Stanisław Jan Witwicki
| ||
Data i miejsce urodzenia |
ok. 1630 | |
---|---|---|
Data i miejsce śmierci | ||
Miejsce pochówku | ||
Biskup łucki | ||
Okres sprawowania | ||
Biskup poznański | ||
Okres sprawowania | ||
Wyznanie | ||
Kościół | ||
Nominacja biskupia | ||
Sakra biskupia |
brak danych |
Stanisław Jan Witwicki herbu Sas[1] (ur. około 1630 w Smolniku, zm. 4 marca 1698 w Warszawie) – polski duchowny katolicki, biskup kijowski, łucki i poznański, pisarz religijny.
Życiorys
Urodził się około roku 1630 jako syn Samuela i Anny z Rościeskich. Nauki pobierał w lubelskim i braniewskim kolegiach jezuickich, a następnie podjął studia w Rzymie i Paryżu (wg K. Niesieckiego), po ukończeniu których przyjął święcenia kapłańskie. Po powrocie do Polski został sekretarzem króla Jana II Kazimierza Wazy, a od roku 1665 pełnił też obowiązki kanonika gnieźnieńskiego, proboszcza-infułata ołyckiego i był (od roku 1676) opatem komendatoryjnym płockim. W międzyczasie otrzymał rejentostwo kancelarii królewskiej. Brał czynny udział w życiu politycznym, posłując m.in. do: Francji, Danii i cesarza Leopolda Habsburga.
12 czerwca 1679 roku prekonizowany został na ordynariusza kijowskiego, a od 25 maja 1682 został przeniesiony na biskupstwo łuckie. W 1685 roku założył Seminarium Duchowne w Janowie Podlaskim. 12 stycznia 1688 roku został biskupem Poznania. W rok później przeprowadził synod, występując w roli instygatora koronnego przeciwko Kazimierzowi Łyszczyńskiemu po ujawnieniu jego ateizmu. Domagał się dla niego kary śmierci[2]. Miał olbrzymie zasługi w rozwoju zakonu Trynitarzy w Polsce[3]. 13 listopada 1697 roku, zgodnie z prawem kanonicznym uznał wizerunek Matki Bożej Skrzatuskiej za cudowny[4]. W 1697 roku był elektorem Augusta II Mocnego z województwa poznańskiego[5]. Zmarł 4 marca roku 1698 w Warszawie (Warszawa należała do diecezji poznańskiej), a jego zwłoki spoczęły w kolegiacie św. Jana Chrzciciela.
Twórczość
Ważniejsze dzieła
- Nauka powołania do stanu duchownego i obowiązków chrześcijańskich, cz. 1-2, Warszawa 1684, drukarnia Pijarów; wyd. następne: Kraków 1751
- Abrys doczesnej szczęśliwości, Warszawa 1685, drukarnia K. F. Schreiber; wyd. następne: Wilno 1748; Wilno 1754; pt. O szczęśliwości doczesnej pisma, Warszawa 1779
- Opis podróży po Francji, Włoszech, Niemczech i Danii, rękopis w posiadaniu biskupa A. Krasińskiego zaginął (wiadomość podał H. Juszyński Dykcjonarz poetów polskich, t. 2, Kraków 1820, s. 336.
Listy
- Od biskupa kujawskiego B. Madalińskiego z roku 1688, rękopisy (kopie) znajdowały się w Bibliotece Krasińskich nr 813.
Przypisy
- ↑ Herbarz polski, t. IX, Lipsk 1842, s. 370.
- ↑ Wiesław Mercik, Bez płaszcza z gronostajów. Kraków 1988, s.80.
- ↑ Zakon Przenajświętszej Trójcy
- ↑ Skrzatusz
- ↑ Suffragia województw i ziem koronnych i W.X. Litewskiego zgodnie na [...] Augusta II obranego króla polskiego [...] dnia 27 VI i przy poparciu wolnej elekcjej jego [...], s. 1.
Bibliografia
- Krzysztof Rafał Prokop: Sylwetki biskupów łuckich. Biały Dunajec: Ostróg : "Wołanie z Wołynia", 2001. ISBN 83-911918-7-7.
- Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut, t. 3 Piśmiennictwo Staropolskie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1965, s. 404-405
- Wiesław Mercik: Bez płaszcza z gronostajów. Kościoł a państwo i prawa człowieka. Kraków: KAW, 1988, s. tak. ISBN 83-03-02361-6.
Linki zewnętrzne
- Biskupi kijowscy
- Biskupi łuccy
- Biskupi poznańscy
- Elektorzy Augusta II Mocnego
- Elektorzy władców Polski (województwo poznańskie)
- Pochowani w bazylice archikatedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie
- Prepozyci ołyckiej kapituły kolegiackiej
- Senatorowie duchowni I Rzeczypospolitej
- Kanonicy gnieźnieńscy
- Sekretarze Jana II Kazimierza Wazy
- Witwiccy herbu Sas
- Zmarli w 1698