Świadkowie Jehowy w Szwecji
| ||
| ||
| Państwo |  Szwecja
| |
| Liczebność (2018) |
22 330 | |
| % ludności kraju (2018) |
0,22% | |
| Liczba zborów (2018) |
306 | |
| Rozpoczęcie działalności | 1884 | |
Świadkowie Jehowy w Szwecji – społeczność wyznaniowa w Szwecji, należąca do ogólnoświatowej wspólnoty Świadków Jehowy, licząca w 2018 roku 22 330 głosicieli[a], należących do 306 zborów[1][b] (w tym ponad 90 obcojęzycznych). Na dorocznej uroczystości Wieczerzy Pańskiej w 2018 roku zebrało się 34 035 osób[2]. Działalność miejscowych głosicieli koordynuje Skandynawskie Biuro Oddziału w Danii[3]. Świadkowie Jehowy w Szwecji posiadają 5 Sal Zgromadzeń.
Spis treści
Historia[edytuj | edytuj kod]
Początki[edytuj | edytuj kod]
W roku 1883 wydano w języku szwedzkim pierwszy pojedynczy numer czasopisma „Strażnica” w formie broszury, który przetłumaczył Charles Seagrin, szwedzki ewangelista mieszkający w Stanach Zjednoczonych[4][5]. Broszury i próbny numer czasopisma docierały do Szwecji ze Stanów Zjednoczonych. W roku 1884 Sophus Winter, Amerykanin duńskiego pochodzenia, rozpowszechniał publikacje biblijne w Danii oraz później także w Szwecji. Wkrótce też przyłączyli się do niego inni. W 1899 roku w stolicy Szwecji urządzano regularne zebrania religijne.
W roku 1900 powstała grupa w Malmö. Rok później w stolicy otwarto biuro[6]. W dniach od 20 do 27 czerwca 1901 roku w mieście Uppsala w pierwszym zgromadzeniu zorganizowanym w Szwecji uczestniczyło 150 osób. W maju 1903 roku przemówienia C.T. Russella w Sztokholmie wysłuchało 250 osób. Od końca 1902 fragmenty „Strażnicy” ukazywały się w piśmie „I Morgonväkten” wydawanym przez Augusta Lundborga, byłego kapitana Armii Zbawienia. Dzięki jego staraniom od stycznia 1904 „Strażnica” zaczęła ukazywać się regularnie.
Wkrótce powstała grupa wyznawców, która pomagała w działalności w Norwegii, a w 1906 roku również w Finlandii. W tym samym roku kraj odwiedził Charles Taze Russell. W 1907 roku biuro przeniesiono do Örebro. Rok później w Göteborgu powstała następna duża grupa wyznawców. W roku 1909 w Örebro C.T. Russell wygłosił przemówienie do przeszło 300 osób. Szwecję odwiedził ponownie w 1912 roku. W 1913 roku Szwecję odwiedził Joseph Franklin Rutherford.
We wrześniu 1914 roku rozpoczęto wyświetlanie Fotodramy stworzenia we wszystkich miastach kraju. W 1919 roku w Örebro zorganizowano zgromadzenie krajowe, a sześć lat później już dla 500 współwyznawców z całej Skandynawii.
W latach 20. XX wieku w Göteborgu przemawiał J.F. Rutherford, który w 1927 roku przemierzył samochodem kraj, odwiedzając wszystkie grupy wyznawców. W maju 1925 roku w Örebro odbył się kongres z udziałem przeszło 500 osób, w tym z delegacjami z całej Skandynawii[7]. W 1925 roku zanotowano liczbę 250 wyznawców. Nadzór nad działalnością i biurem w Sztokholmie sprawowało od 1925 roku duńskie Biuro Północnoeuropejskie Towarzystwa Strażnica w Kopenhadze. We wrześniu 1926 roku ponownie lokalne biuro przeniesiono do stolicy Szwecji[6].
W roku 1930 działalność kaznodziejską w Szwecji prowadziło ponad 1000 głosicieli, a w roku 1940 ponad 1500. Działalność Świadków Jehowy w Szwecji nadzorował wówczas Johan H. Eneroth (1893–1982)[8]. W okresie II wojny światowej ze względu na neutralność polityczną i wynikającą z niej odmowę pełnienia służby wojskowej członkowie wyznania byli osadzani w więzieniach[9].
Powojenny rozwój działalności[edytuj | edytuj kod]
W roku 1945 w działalności kaznodziejskiej brało udział 2867 głosicieli. W tym też roku z wizytą przyjechali Nathan H. Knorr oraz Milton G. Henschel. W roku 1951 i 1952 odwiedzili Szwecję ponownie. W 1947 roku utworzono pierwszy okręg, który zasięgiem obejmował cały kraj. Jego pierwszym nadzorcą był Jack Pramberg, Szwed, absolwent Szkoły Gilead[8]. W tym samym roku liczba głosicieli przekroczyła 3000, a w 1951 roku ponad 5100. W roku 1952 Bibel- och Traktatsällskapet Vakttornet (Strażnica – Towarzystwo Biblijne i Traktatowe) zostało prawnie zarejestrowane, a 23 lipca 1954 zarejestrowano spółkę wydawniczą Vakttornets förlags- och tryckeriaktiebolag. 31 marca 1954 roku Biuro Oddziału przeniesiono do Jakobsberga[6].
W 1963 roku liczba głosicieli przekroczyła 10 000. W tym też roku Szwecja była jednym z miejsc międzynarodowego kongresu okołoziemskiego pod hasłem „Wiecznotrwała dobra nowina” – grupa 583 delegatów z 27 państw przenosiła się do 27 wytypowanych miast kongresowych na całym świecie[10]. W maju 1966 roku władze zezwoliły na zwalnianie Świadków Jehowy z obowiązku pełnienia służby wojskowej.
W 1970 roku z wizytą w Szwecji przebywał Milton G. Henschel. Od lat 70. powstały pierwsze zbory obcojęzyczne (grecko-, fińsko-, hiszpańsko-, włosko-, portugalsko-, angielsko-, francusko-, lapońsko-, serbsko-chorwacko-, rosyjsko-, polsko-, arabsko-, turecko- i rumuńskojęzyczne oraz szwedzkiego j. migowego). W roku 1975 zanotowano liczbę 16 013 głosicieli. W lipcu 1978 roku w Stockholmsmässan w Sztokholmie odbył się kongres „Zwycięska wiara”. Program przedstawiano w języku szwedzkim, norweskim, a częściowo także w hiszpańskim, portugalskim i włoskim. Liczba obecnych wyniosła 25 338 osób.
W 1980 roku otwarto nowe Biuro Oddziału wraz z drukarnią w Arbodze. Uroczystości tej przewodniczył prezes Towarzystwa Strażnica, Frederick W. Franz. W Biurze Oddziału pracowało ponad 80 osób[8]. Od roku 1986 do 1994 wzniesiono metodą szybkościową (w ciągu weekendu) 44 Sale Królestwa, a 11 rozbudowano lub wyremontowano. W 1986 roku zanotowano liczbę ponad 20 tysięcy głosicieli.
W 1990 roku szwedzkie Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej oraz Szwedzkie Towarzystwo Medyczne zaleciło lekarzom szanować stanowisko pacjentów w kwestii krwi, przez uwzględnienie woli chorego, który odmawia jej przyjęcia. W latach 1991–1992 zorganizowano pomoc humanitarną dla współwyznawców z terenów byłego ZSRR. W 1994 roku otwarto piątą szwedzką Salę Zgromadzeń w Strängnäs – na uroczystość oddania do użytku przybyli przedstawiciele Ciała Kierowniczego oraz około 400 gości z sąsiednich krajów. W 1996 roku zanotowano liczbę 24 487 głosicieli. 14 stycznia 1999 roku w Muzeum Nordyckim zorganizowano wystawę „Zapomniane ofiary holocaustu”[11], którą pokazano także w przeszło 100 muzeach i bibliotekach publicznych w całym kraju, a obejrzało ją ponad 150 000 osób.
Od roku 2000[edytuj | edytuj kod]
13 marca 2000 roku stowarzyszenie Jehovas vittnen–Bibelsällskapet Vakttornet (Świadkowie Jehowy – Towarzystwo Biblijne Strażnica) reprezentujące Świadków Jehowy w Szwecji, zostało formalnie i oficjalnie uznane nie jedynie za stowarzyszenie, lecz za wyznanie religijne posiadające zagwarantowane prawa wynikające z wolności wyznania[12]. 27 lutego 2009 roku Świadkowie Jehowy zostali ponownie zarejestrowani jako Jehovas vittnen-Bibelsällskapet Vakttornet[6].
W 2012 roku odbył się kongres specjalny pod hasłem „Strzeż swego serca!” w Göteborgu[13], w którym wzięło udział m.in. 250 delegatów z Polski. Nadzór nad miejscowymi wyznawcami przejęło Skandynawskie Biuro Oddziału w Danii[3].
Od 3 do 5 lipca 2015 roku na Friends Arena odbył się kongres pod hasłem „Naśladujmy Jezusa!” z udziałem ponad 50 tysięcy Świadków Jehowy z całej Skandynawii – z Danii, Finlandii (dla Szwedów), Grenlandii, Islandii, Norwegii, Szwecji oraz Wysp Owczych. Program przedstawiono w siedmiu językach, w tym trzech migowych[14]. Delegacje ze Szwecji brały udział w kongresach specjalnych pod hasłem „Słowo Boże jest prawdą!”, w roku 2013 w Kopenhadze, w 2016 roku („Lojalnie trwajmy przy Jehowie!”) w holenderskim Utrechcie oraz w Nuuk na Grenlandii.
Jesienią 2015 roku rozpoczęto produkcję literatury i filmów o tematyce biblijnej w języku północnolapońskim. Na język ten przetłumaczono kilka filmów i traktatów oraz jedną broszurę o tematyce biblijnej. Następnie w 2016 i w maju 2017 roku zorganizowano dwie specjalne kampanie by przetłumaczone materiały udostępnić Lapończykom mieszkających w małych lapońskich wioskach w odległych zakątkach regionu. Wzięło w nich udział około 200 głosicieli z Finlandii, Norwegii i Szwecji[15].
W 2015 roku Świadkowie Jehowy wnieśli do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka sześć skarg przeciwko władzom Szwecji, dotyczących niezgodnego z prawem opodatkowania Biura Oddziału[16]. W lipcu 2018 roku w Oslo w Norwegii odbył się kongres specjalny pod hasłem „Bądź odważny!” z udziałem delegacji ze Szwecji[17].
27 stycznia 2018 roku w duńskim miasteczku Herlufmagle ogłoszono wydanie „Pisma Świętego w Przekładzie Nowego Świata” w języku szwedzkim, w wersji zrewidowanej w 2013 roku[18].
Zebrania zborowe odbywają się w językach: albańskim, angielskim, arabskim, chińskim (mandaryńskim), chorwackim, greckim, fińskim, francuskim, hiszpańskim, mongolskim, perskim, polskim, portugalskim, romani (Argentyna, Macedonia, Polska, Węgry (lowari), Serbia), rosyjskim, serbskim, somalijskim, szwedzkim, szwedzkim migowym, tigrinia, ukraińskim, węgierskim i włoskim. Kongresy odbywają się w językach: angielskim, arabskim, chińskim, chorwackim, fińskim, hiszpańskim, perskim, rosyjskim, serbskim, szwedzkim i szwedzkim migowym.
Sala Królestwa w biurowcu w stolicy...
... w Askersund ...
... w Hässleholm...
... w Lund...
... w Vårgårda ...
... w Umeå ...
... na południu kraju.
Zbory polskojęzyczne[edytuj | edytuj kod]
Zbory polskojęzyczne działają w Sztokholmie, Göteborgu, Kristianstad i Malmö, a grupy polskojęzyczne w Åstorp, Borås, Jönköping i Sundbybergu. Zgromadzenia obwodowe w języku polskim odbywają się w Ulricehamm[19].
Grupa romskojęzyczna (Polska Roma)[edytuj | edytuj kod]
W Malmö działa grupa romskojęzyczna (w dialekcie języka romskiego Polska Roma, używanym przez polskich Romów)[20].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Szwecja – Ilu tam jest Świadków Jehowy. jw.org. [dostęp 2018-12-26].
- ↑ Watchtower: Sprawozdanie z działalności Świadków Jehowy na całym świecie w roku służbowym 2018. jw.org.
- ↑ a b Rocznik Świadków Jehowy 2013. Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 2013, s. 13.
- ↑ Watchtower: Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego: 1995. Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 1995, s. 724. ISBN 83-903551-0-8.
- ↑ Fredrick Zydek: Charles Taze Russell – jego życie i czasy. Człowiek, Millennium i posłannictwo. Białogard: Wydawnictwo „Straż”, 2016, s. 102. ISBN 978-83-935132-6-0.
- ↑ a b c d Status prawny w Unii Europejskiej. Watchtower, 2016, s. 4. (ang.)
- ↑ Watchtower: Rocznik Świadków Jehowy: 2012. Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 2012, s. 104, 105. ISBN 978-83-61557-26-5.
- ↑ a b c Watchtower. Kurs na nowy świat. „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”. CXXVIII, s. 12, 13, 1 grudnia 2007. Towarzystwo Strażnica. ISSN 1234-1150.
- ↑ 1991 Yearbook of Jehovah's Witnesses. Watchtower, 1991, s. 116–184. (ang.)
- ↑ Watchtower: Niezapomniany kongres. jw.org. [dostęp 2015-01-01].
- ↑ Wachtturm Bibel- und Traktat-Gesellschaft der Zeugen Jehovas, e. V., Selters/Taunus: Purple Triangles “Forgotten Victims“ of the Nazi Regime A Remarkable Story of Resistance Guide to the History Exhibition. 1999, 2003. (ang.)
- ↑ Watchtower: Rocznik Świadków Jehowy 2001. Towarzystwo Strażnica, 2001, s. 21, 22.
- ↑ Watchtower: Specjalne kongresy Świadków Jehowy w siedmiu krajach. jw.org. [dostęp 2014-05-26].
- ↑ Wielki kongres w Sztokholmie – piękne świadectwo. tv.jw.org, 2016-01-04. [dostęp 2016-01-04].
- ↑ Watchtower: Udana kampania w Laponii. jw.org, 2018-07-19. [dostęp 2018-07-20].
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2016. Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 2016, s. 32.
- ↑ Watchtower: Kongresy specjalne 2018. jw2018.org, 2017-09-10. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-08)].
- ↑ Watchtower: Wydanie Biblii w języku ponapeańskim, duńskim, norweskim i szwedzkim. jw.org/, 2018-01-31. [dostęp 2018-02-01].
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2017-01-20].
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2019-11-23].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Rocznik Świadków Jehowy: 1994–2017; 1991 (ang.)
- „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”: 15 maja 1995, s. 9; 15 maja 1990, s. 23 (pol.); 1 sierpnia 1978, s. 9–13; 15 lutego 1952, s. 121–122 (ang.)
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Watchtower: Świadkowie Jehowy na całym świecie. Szwecja. jw.org. [dostęp 2017-04-11].
