BMPT: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
uzup.
Julo (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
51 999 edycji
akt., WP:SK+mSK+mSI+Bn
Linia 45: Linia 45:
| Plik:BMPT at Engineering Technologies 2012 (8).jpg|
| Plik:BMPT at Engineering Technologies 2012 (8).jpg|
}}
}}
'''BMPT „Terminator”'''<ref name="lenta">{{cytuj stronę |url = http://www.lenta.ru/news/2005/03/15/terminator/ |tytuł = Rossijskaja armija woorużitsja tiażełym „Tierminatorom” |autor = |opublikowany = |praca = Lienta.ru |data = 2005-03-15 |język = ru |data dostępu = 2011-03-26}}</ref> ([[język rosyjski|ros.]] ''Боевая машина поддержки танков'') lub '''Obiekt 199 „Ramka”''' – rosyjski [[ciężki bojowy wóz wsparcia czołgów]] (ang. ''Tank Support Fighting Vehicle – TSFV''). Zaprojektowany do współdziałania z oddziałami pancernymi, a także piechotą, głównie w czasie walk toczonych na obszarach miejskich podczas konfliktów lokalnych. Idea pojazdu oparta jest głównie na doświadczeniach wojen w Czeczenii<ref name="Bojewaja">{{cytuj stronę |url = http://www.modernarmy.ru/article/58 |tytuł = Bojewaja maszyna poddierżki tankow – BMPT |autor = |opublikowany = |praca = Sowriemiennaja Armija |data = 2010-08-14 |język = ru |data dostępu = 2013-12-26}}</ref>.
'''BMPT „Terminator”'''{{r|lenta}} ([[język rosyjski|ros.]] ''Боевая машина поддержки танков'') lub '''Obiekt 199 „Ramka”''' – rosyjski [[ciężki bojowy wóz wsparcia czołgów]] (ang. ''Tank Support Fighting Vehicle – TSFV''). Zaprojektowany do współdziałania z oddziałami pancernymi, a także piechotą, głównie w czasie walk toczonych na obszarach miejskich podczas konfliktów lokalnych. Idea pojazdu oparta jest głównie na doświadczeniach wojen w Czeczenii{{r|Bojewaja}}.


== Opis konstrukcji ==
== Opis konstrukcji ==
Pojazd został zbudowany w oparciu o podwozie czołgu [[T-72|T-72 MBT]], możliwa jest również jego wersja z użyciem podwozia [[T-90]]. Jego uzbrojenie składa się z dwóch [[Działko automatyczne 2A42|działek automatycznych kal. 30 mm 2A42]] (900 szt. amunicji), jednego [[Karabin maszynowy PK/PKM|karabinu maszynowego PK/PKS]] (2 000 szt. amunicji), czterech wyrzutni rakiet przeciwpancernych 130 mm [[9M120 Ataka|9M120-1 Ataka-T ATGM]] z laserowym systemem naprowadzania (4 pociski) umieszczonych w bezzałogowej wieży i dwóch [[Granatnik AGS-17|granatników automatycznych AGS-17 kal. 30 mm]] (po 300 szt. amunicji każdy) ulokowanych w przedniej płycie pancerza nad gąsienicami<ref name=Bojewaja />.
Pojazd został zbudowany w oparciu o podwozie czołgu [[T-72|T-72 MBT]], możliwa jest również jego wersja z użyciem podwozia [[T-90]]. Jego uzbrojenie składa się z dwóch [[Działko automatyczne 2A42|działek automatycznych kal. 30 mm 2A42]] (900 szt. amunicji), jednego [[Karabin maszynowy PK/PKM|karabinu maszynowego PK/PKS]] (2 000 szt. amunicji), czterech wyrzutni rakiet przeciwpancernych 130 mm [[9M120 Ataka|9M120-1 Ataka-T ATGM]] z laserowym systemem naprowadzania (4 pociski) umieszczonych w bezzałogowej wieży i dwóch [[Granatnik AGS-17|granatników automatycznych AGS-17 kal. 30 mm]] (po 300 szt. amunicji każdy) ulokowanych w przedniej płycie pancerza nad gąsienicami{{r|Bojewaja}}.


Uzbrojenie pojazdu zapewnia mu wyjątkową siłę ognia, który może prowadzić do czterech celów równocześnie pod maks. kątem 45 st. w skutecznym zasięgu do 5 km. Automatyczny system prowadzenia ognia „Ramka” zawiera naprowadzanie telewizyjne, laserowe i optyczne (360-stopniowe). Uzbrojeniem wieży operuje dowódca pojazdu. Dwaj strzelcy, wykorzystując stabilizowane systemy dzienno-nocne, obsługują granatniki AGS-17. Pojazd wyposażony jest w kompatybilne systemy nawigacji satelitarnej: [[Global Positioning System|GPS]] i [[GLONASS]]. Maszyna posiada systemy wykrywania namierzania wiązka laserową{{r|Bojewaja}}.
Uzbrojenie pojazdu zapewnia mu wyjątkową siłę ognia, który może prowadzić do czterech celów równocześnie pod maks. kątem 45 st. w skutecznym zasięgu do 5 km. Automatyczny system prowadzenia ognia „Ramka” zawiera naprowadzanie telewizyjne, laserowe i optyczne (360-stopniowe). Uzbrojeniem wieży operuje dowódca pojazdu. Dwaj strzelcy, wykorzystując stabilizowane systemy dzienno-nocne, obsługują granatniki AGS-17. Pojazd wyposażony jest w kompatybilne systemy nawigacji satelitarnej: [[Global Positioning System|GPS]] i [[GLONASS]]. Maszyna posiada systemy wykrywania namierzania wiązka laserową{{r|Bojewaja}}.
Linia 57: Linia 57:


== Historia powstania ==
== Historia powstania ==
Prace konstrukcyjne nad pojazdem rozpoczęto w 1998 roku w Uralskim Biurze Konstrukcyjnym Przemysłu Transportowo-Maszynowego w Niżnym Tagile. Po kilku modernizacjach pierwotnego projektu z 2001 roku, polegających głównie na zwiększeniu jego siły ognia (dodano jeszcze jedno [[Działko automatyczne 2A42|działko 2A42]], a dwie wyrzutnie rakiet 9M133 Kornet zastąpiono czterema wyrzutniami pocisków 9M120 Ataka-V) w 2006 roku zakończono ostatecznie prace nad pojazdem i wyprodukowano 4 sztuki{{r|Bojewaja}}. Do 2010 roku planowano uruchomić produkcję seryjną, co jednak nie nastąpiło{{r|Bojewaja}}, wtedy też miała być gotowa pierwsza kompania tych pojazdów. Powodem zaniechania prac było to, że przy ich budowie oparto się na konstrukcji czołgów T-72/T-90, podczas gdy trwały prace nad czołgami nowej generacji. Dopiero opóźnienia w budowie nowego czołgu spowodowały powrót do projektu BMP-T. Pierwotna konstrukcja uległa jednak istotnym modyfikacjom – zmniejszono ogólną wagę pojazdu przy zachowaniu jego właściwości mobilnych. Modyfikacjom uległa również wieża pojazdu – zmieniono sposób ułożenia wyrzutni [[Przeciwpancerny pocisk kierowany|ppk]] (z pionowego na poziomy) i umieszczono je w pancernych osłonach<ref name=Proryw>{{cytuj stronę |url = https://www.defence24.pl/proryw-i-terminator-ida-do-wojska-w-rosji |tytuł = Proryw i Terminator idą do wojska w Rosji |autor = |opublikowany = |praca = Defence24 |data = 2020-04-07 |język = pl |data dostępu = 2020-04-17}}</ref>. Przede wszystkim jednak zmniejszono załogę pojazdu z pięciu do trzech osób<ref name=op>[http://uralvagonzavod.ru/product/70/67 Strona producenta].</ref>. Najnowszą wersję pojazdu zaprezentowano we wrześniu 2013 roku na targach uzbrojenia „Russia Arms EXPO 2013” pod nazwą „Terminator-2”<ref>{{cytuj stronę |url = http://archive.redstar.ru/index.php/siriya/item/11422-naslednik-terminatora |tytuł = Nsliednik „Terminatora” |autor = Andriej Garawski |opublikowany = |praca = Krasnaja zwiezda |data = 2013-09-10 |język = ru |data dostępu = 2020-04-17}}</ref>. Był już również inaczej klasyfikowany – BMOP (Bojewaja maszyna ogniewoj poddierżki – Bojowy Wóz Wsparcia Ogniowego) – jako pojazd szerokiego zastosowania<ref name=op />.
Prace konstrukcyjne nad pojazdem rozpoczęto w 1998 roku w Uralskim Biurze Konstrukcyjnym Przemysłu Transportowo-Maszynowego w Niżnym Tagile. Po kilku modernizacjach pierwotnego projektu z 2001 roku, polegających głównie na zwiększeniu jego siły ognia (dodano jeszcze jedno [[Działko automatyczne 2A42|działko 2A42]], a dwie wyrzutnie rakiet 9M133 Kornet zastąpiono czterema wyrzutniami pocisków 9M120 Ataka-V) w 2006 roku zakończono ostatecznie prace nad pojazdem i wyprodukowano 4 sztuki{{r|Bojewaja}}. Do 2010 roku planowano uruchomić produkcję seryjną, co jednak nie nastąpiło{{r|Bojewaja}}, wtedy też miała być gotowa pierwsza kompania tych pojazdów. Powodem zaniechania prac było to, że przy ich budowie oparto się na konstrukcji czołgów T-72/T-90, podczas gdy trwały prace nad czołgami nowej generacji. Dopiero opóźnienia w budowie nowego czołgu spowodowały powrót do projektu BMP-T. Pierwotna konstrukcja uległa jednak istotnym modyfikacjom – zmniejszono ogólną wagę pojazdu przy zachowaniu jego właściwości mobilnych. Modyfikacjom uległa również wieża pojazdu – zmieniono sposób ułożenia wyrzutni [[Przeciwpancerny pocisk kierowany|ppk]] (z pionowego na poziomy) i umieszczono je w pancernych osłonach{{r|Proryw}}. Przede wszystkim jednak zmniejszono załogę pojazdu z pięciu do trzech osób{{r|op}}. Najnowszą wersję pojazdu zaprezentowano we wrześniu 2013 roku na targach uzbrojenia „Russia Arms EXPO 2013” pod nazwą „Terminator-2”{{r|red}}. Był już również inaczej klasyfikowany – BMOP (Bojewaja maszyna ogniewoj poddierżki – Bojowy Wóz Wsparcia Ogniowego) – jako pojazd szerokiego zastosowania{{r|op}}.


== Użycie ==
== Użycie ==
Pierwsze wozy zostały dostarczone armii rosyjskiej na początku 2005 roku (bliżej nieznana liczba pojazdów wersji z 2000 roku, w którą wyposażono [[Wyższa Szkoła Dowódcza Wojsk Powietrznodesantowych im. generała armii W.F. Margiełowa|szkołę oficerską w Riazaniu]]). Pomimo oficjalnych deklaracji o wprowadzeniu pojazdu na uzbrojenie armii rosyjskiej do 2010 roku<ref>{{cytuj stronę |url = http://arms-tass.su/?page=article&aid=40650&cid=44 |tytuł = Do 2010 goda Suchoputnyje wojska połuczat kompliekt nowoj bojewoj maszyny poddierżki tankow |autor = |opublikowany = |praca = Arms-tass |data = 2007-06-01 |język = ru |archiwum = https://web.archive.org/web/20131019122541/http://arms-tass.su/?page=article&aid=40650&cid=44 |zarchiwizowano = 2013-10-19 |data dostępu = 2013-12-26}}</ref>, w ciągu następnych lat pozostawał on jedynie doświadczalnym, efektownym obiektem wystawowym, prezentowanym na targach uzbrojenia w Rosji i za granicą. W 2010 roku rosyjskie ministerstwo obrony oficjalnie poinformowało o usunięciu „Terminatora” (obok kilku innych projektów) z listy państwowych zamówień obronnych, uznając pojazd za przestarzały, oparty na nienowoczesnych, radzieckich konstrukcjach. Eksperci podkreślali jego słabą i przestarzałą pasywną obronę pancerza, z powodu której pojazd, pomimo dużej i nowoczesnej siły ognia, mógłby być stosunkowo łatwo wyeliminowany z walki już w pierwszych minutach boju. Zbyt liczna załoga i stosunkowo słaba możliwość pokonywania przeszkód wodnych były dla nich dodatkowymi minusami{{r|Bojewaja}}.
Pierwsze wozy zostały dostarczone armii rosyjskiej na początku 2005 roku (bliżej nieznana liczba pojazdów wersji z 2000 roku, w którą wyposażono [[Wyższa Szkoła Dowódcza Wojsk Powietrznodesantowych im. generała armii W.F. Margiełowa|szkołę oficerską w Riazaniu]]). Pomimo oficjalnych deklaracji o wprowadzeniu pojazdu na uzbrojenie armii rosyjskiej do 2010 roku{{r|tass}}, w ciągu następnych lat pozostawał on jedynie doświadczalnym, efektownym obiektem wystawowym, prezentowanym na targach uzbrojenia w Rosji i za granicą. W 2010 roku rosyjskie ministerstwo obrony oficjalnie poinformowało o usunięciu „Terminatora” (obok kilku innych projektów) z listy państwowych zamówień obronnych, uznając pojazd za przestarzały, oparty na nienowoczesnych, radzieckich konstrukcjach. Eksperci podkreślali jego słabą i przestarzałą pasywną obronę pancerza, z powodu której pojazd, pomimo dużej i nowoczesnej siły ognia, mógłby być stosunkowo łatwo wyeliminowany z walki już w pierwszych minutach boju. Zbyt liczna załoga i stosunkowo słaba możliwość pokonywania przeszkód wodnych były dla nich dodatkowymi minusami{{r|Bojewaja}}.


W 2011 roku 3 najnowsze wersje maszyny znajdowały się na uzbrojeniu sił zbrojnych [[Kazachstan]]u, dostarczone na podstawie kontraktu zawartego rok wcześniej<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.newskaz.ru/society/20110816/1802821.html. |tytuł = Gusienicznaja tiechnika na paradie w Astanie budiet „pierieobuta w asfaltochodnyje baszmaki” |autor = |opublikowany = |praca = newskaz.ru |data = |język = ru |data dostępu = 2013-12-26}}</ref>.
W 2011 roku 3 najnowsze wersje maszyny znajdowały się na uzbrojeniu sił zbrojnych [[Kazachstan]]u, dostarczone na podstawie kontraktu zawartego rok wcześniej{{r|kaz}}.


Kiedy wszystko wskazywało na to, że „Terminator” stanie się porzuconym projektem, nieoczekiwanie w 2017 roku rosyjskie ministerstwo obrony poinformowało o planowanym wprowadzeniu pojazdów na uzbrojenie armii w 2018 roku<ref>{{Cytuj |autor = Wirtualna Polska Media S.A. |tytuł = Rosja: pancerne „Terminatory” w przyszłym roku. Nowa wsparcie czołgów |czasopismo = tech.wp.pl |data = 2017-09-29 |data dostępu = 2017-10-07 |url = https://tech.wp.pl/rosja-pancerne-terminatory-w-przyszlym-roku-nowa-wsparcie-czolgow-6171429866477185a |język = pl}}</ref>. Nastąpiło to jednak dwa lata później (2020) i była to już zmodernizowana wersja pojazdu – „Terminator-2”. W „odchudzoną” o dwóch członków załogi i lepiej opancerzoną, modułową i bezzałogową wieżę pojazdu wersji T-72B3M, zaczęto wyposażać 90. Witebsko-Nowogródzką Gwardyjską Dywizję Pancerną na Uralu<ref>{{cytuj stronę |url = https://www.defence24.pl/terminatory-na-uralu |tytuł = „Terminatory” na Uralu |autor = Mateusz Zielonka |opublikowany = |praca = Defence24 |data = 2020-12-02 |język = pl |data dostępu = 2020-12-04}}</ref>. Wcześniej po raz pierwszy użyto bojowo tych pojazdów podczas konfliktu w Syrii<ref name=Proryw />.
Kiedy wszystko wskazywało na to, że „Terminator” stanie się porzuconym projektem, nieoczekiwanie w 2017 roku rosyjskie ministerstwo obrony poinformowało o planowanym wprowadzeniu pojazdów na uzbrojenie armii w 2018 roku{{r|wp}}. Nastąpiło to jednak dwa lata później (2020) i była to już zmodernizowana wersja pojazdu – „Terminator-2”. W „odchudzoną” o dwóch członków załogi i lepiej opancerzoną, modułową i bezzałogową wieżę pojazdu wersji T-72B3M, zaczęto wyposażać 90. Witebsko-Nowogródzką Gwardyjską Dywizję Pancerną na Uralu{{r|MZ}}. Wcześniej po raz pierwszy użyto bojowo tych pojazdów podczas konfliktu w Syrii{{r|Proryw}}.


"Terminatory" zostały użyte podczas [[Inwazja Rosji na Ukrainę (2022)|inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku]]. Miano z nich skompletować kompanię (14 pojazdów), którą późną wiosną skierowano w rejon [[Siewierodonieck|Siewierodoniecka]], a następnie w rejon [[Swatowe|Swatowego]] w [[Obwód ługański|obwodzie ługańskim]]. Media nie podały żadnych informacji mających świadczyć o sukcesach tej broni. Według analityków, BMPT "Terminator" pokazał się wyłącznie z negatywnej strony. Złożyły się na to: zbyt duża masa, słaba manewrowość i nieadekwatne ze względu na specyfikę działań bojowych uzbrojenie<ref>{{cytuj stronę | url = https://tech.wp.pl/bmpt-terminator-w-ukrainie-ciezki-bojowy-woz-wsparcia-czolgow-nie-sprawdza-sie-w-walce,6843108123515456a| tytuł = BMPT Terminator w Ukrainie. Ciężki bojowy wóz wsparcia czołgów nie sprawdza się w walce| data dostępu = 2022-12-17| autor = Łukasz Michalik| opublikowany = | praca = Wirtualna Polska| data = 2022-12-10| język = pl}}</ref>.
„Terminatory” zostały użyte podczas [[Inwazja Rosji na Ukrainę (2022)|inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku]]. Miano z nich skompletować kompanię (14 pojazdów), którą późną wiosną skierowano w rejon [[Siewierodonieck]]a, a następnie w rejon [[Swatowe]]go w [[Obwód ługański|obwodzie ługańskim]]. Media nie podały żadnych informacji mających świadczyć o sukcesach tej broni. Według analityków, BMPT „Terminator” pokazał się wyłącznie z negatywnej strony. Złożyły się na to: zbyt duża masa, słaba manewrowość i nieadekwatne ze względu na specyfikę działań bojowych uzbrojenie{{r|ŁM}}. 9 lutego 2023 Ukraińcy donieśli, że udało im się zniszczyć jeden z tych pojazdów{{r|MK}}.


== Przeznaczenie ==
== Przeznaczenie ==
W założeniu jego konstruktorów pojazd przeznaczony jest do współdziałania z dwoma, a w terenie zabudowanym z jednym konwencjonalnym czołgiem. Jest w stanie niszczyć siłę żywą przeciwnika na obszarze 3 km kw.{{r|lenta}} Ma on za zadanie, posiadając wyjątkowo wyspecjalizowany system obrony, osłaniać atakujące czołgi przed bezpośrednimi środkami zwalczania czołgów, jak pociski z ręcznej broni przeciwpancernej, miny itp.; wspierać atakującą piechotę i zwalczać lekko opancerzone pojazdy przeciwnika oraz cele nisko lecące. Siła ognia BMPT zapewnia wsparcie równorzędne dwóm zmechanizowanym plutonom sił konwencjonalnych{{r|Bojewaja}}<ref name=op />.
W założeniu jego konstruktorów pojazd przeznaczony jest do współdziałania z dwoma, a w terenie zabudowanym z jednym konwencjonalnym czołgiem. Jest w stanie niszczyć siłę żywą przeciwnika na obszarze 3 km kw.{{r|lenta}} Ma on za zadanie, posiadając wyjątkowo wyspecjalizowany system obrony, osłaniać atakujące czołgi przed bezpośrednimi środkami zwalczania czołgów, jak pociski z ręcznej broni przeciwpancernej, miny itp.; wspierać atakującą piechotę i zwalczać lekko opancerzone pojazdy przeciwnika oraz cele nisko lecące. Siła ognia BMPT zapewnia wsparcie równorzędne dwóm zmechanizowanym plutonom sił konwencjonalnych{{r|Bojewaja|op}}.


== Przypisy ==
== Przypisy ==
<references>
{{Przypisy}}
<ref name="Bojewaja">{{cytuj stronę |url = http://www.modernarmy.ru/article/58 |tytuł = Bojewaja maszyna poddierżki tankow – BMPT |autor = |opublikowany = |praca = Sowriemiennaja Armija |data = 2010-08-14 |język = ru |data dostępu = 2013-12-26}}</ref>
<ref name="kaz">{{cytuj stronę |url = http://www.newskaz.ru/society/20110816/1802821.html. |tytuł = Gusienicznaja tiechnika na paradie w Astanie budiet „pierieobuta w asfaltochodnyje baszmaki” |praca = newskaz.ru |język = ru |data dostępu = 2013-12-26}}</ref>
<ref name="lenta">{{cytuj stronę |url = http://www.lenta.ru/news/2005/03/15/terminator/ |tytuł = Rossijskaja armija woorużitsja tiażełym „Tierminatorom” |praca = Lienta.ru |data = 2005-03-15 |język = ru |data dostępu = 2011-03-26}}</ref>
<ref name="ŁM">{{cytuj stronę |url = https://tech.wp.pl/bmpt-terminator-w-ukrainie-ciezki-bojowy-woz-wsparcia-czolgow-nie-sprawdza-sie-w-walce,6843108123515456a |tytuł = BMPT Terminator w Ukrainie. Ciężki bojowy wóz wsparcia czołgów nie sprawdza się w walce |autor = Łukasz Michalik |opublikowany = |praca = Wirtualna Polska |data = 2022-12-10 |język = pl |data dostępu = 2022-12-17}}</ref>
<ref name="MK">{{Cytuj stronę |url = https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114881,29450359,rosyjski-terminator-stanal-w-plomieniach-wczesniej-zachwalano.html |tytuł = Rosyjski „Terminator” stanął w płomieniach. Wcześniej zachwalano go w telewizji. „Już nie wróci” |autor = Marcin Kozłowski |data = 2023-02-09 |opublikowany = gazeta.pl |język = pl |data dostępu = 2023-02-09}}</ref>
<ref name="MZ">{{cytuj stronę |url = https://www.defence24.pl/terminatory-na-uralu |tytuł = „Terminatory” na Uralu |autor = Mateusz Zielonka |opublikowany = |praca = Defence24 |data = 2020-12-02 |język = pl |data dostępu = 2020-12-04}}</ref>
<ref name=op>[http://uralvagonzavod.ru/product/70/67 Strona producenta].</ref>
<ref name=Proryw>{{cytuj stronę |url = https://www.defence24.pl/proryw-i-terminator-ida-do-wojska-w-rosji |tytuł = Proryw i Terminator idą do wojska w Rosji |autor = |opublikowany = |praca = Defence24 |data = 2020-04-07 |język = pl |data dostępu = 2020-04-17}}</ref>
<ref name="red">{{cytuj stronę |url = http://archive.redstar.ru/index.php/siriya/item/11422-naslednik-terminatora |tytuł = Nsliednik „Terminatora” |autor = Andriej Garawski |opublikowany = |praca = Krasnaja zwiezda |data = 2013-09-10 |język = ru |data dostępu = 2020-04-17}}</ref>
<ref name="tass">{{cytuj stronę |url = http://arms-tass.su/?page=article&aid=40650&cid=44 |tytuł = Do 2010 goda Suchoputnyje wojska połuczat kompliekt nowoj bojewoj maszyny poddierżki tankow |praca = Arms-tass |data = 2007-06-01 |język = ru |archiwum = https://web.archive.org/web/20131019122541/http://arms-tass.su/?page=article&aid=40650&cid=44 |zarchiwizowano = 2013-10-19 |data dostępu = 2013-12-26}}</ref>
<ref name="wp">{{Cytuj |autor = Wirtualna Polska Media S.A. |tytuł = Rosja: pancerne „Terminatory” w przyszłym roku. Nowa wsparcie czołgów |czasopismo = tech.wp.pl |data = 2017-09-29 |data dostępu = 2017-10-07 |url = https://tech.wp.pl/rosja-pancerne-terminatory-w-przyszlym-roku-nowa-wsparcie-czolgow-6171429866477185a |język = pl}}</ref>.</ref><!-- SPRAWDŹ TO MIEJSCE! (TAG ZAMYKAJĄCY BEZ OTWIERAJĄCEGO?) -->
</references>


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
* {{Cytuj stronę | url = http://uvz.ru/product/70/39 | tytuł = „Terminator” na oficjalnej stronie producenta | opublikowany = uvz.ru | archiwum = https://web.archive.org/web/20140625054318/http://uvz.ru/product/70/39 | zarchiwizowano = 2014-06-25}}
* {{Cytuj stronę |url = http://uvz.ru/product/70/39 |tytuł = „Terminator” na oficjalnej stronie producenta |opublikowany = uvz.ru |archiwum = https://web.archive.org/web/20140625054318/http://uvz.ru/product/70/39 |zarchiwizowano = 2014-06-25}}


{{Rosyjskie pojazdy wojskowe po 1945}}
{{Rosyjskie pojazdy wojskowe po 1945}}

Wersja z 20:38, 9 lut 2023

BMPT
Ilustracja
BMPT na wystawie w Żukowski pod Moskwą (2012)
Dane podstawowe
Państwo

 Rosja

Producent

Kartcew-Wenediktow

Typ pojazdu

wóz bojowy

Trakcja

gąsienicowa

Załoga

3-5 osób

Historia
Produkcja

od 1995

Dane techniczne
Silnik

W92S2 (Terminator) lub B92C2 (Ramka) Diesel (1000 KM)

Długość

6,96 m

Szerokość

3,46 m

Wysokość

2,10 m

Masa

47 ton

Osiągi
Prędkość

65 km/h

Dane operacyjne
Uzbrojenie
2x Działka automatyczne kal. 30 mm 2A42
2x Granatniki automatyczne AGS-17 kal. 30 mm
1x Karabin maszynowy PK/PKS
4x ppk 9M120-1 Ataka-T ATGM
Użytkownicy
 Rosja
 Kazachstan
Multimedia w Wikimedia Commons
Najnowsza wersja pojazdu – „Terminator-2” (2020)
BMPT "Terminator"

BMPT „Terminator”[1] (ros. Боевая машина поддержки танков) lub Obiekt 199 „Ramka” – rosyjski ciężki bojowy wóz wsparcia czołgów (ang. Tank Support Fighting Vehicle – TSFV). Zaprojektowany do współdziałania z oddziałami pancernymi, a także piechotą, głównie w czasie walk toczonych na obszarach miejskich podczas konfliktów lokalnych. Idea pojazdu oparta jest głównie na doświadczeniach wojen w Czeczenii[2].

Opis konstrukcji

Pojazd został zbudowany w oparciu o podwozie czołgu T-72 MBT, możliwa jest również jego wersja z użyciem podwozia T-90. Jego uzbrojenie składa się z dwóch działek automatycznych kal. 30 mm 2A42 (900 szt. amunicji), jednego karabinu maszynowego PK/PKS (2 000 szt. amunicji), czterech wyrzutni rakiet przeciwpancernych 130 mm 9M120-1 Ataka-T ATGM z laserowym systemem naprowadzania (4 pociski) umieszczonych w bezzałogowej wieży i dwóch granatników automatycznych AGS-17 kal. 30 mm (po 300 szt. amunicji każdy) ulokowanych w przedniej płycie pancerza nad gąsienicami[2].

Uzbrojenie pojazdu zapewnia mu wyjątkową siłę ognia, który może prowadzić do czterech celów równocześnie pod maks. kątem 45 st. w skutecznym zasięgu do 5 km. Automatyczny system prowadzenia ognia „Ramka” zawiera naprowadzanie telewizyjne, laserowe i optyczne (360-stopniowe). Uzbrojeniem wieży operuje dowódca pojazdu. Dwaj strzelcy, wykorzystując stabilizowane systemy dzienno-nocne, obsługują granatniki AGS-17. Pojazd wyposażony jest w kompatybilne systemy nawigacji satelitarnej: GPS i GLONASS. Maszyna posiada systemy wykrywania namierzania wiązka laserową[2].

Oprócz głównej jednostki napędowej „Terminator” posiada pomocniczy silnik Diesla, który generuje energię elektryczną umożliwiającą operowanie uzbrojeniem pojazdu, gdy pozostaje on w bezruchu z wyłączoną główną jednostką napędową. Pojazd jest w stanie pokonywać przeszkody wodne do głębokości 5 m.

Pojazd wyposażony jest w pancerz reaktywny uzupełniony ekranami przeciwkumulacyjnymi. Pomimo użycia kadłuba czołgu T-72, dzięki wykorzystaniu silnika z T-90 i nowoczesnym środkom obrony pojazd nie ustępuje konstrukcji T-90, a nawet, dzięki wykorzystaniu reaktywnego pancerza „Relikt”, przewyższa ją. Pojazd wyposażony jest w system ochrony filtrowowentylacyjnej, chroniący go przed atakiem chemicznym i pyłem radioaktywnym, oraz w system obrony elektromagnetycznej, zapewniający mu neutralizację min i ochronę przed fugasami.

Historia powstania

Prace konstrukcyjne nad pojazdem rozpoczęto w 1998 roku w Uralskim Biurze Konstrukcyjnym Przemysłu Transportowo-Maszynowego w Niżnym Tagile. Po kilku modernizacjach pierwotnego projektu z 2001 roku, polegających głównie na zwiększeniu jego siły ognia (dodano jeszcze jedno działko 2A42, a dwie wyrzutnie rakiet 9M133 Kornet zastąpiono czterema wyrzutniami pocisków 9M120 Ataka-V) w 2006 roku zakończono ostatecznie prace nad pojazdem i wyprodukowano 4 sztuki[2]. Do 2010 roku planowano uruchomić produkcję seryjną, co jednak nie nastąpiło[2], wtedy też miała być gotowa pierwsza kompania tych pojazdów. Powodem zaniechania prac było to, że przy ich budowie oparto się na konstrukcji czołgów T-72/T-90, podczas gdy trwały prace nad czołgami nowej generacji. Dopiero opóźnienia w budowie nowego czołgu spowodowały powrót do projektu BMP-T. Pierwotna konstrukcja uległa jednak istotnym modyfikacjom – zmniejszono ogólną wagę pojazdu przy zachowaniu jego właściwości mobilnych. Modyfikacjom uległa również wieża pojazdu – zmieniono sposób ułożenia wyrzutni ppk (z pionowego na poziomy) i umieszczono je w pancernych osłonach[3]. Przede wszystkim jednak zmniejszono załogę pojazdu z pięciu do trzech osób[4]. Najnowszą wersję pojazdu zaprezentowano we wrześniu 2013 roku na targach uzbrojenia „Russia Arms EXPO 2013” pod nazwą „Terminator-2”[5]. Był już również inaczej klasyfikowany – BMOP (Bojewaja maszyna ogniewoj poddierżki – Bojowy Wóz Wsparcia Ogniowego) – jako pojazd szerokiego zastosowania[4].

Użycie

Pierwsze wozy zostały dostarczone armii rosyjskiej na początku 2005 roku (bliżej nieznana liczba pojazdów wersji z 2000 roku, w którą wyposażono szkołę oficerską w Riazaniu). Pomimo oficjalnych deklaracji o wprowadzeniu pojazdu na uzbrojenie armii rosyjskiej do 2010 roku[6], w ciągu następnych lat pozostawał on jedynie doświadczalnym, efektownym obiektem wystawowym, prezentowanym na targach uzbrojenia w Rosji i za granicą. W 2010 roku rosyjskie ministerstwo obrony oficjalnie poinformowało o usunięciu „Terminatora” (obok kilku innych projektów) z listy państwowych zamówień obronnych, uznając pojazd za przestarzały, oparty na nienowoczesnych, radzieckich konstrukcjach. Eksperci podkreślali jego słabą i przestarzałą pasywną obronę pancerza, z powodu której pojazd, pomimo dużej i nowoczesnej siły ognia, mógłby być stosunkowo łatwo wyeliminowany z walki już w pierwszych minutach boju. Zbyt liczna załoga i stosunkowo słaba możliwość pokonywania przeszkód wodnych były dla nich dodatkowymi minusami[2].

W 2011 roku 3 najnowsze wersje maszyny znajdowały się na uzbrojeniu sił zbrojnych Kazachstanu, dostarczone na podstawie kontraktu zawartego rok wcześniej[7].

Kiedy wszystko wskazywało na to, że „Terminator” stanie się porzuconym projektem, nieoczekiwanie w 2017 roku rosyjskie ministerstwo obrony poinformowało o planowanym wprowadzeniu pojazdów na uzbrojenie armii w 2018 roku[8]. Nastąpiło to jednak dwa lata później (2020) i była to już zmodernizowana wersja pojazdu – „Terminator-2”. W „odchudzoną” o dwóch członków załogi i lepiej opancerzoną, modułową i bezzałogową wieżę pojazdu wersji T-72B3M, zaczęto wyposażać 90. Witebsko-Nowogródzką Gwardyjską Dywizję Pancerną na Uralu[9]. Wcześniej po raz pierwszy użyto bojowo tych pojazdów podczas konfliktu w Syrii[3].

„Terminatory” zostały użyte podczas inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku. Miano z nich skompletować kompanię (14 pojazdów), którą późną wiosną skierowano w rejon Siewierodoniecka, a następnie w rejon Swatowego w obwodzie ługańskim. Media nie podały żadnych informacji mających świadczyć o sukcesach tej broni. Według analityków, BMPT „Terminator” pokazał się wyłącznie z negatywnej strony. Złożyły się na to: zbyt duża masa, słaba manewrowość i nieadekwatne ze względu na specyfikę działań bojowych uzbrojenie[10]. 9 lutego 2023 Ukraińcy donieśli, że udało im się zniszczyć jeden z tych pojazdów[11].

Przeznaczenie

W założeniu jego konstruktorów pojazd przeznaczony jest do współdziałania z dwoma, a w terenie zabudowanym z jednym konwencjonalnym czołgiem. Jest w stanie niszczyć siłę żywą przeciwnika na obszarze 3 km kw.[1] Ma on za zadanie, posiadając wyjątkowo wyspecjalizowany system obrony, osłaniać atakujące czołgi przed bezpośrednimi środkami zwalczania czołgów, jak pociski z ręcznej broni przeciwpancernej, miny itp.; wspierać atakującą piechotę i zwalczać lekko opancerzone pojazdy przeciwnika oraz cele nisko lecące. Siła ognia BMPT zapewnia wsparcie równorzędne dwóm zmechanizowanym plutonom sił konwencjonalnych[2][4].

Przypisy

  1. ↑ a b Rossijskaja armija woorużitsja tiażełym „Tierminatorom”. [w:] Lienta.ru [on-line]. 2005-03-15. [dostęp 2011-03-26]. (ros.).
  2. ↑ a b c d e f g Bojewaja maszyna poddierżki tankow – BMPT. [w:] Sowriemiennaja Armija [on-line]. 2010-08-14. [dostęp 2013-12-26]. (ros.).
  3. ↑ a b Proryw i Terminator idą do wojska w Rosji. [w:] Defence24 [on-line]. 2020-04-07. [dostęp 2020-04-17]. (pol.).
  4. ↑ a b c Strona producenta.
  5. ↑ Andriej Garawski: Nsliednik „Terminatora”. [w:] Krasnaja zwiezda [on-line]. 2013-09-10. [dostęp 2020-04-17]. (ros.).
  6. ↑ Do 2010 goda Suchoputnyje wojska połuczat kompliekt nowoj bojewoj maszyny poddierżki tankow. [w:] Arms-tass [on-line]. 2007-06-01. [dostęp 2013-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-19)]. (ros.).
  7. ↑ Gusienicznaja tiechnika na paradie w Astanie budiet „pierieobuta w asfaltochodnyje baszmaki”. [w:] newskaz.ru [on-line]. [dostęp 2013-12-26]. (ros.).
  8. ↑ Wirtualna Polska Media S.A., Rosja: pancerne „Terminatory” w przyszłym roku. Nowa wsparcie czołgów, „tech.wp.pl”, 29 września 2017 [dostęp 2017-10-07] (pol.).
  9. ↑ Mateusz Zielonka: „Terminatory” na Uralu. [w:] Defence24 [on-line]. 2020-12-02. [dostęp 2020-12-04]. (pol.).
  10. ↑ Łukasz Michalik: BMPT Terminator w Ukrainie. Ciężki bojowy wóz wsparcia czołgów nie sprawdza się w walce. [w:] Wirtualna Polska [on-line]. 2022-12-10. [dostęp 2022-12-17]. (pol.).
  11. ↑ Marcin Kozłowski: Rosyjski „Terminator” stanął w płomieniach. Wcześniej zachwalano go w telewizji. „Już nie wróci”. gazeta.pl, 2023-02-09. [dostęp 2023-02-09]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Radzieckie i rosyjskie pojazdy wojskowe po 1945
Czołgi
Działa samobieżne i moździerze
Pojazdy przeciwlotnicze
Samobieżne
wyrzutnie rakietowe
Transportery opancerzone
Bojowe wozy piechoty
Pojazdy rozpoznawcze
Samochody ciężarowe
Inne pojazdy
Pociągi pancerne
Konstrukcje doświadczalne
i prototypowe
Pojazdy bezzałogowe


Rosja

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=BMPT&oldid=69546560”