Wikipedia:Skarbnica Wikipedii/Bitwy i operacje morskie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Chronologiczna lista bitew morskich:

XVI wiek[edytuj | edytuj kod]

XVII wiek[edytuj | edytuj kod]

XVIII wiek[edytuj | edytuj kod]

XIX wiek[edytuj | edytuj kod]

XX wiek[edytuj | edytuj kod]

Wojna rosyjsko-japońska[edytuj | edytuj kod]

Data Bitwa I strona II strona Opis
8 lutego 1904 – 2 stycznia 1905 obrona Port Artur Rosja Imperium Rosyjskie Japonia Cesarstwo Japonii Eskadra rosyjska bazująca w Port Arturze brała udział w głównych zmaganiach morskich pierwszej fazy wojny. Baza została zdobyta przez Japończyków w wyniku krwawych walk lądowych, a flota w niej bazująca została zniszczona w szeregu operacji morskich i ostrzeliwania przez artylerię lądową.
9 lutego 1904 bitwa pod Czemulpo Rosja Imperium Rosyjskie Japonia Cesarstwo Japonii W chwili wybuchu wojny w porcie Czelumpo zostały zablokowane przez Japończyków krążownik „Wariag” oraz kanonierka „Koriejec”. Po próbie stoczenia walki przez okręty rosyjskie, w wyniku zdecydowanej przewagi japońskiej i odniesionych uszkodzeń, zostały one samozatopione.
10 sierpnia 1904 bitwa na Morzu Żółtym Rosja Imperium Rosyjskie Japonia Cesarstwo Japonii Eskadra rosyjska próbowała przedrzeć się przez blokadę japońską z Portu Artura do Władywostoku. W trakcie bitwy zginał dowódca rosyjskiej eskadry kadm. Witgeft. Rosyjska została osłabiona, a pozostałe okręty, w większości uszkodzone, powróciły do oblężonego Portu Artura.
14 sierpnia 1904 bitwa pod Ulsan Rosja Imperium Rosyjskie Japonia Cesarstwo Japonii Władywostocki zespół krążowników został wysłany w kierunku Cieśniny Koreańskiej w celu wsparcia próby przedarcia się głównych sił rosyjskich z Portu Artura do Władywostoku. W wyniku bitwy stoczonej z krążownikami japońskimi zatopiony został krążownik „Riurik”, a pozostałym dwóm krążownikom rosyjskim udało się pomimo ciężkich uszkodzeń powrócić do Władywostoku.
27 maja-28 1905 bitwa pod Cuszimą Rosja Imperium Rosyjskie Japonia Cesarstwo Japonii W celu wsparcia zablokowanej w Port Arturze floty Rosjanie wysłali z Europy prawie wszystkie sprawne okręty. Zespół rosyjski płynący dookoła Afryki oraz częściowo przez Kanał Sueski nie zdążył jednak dotrzeć do Port Artura przed jego upadkiem. Rosjanie postanowili przedrzeć się do Władywostoku przez Cieśninę Koreańską, gdzie doszło do bitwy z flotą japońską, w wyniku której flota rosyjska została całkowicie zniszczona.

I wojna światowa[edytuj | edytuj kod]

Data Bitwa I strona II strona Opis
1914-1918 I bitwa o Atlantyk Wielka Brytania Imperium Brytyjskie
Dominium Nowej Fundlandii
Kanada Kanada
Stany Zjednoczone Stany Zjednoczone
Francja Francja
Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie I bitwa o Atlantyk była morską kampanią rozgrywaną głównie na morzach wokół Wysp Brytyjskich i na Oceanie Atlantyckim. Wielka Brytania była bardzo uzależniona od importu morskiego, który zapewniał wyżywienie populacji i surowce dla przemysłu. Marynarka niemiecka próbowała przerwać brytyjskie dostawy i doprowadzić w ten sposób do załamania się brytyjskiej gospodarki, a docelowo do wycofania się Wielkiej Brytanii z wojny.
4-10 sierpnia 1914 pościg za Goeben i Breslau Wielka Brytania Imperium Brytyjskie Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie Próba przechwycenia przez brytyjską flotę śródziemnomorską krążownika liniowego "Goeben” i krążownika lekkiego „Breslau”, należących do niemieckiej eskadry śródziemnomorskiej. Okręty niemieckie skutecznie wymknęły się ścigającym je okrętom i przedarły się przez Dardanele do Konstantynopola, gdzie weszły w skład floty tureckiej.
16 sierpnia 1914 bitwa pod Barem Francja Francja Austro-Węgry Austro-Węgry Francuskie pancerniki w trakcie patrolu przeciw okrętom austriackim blokującym wybrzeże Czarnogóry zatopiły krążownik pancernopokładowy „Zenta”.
26 sierpnia 1914 bitwa pod Odensholmem Rosja Imperium Rosyjskie Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie Niemiecki krążownik "Magdeburg” w trakcie stawiania min wszedł na mieliznę u wejścia do zatoki Zatoki Fińskiej. Eskortujący go niszczyciel „V 26” próbował go bezskutecznie holować. „Magdeburg” został zniszczony przez rosyjskie krążowniki, a Rosjanie odzyskali z jego wraku 3 zestawy niemieckich książek kodowych, co wkrótce doprowadziło do złamania niemieckich kodów morskich.
28 sierpnia 1914 bitwa pod Helgolandem Wielka Brytania Imperium Brytyjskie Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie Brytyjczycy zaatakowali niemieckie patrole u podejścia do głównych niemieckich baz morskich.
22 września 1914 zatopienie brytyjskich krążowników przez U-9 Wielka Brytania Imperium Brytyjskie Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie Niemiecki okręt podwodny U-9 pod dowództwem por. Weddigena zatopił trzy brytyjskie krążowniki pancerne – HMS „Aboukir”, HMS „Hogue” i HMS „Cressy”.
28 października 1914 bitwa pod Penang Rosja Imperium Rosyjskie
Francja Francja
Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie Niemiecki krążownik SMS „Emden”, ucharakteryzowany na brytyjski krążownik przez dodanie fałszywego czwartego komina, wszedł do portu Penang w Malezji i otworzył ogień do stojących tam alianckich okrętów, zatapiając francuski torpedowiec „Mosquet” i rosyjski krążownik pancernopokładowy „Żemczug”.
1 listopada 1914 bitwa pod Coronelem Wielka Brytania Imperium Brytyjskie Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie Niemieckie krążowniki pod dowództwem adm. von Spee pokonały krążowniki brytyjskie u wybrzeży Chile.
9 listopada 1914 bitwa koło Wysp Kokosowych Australia Australia Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie Potyczka australijskiego krążownika HMAS „Sydney” z krążownikiem niemieckim SMS „Emden”. Podczas walki okręt australijski dzięki większej prędkości utrzymywał się poza zasięgiem dział niemieckich, odnosząc tylko lekkie uszkodzenia i w przeciągu półtorej godziny zamienił okręt niemiecki w zdruzgotany wrak, osadzony ostatecznie przez załogę na mieliźnie.
18 listopada 1914 bitwa koło przylądka Sarycz Rosja Imperium Rosyjskie Turcja Imperium Osmańskie
8 grudnia 1914 bitwa koło Falklandów Wielka Brytania Imperium Brytyjskie Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie Zespół brytyjskich krążowników liniowych unicestwił Wschodnioazjatycką Eskadrę Krążowników dowodzoną przez adm. von Spee.
16 grudnia 1914 bombardowanie Scarborough, Hartlepool i Whitby Wielka Brytania Imperium Brytyjskie Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie Atak marynarki niemieckiej na angielskie portowe miasta Scarborough, Hartlepool, West Hartlepool i Whitby.
24 stycznia 1915 bitwa na Ławicy Dogger Wielka Brytania Imperium Brytyjskie Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie Brytyjczycy przechwycili niemieckie krążowniki, które zamierzały zaatakować brytyjską flotę rybacką na Ławicy Dogger. W wyniku walki krążownik „Blücher” został zatopiony przez brytyjskie krążowniki liniowe.
19 lutego 1915 – 9 stycznia 1916 operacje morskie w Cieśninie Dardanelskiej Wielka Brytania Imperium Brytyjskie
Francja Francja
Rosja Imperium Rosyjskie
Australia Australia
Turcja Imperium Osmańskie kampania Dardanelska rozpoczęła się jako operacja wyłącznie morska, ale z biegiem czasu rola okrętów stała się pomocnicza, a inwazja na Gallipoli stała się największą operacja amfibijną I wojny światowej. Ostatecznie alianci po poniesieniu poważnych strat musieli zrezygnować z przełamywania blokady cieśniny.
2 lipca 1915 bitwa koło Gotlandii Rosja Imperium Rosyjskie
Wielka Brytania Imperium Brytyjskie
Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie Rosyjska eskadra krążowników przechwyciła niemieckie okręty powracające ze stawiania zapory minowej przy Wyspach Alandzkich. Niemiecki krążownik minowy „Albatross” został wyrzucony na brzeg i internowany przez Szwecję, a krążowniki „Roon” i „Prinz Adalbert” uszkodzone.
5 sierpnia 1915 bitwa pod Kefken Rosja Imperium Rosyjskie Turcja Imperium Osmańskie Rosyjski okręt podwodny i dwa niszczyciele zaatakowały turecki konwój składający się 4 transportowców w eskorcie krążownika i dwóch niszczycieli. Wszystkie transportowce zostały zatopione, a tureckiej eskorcie ledwo udało się uciec.
8-19 sierpnia 1915 bitwa w Zatoce Ryskiej Rosja Imperium Rosyjskie Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie
26 grudnia 1915 bitwa na Jeziorze Tanganika Wielka Brytania Imperium Brytyjskie Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie
28-29 grudnia 1915 bitwa pod Durazzo Wielka Brytania Imperium Brytyjskie
Włochy Włochy
Francja Francja
Austro-Węgry Austro-Węgry
24 kwietnia 1916 bombardowanie Yarmouth i Lowestoft Wielka Brytania Imperium Brytyjskie Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie Niemieckie krążowniki liniowe ostrzelały portowe miasta brytyjskie w celu wyciągnięcia i zniszczenia części floty brytyjskiej.
31 maja-1 czerwca 1916 bitwa jutlandzka (bitwa na Skaggeraku) Wielka Brytania Imperium Brytyjskie Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie Największa bitwa morska I wojny światowej. Nierozstrzygnięte spotkanie głównych sił marynarek wojennych Imperium Brytyjskiego i Cesarstwa Niemieckiego.
21 kwietnia 1917 bitwa w Cieśninie Kaletańskiej Wielka Brytania Imperium Brytyjskie Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie bitwa niszczycieli u wejścia do kanału La Manche.
15 maja 1917 bitwa w cieśninie Otranto Wielka Brytania Imperium Brytyjskie
Włochy Włochy
Francja Francja
Austro-Węgry Austro-Węgry
11-19 października 1917 operacja Albion Rosja Imperium Rosyjskie
Wielka Brytania Imperium Brytyjskie
Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie
17 października 1917 bitwa w Moonsundzie Rosja Imperium Rosyjskie
Wielka Brytania Imperium Brytyjskie
Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie
17 listopada 1917 II bitwa pod Helgolandem Wielka Brytania Imperium Brytyjskie Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie
23 kwietnia 1918 rajd na Zeebrugge i Ostendę Wielka Brytania Imperium Brytyjskie Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie
9 maja 1918 II rajd na Ostendę Wielka Brytania Imperium Brytyjskie Związek Północnoniemiecki Cesarstwo Niemieckie

Hiszpańska wojna domowa[edytuj | edytuj kod]

Data Bitwa I strona II strona Opis
6 marca 1938 bitwa koło przylądka Palos Frankiści Republikanie Największa bitwa morska podczas wojny domowej w Hiszpanii i zarazem największe zwycięstwo morskie republikanów. W wyniku trafienia 3 torpedami zatonął frankistowski krążownik „Baleares”. Bitwa nie miała jednak wpływu na ogólne działania wojenne.

II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]