Andrzej Wojtyła
| Data i miejsce urodzenia |
1 maja 1955 |
|---|---|
| Minister zdrowia i opieki społecznej | |
| Okres |
od 11 lipca 1992 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Główny inspektor sanitarny | |
| Okres |
od 2006 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
Andrzej Franciszek Wojtyła (ur. 1 maja 1955 w Kaliszu) – polski lekarz, pediatra i polityk, profesor nauk medycznych i nauk o zdrowiu. W latach 1992–1993 minister zdrowia i opieki społecznej, w latach 2005–2006 wiceminister zdrowia, w latach 2006–2010 główny inspektor sanitarny, poseł na Sejm I, III i IV kadencji, senator IX kadencji, od 2018 rektor Uniwersytetu Kaliskiego im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wykształcenie
[edytuj | edytuj kod]W 1974 złożył egzamin dojrzałości w I Liceum Ogólnokształcącym im. Adama Asnyka w Kaliszu[1]. Studia na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Poznaniu ukończył w 1980. W 1990 uzyskał specjalizację drugiego stopnia z pediatrii w Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego w Warszawie. W 1995 uzyskał certyfikat z międzynarodowych stosunków zdrowotnych na George Washington University, a w 1996 certyfikat z administracji ochrony zdrowia na Georgetown University w Waszyngtonie. W 2004 ukończył specjalizację z zakresu zdrowia publicznego w Centrum Egzaminów Medycznych w Łodzi.
W 2005 uzyskał stopień naukowy doktora nauk medycznych na podstawie rozprawy pt. Wykorzystanie doświadczeń amerykańskich w zakresie kontroli wydatków zdrowotnych w reformach ochrony zdrowia w Polsce napisanej pod kierunkiem Alfreda Owoca. W 2014 habilitował się z tej dziedziny na Uniwersytecie Medycznym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu[2]. W 2024 otrzymał tytuł profesora nauk medycznych i nauk o zdrowiu w dyscyplinie nauki o zdrowiu[3].
Działalność zawodowa i polityczna
[edytuj | edytuj kod]W 1980 wstąpił do NSZZ „Solidarność” i NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych. W latach 1980–1992 pracował w Szpitalu Miejskim w Pleszewie jako stażysta, młodszy asystent, asystent i starszy asystent. Od 1984 do 1992 pełnił funkcję kierownika Wiejskiego Ośrodka Zdrowia w Jastrzębnikach. Od 1994 do 1996 wykładał jako profesor wizytujący na Georgetown University. Był sekretarzem generalnym Światowej Organizacji Medycyny Wsi. Należał do komitetu naukowego kwartalnika „International Journal of Rural Health”.
W latach 1990–1992 był członkiem zarządu krajowego PSL „Solidarność”, następnie do 1997 zasiadał we władzach krajowych tej partii (wówczas Stronnictwa Ludowo-Chrześcijańskiego). Od 1997 należał do Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego, zaś od 2002 do rozwiązania (2003) był członkiem SKL – Ruchu Nowej Polski. W 2014 przystąpił do Polski Razem, a w 2017 wraz z nią do Porozumienia (zasiadając w jego zarządzie krajowym). W 2021 przeszedł do Partii Republikańskiej (zasiadł w jej radzie krajowej).
W latach 1991–1993 i 1997–2005 zasiadał w Sejmie I, III i IV kadencji. Pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Komisji Zdrowia. Był wybierany kolejno z listy Porozumienia Ludowego (1991), Akcji Wyborczej Solidarność (1997) i Platformy Obywatelskiej (2001) w okręgach kaliskich: nr 14 i nr 36. Nie uzyskał mandatu w wyborach w 1993[4].
W lipcu 1992 objął funkcję ministra zdrowia i opieki społecznej w rządzie Hanny Suchockiej, którą pełnił do października 1993[5].
W 2005 z własnego komitetu bez powodzenia kandydował do Senatu[6]. Od listopada 2005 do września 2006 zajmował stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia. W maju 2006 objął stanowisko głównego inspektora sanitarnego. W 2010 wygrał konkurs na dyrektora Instytutu Medycyny Wsi w Lublinie[7], którym kierował do 2014. W kwietniu 2015 został dyrektorem sanepidu w Kaliszu[8]. W tym samym roku z ramienia Prawa i Sprawiedliwości wystartował do Senatu (jako przedstawiciel Polski Razem). Uzyskał mandat senatora IX kadencji, otrzymując 43 068 głosów[9]. W 2019 nie uzyskał senackiej reelekcji[10]. W 2023 ponownie był kandydatem PiS na senatora[11].
W 2018 i w 2022 był wybierany na rektora Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Kaliszu[12] (w 2020 przemianowanej na Akademię Kaliską[13]). Jako rektor podjął działania na rzecz przekształcenia tej uczelni w Uniwersytet Kaliski[14][15], ustawa w tym przedmiocie została przyjęta w 2023[16]. W trakcie jego urzędowania uczelnia otrzymała też pozwolenie na uruchomienie w roku akademickim 2023/2024 jednolitych studiów magisterskich na kierunku lekarskim[17][15]. W 2024 wybrany na rektora uniwersytetu na kolejną kadencję[18].
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 2024[19]
- Złoty Krzyż Zasługi – 2010[20]
- Odznaka Honorowa Miasta Kalisza – 2018[21]
- tytuł honorowego obywatela Kalisza – 2023[22]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Szkoła kaliska. Dzieje I Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Asnyka w Kaliszu. Edward Polanowski (red.). Kalisz: Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 1993, s. 225. ISBN 83-85638-09-1.
- ↑ Dr hab. Andrzej Franciszek Wojtyła, [w:] portal „Ludzie Nauki”, MNiSW / OPI PIB [dostęp 2024-04-26].
- ↑ Prezydent nadał tytuł profesora rektorowi Uniwersytetu Kaliskiego. uniwersytetkaliski.edu.pl, 8 sierpnia 2024. [dostęp 2024-10-15].
- ↑ Poland – candidate data. University of Essex. [dostęp 2019-10-14]. (ang.).
- ↑ Rząd Hanny Suchockiej. premier.gov.pl. [dostęp 2023-01-12].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 2015-08-31].
- ↑ Andrzej Wojtyła dyrektorem Instytutu Medycyny Wsi. gazeta.pl, 7 lipca 2010. [dostęp 2015-08-31].
- ↑ Mariusz Kurzajczyk: Andrzej Wojtyła został dyrektorem kaliskiego sanepidu. naszemiasto.pl, 16 kwietnia 2015. [dostęp 2015-09-19].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2015-10-26].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-10-14].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-12-16].
- ↑ Andrzej Wojtyła został nowym rektorem Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Kaliszu. naszemiasto.pl, 9 marca 2018. [dostęp 2018-08-08].
- ↑ Prof. Andrzej Wojtyła ponownie rektorem kaliskiej uczelni. calisia.pl, 25 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-30].
- ↑ Uniwersytet Kaliski to wielki projekt – podkreśla rektor Akademii Kaliskiej. „Ziemia Kaliska”. 7 (273), s. 12, 18 lutego 2022.
- ↑ a b Akademia Kaliska uruchamia studia lekarskie, a wkrótce prawnicze. zyciekalisza.pl, 19 grudnia 2022. [dostęp 2023-01-12].
- ↑ Ustawa z dnia 14 kwietnia 2023 r. o utworzeniu Uniwersytetu Kaliskiego im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego oraz zmianie nazw niektórych uczelni akademickich (Dz.U. z 2023 r. poz. 905).
- ↑ Akademia Kaliska będzie kształciła przyszłych lekarzy. gov.pl, 19 grudnia 2022. [dostęp 2023-01-12].
- ↑ Reelekcja rektora Uniwersytetu Kaliskiego. forumakademickie.pl, 18 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-20].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 września 2024 r. nr rej. 499/2024 o nadaniu orderów i odznaczenia (M.P. z 2024 r. poz. 961).
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 października 2010 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2011 r. nr 12, poz. 128).
- ↑ Odznaka Honorowa Miasta Kalisza. kalisz.pl. [dostęp 2025-07-10].
- ↑ Zasłużeni kaliszanie zostali wyróżnieni miejskimi odznaczeniami. kalisz.pl, 2 czerwca 2023. [dostęp 2024-04-26].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Biogram na stronie Senatu (IX kadencja). [dostęp 2020-01-07].
- Nota biograficzna na stronie Państwowej Inspekcji Pracy. [dostęp 2015-08-31].
- Absolwenci I Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Asnyka w Kaliszu
- Absolwenci Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
- Członkowie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” (1980–1989)
- Dyrektorzy Instytutu Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki w Lublinie
- Działacze NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”
- Główni Inspektorzy Sanitarni
- Honorowi obywatele Kalisza
- Ludzie związani z Pleszewem
- Ministrowie zdrowia III Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (III Rzeczpospolita)
- Politycy Akcji Wyborczej Solidarność
- Politycy Partii Republikańskiej (2021–2023)
- Politycy Platformy Obywatelskiej
- Politycy Polski Razem
- Politycy Porozumienia
- Politycy Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego
- Politycy Stronnictwa Ludowo-Chrześcijańskiego
- Polscy pediatrzy
- Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji (1991–1993)
- Posłowie z okręgu Kalisz
- Rektorzy uczelni w Polsce
- Senatorowie z województwa wielkopolskiego (od 2001)
- Wiceministrowie zdrowia III Rzeczypospolitej
- Wykładowcy Akademii Kaliskiej im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego
- Ludzie urodzeni w Kaliszu
- Urodzeni w 1955