Luís Montenegro

Luís Montenegro
	; Luís Montenegro (2024)
Pełne imię i nazwisko	Luís Filipe Montenegro Cardoso de Morais Esteves
Data i miejsce urodzenia	16 lutego 1973 ; Porto
	Premier Portugalii
Okres	od 2 kwietnia 2024
Przynależność polityczna	Partia Socjaldemokratyczna
Poprzednik	António Costa
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Wiadomości w Wikinews

Luís Filipe Montenegro Cardoso de Morais Esteves (ur. 16 lutego 1973 w Porto^[1]) – portugalski polityk, prawnik i samorządowiec, poseł do Zgromadzenia Republiki, od 2022 przewodniczący Partii Socjaldemokratycznej, od 2024 premier Portugalii.

Życiorys

Ukończył studia prawnicze na Portugalskim Uniwersytecie Katolickim. Został też absolwentem programu z zakresu zarządzania w INSEAD^[1]. Praktykował w zawodzie adwokata, do 2022 był partnerem współtworzonej przez siebie kancelarii prawniczej^[1].

Wstąpił do Partii Socjaldemokratycznej, był przewodniczącym lokalnych struktur jej organizacji młodzieżowej JSD. Był radnym miejskim w Espinho, a także członkiem władz wykonawczych tej miejscowości. W wyborach w 2002 po raz pierwszy został wybrany w skład Zgromadzenia Republiki jako kandydat PSD w okręgu Aveiro. Reelekcję uzyskiwał w wyborach w 2005, 2009, 2011 i 2015. W 2011 objął funkcję przewodniczącego klubu parlamentarnego PSD. Pełnił tę funkcję do 2017, później zrezygnował z miejsca w parlamencie. Zajął się prowadzeniem działalności gospodarczej^[2].

W 2020 bezskutecznie ubiegał się o przywództwo w PSD^[3]. Na nowego lidera socjaldemokratów został wybrany natomiast w 2022^[4]. W 2024 z ramienia koalicji ugrupowań centroprawicowych ponownie uzyskał mandat posła do Zgromadzenia Republiki^[5]. Sojusz zorganizowany przez PSD uzyskał w tych wyborach największe poparcie. 21 marca Luís Montenegro otrzymał od prezydenta misję utworzenia nowego rządu^[6]. Lista kandydatów na ministrów została przedstawiona tydzień później^[7]. 2 kwietnia 2024 Marcelo Rebelo de Sousa dokonał zaprzysiężenia nowego mniejszościowego rządu; tym samym lider PSD rozpoczął sprawowanie funkcji premiera^[8].

Na początku 2025 premierowi zaczęto zarzucać konflikt interesów i naruszenie przepisów antykorupcyjnych. Doszło do tego po publikacjach medialnych dotyczących działalności założonego przez niego przedsiębiorstwa Spinumviva, w którym udziały przejęli najbliżsi członkowie jego rodziny. W marcu 2025 jego rząd przegrał w parlamencie głosowanie nad wotum zaufania^[2]^[9]. Skutkowało to rozpisaniem przedterminowych wyborów na maj 2025, które skupiona wokół PSD koalicja wygrała, powiększając swoją reprezentację poselską. Lider socjaldemokratów uzyskał wówczas parlamentarną reelekcję^[10]. 5 czerwca 2025 został powołany jego drugi gabinet^[11].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Luís Montenegro. psd.pt. [dostęp 2024-04-02]. (port.).
↑ ^a ^b Aitor Hernández-Morales: 3 elections in 3 years: Portugal’s political crisis explained. politico.eu, 12 marca 2025. [dostęp 2025-03-13]. (ang.).
↑ Congressos e Eleições Diretas. psd.pt. [dostęp 2022-05-29]. (port.).
↑ Luís Montenegro é o novo presidente do PSD. rtp.pt, 29 maja 2022. [dostęp 2022-01-31]. (port.).
↑ Conheça a lista de deputados que vão compor o nosso Parlamento. noticiasaominuto.com, 11 marca 2024. [dostęp 2024-03-11]. (port.).
↑ Beatriz Céu: Luís Montenegro apresenta Governo dia 28 de março e toma posse a 2 de abril. cnnportugal.iol.pt, 21 marca 2024. [dostęp 2024-04-02]. (port.).
↑ Conheça os ministros que compõem o XXIV Governo Constitucional. psd.pt, 28 marca 2024. [dostęp 2024-04-02]. (port.).
↑ Tomou posse o XXIV Governo. portugal.gov.pt, 2 kwietnia 2024. [dostęp 2024-04-02]. (port.).
↑ Premier poprosił o głosowanie, portugalski rząd upadł. tvn24.pl, 12 marca 2025. [dostęp 2025-03-13].
↑ Armando Esteves Pereira: Montenegro vence eleições e terramoto Ventura derruba Pedro Nuno Santos. cmjornal.pt, 19 maja 2025. [dostęp 2025-05-19]. (port.).
↑ XXV Governo Constitucional já tomou posse. sapo.pt, 5 czerwca 2025. [dostęp 2025-06-05]. (port.).

Bibliografia

Profil na stronie Zgromadzenia Republiki. [dostęp 2019-10-06]. (port.).

[psd-1] Luís Montenegro. psd.pt. [dostęp 2024-04-02]. (port.).

[p25-2] Aitor Hernández-Morales: 3 elections in 3 years: Portugal’s political crisis explained. politico.eu, 12 marca 2025. [dostęp 2025-03-13]. (ang.).

[3] Congressos e Eleições Diretas. psd.pt. [dostęp 2022-05-29]. (port.).

[4] Luís Montenegro é o novo presidente do PSD. rtp.pt, 29 maja 2022. [dostęp 2022-01-31]. (port.).

[5] Conheça a lista de deputados que vão compor o nosso Parlamento. noticiasaominuto.com, 11 marca 2024. [dostęp 2024-03-11]. (port.).

[6] Beatriz Céu: Luís Montenegro apresenta Governo dia 28 de março e toma posse a 2 de abril. cnnportugal.iol.pt, 21 marca 2024. [dostęp 2024-04-02]. (port.).

[7] Conheça os ministros que compõem o XXIV Governo Constitucional. psd.pt, 28 marca 2024. [dostęp 2024-04-02]. (port.).

[s24-8] Tomou posse o XXIV Governo. portugal.gov.pt, 2 kwietnia 2024. [dostęp 2024-04-02]. (port.).

[9] Premier poprosił o głosowanie, portugalski rząd upadł. tvn24.pl, 12 marca 2025. [dostęp 2025-03-13].

[10] Armando Esteves Pereira: Montenegro vence eleições e terramoto Ventura derruba Pedro Nuno Santos. cmjornal.pt, 19 maja 2025. [dostęp 2025-05-19]. (port.).

[11] XXV Governo Constitucional já tomou posse. sapo.pt, 5 czerwca 2025. [dostęp 2025-06-05]. (port.).

[a-12] Prezydent pełni równocześnie funkcję szefa rządu.

[b-13] Republika Kosowa jest uznawana przez 97 ze 193 państw członkowskich ONZ, 22 z 27 państw członkowskich UE oraz 26 z 30 państw członkowskich NATO (stan na 4 września 2020).

[14] Kolegialny organ pełniący funkcję głowy państwa i szefa rządu.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[A]

[B]

[C]

Królestwo Portugalii Pierwsi Ministrowie	Miguel de Vasconcelos Francisco de Lucena Pedro Vieira da Silva Gaspar Severim de Faria Luís de Vasconcelos e Sousa Diogo de Mendonça Corte Real João da Mota e Silva Marco António de Azevedo Coutinho Gaspar da Encarnação Sebastião José de Carvalho e Melo Aires de Sá e Melo Martinho de Melo e Castro Tomás Xavier de Lima Luis Pinto de Sousa Coutinho João Carlos de Bragança Rodrigo de Sousa Coutinho João de Almeida Melo e Castro Luis Pinto de Sousa Coutinho João Rodrigues de Sá, wicehrabia Anadia Diogo José de Noronha, hrabia Vila Verde António de Araújo de Azevedo
I Republika (1911-1926)	Teófilo Braga João Chagas Augusto de Vasconcelos Duarte Leite Augusto de Vasconcelos Duarte Leite Afonso Costa Bernardino Machado Vítor Hugo de Azevedo Coutinho Joaquim Pimenta de Castro Konstytucyjna Junta (José Norton de Matos, António Maria da Silva, José de Freitas Ribeiro, Alfredo de Sá Cardoso, Álvaro de Castro) João Chagas José de Castro Afonso Costa António José de Almeida Afonso Costa António José de Almeida Afonso Costa Norton de Matos Afonso Costa Norton de Matos Junta Rewolucyjna (Sidónio Pais (Przewodniczący), Machado Santos (Członek), José Feliciano da Costa Júnior (Członek)) Sidónio Pais João do Canto e Castro João Tamagnini Barbosa José Relvas Domingos Pereira Alfredo de Sá Cardoso Francisco Fernandes Costa Alfredo de Sá Cardoso Domingos Pereira António Maria Baptista José Ramos Preto António Maria da Silva António Granjo Álvaro de Castro Liberato Pinto Bernardino Machado Tomé de Barros Queirós António Granjo Manuel Maria Coelho Carlos Maia Pinto Francisco Cunha Leal António Maria da Silva António Ginestal Machado Álvaro de Castro Alfredo Rodrigues Gaspar José Domingues dos Santos Vitorino Guimarães António Maria da Silva Domingos Pereira António Maria da Silva
II Republika (Narodowa Dyktatura) (1926-1933)	José Mendes Cabeçadas Manuel Gomes da Costa António Óscar de Fragoso Carmona José Vicente de Freitas Artur Ivens Ferraz Domingos da Costa e Oliveira
II Republika (Nowe Państwo) (1933-1974)	António de Oliveira Salazar Marcelo Caetano
III Republika (od 1974)	Adelino da Palma Carlos Vasco dos Santos Gonçalves José Baptista Pinheiro de Azevedo Vasco de Almeida e Costa (p.o.) Mário Soares Alfredo Nobre da Costa Carlos Mota Pinto Maria de Lourdes Pintasilgo Francisco Sá Carneiro Diogo Freitas do Amaral Francisco Pinto Balsemão Mário Soares Aníbal Cavaco Silva António Guterres José Manuel Durão Barroso Pedro Santana Lopes José Sócrates Pedro Passos Coelho António Costa Luís Montenegro

Przywódcy państw	Albania Andora Austria Belgia Białoruś Bośnia i Hercegowina Bułgaria Chorwacja Czarnogóra Cypr^[A] Czechy Dania Estonia Finlandia Francja Grecja Hiszpania Holandia Irlandia Islandia Liechtenstein Litwa Luksemburg Łotwa Kosowo^[B] Macedonia Północna Malta Mołdawia Monako Niemcy Norwegia Polska Portugalia Rosja Rumunia San Marino Serbia Słowacja Słowenia Szwajcaria^[C] Szwecja Turcja^[A] Ukraina Watykan Węgry Wielka Brytania Włochy
Przywódcy państw nieuznawanych	Cypr Północny Naddniestrze
Premierzy rządów	Albania Andora Austria Belgia Białoruś Bośnia i Hercegowina Bułgaria Chorwacja Czarnogóra Czechy Dania Estonia Finlandia Francja Grecja Hiszpania Holandia Irlandia Islandia Kosowo Liechtenstein Litwa Luksemburg Łotwa Macedonia Północna Malta Mołdawia Monako Niemcy Norwegia Polska Portugalia Rosja Rumunia Serbia Słowacja Słowenia Szwecja Ukraina Watykan Węgry Wielka Brytania Włochy
Premierzy rządów państw nieuznawanych	Cypr Północny Naddniestrze

Przewodniczący Rady Europejskiej	Costa (nie głosuje)
Członkowie Rady Europejskiej (27)	Stocker (AT) De Wever (BE) Żelazkow (BG) Plenković (HR) Christodulidis (CY) Fiala (CZ) Frederiksen (DK) Michal (EE) Orpo (FI) Macron (FR) Merz (DE) Mitsotakis (GR) Orbán (HU) Martin (IE) Meloni (IT) Siliņa (LV) Nausėda (LT) Frieden (LU) Abela (MT) Schoof (NL) Tusk (PL) Montenegro (PT) Dan (RO) Fico (SK) Golob (SI) Sánchez (ES) Kristersson (SE)
Przewodniczący Komisji Europejskiej	Von der Leyen (nie głosuje)
Przedstawiciele organów Unii Europejskiej	Kallas (wysoki przedstawiciel) (nie głosuje) Metsola (przewodniczący PE) (na zaproszenie, nie głosuje)