Kamionna (Beskid Wyspowy)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kamionna
Ilustracja
Panorama Kamionnej i Pasierbieckiej Góry od północnej strony (z Trzciany)
Państwo

 Polska

Pasmo

Beskid Wyspowy, Karpaty

Wysokość

801 m n.p.m.

Wybitność

346 m

Położenie na mapie Beskidu Wyspowego
Mapa konturowa Beskidu Wyspowego, u góry nieco na prawo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Kamionna”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Kamionna”
Ziemia49°46′41,4″N 20°23′39,9″E/49,778167 20,394417[1]
Kamionna i Pasierbiecka Góra, widok z Pasierbca
Karłowata buczyna pod szczytem Kamionnej

Kamionna (801 m) – szczyt w Beskidzie Wyspowym, graniczący od północy z Pogórzem Wiśnickim[2]. Dawniej zwany również Makowicą, Jeziernikiem lub Patrią. Ta ostatnia nazwa pochodzi od tego, że dawniej stała na jej wierzchołku drewniana wieża triangulacyjna, przez ludność w Karpatach zwykle nazywana patrią. Nazwa Jeziernik pochodziła od tego, że pod jej wierzchołkiem znajdowało się jeziorko (istniało jeszcze w latach 70., obecnie już zarosło i przekształciło się w torfowisko)[3]. Nazwa Makowica pochodziła od położonej u jego podnóży wsi Makowica[4].

Stoki Kamionnej znajdują się w obrębie miejscowości Żegocina, Rozdziele, Laskowa, Młynne, Makowica i Kamionna[4]. Jest najwyższym szczytem trzywierzchołkowego masywu, w którym na zachód kolejno znajdują się szczyty Wierzgóry (760 m) i Pasierbiecka Góra (764 m n.p.m.)[1]. Wschodni stok Kamionnej opada do Przełęczy Widoma. Potoki spływające z południowych zboczy wpadają do rzeki Łososina (zlewnia Dunajca), potoki spływające ze zboczy północnych do Sanki lub Przegini (zlewnia Raby)[2].

Północne stoki Kamionnej cechują się dużą stromizną i są całkowicie porośnięte lasem. Na tych terenach w 1997 r. został utworzony rezerwat przyrody Kamionna, mający na celu ochronę zespołów buczyny karpackiej i jedlin o naturalnym charakterze. Stoki południowe są znacznie łagodniejsze. Pomiędzy szczytami Kamionnej i Pasierbieckiej Góry ciągnie się długi, stosunkowo równy i porośnięty lasem grzbiet. Prowadzi nim żółty i niebieski szlak turystyczny. Tuż pod szczytem Kamionnej od zachodniej strony znajduje się krótkie, strome zejście na niedużą śródleśną polanę. Rosnące na niej drzewa owocowe, kasztanowiec zwyczajny i lipa wskazują na istnienie tu niegdyś zabudowań gospodarczych i pól uprawnych. Na zboczach podwierzchołkowych partii Kamionnej istnieją jeszcze ślady zagonów i zarastająca polana. Szlaki stopniowo obniżając swój bieg w kierunku zachodnim docierają do niewielkiego torfowiska, które powstało tu na miejscu byłego stawu (stąd dawna nazwa góry – Jeziernik). Zaraz za nim, na przełęczy przed Pasierbiecką Górą od południowej strony, pola uprawne wsi Pasierbiec podchodzą prawie pod sam grzbiet góry. Stąd rozciągają się malownicze widoki na Beskid Sądecki, Gorce i Tatry[3][5].

Na wschodnich zboczach opadających do wsi Laskowa, znajduje się Stacja Narciarska Laskowa-Kamionna z wyciągiem krzesełkowym i trzema wyciągami talerzykowymi[3]. Od południowej strony górnej stacji wyciągu można zobaczyć przy dobrej pogodzie Tatry.

Z górą Kamionna związane są liczne legendy. Opisała je Zofia Wiśniewska w zbiorze Baśnie i legendy znad Sanki[6].

W 2023 roku oddano do użytku wieżę widokową na Kamionnej[7].

Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]

Szlaki piesze[2]
szlak turystyczny niebieskiTymbarkZęzów – Pasierbiecka Góra – Kamionna. Czas przejścia: ok. 2:30 h (↓ 2 h), suma podejść 370 m. Na przełęczy przed Pasierbiecką Górą odgałęzia się od niego żółty szlak do Pasierbca.
szlak turystyczny niebieski – Kamionna – przełęcz Widoma – ŁopuszeRajbrot. Czas przejścia: 3:30 h (↑ 4 h), suma podejść 790 m. Dalej przez Paprotną (obok Kamieni Brodzińskiego), rezerwat przyrody Kamień-Grzyb i Nowy Wiśnicz do Bochni.
szlak turystyczny żółty – Żegocina – Kamionna. Czas przejścia: 1:15 h (↓ 40 min), suma podejść 480 m.
szlak turystyczny żółtyŁososina Górna – Pasierbiec – osiedle Wierzch Góry – skrzyżowanie z grzbietowym szlakiem niebieskim. Czas przejścia: 1:35 h (↓ 0:55 h), suma podejść 420 m.
Szlak rowerowy
szlak rowerowy czerwony – z Przełęczy Widoma drogą wzdłuż niebieskiego szlaku turystyki pieszej. W lesie na wschodnich zboczach Kamionnej szlak skręca z niej na prawo, by wkrótce połączyć się ze szlakiem żółtym do Żegociny.
Panorama Beskidu Wyspowego z Kamionnej
Panorama Beskidu Wyspowego z Kamionnej

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Mapa topograficzna Geoportalu [online] [dostęp 2023-11-17].
  2. a b c Beskid Wyspowy 1:50 000. Mapa turystyczna, Kraków: Compass, 2006, ISBN 83-89165-86-4.
  3. a b c Gacek Dariusz, Beskid Wyspowy, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2012, ISBN 978-83-62460-25-0.
  4. a b Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2023-11-17].
  5. Andrzej Matuszczyk, Beskid Wyspowy. Część wschodnia, Warszawa-Kraków: Wyd. PTTK „Kraj”, 1986, ISBN 83-7005-125-1.
  6. Zofia Wiśniewska, Baśnie i legendy znad Sanki, ISBN 83-86744-29-3.
  7. Nowa wieża widokowa w Małopolsce – Kamionna w Beskidzie Wyspowym [online] [dostęp 2023-11-17].