Teresa Torańska: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
→‎Życiorys: Teresa Torańska nigdy nie działała w Ruchu Stu.
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 45: Linia 45:
W sierpniu 2012 ukazał się 9-tomowy cykl jej wywiadów, opublikowany przez "Bibliotekę ''Newsweeka''", a 17 września 2012 w Warszawie odbył się z tej okazji ostatni – jak okazało się później – wieczór autorski Torańskiej z udziałem większości jej rozmówców (wśród gości spotkania byli m.in.: [[Leszek Balcerowicz]], [[Michał Głowiński]], [[Michał Jagiełło]], [[Wiktor Kulerski (młodszy)|Wiktor Kulerski]], [[Ewa Łętowska]], [[Tadeusz Mazowiecki]], [[Katarzyna Popowa-Zydroń]], [[Adam Daniel Rotfeld]], [[Jan Rulewski]], [[Jan Strelau]] i [[Edmund Wnuk-Lipiński]])<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.wolnaeuropa.pl/index.php?id=300&id2=274|tytuł=Teresa Torańska i jej rozmówcy gośćmi Klubu im. Aliny Perth-Grabowskiej|opublikowany=wolnaeuropa.pl|data=17 września 2012|data dostępu=3 stycznia 2013}}</ref>.
W sierpniu 2012 ukazał się 9-tomowy cykl jej wywiadów, opublikowany przez "Bibliotekę ''Newsweeka''", a 17 września 2012 w Warszawie odbył się z tej okazji ostatni – jak okazało się później – wieczór autorski Torańskiej z udziałem większości jej rozmówców (wśród gości spotkania byli m.in.: [[Leszek Balcerowicz]], [[Michał Głowiński]], [[Michał Jagiełło]], [[Wiktor Kulerski (młodszy)|Wiktor Kulerski]], [[Ewa Łętowska]], [[Tadeusz Mazowiecki]], [[Katarzyna Popowa-Zydroń]], [[Adam Daniel Rotfeld]], [[Jan Rulewski]], [[Jan Strelau]] i [[Edmund Wnuk-Lipiński]])<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.wolnaeuropa.pl/index.php?id=300&id2=274|tytuł=Teresa Torańska i jej rozmówcy gośćmi Klubu im. Aliny Perth-Grabowskiej|opublikowany=wolnaeuropa.pl|data=17 września 2012|data dostępu=3 stycznia 2013}}</ref>.


Działała w [[Ruch Stu|Ruchu Stu]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.polityka.pl/kraj/ludzie/1509034,2,bielecki-czeslaw.read|autor=Cezary Łazarewicz|tytuł=Wskrzeszenie Czesława|opublikowany=polityka.pl|data=10 października 2010}}</ref>. Zasiadała w jury [[Nagroda Historyczna im. Kazimierza Moczarskiego|Nagrody Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.prezydent.pl/kancelaria/aktywnosc-ministrow/art,472,minister-klimczak-na-gali-wreczenia-nagrody-k-moczarskiego.html|tytuł=Minister Klimczak na gali wręczenia nagrody K.Moczarskiego|opublikowany=prezydent.pl|data=11 grudnia 2012|data dostępu=2 stycznia 2013}}</ref>.
Zasiadała w jury [[Nagroda Historyczna im. Kazimierza Moczarskiego|Nagrody Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.prezydent.pl/kancelaria/aktywnosc-ministrow/art,472,minister-klimczak-na-gali-wreczenia-nagrody-k-moczarskiego.html|tytuł=Minister Klimczak na gali wręczenia nagrody K.Moczarskiego|opublikowany=prezydent.pl|data=11 grudnia 2012|data dostępu=2 stycznia 2013}}</ref>.


W 2011 zdiagnozowano u dziennikarki [[rak płuca|raka płuca]]. Choroba nie nadawała się do operacji. Zdecydowano się na intensywną [[chemioterapia|chemioterapię]]. Wyniki badań okazały się dobre – nowotwór został w większości zniszczony. Jednak w grudniu 2012 stan zdrowia Torańskiej pogorszył się gwałtownie, co doprowadziło do jej śmierci, dzień po 69. urodzinach.
W 2011 zdiagnozowano u dziennikarki [[rak płuca|raka płuca]]. Choroba nie nadawała się do operacji. Zdecydowano się na intensywną [[chemioterapia|chemioterapię]]. Wyniki badań okazały się dobre – nowotwór został w większości zniszczony. Jednak w grudniu 2012 stan zdrowia Torańskiej pogorszył się gwałtownie, co doprowadziło do jej śmierci, dzień po 69. urodzinach.

Wersja z 09:22, 9 lut 2018

Teresa Torańska
Ilustracja
Teresa Torańska, Warszawa, maj 2005
Data i miejsce urodzenia

1 stycznia 1944
Wołkowysk

Data i miejsce śmierci

2 stycznia 2013
Warszawa

Narodowość

Polska

Język

polski

Dziedzina sztuki

reportaż

Ważne dzieła
  • Oni
  • My
  • Byli
  • Są. Rozmowy o dobrych uczuciach
Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa
Z Maciejem Morawskim i Leszkiem Sankowskim (spotkanie w Stowarzyszeniu Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego) – Warszawa, 21 września 2009
Grób Teresy Torańskiej na Wojskowych Powązkach w Warszawie.

Teresa Sławomira Torańska (ur. 1 stycznia 1944 w Wołkowysku, zm. 2 stycznia 2013 w Warszawie[1]) – polska dziennikarka i pisarka.

Życiorys

W 1966 ukończyła studia prawnicze na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, a w 1969 Studium Dziennikarskie[2][3]. Pracę dziennikarską rozpoczęła w redakcji tygodnika „Argumenty”, w latach 1973-1975 w miesięczniku „Światowid”[4], od 1975 r. do wprowadzenia stanu wojennego dziennikarka w dziale reportażu społecznego tygodnika "Kultura"[3], później współpracowała także z paryską "Kulturą". W stanie wojennym utrzymywała się m.in. z przepisywania na maszynie prac magisterskich[5].

Autorka książki pt. Oni, zawierającej wywiady-rozmowy z byłymi komunistycznymi decydentami i dygnitarzami na temat ich oceny dokonań socjalizmu w Polsce, wydanej w 1985 r. w tzw. drugim obiegu oraz przez wydawnictwo emigracyjne. Wywiady te rozpoczęła przeprowadzać w okresie istnienia tzw. pierwszej Solidarności, a następnie kontynuowała w czasie stanu wojennego.

Od 2000 do 2012 była dziennikarką "Dużego Formatu" – dodatku reporterów "Gazety Wyborczej". Od marca 2012 do stycznia 2013 publikowała w tygodniku "Newsweek Polska".

Była także autorką talk-show Teraz Wy w TVP2 i cyklu wywiadów telewizyjnych z działaczami komunistycznymi, m.in. z prezesem Radiokomitetu w latach 1972–1980, Maciejem Szczepańskim, jednym z twórców gierkowskiej propagandy sukcesu. W rocznicę katastrofy smoleńskiej przeprowadziła wywiad z parą prezydencką[6].

W sierpniu 2012 ukazał się 9-tomowy cykl jej wywiadów, opublikowany przez "Bibliotekę Newsweeka", a 17 września 2012 w Warszawie odbył się z tej okazji ostatni – jak okazało się później – wieczór autorski Torańskiej z udziałem większości jej rozmówców (wśród gości spotkania byli m.in.: Leszek Balcerowicz, Michał Głowiński, Michał Jagiełło, Wiktor Kulerski, Ewa Łętowska, Tadeusz Mazowiecki, Katarzyna Popowa-Zydroń, Adam Daniel Rotfeld, Jan Rulewski, Jan Strelau i Edmund Wnuk-Lipiński)[7].

Zasiadała w jury Nagrody Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego[8].

W 2011 zdiagnozowano u dziennikarki raka płuca. Choroba nie nadawała się do operacji. Zdecydowano się na intensywną chemioterapię. Wyniki badań okazały się dobre – nowotwór został w większości zniszczony. Jednak w grudniu 2012 stan zdrowia Torańskiej pogorszył się gwałtownie, co doprowadziło do jej śmierci, dzień po 69. urodzinach.

Pochowana została na Powązkach Wojskowych w Warszawie kwatera F IV Tuje 2[9], pogrzeb odbył się 9 stycznia 2013. W uroczystościach pogrzebowych uczestniczyli: rodzina, przyjaciele zmarłej i liczni przedstawiciele świata polityki. Obecni byli m.in.: prezydent Bronisław Komorowski z małżonką, marszałek Sejmu Ewa Kopacz, minister kultury i dziedzictwa narodowego Bogdan Zdrojewski; byli premierzy: Tadeusz Mazowiecki i Jan Krzysztof Bielecki, Ewa i Leszek Balcerowiczowie; Jan Lityński, Danuta Stołecka, Irena Wóycicka i Henryk Wujec - doradcy w Kancelarii Prezydenta RP; ponadto wielu dziennikarzy, m.in. Seweryn Blumsztajn, Stefan Bratkowski, Jacek Hugo-Bader, Tomasz Lis, Jacek Moskwa, Jan Ordyński, Janina Paradowska, Sławomir Popowski, Ernest Skalski, Mariusz Szczygieł, Jacek Żakowski a także m.in.: Michał Bristiger, Maja Komorowska, Halina i Waldemar Kuczyńscy, Ewa Woydyłło-Osiatyńska i Wiktor Osiatyński, Paula i Mirosław Sawiccy, Magdalena Środa, Barbara Toruńczyk i inni[10].

Prezydent RP Bronisław Komorowski odznaczył pośmiertnie Teresę Torańską Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski "za wybitne zasługi dla rozwoju polskiego dziennikarstwa i szczególne osiągnięcia w pracy publicystycznej upowszechniającej wiedzę o najnowszej historii Polski". Odznaczenie podczas uroczystości pogrzebowych na Powązkach odebrał z rąk prezydenta wdowiec po zmarłej, Leszek Sankowski.

Życie prywatne

Jej rodzice byli nauczycielami. Matka, Eleonora Bernatowicz, uczyła języka francuskiego[11]. Ojciec, Longin, w czasie II wojny światowej został przez Rosjan zesłany na Syberię do gułagu w Mołotowsku, z którego uwolniono go w 1948 roku. Jej wuja Rosjanie zamordowali w Charkowie.

Zamężna z Leszkiem Sankowskim, informatykiem. Mieszkała w Warszawie na Górnym Mokotowie[12].

Siostra przyrodnia Błażeja Torańskiego[13].

Odznaczenia

Nagrody i wyróżnienia

W 2000 za książkę Oni otrzymała Nagrodę Polskiego PEN Clubu im. Ksawerego Pruszyńskiego[17]. Jest pierwszą laureatką Nagrody im. Barbary Łopieńskiej za najlepszy wywiad prasowy[18] (nagrodzona za rozmowę z gen. Wojciechem Jaruzelskim).

Wybrane publikacje

  • Informator o wyjazdach do krajów Europy Zachodniej i Jugosławii – wspólnie z Andrzejem Górkotem, Warszawa: Warszawskie Przedsiębiorstwo Turystyczne "Syrena" 1975.
  • Europa za 100 dolarów – wspólnie z Andrzejem Górkotem, Wydawnictwo Sport i Turystyka 1975.
  • Berlin - stolica NRD i okolice. Mały przewodnik turystyczny – wspólnie z Andrzejem Górkotem, Warszawa : Krajowa Agencja Wydawnicza RSW "Prasa-Książka-Ruch" 1976.
  • Drezno i okolice. Mały przewodnik turystyczny, – wspólnie z Andrzejem Górkotem, Warszawa : Krajowa Agencja Wydawnicza 1976.
  • Lipsk i okolice. Mały przewodnik turystyczny – wspólnie z Andrzejem Górkotem,/ Teresa Torańska, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1977.
  • Śmierć kopalni, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1977.
  • Chłopcy z tamtych lat – współautorzy: Jakub Kopeć i Janusz Wilk-Białożej, Krajowa Agencja Wydawnicza 1978.
  • Widok z dołu, Warszawa: "Iskry", 1980, ISBN 83-207-0236-4.
  • Ewa Berberyusz, Pierwsze wejście, Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza 1984(Na podstawie reportaży E. Berberyusz; (dwa z nich powstały we współautorstwie z Teresą Torańską i Krzysztofem Szymborskim, druk. w l. 1980-1981 w tygodnikach: "Kultura", "Przekrój", "Solidarność" i "Tygodnik Powszechny").
  • Oni – II obieg wydawniczy: Przedświt, Warszawa 1985, Krakowskie Towarzystwo Wydawnicze, Kraków 1985, wydanie emigracyjne: Aneks, Londyn 1985; po 1989 roku liczne wznowienia.
  • Leon Kasman, Konflikt z Moczarem, oprac. Teresa Torańska, Warszawa: "Myśl" 1986 (przedruk z "Aneks" Londyn 1985 nr 39).
  • My, Warszawa: Most 1994, ISBN 83-85611-23-1 (liczne wznowienia; wydana także jako e-book)
  • Byli, Warszawa: Świat Książki - Bertelsmann Media 2006, ISBN 83-247-0246-6 (liczne wznowienia).
  • Są. Rozmowy o dobrych uczuciach, Warszawa: Świat Książki 2007, ISBN 978-83-247-0791-1.
  • Jesteśmy. Rozstania '68, Warszawa: Świat Książki 2008, ISBN 978-83-247-1027-0.
  • Śmierć spóźnia się o minutę, Warszawa: Agora, 2010.– Biblioteka Gazety Wyborczej, 2010, ISBN 978-83-268-0049-8 (Trzy rozmowy Teresy Torańskiej: Michał Bristiger, Michał Głowiński, Adam Daniel Rotfeld).
  • Adam Daniel Rotfeld, W cieniu. 12 rozmów z Marcinem Wojciechowskim, wstęp: Teresa Torańska, Warszawa: Agora - Polski Instytut Spraw Międzynarodowych 2012.
  • Wywiady Teresy Torańskiej - Biblioteka Newsweeka, 2012 (tom I - IX), ISBN 978-83-7813-276-9.

Filmografia

Przypisy

  1. ↑ mil: Teresa Torańska nie żyje. Agora (przedsiębiorstwo), 2 stycznia 2013. [dostęp 2 stycznia 2013].
  2. ↑ Małgorzata Purzyńska: Ja, my, oni. Teresa Torańska w rozmowie z Małgorzatą Purzyńską. Warszawa: Agora SA, 2013, s. 21. ISBN 978-83-268-1227-9.
  3. ↑ a b Teresa Torańska: Oni. Londyn: Aneks, 1985, s. ostatnia strona, nienumerowana. ISBN 0-906601-22-3.
  4. ↑ Małgorzata Purzyńska: Ja, my, oni. Teresa Torańska w rozmowie z Małgorzatą Purzyńską. Warszawa: Agora SA, 2013, s. 52-56. ISBN 978-83-268-1227-9.
  5. ↑ Małgorzata Purzyńska: Ja, my, oni. Teresa Torańska w rozmowie z Małgorzatą Purzyńską. Warszawa: Agora SA, 2013, s. 61. ISBN 978-83-268-1227-9.
  6. ↑ Wywiad Pary Prezydenckiej dla "Gazety Wyborczej". prezydent.pl, 9 kwietnia 2011. [dostęp 2 stycznia 2013].
  7. ↑ Teresa Torańska i jej rozmówcy gośćmi Klubu im. Aliny Perth-Grabowskiej. wolnaeuropa.pl, 17 września 2012. [dostęp 3 stycznia 2013].
  8. ↑ Minister Klimczak na gali wręczenia nagrody K.Moczarskiego. prezydent.pl, 11 grudnia 2012. [dostęp 2 stycznia 2013].
  9. ↑ Teresa Torańska w bazie danych pochowanych na Wojskowych Powązkach
  10. ↑ Teresa Torańska (1 I 1944 - 2 I 2013). wolnaeuropa.pl, 9 stycznia 2013. [dostęp 9 stycznia 2013].
  11. ↑ Małgorzata Purzyńska: Ja, my, oni. Teresa Torańska w rozmowie z Małgorzatą Purzyńską. Warszawa: Agora SA, 2013, s. 76-77. ISBN 978-83-268-1227-9.
  12. ↑ Marcin Kołodziejczyk, Toracci. Już w dzień po śmierci Teresa Torańska została pomnikiem [polskiego] dziennikarstwa. A to była po prostu zwykła, fajna babka – opowiadają znajomi; [w:] "Polityka", 2013, nr 2, ss. 28–29
  13. ↑ Błażej Torański: Teresa, moja siostra. sdp.pl, 2013-01-18. [dostęp 2016-12-01]. (pol.).
  14. ↑ Order Odrodzenia Polski dla Teresy Torańskiej. prezydent.pl, 9 stycznia 2013. [dostęp 9 stycznia 2013].
  15. ↑ M.P. z 2013 r. poz. 342
  16. ↑ M.P. z 2001 r. nr 21, poz. 345 – pkt 15.
  17. ↑ Nagroda im. Ksawerego Pruszyńskiego. [w:] Polski PEN Club > Nagrody [on-line]. P.E.N. Club Polska. [dostęp 2017-01-23].
  18. ↑ X edycja Nagrody im. Barbary N. Łopieńskiej. Stowarzyszenie Dziennikarzy RP - Oddział Katowice, 2014-01-17. [dostęp 2015-04-29]. (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Teresa_Torańska&oldid=52442187”