Theodor Svedberg

Theodor Svedberg
(1884-1971)

Theodor H.E. Svedberg (The Svedberg) (ur. 30 sierpnia 1884 w Valbo koło Gävle, zm. 25 lutego 1971 w Kopparberg) – szwedzki profesor chemii fizycznej Uniwersytetu w Uppsali (1912–1949) i Instytucie Chemii Jądrowej w Uppsali (od 1949), laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii w 1926 za prace nad układami rozproszonymi^[1]^[2].

Prowadził prace badawcze w dziedzinie chemii koloidów. Potwierdził doświadczalnie teorię ruchów Browna Einsteina i Smoluchowskiego. Oznaczył współczynnik dyfuzji w roztworach koloidalnych (1909). Opracował ultramikroskopową technikę elektroforezy (1919). Skonstruował ultrawirówkę (1922) i stworzył podstawy jej zastosowania do oznaczeń średnich mas cząsteczkowych polimerów^[1]^[2].

Był członkiem Royal Society, National Academy of Sciences i innych stowarzyszeń naukowych^[1]^[2], od roku 1935 również członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Chemicznego^[3].

Jest autorem książek^[2]:

1909 – Methoden zur Herstellung Kolloider Lösungen Anorganischer Stoffe (ang. Methods for Preparing Colloidal Solutions of Inorganic Substances)
1912 – Die Existenz der Moleküle (ang. The Existence of Molecules)
1914 – Kolloid-Chemie (ang. Colloid Chemistry)
1915 – Arbetets Dekadens (ang. Work Decadence)
1918 – Forskning och Industri (ang. Research and Industry)
1921 – Die Bildung von Kolloiden (ang. The Formation of Colloids)
1940 – The Ultracentrifuge (współautor: Kai Pederson)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c Theodor Svedberg. [w:] The Nobel Prize in Chemistry 1926 [on-line]. Nobel Media AB. [dostęp 2014-05-20]. (ang.).; Biographical. i The Ultracentrifuge. [w:] Nobel Lecture [on-line]. 19 maja 1927.
↑ ^a ^b ^c ^d The Svedberg. [w:] Notable Names Database (NNDB) [on-line]. [dostęp 2014-05-20]. (ang.).
↑ Członkowie Honorowi PTChem. [w:] Strona internetowa PTChem [on-line]. www.ptchem.pl. [dostęp 2016-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-15)]. (pol.).

Bruce Alberts, Podstawy biologii komórki cz. 1, s. 60-61, wyd. PWN, Warszawa 2009.