Jerzy Kropiwnicki

Jerzy Kropiwnicki
Data i miejsce urodzenia	5 lipca 1945 ; Częstochowa
	Minister rozwoju regionalnego i budownictwa
Okres	od 16 czerwca 2000; do 19 października 2001
Przynależność polityczna	Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe
	Minister-członek Rady Ministrów
Okres	od 31 października 1997; do 16 czerwca 2000
Przynależność polityczna	Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe
	Minister-kierownik Centralnego Urzędu Planowania
Okres	od 11 lipca 1992; do 26 października 1993
Przynależność polityczna	Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe
Poprzednik	Jerzy Eysymontt
Następca	Mirosław Pietrewicz
	Minister pracy i polityki socjalnej
Okres	od 23 grudnia 1991; do 11 lipca 1992
Przynależność polityczna	Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe
Poprzednik	Michał Boni
Następca	Jacek Kuroń
	Prezydent Łodzi
Okres	od 19 listopada 2002; do 22 stycznia 2010
Przynależność polityczna	Chrześcijański Ruch Samorządowy
Poprzednik	Krzysztof Jagiełło
Następca	Tomasz Sadzyński (p.f.)
	Prezes Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego
Okres	od 2 marca 2002; do 3 czerwca 2006
Przynależność polityczna	Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe
Poprzednik	Stanisław Zając
Następca	Jacek Szczot
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Kapituła Orderu Odrodzenia Polski. Na zdjęciu od lewej: Sławomir Radoń, Bohdan Cywiński, Marta Olszewska, Irena Zofia Romaszewska, Jerzy Kropiwnicki, Ryszard Bugaj i Krzysztof Kauba

Jerzy Janusz Kropiwnicki (ur. 5 lipca 1945 w Częstochowie) – polski ekonomista i polityk, doktor nauk ekonomicznych.

Działacz opozycji demokratycznej w okresie PRL. W latach 1991–1992 minister pracy i polityki socjalnej, w latach 1992–1993 minister-kierownik Centralnego Urzędu Planowania, w latach 1997–2000 minister-członek Rady Ministrów, w latach 2000–2001 minister rozwoju regionalnego i budownictwa, poseł na Sejm I i III kadencji, w latach 2002–2010 prezydent Łodzi, w latach 2016–2022 członek Rady Polityki Pieniężnej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wykształcenie i praca naukowa[edytuj | edytuj kod]

Syn Emanuela i Janiny^[1]. Ukończył w 1968 studia na Wydziale Handlu Zagranicznego SGPiS w Warszawie. Doktoryzował się następnie na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego. W latach 1968–1981 pracował naukowo na UŁ, ponownie podjął pracę na tej uczelni w 1989. W późniejszych latach zajmował stanowisko profesora w kilku szkołach wyższych^[2].

Działalność w czasach PRL[edytuj | edytuj kod]

W latach 1980–1981 był członkiem MKS NSZZ „Solidarność” Regionu Ziemia Łódzka, później wiceprzewodniczącym zarządu regionu oraz członkiem Komisji Krajowej związku. Został aresztowany w dniu wprowadzenia stanu wojennego i skazany na karę 6 lat pozbawienia wolności za zorganizowanie akcji protestacyjnej przeciwko stanowi wojennemu. Był wtedy objęty opieką Amnesty International jako „więzień sumienia”.

W 1984 zwolniono go na mocy amnestii, zaangażował się w kierowanie tajnym Ośrodkiem Badań Społeczno-Zawodowych „Solidarności” w Łodzi. W latach 1977–1978 i 1990–1991 był stypendystą w Instytucie Badań Problemów Ubóstwa na amerykańskim Uniwersytecie Wisconsin.

Działalność w III RP do 2002[edytuj | edytuj kod]

W latach 1991–1993 sprawował mandat posła na Sejm z listy Wyborczej Akcji Katolickiej, zasiadał w klubie parlamentarnym Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego. Pełnił funkcję ministra pracy i polityki socjalnej w rządzie Jana Olszewskiego oraz ministra – szefa Centralnego Urzędu Planowania w rządzie Hanny Suchockiej. Od 1997 do 2001 ponownie zasiadał w Sejmie (z ramienia Akcji Wyborczej Solidarność). W rządzie Jerzego Buzka był kierownikiem Rządowego Centrum Studiów Strategicznych, a od 2000 ministrem rozwoju regionalnego i budownictwa. W 2001 nie uzyskał ponownie mandatu posła.

W latach 1991–1993 był wiceprezesem zarządu głównego ZChN, funkcję tę pełnił ponownie od 2000. Od 2002 do 2006 zajmował stanowisko prezesa tej partii. W 2003 utworzył nową organizację polityczną pod nazwą Chrześcijański Ruch Samorządowy.

W 2000 ustanowił Medal za Zasługi w Walce o Niepodległość Polski i Prawa Człowieka 13 XII 1981 – 4 VI 1989 wraz z jego kapitułą (ze sobą jako przewodniczącym), sam również został odznaczony tym medalem^[3].

Prezydent Łodzi[edytuj | edytuj kod]

W 2002 w wyborach samorządowych z listy Łódzkiego Porozumienia Obywatelskiego z powodzeniem ubiegał się o urząd prezydenta Łodzi. W 2004 współorganizował obchody 60. rocznicy likwidacji Litzmannstadt Ghetto, w ramach których odsłonięto pomnik na stacji kolejowej Radegast. W trakcie sprawowania funkcji prezydenta w czerwcu 2005 ogłosił, że lekarze wykryli u niego nowotwór jelita grubego. W trakcie kadencji odmówił wyrażenia zgody na organizację Parady Wolności (tzw. Techno Parady) na ulicach miasta. W wyborach samorządowych w 2006 jako kandydat komitetu wyborczego PiS w II turze (26 listopada) pokonał kandydata PO Krzysztofa Kwiatkowskiego, uzyskując stanowisko prezydenta miasta na drugą kadencję wynikiem 55,69% głosów^[4].

W 2009 zebrano około 85 tys. podpisów pod wnioskiem o przeprowadzenie referendum odwoławczego^[5], które odbyło się 17 stycznia 2010. Frekwencja wyniosła 22,2%, wobec czego wyniki głosowania były wiążące^[6]. Według oficjalnych rezultatów ponad 95%^[7] głosujących opowiedziało się za przedterminowym odwołaniem Jerzego Kropiwnickiego z urzędu prezydenta miasta. Urząd przestał sprawować 22 stycznia 2010, tj. z dniem ogłoszenia wyników referendum w Dzienniku Urzędowym Województwa Łódzkiego^[8].

Działalność od 2010[edytuj | edytuj kod]

We wrześniu 2010 został doradcą prezesa Narodowego Banku Polskiego Marka Belki^[9]. W wyborach w 2015 wystartował do Senatu IX kadencji z ramienia Prawa i Sprawiedliwości, przegrywając z kandydatem PO (pokonując przy tym kandydatów PSL i Samoobrony)^[10].

13 stycznia 2016 Senat z rekomendacji Prawa i Sprawiedliwości powołał go na sześcioletnią kadencję w skład Rady Polityki Pieniężnej^[11] (rozpoczął ją 25 stycznia 2016^[12]). Wszedł również w skład Komitetu Wspierania Muzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie^[13].

W styczniu 2022 po zakończeniu kadencji w RPP został doradcą prezesa NBP Adama Glapińskiego ds. obserwacji i analizy światowego rynku ropy naftowej i gazu ziemnego^[14].

Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

W 1990 prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski odznaczył go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski^[15]. W 2006 prezydent Lech Kaczyński nadał mu Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski^[16]. W 2017 został odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Krzyżem Wolności i Solidarności^[17]^[18].

W 2006 został przyjęty do Zakonu Rycerskiego Świętego Jerzego Męczennika jako członek honorowy tej organizacji. Jest również kawalerem Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie^[19]. W 2012 odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego^[20].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Dane osoby z katalogu. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2020-01-25].
↑ Dr Jerzy Kropiwnicki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2020-05-14] .
↑ Lista odznaczonych Medalem za Zasługi w Walce o Niepodległość Polski i Prawa Człowieka 13 XII 1981 – 4 VI 1989. Henryk Marczak, Bernard Cichosz (red.). Łódź: Wydawnictwo Bernard Cichosz, Kapituła Medalu za Zasługi w Walce o Niepodległość Polski i Prawa Człowieka 13 XII 1981 – 4 VI 1989, 2017. ISBN 978-83-62101-13-9. OCLC 1241595578.
↑ Serwis PKW – Wybory 2006. [dostęp 2010-01-18].
↑ Referendum w sprawie Kropiwnickiego 17 stycznia. gazeta.pl, 20 listopada 2009. [dostęp 2010-01-18].
↑ Piotr Wesołowski: Jerzy Kropiwnicki odwołany w referendum!. wyborcza.pl, 18 stycznia 2010. [dostęp 2010-01-18].
↑ Kropiwnicki odwołany. 95 proc. głosujących nie chce go jako prezydenta. gazeta.pl, 18 stycznia 2010. [dostęp 2010-01-18].
↑ Protokół Miejskiej Komisji do Spraw Referendum w Łodzi z dnia 18 stycznia 2010 r. ustalenia wyniku referendum gminnego w sprawie odwołania Prezydenta Miasta Łodzi przed upływem kadencji zarządzonego na 17 stycznia 2010 r.. Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2010 r. Nr 21, poz. 142, 22 stycznia 2010. [dostęp 2010-01-22].
↑ Jerzy Kropiwnicki został doradcą szefa NBP. gazeta.pl, 11 września 2010. [dostęp 2010-09-11].
↑ Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2015-12-19].
↑ 8. posiedzenie Senatu. senat.pl, 13 stycznia 2016. [dostęp 2016-01-13].
↑ Nota biograficzna na stronie NBP. [dostęp 2022-01-04].
↑ Komitet Wspierania Muzeum Historii Żydów Polskich Polin. Muzeum Historii Żydów Polskich Polin. [dostęp 2021-06-01].
↑ Jerzy Kropiwnicki został doradcą prezesa NBP. interia.pl, 26 stycznia 2022. [dostęp 2022-01-26].
↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. Dz.U.R.P. z 1990 r. Nr 4. s. 60. [dostęp 2016-06-23].
↑ M.P. z 2006 r. nr 80, poz. 807
↑ M.P. z 2017 r. poz. 469
↑ Krzyże Wolności i Solidarności dla działaczy opozycji antykomunistycznej. dzienniklodzki.pl, 23 czerwca 2017. [dostęp 2017-06-23].
↑ Zwierzchnictwo w Polsce Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie. Janusz Kamiński, Urszula Przymus (red.). Katowice: Księgarnia św. Jacka, 2008. ISBN 978-83-7030-641-0.
↑ Jerzy Kropiwnicki odznaczony Orderem Świętego Grzegorza Wielkiego. ekai.pl, 18 maja 2012. [dostęp 2012-05-21].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Strona sejmowa posła III kadencji. [dostęp 2020-05-14].
Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności. [dostęp 2020-05-14].
Dr Jerzy Kropiwnicki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2020-05-14] .

[1] Dane osoby z katalogu. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2020-01-25].

[2] Dr Jerzy Kropiwnicki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2020-05-14] .

[:02-3] Lista odznaczonych Medalem za Zasługi w Walce o Niepodległość Polski i Prawa Człowieka 13 XII 1981 – 4 VI 1989. Henryk Marczak, Bernard Cichosz (red.). Łódź: Wydawnictwo Bernard Cichosz, Kapituła Medalu za Zasługi w Walce o Niepodległość Polski i Prawa Człowieka 13 XII 1981 – 4 VI 1989, 2017. ISBN 978-83-62101-13-9. OCLC 1241595578.

[4] Serwis PKW – Wybory 2006. [dostęp 2010-01-18].

[5] Referendum w sprawie Kropiwnickiego 17 stycznia. gazeta.pl, 20 listopada 2009. [dostęp 2010-01-18].

[6] Piotr Wesołowski: Jerzy Kropiwnicki odwołany w referendum!. wyborcza.pl, 18 stycznia 2010. [dostęp 2010-01-18].

[7] Kropiwnicki odwołany. 95 proc. głosujących nie chce go jako prezydenta. gazeta.pl, 18 stycznia 2010. [dostęp 2010-01-18].

[8] Protokół Miejskiej Komisji do Spraw Referendum w Łodzi z dnia 18 stycznia 2010 r. ustalenia wyniku referendum gminnego w sprawie odwołania Prezydenta Miasta Łodzi przed upływem kadencji zarządzonego na 17 stycznia 2010 r.. Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2010 r. Nr 21, poz. 142, 22 stycznia 2010. [dostęp 2010-01-22].

[9] Jerzy Kropiwnicki został doradcą szefa NBP. gazeta.pl, 11 września 2010. [dostęp 2010-09-11].

[10] Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2015-12-19].

[11] 8. posiedzenie Senatu. senat.pl, 13 stycznia 2016. [dostęp 2016-01-13].

[12] Nota biograficzna na stronie NBP. [dostęp 2022-01-04].

[13] Komitet Wspierania Muzeum Historii Żydów Polskich Polin. Muzeum Historii Żydów Polskich Polin. [dostęp 2021-06-01].

[14] Jerzy Kropiwnicki został doradcą prezesa NBP. interia.pl, 26 stycznia 2022. [dostęp 2022-01-26].

[15] Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. Dz.U.R.P. z 1990 r. Nr 4. s. 60. [dostęp 2016-06-23].

[16] M.P. z 2006 r. nr 80, poz. 807

[17] M.P. z 2017 r. poz. 469

[18] Krzyże Wolności i Solidarności dla działaczy opozycji antykomunistycznej. dzienniklodzki.pl, 23 czerwca 2017. [dostęp 2017-06-23].

[19] Zwierzchnictwo w Polsce Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie. Janusz Kamiński, Urszula Przymus (red.). Katowice: Księgarnia św. Jacka, 2008. ISBN 978-83-7030-641-0.

[20] Jerzy Kropiwnicki odznaczony Orderem Świętego Grzegorza Wielkiego. ekai.pl, 18 maja 2012. [dostęp 2012-05-21].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

W dniu zaprzysiężenia	Jan Olszewski (PC) Artur Balazs (PC) Zbigniew Dyka (ZChN) Jerzy Eysymontt (PC) Adam Glapiński (PC) Gabriel Janowski (PL) Stefan Kozłowski Jerzy Kropiwnicki (ZChN) Karol Lutkowski Antoni Macierewicz (ZChN) Marian Miśkiewicz Jan Parys Andrzej Siciński Krzysztof Skubiszewski Andrzej Stelmachowski Ewaryst Waligórski Wojciech Włodarczyk (PC)
Późniejsi członkowie rządu	Andrzej Olechowski

Ministrowie Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa	Aleksander Paszyński Adam Glapiński Andrzej Diakonow (kierownik) Andrzej Bratkowski Barbara Blida
Ministrowie Rozwoju Regionalnego i Budownictwa	Jerzy Kropiwnicki
Ministrowie Budownictwa	Antoni Jaszczak Andrzej Aumiller Mirosław Barszcz

Do 1815	m.in.: Jan Dąbrowski Mikołaj Kasprzyk Aleksy Drewnowicz Piotr Zakrzewicz
Królestwo Polskie	Szymon Szczawiński Antoni Czarkowski Karol Tangermann Teodor Duczyński Franciszek Traeger Andrzej Rosicki Edmund Pohlens Maurycy Taubwurcel Walerian Michał Makowiecki Władysław Pieńkowski Alfred Biedermann Antoni Stamirowski Heinrich Schoppen Leopold Skulski
II Rzeczpospolita (1919–1939)	Aleksy Rżewski Marian Cynarski Wacław Wojewódzki Bronisław Ziemięcki Wacław Głazek Mikołaj Godlewski Jan Kwapiński
Polska Ludowa (1945–1989)	Kazimierz Witaszewski Kazimierz Mijal Eugeniusz Stawiński Marian Minor Ryszard Olasek Bolesław Geraga Edward Kaźmierczak Jerzy Lorens Józef Niewiadomski Jarosław Pietrzyk
III Rzeczpospolita (od 1989)	Waldemar Bohdanowicz Grzegorz Palka Marek Czekalski Tadeusz Matusiak Krzysztof Panas Krzysztof Jagiełło Jerzy Kropiwnicki Tomasz Sadzyński (p.f.) Paweł Paczkowski (p.f.) Hanna Zdanowska

Prezes NBP (przewodniczący Rady)	Marek Belka (w 2016; koniec kadencji) Adam Glapiński (od 2016)
Członkowie Rady	Grażyna Ancyparowicz Eugeniusz Gatnar Łukasz Hardt Cezary Kochalski (od 2019) Jerzy Kropiwnicki Eryk Łon Jerzy Osiatyński (do 2019; koniec kadencji) Marek Chrzanowski (do 2016; rezygnacja) Rafał Sura (od 2016; zastąpił Marka Chrzanowskiego) Kamil Zubelewicz Jerzy Żyżyński