)/58 (ok. 18,1%). Liczba budynków: 82 (w tym 68 mieszkalnych), liczba gospodarstw domowych: 104. [http://cms.netkoncept.com/php/strona.php3?cms=cms_poszs&amp;id_men=5 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stobrawski Zielony Szlak] podaje dla tego roku liczbę 324.</ref>
|324<ref group="lm">W tym 176 osób (ok. 54,3%) to kobiety; w wieku przedprodukcyjnym/produkcyjnym/poprodukcyjnym: 18,8%/63,0%/18,2%.</ref>
|324<ref group="uwaga">W tym 176 osób (ok. 54,3%) to kobiety; w wieku przedprodukcyjnym/produkcyjnym/poprodukcyjnym: 18,8%/63,0%/18,2%.</ref>
|}
|}
(Źródła<ref name="powopszkice" /><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Leksykon Polactwa w Niemczech |wydawca = [[Wydawnictwo Naukowe PWN|PWN]] |miejsce = Warszawa, Wrocław |rok = 1973<!-- |strony = --> |język = pl}}</ref><ref name="verge" /><ref name="infdoz94" /><ref name="slgdszs" /><ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=21758&amp;p_token=0.6397310861003249 |tytuł = BDL :: Miejscowości wszystkie cechy |opublikowany = [[Główny Urząd Statystyczny]] |język = pl |data dostępu = 2012-04-06}}</ref>)
<references group="lm" />
(Źródła:<ref name="powopszkice" /><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Leksykon Polactwa w Niemczech | wydawca = [[Wydawnictwo Naukowe PWN|PWN]] | miejsce = Warszawa, Wrocław | rok = 1973<!-- | strony = --> | język = pl}}</ref><ref name="verge" /><ref name="infdoz94" /><ref name="slgdszs" /><ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=21758&amp;p_token=0.6397310861003249 | tytuł = BDL :: Miejscowości - wszystkie cechy | data dostępu = 2012-04-06 | opublikowany = [[Główny Urząd Statystyczny]] | język = pl}}</ref>.)


== Zabytki ==
== Zabytki ==
* murowana, [[Neogotyk|neogotycka]] [[kapliczka]]; w środku 2 rzeźby: [[barok]]owo-ludowa, wzorowana na [[Gotyk|gotyckiej]] rzeźba [[Matka Boża|Matki Bożej]] z [[Jezus Chrystus|Dzieciątkiem]] Tronującej i ludowa rzeźba [[Jan Nepomucen|Jana Nepomucena]] z XIX w.<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Chrzanowski | imię = Tadeusz | nazwisko2 = Kornecki | imię2 = Marian | tytuł = Katalog zabytków sztuki w Polsce | wydawca = Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk Pracownia Inwentaryzacji Zabytków | miejsce = Warszawa | rok = 1968 | strony = 91 | tom = VII | tytuł tomu = Województwo opolskie | część = zeszyt 11 | tytuł części = Miasto Opole i powiat opolski | język = pl}}</ref>
* murowana, [[Neogotyk|neogotycka]] [[kapliczka]]; w środku 2 rzeźby: [[barok]]owo-ludowa, wzorowana na [[Gotyk|gotyckiej]] rzeźba [[Matka Boża|Matki Bożej]] z [[Jezus Chrystus|Dzieciątkiem]] Tronującej i ludowa rzeźba [[Jan Nepomucen|Jana Nepomucena]] z XIX w.<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Chrzanowski |imię = Tadeusz |nazwisko2 = Kornecki |imię2 = Marian |tytuł = Katalog zabytków sztuki w Polsce |wydawca = Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk Pracownia Inwentaryzacji Zabytków |miejsce = Warszawa |rok = 1968 |strony = 91 |tom = VII |tytuł tomu = Województwo opolskie |część = zeszyt 11 |tytuł części = Miasto Opole i powiat opolski |język = pl}}</ref>

== Uwagi ==
{{Uwagi}}


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy|
{{Przypisy|
<ref name = R2013>''Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części'' ({{Dziennik Ustaw|2013|200}})</ref>
<ref name=R2013>''Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części'' ({{Dziennik Ustaw|2013|200}}).</ref>
<ref name="teryt">[http://www.stat.gov.pl/broker/access/performSearch.jspa?searchString=&level=miejsc&wojewodztwo=&powiat=&gmina=&miejscowosc=&advanced=true GUS. Rejestr TERYT].</ref>

<ref name=poczta>{{cytuj stronę|url=http://kody.poczta-polska.pl/|tytuł=Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych poprzez wyszukiwarkę|opublikowany = Poczta Polska S.A.|data = styczeń 2013 |data dostępu = 2015-03-26}}</ref>
<ref name = "teryt">[http://www.stat.gov.pl/broker/access/performSearch.jspa?searchString=&level=miejsc&wojewodztwo=&powiat=&gmina=&miejscowosc=&advanced=true GUS. Rejestr TERYT]</ref>
<ref name="KSNG">{{cytuj stronę|url=http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/urzedowy_wykaz_nazw_miejscowosci_2015.xlsx |tytuł = Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części| autor = [[Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej|KSNG]]| opublikowany = opublikowany, [w:] {{Dziennik Ustaw|2013|200}} ze zmianami w {{Dziennik Ustaw|2015|1636}} |język = pl| data dostępu = 2018-01-06}}</ref>

<ref name=poczta>{{cytuj stronę|url=http://kody.poczta-polska.pl/|tytuł=Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych poprzez wyszukiwarkę|opublikowany = Poczta Polska S.A.|data = styczeń 2013 | data dostępu = 2015-03-26}}</ref>
<ref name="KSNG">{{cytuj stronę|url=http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/urzedowy_wykaz_nazw_miejscowosci_2015.xlsx | tytuł = Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części| autor = [[Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej|KSNG]]| opublikowany = opublikowany [w:] {{Dziennik Ustaw|2013|200}} ze zmianami w {{Dziennik Ustaw|2015|1636}} |język = pl| data dostępu = 2018-01-06 }}</ref>
}}
}}


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* Informator ''Gmina Łubniany Dożynki '94''
* Informator ''Gmina Łubniany Dożynki '94''
* Chrzanowski Tadeusz, Kornecki Marian, ''Katalog zabytków sztuki w Polsce'', tom VII: ''Województwo opolskie'', zeszyt 11: ''Miasto Opole i powiat opolski''; Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk – Pracownia Inwentaryzacji Zabytków, Warszawa 1968
* Chrzanowski Tadeusz, Kornecki Marian, ''Katalog zabytków sztuki w Polsce'', tom VII: ''Województwo opolskie'', zeszyt 11: ''Miasto Opole i powiat opolski''; Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk – Pracownia Inwentaryzacji Zabytków, Warszawa 1968
* Madeja Józef, ''Powiat opolski. Szkice monograficzne''; Instytut Śląski w Opolu, Opole 1969
* Madeja Józef, ''Powiat opolski. Szkice monograficzne''; Instytut Śląski w Opolu, Opole 1969
* Rospond Stanisław, ''Słownik etymologiczny nazw geograficznych Śląska'', tom I: ''A B''; Instytut Śląski w Opolu, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1970
* Rospond Stanisław, ''Słownik etymologiczny nazw geograficznych Śląska'', tom I: ''A B''; Instytut Śląski w Opolu, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1970
* ''Leksykon Polactwa w Niemczech''; Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, Wrocław 1973
* ''Leksykon Polactwa w Niemczech''; Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, Wrocław 1973



Wersja z 00:29, 23 gru 2018

Masów
wieś
Państwo opolskie
Powiat

opolski

Gmina

Łubniany

Sołectwo
Liczba ludności (2009)

324

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

46-024[1]

Tablice rejestracyjne

OPO

SIMC

0499175

Położenie na mapie brak
Mapa konturowa brak
Brak mapy: opolskie
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark}

Masów (dodatkowa nazwa w j. niem. Massow) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Łubniany, 12 km w kierunku północno-wschodnim od Opola[2]. Miejscowość zajmuje 230 hm² (ha), w tym 10 hm² (ha), ok. 4%, to lasy[3] i mieszkają w niej 324 osoby (stan na 2002 r.)[4]. Większość zabudowy miejscowości jest skupiona wzdłuż ulicy Opolskiej, będącej główną drogą Masowa.

W miejscowości znajdują się m.in.: świetlica wiejska, boisko, leśnictwo, sklepy spożywczy i spożywczo-przemysłowy, bar, stadnina koni oraz wyróżniające się drzewo (lipa)[5][3].

Miejscowość jest położona na Równinie Opolskiej, na Obszarze Chronionego Krajobrazu Lasy Stobrawsko-Turawskie, w pobliżu Stobrawskiego Parku Krajobrazowego, Borów Kupskich i Jeziora Turawskiego. Najbliższe (pozamiejskie) duże zakłady przemysłowe to: PGE Elektrownia Opole SA w Brzeziu[5]. Najbliższe miasta to: Kluczbork, Olesno, Dobrodzień, Kolonowskie, Ozimek, Opole i Wołczyn. Zgodnie z uchwalonym w 1999 r. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Łubniany Masów został objęty strefą K konserwatorskiej ochrony krajobrazu kulturowego[6].

Administracja

Integralne części wsi Masów[7][8][9]
SIMC Nazwa Rodzaj
0998777 Kąt część wsi

Masów należy administracyjnie do gminy Łubniany, w powiecie opolskim, w województwie opolskim. Miejscowość stanowi samodzielne sołectwo[10]; w wyborach do Rady gminy tworzy razem z Łubnianami wspólny okręg wyborczy (nr 8), posiadający 3 mandaty[11]. W obrębie Masowa wyróżniona jest administracyjnie 1 część miejscowości – Kąt[12].

W swojej historii miejscowość prawie zawsze była związana administracyjnie z Opolem: od 1815 r. do zakończenia II wojny światowej należała do powiatu opolskiego (niem. Landkreis Oppeln) w rejencji opolskiej (niem. Regierungsbezirk Oppeln), a od 1950 r., niezależnie od zmian podziału administracyjnego, należy do województwa opolskiego. W latach 1946–1950 miejscowość należała do województwa śląskiego.

Infrastruktura

Infrastruktura społeczna

Najbliższe ośrodek zdrowia i apteka znajdują się w Łubnianach; są to SPZOZ Gminny Ośrodek Zdrowia i Apteka „Pod Lipami”[13][14]. Zgodnie z kontraktem NFZ-u, przypisaną do Masowa placówką świadczącą usługi w zakresie nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej jest EMC Instytut Medyczny SA Szpital Świętego Rocha w Ozimku[15]. Najbliższe jednostki państwowego ratownictwa medycznego znajdują się w Dobrzeniu Wielkim (specjalistyczny zespół ratownictwa medycznego) i Opolu (podstawowy i specjalistyczny zespół ratownictwa medycznego oraz szpitalny oddział ratunkowy)[16]. Najbliższa jednostka straży pożarnej to OSP Łubniany; jest to także najbliższa jednostka włączona do KSRG[17]. W ramach struktury PSP Masów podlega pod KM PSP Opole[18]. Masów należy do rejonu służbowego nr 39, sektora nr 20, komisariatu policji w Dobrzeniu Wielkim. W ramach podziału policji na komendy szczebla wojewódzkiego Masów podlega pod Komendę Miejską Policji w Opolu[19]. Najbliższy Urząd pocztowy Poczty Polskiej SA znajduje się w Łubnianach[20].

Uczniowie z Masowa odbywają naukę w zakresie podstawowym w Publicznej Szkole Podstawowej w Łubnianach, a następnie w Publicznym Gimnazjum Gminnym w Biadaczu[4][21]. Najbliższe placówki szkolnictwa ponadpodstawowego znajdują się w Opolu.

Infrastruktura ekonomiczna

Masów jest zelektryfikowany, stelefonizowany i zwodociągowany. Operatorem sieci dystrybucji energii elektrycznej jest należąca do grupy Tauron EnergiaPro SA (oddział w Opolu, rejon Opole)[22]. Operatorem sieci telekomunikacyjnej jest Telekomunikacja Polska SA. W miejscowości znajduje się też publiczny automat telefoniczny[23]. Masów jest przyłączony do administrowanego przez Urząd Gminy w Łubnianach tzw. wodociągu grupowego „Północ”, dla którego punktem zasilania jest ujęcie wody pitnej w Niwie[24].

Komunikacja

Przez Masów przechodzą 2 drogi powiatowe: nr 1703 (ulica Opolska, prowadząca od Opola, przez Kępę, Luboszyce, Biadacz i Łubniany, do drogi wojewódzkiej nr 461) i nr 1725 (ulica Leśna, prowadząca przez Świerkle, Brzezie i Dobrzeń Wielki do Chróścic, do drogi powiatowej nr 1723)[25] oraz 2 drogi gminne (ulice Kolanowska i Osowska)[26]. Poprzez drogi leśne możliwy jest też dojazd do miejscowości od strony Kolanowic, Osowca i Surowiny[5]. Najbliższe drogi rangi krajowej i wojewódzkiej to: droga krajowa nr 45 (ok. 7 km – Opole, Kolanowice, ok. 9 km – Jełowa) oraz drogi wojewódzkie nr 454 (ok. 8 km – Czarnowąsy, ok. 10 km – Opole) i nr 461 (ok. 3 km – Łubniany).

Najbliższe stacje i przystanki kolejowe to: Jełowa (ok. 7 km), Opole Czarnowąsy (ok. 9 km), Opole Borki (ok. 10 km), Osowiec Przystanek (ok. 10 km), Osowiec Śląski (ok. 11 km) i Kotórz Mały (ok. 11 km), znajdujące się przy liniach kolejowych nr 277 (Opole – Wrocław przez Jelcz-Laskowice) i 301 (Opole – Namysłów), po których kursują pociągi Przewozów Regionalnych Sp. z o.o., relacji Opole – Jelcz-Laskowice (Czarnowąsy i Borki Opolskie) oraz Opole – Namysłów, Nysa – Kluczbork i Opole – Kluczbork (Kotórz Mały, Osowiec Przystanek, Osowiec Śląski i Jełowa). Najbliższe węzły kolejowe to: Jełowa (linie kolejowe nr 293 i nr 301 i Opole Główne (ok. 13 km; linie kolejowe: nr 132, nr 136, nr 144, 277, nr 287 i nr 301).

W Masowie znajdują się 3 przystanki autobusowe („Masów”, „Masów, centr.” i „Masów, skrz.”), przy których zatrzymują się autobusy Opolskiego PKS-u SA, kursujące na trasie Opole – Dąbrówka Łubniańska[27][28][29].

Przez Masów przechodzi Rowerowy Szlak Drewnianych Kościołów, na odcinku między Dobrzeniem Wielkim a Kolanowicami[5].

Historia

Masów został założony 20 maja 1773 r.[30], dekretem króla Fryderyka II. Wielkiego (kolonizacja fryderycjańska), a jego nazwa została nadana na cześć generała pruskiego, Hansa von Massowa[4]. Miejscowość została zasiedlona Czechami. Od 1796 r. w miejscowości znajdował się drewniany budynek szkoły[4]. Także w 1861 r. odnotowuje się istnienie w miejscowości 1-klasowej szkoły[2].

Do głosowania podczas plebiscytu uprawnionych było w Masowie 211 osób, z czego 173, ok. 82,0%, stanowili mieszkańcy (w tym 173, ok. 82,0% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 209 głosów (ok. 99,1% uprawnionych), w tym 207 (ok. 98,1%) ważnych; za Niemcami głosowało 112 osób (ok. 53,6%), a za Polską 95 osób (ok. 45,5%)[31]. 1 kwietnia 1939 r. Masów został włączony do Łubnian[32]. 1 czerwca 1948 r. nadano miejscowości, będącej wówczas związanej administracyjnie z Łubnianami, polską nazwę Masów[33]. W okresie PRL-u w miejscowości funkcjonowała 3-klasowa szkoła podstawowa (edukcja w zakresie klas 4–8 odbywała się w placówce w sąsiednim Biadaczu).

Liczba mieszkańców

Rok 1783 1787 1819 1861 1890 1910 1925 1933 1946 1960 1965 1988 1994 2002 2009
Liczba mieszkańców 75[a] 105 145 321[b] 339[c] 396[d] 365[e] 366 401 425[f] 428[g] 353[h] 354[i] 320[j] 324[k]

(Źródła[2][34][32][3][4][35])

Zabytki

Uwagi

  1. Liczba zamieszkanych domów: 20.
  2. Liczba zamieszkanych budynków mieszkalnych: 40.
  3. W tym 299 osób (ok. 88,2%) posługiwało się językiem polskim.
  4. W tym 369 osób (ok. 93,2%) posługiwało się językiem polskim; tyle samo mieszkańców to Polacy.
  5. W tym 27 osób (ok. 7,4%) podało język polski jako ojczysty, 21 (ok. 5,8%) – język niemiecki, a 58 (ok. 86,8%) – oba języki.
  6. W tym 225 osób (ok. 52,9%) to kobiety; w wieku produkcyjnym 60,5%; z rolnictwa utrzymywało się 31,8% osób. Liczba zamieszkanych budynków: 92.
  7. W tym 219 osób (ok. 51,2%) to kobiety.
  8. Liczba gospodarstw domowych: 125.
  9. Liczba zamieszkanych gospodarstw: 89.
  10. W tym 172 osoby (ok. 53,8%) to kobiety; w wieku przedprodukcyjnym/produkcyjnym/poprodukcyjnym: 74 (ok. 23,1%)/188 (ok. 58,8%)/58 (ok. 18,1%). Liczba budynków: 82 (w tym 68 mieszkalnych), liczba gospodarstw domowych: 104. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stobrawski Zielony Szlak podaje dla tego roku liczbę 324.
  11. W tym 176 osób (ok. 54,3%) to kobiety; w wieku przedprodukcyjnym/produkcyjnym/poprodukcyjnym: 18,8%/63,0%/18,2%.

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych poprzez wyszukiwarkę. Poczta Polska S.A., styczeń 2013. [dostęp 2015-03-26].
  2. a b c Poznajemy wsie. Wsie powiatu opolskiego. W: Józef Madeja: Powiat opolski. Szkice monograficzne. Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1969, s. 380–381. (pol.).
  3. a b c Informator Gmina Łubniany – Dożynki '94.
  4. a b c d e Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stobrawski Zielony Szlak – Łubniany. [dostęp 2012-04-06]. (pol.).
  5. a b c d Grzegorz Zwoliński, Stanisław Namysł, Kazimierz Dura, Róża Spiliszewska, Dariusz Wojciechowski: Stobrawski Park Krajobrazowy. Mapa turystyczna aktualizowana w terenie. Wrocław: Studio Wydawnicze PLAN, 2006. ISBN 83-60180-67-9. (pol.).
  6. Urząd Gminy Łubniany: Program ochrony środowiska dla Gminy Łubniany na lata 2004–2007 z perspektywą do roku 2011. 2004. [dostęp 2011-03-20]. (pol.).
  7. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  8. GUS. Rejestr TERYT.
  9. KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części. opublikowany, [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06]. (pol.).
  10. Urząd Gminy – Gmina Łubniany – Sołtysi – numery telefonów. 2010-02-08. [dostęp 2011-07-02]. (pol.).
  11. Biuletyn Informacji Publicznej – Urząd Gminy Łubniany – Skład Rady Gminy w kadencji 2010 – 2014. 2010-12-10. [dostęp 2011-07-02]. (pol.).
  12. SIMC: Kąt – 0998777.
  13. Admin: Narodowy Fundusz Zdrowia – Opolski Oddział Wojewódzki w Opolu – Podstawowa Opieka Zdrowotna. 2003-06-10. [dostęp 2011-07-02]. (pol.).
  14. Katalog Firm – Panorama Firm. [dostęp 2011-07-02]. (pol.).
  15. Narodowy Fundusz Zdrowia – Opolski Oddział Wojewódzki w Opolu – Nocna i Świąteczna Pomoc Zdrowotna. 2011-02-21. [dostęp 2011-07-02]. (pol.).
  16. Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego: OPOLSKI URZĄD WOJEWÓDZKI – Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego – MATERIAŁY – Ratownictwo medyczne – Mapa rozmieszczenia jednostek systemu: Państwowe Ratownictwo Medyczne w 2011. 2011-03-11. [dostęp 2011-07-02]. (pol.).
  17. KM PSP w Opolu – OSP włączone do KSRG. [dostęp 2011-07-02]. (pol.).
  18. Administrator: Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Opolu – Komendy Powiatowe. 2009. [dostęp 2011-07-02]. (pol.).
  19. Administrator: Komenda Miejska Policji w Opolu – Dzielnicowi KP Dobrzeń Wielki. 2009-06-16. [dostęp 2011-07-02]. (pol.).
  20. webmaster@poczta-polska.pl: Wyszukiwarka placówek Poczty Polskiej – Poczta Polska – www.poczta-polska.pl. 2011. [dostęp 2011-07-02]. (pol.).
  21. Urząd Gminy – Gmina Łubniany – Gimnazjum. 2004-09-07. [dostęp 2011-07-02]. (pol.).
  22. EnergiaPro S.A. – Oddziały – Oddział w Opolu. 2006. [dostęp 2011-07-02]. (pol.).
  23. Urząd Gminy – Gmina Łubniany – Infrastruktura. 2010-02-08. [dostęp 2011-07-02]. (pol.).
  24. Starostwo Powiatowe w Opolu: Program Ochrony Środowiska dla powiatu opolskiego na lata 2008–2011 z perspektywą do roku 2015. kwiecień 2008. s. 16. [dostęp 2011-07-02]. (pol.).
  25. Dariusz Kotowski: ZDP w Opolu. [dostęp 2011-07-02]. (pol.).
  26. ULIC: Kolanowska – 08792, Leśna – 10898, Opolska – 15095, Osowska – 15340.
  27. Opolskie PKS S.A: Masów. 2011-09-01. [dostęp 2012-04-06]. (pol.).
  28. Opolskie PKS S.A: Masów, centr.. 2011-09-01. [dostęp 2012-04-06]. (pol.).
  29. Opolskie PKS S.A: Masów,skrz.. 2011-09-01. [dostęp 2012-04-06]. (pol.).
  30. Taka data jest podana w książce Powiat opolski. Szkice monograficzne, natomiast na stronie Urzędu Gminy Łubniany podany jest rok 1789.
  31. Herbert Kunze: Landsmannschaft der Oberschlesier in B-W. [dostęp 2012-04-06]. (niem.).
  32. a b Michael Rademacher: Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Oppeln. 2006. [dostęp 2011-07-02]. (niem.).
  33. Rozporządzenie Ministrów Administracji Pulicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 czerwca 1948 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1948 r. nr 59, poz. 363).
  34. Leksykon Polactwa w Niemczech. Warszawa, Wrocław: PWN, 1973. (pol.).
  35. BDL :: Miejscowości – wszystkie cechy. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2012-04-06]. (pol.).
  36. Tadeusz Chrzanowski, Marian Kornecki: Katalog zabytków sztuki w Polsce. T. VII: Województwo opolskie. Cz. zeszyt 11: Miasto Opole i powiat opolski. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk – Pracownia Inwentaryzacji Zabytków, 1968, s. 91. (pol.).

Bibliografia

  • Informator Gmina Łubniany – Dożynki '94
  • Chrzanowski Tadeusz, Kornecki Marian, Katalog zabytków sztuki w Polsce, tom VII: Województwo opolskie, zeszyt 11: Miasto Opole i powiat opolski; Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk – Pracownia Inwentaryzacji Zabytków, Warszawa 1968
  • Madeja Józef, Powiat opolski. Szkice monograficzne; Instytut Śląski w Opolu, Opole 1969
  • Rospond Stanisław, Słownik etymologiczny nazw geograficznych Śląska, tom I: A – B; Instytut Śląski w Opolu, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1970
  • Leksykon Polactwa w Niemczech; Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, Wrocław 1973