Harald V

Harald V
Król Norwegii
Okres	od 17 stycznia 1991
Poprzednik	Olaf V Glücksburg
Dane biograficzne
Dynastia	Glücksburgowie
Data i miejsce urodzenia	21 lutego 1937 Skaugum
Ojciec	Olaf V
Matka	Marta Bernadotte
Żona	Sonja Haraldsen
Dzieci	Marta Ludwika Haakon Magnus
Odznaczenia

Królowa Sonja – małżonka Haralda V

Harald V (ur. 21 lutego 1937 w Skaugum) – król Norwegii od 17 stycznia 1991, z dynastii Glücksburgów, bocznej linii Oldenburgów.

Życiorys

Syn króla Norwegii Olafa V (1903-1991) i księżniczki szwedzkiej Marty Bernadotte (1901-1954), córki księcia szwedzkiego Karola Bernadotte (1861-1951), syna króla Szwecji i Norwegii Oskara II (1829-1907).

Urodził się w domu swoich rodziców, w majątku ziemskim Skaugum niedaleko Oslo. Był pierwszym księciem urodzonym w Norwegii od 567 lat. Dwie starsze siostry Haralda V, Ragnhild i Astrid, urodziły się w 1930 i 1932, lecz w tamtych czasach jedynie mężczyźni mogli dziedziczyć prawo do tronu. Dzieciństwo księcia Haralda w Norwegii upływało spokojnie aż do wybuchu II wojny światowej. Gdy wojska niemieckie zaatakowały Norwegię 9 kwietnia 1940, księżna Marta Bernadotte uciekła z Haraldem i jego siostrami do Szwecji, a następnie Stanów Zjednoczonych, gdzie przeczekała okres wojny.

Po ukończeniu edukacji na poziomie szkoły średniej książę Harald wstąpił do Norweskiej Szkoły Oficerów Kawalerii, a swoją edukację wojskową zakończył w 1959, wraz z ukończeniem Akademii Wojskowej. Następcą tronu został 21 września 1957, kiedy jego ojciec wstąpił na tron jako król Olaf V. Po odbyciu obowiązkowej służby wojskowej rozpoczął studia w Oksfordzie. Tam w latach 1960-1962 uczęszczał na wykłady z nauk społecznych, historii i ekonomii w Balliol College.

Trzykrotnie (w 1964, 1968 i 1972) startował jako żeglarz na igrzyskach olimpijskich.

29 sierpnia 1968 książę Harald poślubił Sonję Haraldsen z Vinderen w Oslo. Para czekała dziewięć lat na zezwolenie na małżeństwo. Po konsultacjach z Prezydium Stortingu, liderami ugrupowań parlamentarnych i rządem, król Olaf V zezwolił następcy tronu na poślubienie osoby z „ludu”. Para ma dwoje dzieci:

• Martę Ludwikę
• Haakona Magnusa

Harald V wstąpił na tron 17 stycznia 1991, po śmierci ojca. Od listopada 2003 do kwietnia 2004 przechodził kurację z powodu choroby nowotworowej, w tym okresie regencję sprawował syn i następca tronu, Haakon Magnus Glücksburg. Na jego cześć nazwano fragment wybrzeża Antarktydy – Wybrzeże Księcia Haralda.

Ma dwie starsze siostry: Ragnhild Lorentzen i Astrid Ferner, które należą do rodziny królewskiej i noszą tytuły „Jej Wysokości”.

Odznaczenia

• Krzyż Wielki Orderu Świętego Olafa (Norwegia)
• Krzyż Wielki Norweskiego Orderu Zasługi
• Medal św. Olafa (Norwegia)
• Medal pamiątkowy 100-lecia Domu Królewskiego (Norwegia)
• Medal pamiątkowy Króla Hakona VII (Norwegia)
• Medal jubileuszu Króla Haakona VII (Norwegia)
• Medal 100. rocznicy urodzin Króla Haakona VII (Norwegia)
• Medal pamiątkowy 30 stycznia 1991 z okazji pogrzebu Króla Olafa V (Norwegia)
• Medal pamiątkowy 25. rocznicy koronacji Króla Olafa V (Norwegia)
• Medal pamiątkowy 100. rocznicy urodzin Króla Olafa V (Norwegia)
• Medal Norweskich Sił Zbrojnych (Forsvarsmedaljen)
• Hærens vernedyktighetsmedalje (Norwegia)
• Wojskowa Odznaka Honorowa (Krigsdeltagerforbundets hederstegn, Norwegia)
• Medal Zasługi Marynarki Wojennej (Norwegia)
• Wielka Gwiazda Zasługi Odznaki Honorowej za Zasługi dla Republiki Austrii
• Wielka Wstęga Orderu Leopolda (Belgia)
• Wielki Łańcuch Orderu Krzyża Południa (Brazylia)
• Order Stara Płanina (Bułgaria)
• Wielki Order Króla Tomisława (Chorwacja)
• Order Słonia (1958, Dania)
• Wielki Komandor Orderu Danebroga (1991, Dania)
• Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Krzyża Ziemi Maryjnej (Estonia)
• Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Białej Róży (Finlandia)
• Krzyż Wielki Legii Honorowej (Francja)
• Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja)
• Order Złotego Runa (Hiszpania)
• Łańcuch Orderu Karola III (Hiszpania)
• Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia)
• Wielka Wstęga Orańskiego Orderu Domowego (Holandia)
• Order Złotej Arki (Holandia)
• Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Sokoła Islandzkiego (Islandia)
• Łańcuch z Orderem Chryzantemy (Japonia)
• Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Al-Husajna ibn Alego (Jordania)
• Order Jugosłowiańskiej Wielkiej Gwiazdy (Jugosławia)
• Wielki Krzyż ze Złotym Łańcuchem Orderu Witolda Wielkiego (Litwa)
• Order Domowy Złotego Lwa Nassau (Luksemburg)
• Krzyż Wielki Orderu Zasługi Adolfa de Nassau (Luksemburg)
• Komandor Krzyża Wielkiego z Łańcuchem Orderu Trzech Gwiazd (Łotwa)
• Stopień Specjalny Krzyża Wielkiego Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (Niemcy)
• Order Orła Białego (1995, Polska)
• Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Wojskowego Świętego Jakuba od Miecza (Portugalia)
• Krzyż Wielki Orderu Wojskowego Avis (Portugalia)
• Wielki Łańcuch Orderu Infanta Henryka (Portugalia)
• Krzyż Wielki Orderu Dobrej Nadziei (RPA)
• Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Rumunii (Rumunia)
• Order Podwójnego Białego Krzyża I klasy (Słowacja)
• Order Królewski Serafinów (Szwecja)
• Wielka Wstęga Orderu Chula Chom Klao (Tajlandia)
• Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej (Węgry)
• Order Podwiązki (Wielka Brytania)
• Królewski Łańcuch Wiktorii (Wielka Brytania)
• Krzyż Wielki Orderu Królewskiego Wiktorii (Wielka Brytania)
• Krzyż Wielki Udekorowany Wielką Wstęgą Orderu Zasługi Republiki Italii (Włochy)
• Złoty Order Olimpijski (MKOl)

Genealogia

Prapradziadkowie	Albert Sachsen-Coburg-Gotha (1819-1861) ∞ 1840 Królowa Wielkiej Brytanii Wiktoria Hanowerska (1819-1901)	Król Danii Chrystian IX Glücksburg (1818-1906) ∞1842 Luiza Hessen-Kassel (1817-1898)			Król Szwecji i Norwegii Karol XV Bernadotte (1826-1872) ∞1851 Ludwika Orańska (1828-1871)		Król Szwecji i Norwegii Oskar I Bernadotte (1799-1859) ∞1823 Józefina de Beauharnais (1807-1876)	Książę Wilhelm Nassau (1792-1839) ∞1829 Paulina Wirtemberska (1810-1856)
Pradziadkowie	Król Wielkiej Brytanii Edward VII Koburg (1841-1910) ∞1863 Aleksandra Glücksburg (1844-1925)		Król Danii Fryderyk VIII (1843-1912) ∞1869 Luiza Bernadotte (1851-1926)				Król Szwecji i Norwegii Oskar II Bernadotte (1829-1907) ∞1857 Zofia Wilhelmina Nassau (1836-1913)
Dziadkowie	Maud Koburg (1869-1938) ∞1896 Król Norwegii Haakon VII (1872-1957)				Ingeborg Glücksburg (1878-1958) ∞1897 Karol Bernadotte (1861-1951)
Rodzice	Król Norwegii Olaf V Glücksburg (1903-1991) ∞1929 Marta Bernadotte (1901-1954)
Harald V Glücksburg (ur. 21 lutego 1937), Król Norwegii

Bibliografia

• Nota biograficzna na stronie rodziny królewskiej (no) [dostęp 12 lipca 2011]
• Wyniki olimpijskie