Harald V

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Harald V
ilustracja
Król Norwegii
Okres panowania od 17 stycznia 1991
Poprzednik Olaf V Glücksburg
Dane biograficzne
Dynastia Glücksburgowie
Data i miejsce urodzenia 21 lutego 1937
Skaugum
Ojciec Olaf V
Matka Marta Bernadotte
Żona Sonja Haraldsen
Dzieci Marta Ludwika
Haakon Magnus
Odznaczenia
Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Świętego Olafa Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Zasługi Medal Św. Olafa (Norwegia) Medal pamiątkowy 100-lecia Domu Królewskiego (Norwegia) Medal pamiątkowy Króla Hakona VII (Norwegia) Medal jubileuszu Króla Haakona VII(Norwegia) Medal 100. rocznicy urodzin Króla Haakona VII (Norwegia) Medal pamiątkowy 30 stycznia 1991 z okazji pogrzebu Króla Olafa V (Norwegia) Medal pamiątkowy 25. rocznicy koronacji Króla Olafa V (Norwegia) Medal pamiątkowy 100. rocznicy urodzin Króla Olafa V (Norwegia) Medal Norweskich Sił Zbrojnych (Forsvarsmedaljen) Hærens vernedyktighetsmedalje (Norwegia) Wojskowa Odznaka Honorowa (Krigsdeltagerforbundets hederstegn) Medal Zasługi Marynarki Wojennej (Norwegia) Klasa Specjalna Odznaki Honorowej za Zasługi Wielka Wstęga Orderu Leopolda (Belgia) Wielki Łańcuch Orderu Krzyża Południa (Brazylia) Order Stara Płanina (Bułgaria) Wielki Order Króla Tomisława (Chorwacja) Order Słonia (Dania) Krzyż Wielki Orderu Danebroga (Dania) Order Krzyża Ziemi Maryjnej I Klasy (Estonia) Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja) Order Złotego Runa (Hiszpania) Łańcuch Orderu Karola III (Hiszpania) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia) Krzyż Wielki Orderu Domowego Orańskiego (Holandia) Order Złotej Arki (Holandia) Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Sokoła Islandzkiego Order Chryzantemy (Japonia) Order Al-Husajna ibn Alego (Jordania) Order Jugosłowiańskiej Wielkiej Gwiazdy (Jugosławia) Wielki Krzyż ze Złotym Łańcuchem Orderu Witolda Wielkiego (Litwa) Order Lwa Złotego (Nassau) Krzyż Wielki Orderu Zasługi Adolfa de Nassau Order Trzech Gwiazd I klasy (Łotwa) Krzyż Wielki Klasy Specjalnej Orderu Zasługi RFN Order Orła Białego Wielki Łańcuch Orderu św. Jakuba od Miecza (Portugalia) Krzyż Wielki Orderu Avis (Portugalia) Krzyż Wielki Orderu Infanta Henryka (Portugalia) Krzyż Wielki Orderu Dobrej Nadziei (RPA) Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Rumunii (republ.) Order Podwójnego Białego Krzyża I Klasy (Słowacja) Order Królewski Serafinów (Szwecja) Wielka Wstęga Orderu Chula Chom Klao (Tajlandia) Krzyż Wielki z Łańcuchem Węgierskiego Orderu Zasługi (cywilny) Order Podwiązki (Wielka Brytania) Królewski Łańcuch Wiktorii (Wielka Brytania) UK Royal Victorian Order ribbon.svg Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy z Wielkim Łańcuchem (1951-2001) Złoty Order Olimpijski
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Wikicytaty Cytaty w Wikicytatach
Królowa Sonja – małżonka Haralda V

Harald V (ur. 21 lutego 1937 w Skaugum) – król Norwegii od 17 stycznia 1991, z dynastii Glücksburgów, bocznej linii Oldenburgów.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn króla Norwegii Olafa V (1903-1991) i księżniczki szwedzkiej Marty Bernadotte (1901-1954), córki księcia szwedzkiego Karola Bernadotte (1861-1951), syna króla Szwecji i Norwegii Oskara II (1829-1907).

Urodził się w domu swoich rodziców, w majątku ziemskim Skaugum niedaleko Oslo. Był pierwszym księciem urodzonym w Norwegii od 567 lat. Dwie starsze siostry Haralda V, Ragnhild i Astrid, urodziły się w 1930 i 1932, lecz w tamtych czasach jedynie mężczyźni mogli dziedziczyć prawo do tronu. Dzieciństwo księcia Haralda w Norwegii upływało spokojnie aż do wybuchu II wojny światowej. Gdy wojska niemieckie zaatakowały Norwegię 9 kwietnia 1940, księżna Marta Bernadotte uciekła z Haraldem i jego siostrami do Szwecji, a następnie Stanów Zjednoczonych, gdzie przeczekała okres wojny.

Po ukończeniu edukacji na poziomie szkoły średniej książę Harald wstąpił do Norweskiej Szkoły Oficerów Kawalerii, a swoją edukację wojskową zakończył w 1959, wraz z ukończeniem Akademii Wojskowej. Następcą tronu został 21 września 1957, kiedy jego ojciec wstąpił na tron jako król Olaf V. Po odbyciu obowiązkowej służby wojskowej rozpoczął studia w Oksfordzie. Tam w latach 1960-1962 uczęszczał na wykłady z nauk społecznych, historii i ekonomii w Balliol College.

Trzykrotnie (w 1964, 1968 i 1972) startował jako żeglarz na igrzyskach olimpijskich.

29 sierpnia 1968 książę Harald poślubił Sonję Haraldsen z Vinderen w Oslo. Para czekała dziewięć lat na zezwolenie na małżeństwo. Po konsultacjach z Prezydium Stortingu, liderami ugrupowań parlamentarnych i rządem, król Olaf V zezwolił następcy tronu na poślubienie osoby z „ludu”. Para ma dwoje dzieci:

Harald V wstąpił na tron 17 stycznia 1991, po śmierci ojca. Od listopada 2003 do kwietnia 2004 przechodził kurację z powodu choroby nowotworowej, w tym okresie regencję sprawował syn i następca tronu, Haakon Magnus Glücksburg. Na jego cześć nazwano fragment wybrzeża Antarktydy – Wybrzeże Księcia Haralda.

Ma dwie starsze siostry: Ragnhild Lorentzen i Astrid Ferner, które należą do rodziny królewskiej i noszą tytuły „Jej Wysokości”.

Odznaczenia[1][edytuj | edytuj kod]

Genealogia[edytuj | edytuj kod]

Norweska rodzina królewska
Coat of arms of Norway.svg
Prapradziadkowie

Albert Sachsen-Coburg-Gotha
(1819-1861)
∞ 1840
Królowa Wielkiej Brytanii
Wiktoria Hanowerska
(1819-1901)

Król Danii
Chrystian IX Glücksburg
(1818-1906)
∞1842
Luiza Hessen-Kassel
(1817-1898)

Król Szwecji i Norwegii
Karol XV Bernadotte
(1826-1872)
∞1851
Ludwika Orańska
(1828-1871)

Król Szwecji i Norwegii
Oskar I Bernadotte
(1799-1859)
∞1823
Józefina de Beauharnais
(1807-1876)

Książę
Wilhelm Nassau
(1792-1839)
∞1829
Paulina Wirtemberska
(1810-1856)

Pradziadkowie

Król Wielkiej Brytanii
Edward VII Koburg
(1841-1910)
∞1863
Aleksandra Glücksburg
(1844-1925)

Król Danii
Fryderyk VIII
(1843-1912)
∞1869
Luiza Bernadotte
(1851-1926)

Król Szwecji i Norwegii
Oskar II Bernadotte
(1829-1907)
∞1857
Zofia Wilhelmina Nassau
(1836-1913)

Dziadkowie

Maud Koburg (1869-1938)
∞1896
Król Norwegii
Haakon VII (1872-1957)

Ingeborg Glücksburg (1878-1958)
∞1897
Karol Bernadotte (1861-1951)

Rodzice

Król Norwegii
Olaf V Glücksburg (1903-1991)
∞1929
Marta Bernadotte (1901-1954)

Harald V Glücksburg (ur. 21 lutego 1937), Król Norwegii

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Odznaczenia na stronie rodziny królewskiej (no) [dostęp 12 lipca 2011]
  2. ↑ a b Hans Majestæt Kong Harald (duń.). borger.dk. [dostęp 2015-05-27].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

p • d • e
Władcy Norwegii
Władcy legendarni
Halfdan I Biały (640–700) • Eystein Halfdansson (700–730) • Halfdan II Łagodny (730–784) • Gudrød Myśliwy (784–821) • Olaf (821–840) • Halfdan III Czarny (840–860)
Coat of arms of Norway.svg
Królestwo Norwegii
Ynglingowie
Harald I Pięknowłosy (872–930) • Eryk I Krwawy Topór (930–935) • Haakon I Dobry (935–961) • Harald II Szara Opończa (961–976)
Skjoldungowie
Harald Sinozęby (961–987) • Swen Widłobrody (987–995) • Haakon Sigurdsson (970/975–995)
Ynglingowie
Olaf I Tryggvason (995–1000)
Skjoldungowie
Swen Widłobrody (1000–1014) • Eryk z Lade (1000–1015) • Swen z Lade (1000–1015)
Ynglingowie
Olaf II Haraldsson (1015–1028)
Skjoldungowie
Knut Wielki (1028–1035) • Haakon Eiriksson (regent 1028–1029/1030) • Swen Knutsson (1030–1035) • Ælgifu (regentka 1030–1035)
Ynglingowie
Magnus I Dobry (1035–1047)
Harald III Srogi (1045–1066) • Magnus II Haraldsson (1066–1069) • Olaf III Pokojowy (1067–1093) • Haakon Magnusson (1093–1094) • Magnus III Bosy (1093–1103) • Olaf Magnusson (1103–1115) • Eystein I Magnusson (1103–1123) • Sigurd I Krzyżowiec (1103–1130) • Magnus IV Ślepy (1130–1135) • Harald IV Gille (1130–1136) • Sigurd II Gęba (1136–1155) • Inge I Garbaty (1136–1161) • Eystein II (1142–1157) • Magnus Haraldsson (1142–1145) • Haakon II Barczysty (1157–1162) • Magnus V (1161–1184)
Sverre Sigurdsson (1184–1202) • Haakon III (1202–1204) • Guttorm Sigurdsson (1204) • Inge II Baardsson (1204–1217) • Haakon IV Stary (1217–1263) • Haakon Haakonsson Młody (1240–1257) • Magnus VI Prawodawca (1263–1280) • Eryk II Wróg Księży (1280–1299) • Haakon V Długonogi (1299–1319)
Magnus VII Eriksson (1319–1343/1355) • Haakon VI Magnusson (1343–1380) • Olaf IV (1380–1387)
Unia kalmarska
Małgorzata (1387–1412)
Eryk III Pomorski (1396–1442)
Krzysztof Bawarski (1442–1448)
Dynastia Bonde
Karol I Knutsson Bonde (1449–1450)
Chrystian I (1450–1481) • Bezkrólewie (1481–1483) • Jan (1483–1513) • Chrystian II (1513–1523) • Fryderyk I (1523–1533) • Olav Engelbrektsson (regent 1533–1536)
Królestwo
Danii i Norwegii
Oldenburgowie
Chrystian III (1534/1536–1559) • Fryderyk II (1559–1588) • Chrystian IV (1588–1648) • Fryderyk III (1648–1670) • Chrystian V (1670–1699) • Fryderyk IV (1699–1730) • Chrystian VI (1730–1746) • Fryderyk V (1746–1766) • Chrystian VII (1766–1784) • Fryderyk VI (1784–1814)
Królestwo Norwegii
Oldenburgowie
Christian Frederik (regent 1814) • Christian Frederik (1814)
Unia
szwedzko-
norweska
Oldenburgowie
Karol II (1814–1818)
Karol III Jan (1818–1844) • Oskar I (1844–1859) • Karol IV (1859–1872) • Oskar II (1872–1905)
Królestwo Norwegii
Oldenburgowie
Haakon VII (1905–1957) • Olaf V (1957–1991) • Harald V (od 1991)
p • d • e
Władcy państw o ustroju monarchicznym
AfrykaMonarchies of the world.PNG
Azja
Europa
Ameryka
Australia i Oceania
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Harald_V&oldid=54003473”