Bjarni Benediktsson (ur. 1970)
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
26 stycznia 1970 |
|---|---|
| Premier Islandii | |
| Okres |
od 9 kwietnia 2024 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Premier Islandii | |
| Okres |
od 11 stycznia 2017 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Bjarni Benediktsson (ur. 26 stycznia 1970 w Reykjavíku[1]) – islandzki polityk i prawnik, parlamentarzysta, od 2009 do 2025 przewodniczący Partii Niepodległości, minister finansów i gospodarki (2013–2017, 2017–2023), minister spraw zagranicznych (2023–2024), premier Islandii w 2017 oraz w 2024.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1989 ukończył szkołę średnią w Reykjavíku, a w 1995 studia prawnicze na Uniwersytecie Islandzkim. Pracował jako urzędnik i doradca prawny, w 1998 zdał egzamin zawodowy, podejmując w 1999 praktykę w firmie prawniczej[1].
W 2003 został po raz pierwszy wybrany na posła do Althingu z ramienia Partii Niepodległości, reprezentując okręg południowo-zachodni. W wyborach w 2007, 2009, 2013, 2016[2], 2017[3], 2021[4] i 2024[5] z powodzeniem ubiegał się o reelekcję. Był m.in. przedstawicielem Islandii w Zgromadzeniu Parlamentarnym Unii Zachodnioeuropejskiej, przewodniczącym parlamentarnej komisji spraw ogólnych oraz komisji spraw zagranicznych[1][2].
Bjarni Benediktsson 29 marca 2009, w czasie kongresu Partii Niepodległości, został wybrany na jej nowego przewodniczącego, otrzymując 58% głosów poparcia. Zastąpił na stanowisku byłego premiera Geira Haardego[6][7]. 23 maja 2013 objął stanowisko ministra finansów i gospodarki w rządzie Sigmundura Davíða Gunnlaugssona, pozostając na tej funkcji również w gabinecie Sigurðura Ingiego Jóhannssona[2].
Kierowana przez niego Partia Niepodległości zwyciężyła w wyborach w 2016. W listopadzie tegoż roku Bjarni Benediktsson otrzymał misję utworzenia rządu[8], która się nie powiodła. Ostatecznie jednak Partia Niepodległości porozumiała się z partią Viðreisn i Świetlaną Przyszłością, powołując koalicję rządową[9]. 11 stycznia 2017 Bjarni Benediktsson objął urząd premiera Islandii[10].
We wrześniu 2017 Świetlana Przyszłość wystąpiła z koalicji, co skutkowało rozpisaniem przedterminowych wyborów[11][12]. Kierowana przez niego Partia Niepodległości uzyskała w nich największe poparcie[3], tracąc przy tym kilka mandatów poselskich. Po kilku tygodniach negocjacji jego Partia Niepodległości zakończyła negocjacje koalicyjne z ugrupowaniem Partią Postępu i Ruch Zieloni-Lewica[13]. 30 listopada nowym premierem została liderka ostatniej z tych partii Katrín Jakobsdóttir, a Bjarni Benediktsson objął w jej gabinecie urząd ministra finansów i gospodarki[14]. Pozostał na tym stanowisku również w utworzonym w listopadzie 2021 drugim rządzie dotychczasowej premier[15]. W październiku 2023 w tym samym gabinecie przeszedł na stanowisko ministra spraw zagranicznych[16].
9 kwietnia 2024, po rezygnacji Katrín Jakobsdóttir, ponownie objął stanowisko premiera[17][18]. W połowie października 2024 ogłosił dymisję swojego rządu[19]. W tym samym miesiącu po odejściu z gabinetu przedstawicieli Ruchu Zieloni-Lewica objął dodatkowo stanowiska ministra spraw społecznych i pracy oraz ministra żywności[2]. W następstwie rozpadu koalicji, na 30 listopada zostały zarządzone przedterminowe wybory parlamentarne[20]. Kolejny gabinet został utworzony przez koalicję Sojuszu, Partii Ludowej i Viðreisn; 21 grudnia Bjarni Benediktsson zakończył urzędowanie na stanowiskach rządowych[21].
W 2025 złożył mandat poselski[2][22]. W marcu tegoż roku na funkcji przewodniczącego partii zastąpiła go Guðrún Hafsteinsdóttir[23].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Bjarni Benediktsson. ministryoffinance.is. [dostęp 2017-01-10]. (ang.).
- ↑ a b c d e Bjarni Benediktsson. althingi.is. [dostęp 2025-03-10]. (ang.).
- ↑ a b Hulda Hólmkelsdótti: Þetta eru þau sem náðu kjöri. visir.is, 29 października 2017. [dostęp 2017-10-29]. (isl.).
- ↑ Ragnhildur Þrastardóttir: Lokatölur á landsvísu: Ríkisstjórnin heldur velli. mbl.is, 26 września 2021. [dostęp 2021-09-26]. (isl.).
- ↑ Kjartan Kjartansson: Úrslit á landsvísu: Þessi sitja á þingi næsta kjörtímabil. visir.is, 1 grudnia 2024. [dostęp 2024-12-01]. (isl.).
- ↑ Independents Pick New Leader Before Iceland Polls. javno.com, 29 marca 2009. [dostęp 2017-01-10]. (ang.).
- ↑ New leader of the Independence Party in Iceland selected. icenews.is, 29 marca 2009. [dostęp 2017-01-10]. (ang.).
- ↑ Independence Party given mandate to form Iceland government. seattletimes.coms, 2 listopada 2016. [dostęp 2017-01-11]. (ang.).
- ↑ Eygló Svala Arnarsdóttir: New Government Announced Tomorrow. icelandreview.com, 9 stycznia 2017. [dostęp 2017-01-11]. (ang.).
- ↑ Vala Hafstað: Introducing the Icelandic Government. icelandreview.com, 11 stycznia 2017. [dostęp 2017-01-11]. (ang.).
- ↑ Jelena Ćirić: Government Coalition Disbanded. icelandreview.com, 15 września 2017. [dostęp 2017-10-29]. (ang.).
- ↑ Jelena Ćirić: Elections Confirmed for October 28th. icelandreview.com, 18 września 2017. [dostęp 2017-10-29]. (ang.).
- ↑ Geir Finnsson: Iceland's New Government Signs Coalition Agreement. icelandreview.com, 30 listopada 2017. [dostęp 2017-11-30]. (ang.).
- ↑ Geir Finnsson: Five Women, Six Men in New Cabinet. icelandreview.com, 30 listopada 2017. [dostęp 2017-11-30]. (ang.).
- ↑ Second Government of Katrín Jakobsdóttir Takes Office. government.is, 28 listopada 2021. [dostęp 2021-11-29]. (ang.).
- ↑ Erik Pomrenke: Bjarni and Þórdís Swap in Ministerial Reshuffle. icelandreview.com, 16 października 2023. [dostęp 2023-11-01]. (ang.).
- ↑ Monika Szewczuk: Bjarni Benediktsson premierem. icelandnews.is, 9 kwietnia 2024. [dostęp 2024-04-10].
- ↑ Bjarni Benediktsson. althingi.is. [dostęp 2024-04-10]. (isl.).
- ↑ Beata Wawiernia: Rząd podał się do dymisji, a prezydent zdecyduje czy rozwiązać parlament. ruv.is, 14 października 2024. [dostęp 2024-10-25].
- ↑ Koalicja nie wytrzymała, będą przedterminowe wybory. tvn24.pl, 14 października 2024. [dostęp 2024-12-22].
- ↑ Nowy rząd w Reykjaviku. Islandią rządzą kobiety. rp.pl, 21 grudnia 2024. [dostęp 2024-12-22].
- ↑ Leaving Parliament and is not running for chair of the Independence Party. mbl.is, 6 stycznia 2025. [dostęp 2025-03-10]. (ang.).
- ↑ Margrét Adamsdóttir: Nowe kierownictwo Partii Niepodległości: Guðrún Hafsteinsdóttir i Jens Garðar Helgason. ruv.is, 3 marca 2025. [dostęp 2025-03-10].
