Czeskie Siły Powietrzne

Siły Powietrzne Armii Republiki Czeskiej
Vzdušné síly Armády České republiky

Insygnia Czeskich Sił Powietrznych
Państwo	Czechy
Data sformowania	1993
Dane podstawowe
Obecny dowódca	Generał dywizji Petr Čepelka

Siły Powietrzne Armii Republiki Czeskiej (cz. Vzdušné síly Armády České republiky) – wojska lotnicze, będące jednym z rodzajów Czeskich Sił Zbrojnych, powstałe w wyniku podzielenia lotnictwa Czechosłowacji (Československé letectvo) w 1993 roku. Obecnie dysponują 110 pojazdami powietrznymi, 58 samolotami i 52 śmigłowcami.

Historia

W okresie międzywojennym Czechosłowacja produkowała samoloty Bloch MB.200, myśliwskie Avia B-534 (424) i Bk-534 (113). Po drugiej wojnie światowej Czechosłowackie Siły Powietrzne były wyposażone w samoloty Supermarine Spitfire, Avia S-199, Jak-23, MiG-15, MiG-17, MiG-19, MiG-21, MiG-23, MiG-29, Su-7, Su-22 i Su-25 oraz śmigłowce Mi-8. Po rozpadzie Czechosłowacji armia niepodległych Czech wypożyczyła (do 2027) szwedzkie samoloty JAS 39 Gripen, które obecnie stanowią główną siłę bojową lotnictwa. Czechy dysponują także polskimi śmigłowcami Sokół PZL W-3 i PZL Mi-2. W zamian za długi Rosja dostarczyła nowe Mi-171Sh i Mi-35. Dla zastąpienia Tu-154 zakupiono dwa A319CJ, An-26 zastąpiły C-295M. W lipcu 2019 czeski minister obrony Lubomír Metnar podpisał kontrakt na zakup dwóch samolotów transportowych Airbus C295 mają one zostać dostarczone w latach 2020–2021. W dniu 2 września 2020 roku Czechy zakończyły eksploatacje samolotów pasażerskich Jak-40.Ceremonia ich pożegnania odbyła się na terenie 24. bazy lotnictwa transportowego na lotnisku Praga-Kbely.

Organizacja

Saab Gripen w barwach Czeskich Sił Powietrznych

PZL W-3 Sokół

• Dowództwo Sił Powietrznych – Praga
  • 21 Baza Lotnictwa Taktycznego Zvolenská – Čáslav
    • 211 Eskadra Lotnictwa Taktycznego – Jas-39C/D Gripen
    • 212 Eskadra Lotnictwa Taktycznego – L-159A ALCA, L-159T1/T2 ALCA
    • 213 Eskadra Szkolna – L-159A ALCA, L-159T1/T2 ALCA
  • 22 Baza Śmigłowcowa Biskajská. lznamest.army.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-15)]. – Náměšť nad Oslavou
    • 221 Eskadra Śmigłowcowa – AH-1Z, UH-1Y
    • 222 Eskadra Śmigłowcowa – Mi-17/171Sh
  • 24 Baza Lotnictwa Transportowego. zdl.army.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-04)]. – Praga–Kbely
    • 241 Eskadra Lotnictwa Transportowa – A319CJ
    • 242 Eskadra Lotnictwa Transportowego i Specjalnego – CASA C-295, L-410FG/UVP-E
    • 243 Eskadra Śmigłowicowa – Mil Mi-8S, Mi-17, W-3A
    • Grupa Poszukiwawczo-Ratownicza Plzeň – W-3A
  • 25 Pułk Rakietowej Obrony Powietrznej – Strakonice
  • 26 Pułk Dowodzenia i Naprowadzania – Stará Boleslav. bvrpz.army.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-10)].
  • Pardubice Airfield Authority

Centrum Szkolenia Lotniczego (CLV) Pardubice, EV-97, 8xZ-142C-AF, 7xL-39C, 9xEnstom 480B-G, L-410 UVP, 3xMi-17, od 2004 szkolenie prowadzi zewnętrzna firma.

Wyposażenie

Aero L-159 ALCA

Airbus A319CJ oraz JAS 39 Grippen

Mi-171Sh

Samolot	Kraj pochodzenia	Zdjęcie	Typ	Wersje	W służbie	Uwagi
Samoloty Myśliwskie
JAS 39 Gripen	Szwecja		samolot myśliwski	JAS 39C	12
Aero L-159	Czechy		treningowy bliskiego wsparcia	L-159A	16
Specjalnego przeznaczenia
Let-410	Czechy		rekonesans	L-410FG	2
Samoloty transportowe
CASA C-295	Hiszpania		transport	C-295M	6
Let L-410	Czechy		transport	L-410UVP-E	4
Samoloty szkoleniowe-treningowe
JAS 39 Gripen	Szwecja		trening bojowy	JAS 39D	2
Aero L-159	Czechy		treningowy	L-159T1	8
Śmigłowce
Mi-8	ZSRR Rosja		śmigłowiec transportowy	Mi-17 Mi-171	21
Bell AH-1Z Viper	Stany Zjednoczone		śmigłowiec bojowy	AH-1Z	4
Bell UH-1Y Venom	Stany Zjednoczone		śmigłowiec użytkowy	UH-1Y	4
PZL W-3 Sokół	Polska		śmigłowiec użytkowy	PZL W-3A	10

Wycofane

• Antonov An-24V
• Antonov An-26
• Tupolev Tu-154M Careless #1003 i #1016
• Aero L-29 Delfin
• Antonov An-30 Clank
• Mikojan-Gurewicz MiG-21 (1956-2006)
• Suchoj Su-22
• Suchoj Su-25
• Jak-40
• CL-601-3A
• Mi-24DU/V/Mi-35

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona Armii Czech