Selenian sodu

Selenian sodu
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
konst.	selenian disodu
addyt.	tetraoksydoselenian(2−) sodu
	Inne nazwy i oznaczenia
półsyst.	selenian sodu
Stocka	selenian(VI) sodu
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	Na; 2SeO; 4
Masa molowa	188,94 g/mol
Wygląd	bezbarwne kryształy
	Identyfikacja
Numer CAS	13410-01-0 (bezwodny); 10102-23-5 (dekahydrat)
PubChem	25960
InChI
	InChI=1S/2Na.H2O4Se/c;;1-5(2,3)4/h;;(H2,1,2,3,4)/q2*+1;/p-2
	InChIKey
	MHQOTKLEMKRJIR-UHFFFAOYSA-L
Właściwości
	Gęstość
	3,213 g/cm³; 17 °C, bezwodny; 1,61 g/cm³; dekahydrat
	Rozpuszczalność w wodzie
	585 g/kg (25 °C); 840 g/l (35 °C)
logP	5
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2016-08-24]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie podanej karty charakterystyki
Zwroty H	H301, H331, H373, H410
Zwroty P	P261, P273, P301+P310, P311, P501
	NFPA 704
Na podstawie; podanego źródła	0 2 0
Temperatura zapłonu	niepalny
Numer RTECS	VS6650000
Dawka śmiertelna	LD50 1,6 mg/kg (szczur, doustnie)
	Podobne związki
Inne aniony	Na; 2SeO; 3, NaHSeO; 3, Na; 2SO; 4
Inne kationy	K; 2SeO; 4
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Klasyfikacja medyczna
ATC	A12CE02 B05XA20
	Multimedia w Wikimedia Commons

Selenian sodu, Na
2SeO
4 – nieorganiczny związek chemiczny z grupy selenianów, sól kwasu selenowego i sodu.

Bezwodny selenian sodu tworzy bezbarwne kryształy, natomiast w postaci dekahydratu (Na
2SeO
4·10H
2O) – białe. Związek ten jest rozpuszczalny w wodzie^[1]. Można go otrzymać w reakcji selenu z wodorotlenkiem sodu^[5]. Powstaje również jako produkt przejściowy w trakcie jednej z metod otrzymywania selenu z tzw. szlamu anodowego podczas procesu elektrorafinacji miedzi^[5]^[6].

Jest wykorzystywany przy produkcji szkła, gdzie służy do jego odbarwienia (z powodu obecności śladowych ilości żelaza(II) i żelaza(III) szkło może mieć zielonkawy kolor) bądź do barwienia szkła na różowo. Stosowany jest także jako dodatek do pasz i nawozów^[6]. Ponadto, z uwagi na wysoką toksyczność wobec owadów (sięgającą 10 mg/kg), jest używany jako składnik biocydów przeciw roztoczom, mszycom i wełnowcowatym^[7]^[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 95, Boca Raton: CRC Press, 2014, s. 4-91, ISBN 978-1-4822-0867-2 (ang.).
↑ ^a ^b ^c Selenian sodu (nr 71948) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2016-08-24]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ ^a ^b Sodium selenate, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 570200 [dostęp 2016-08-24] (niem. • ang.).
↑ Selenian sodu (nr 71948) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2016-08-24]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ ^a ^b PradyotP. Patnaik PradyotP., Handbook of Inorganic Chemicals, London: McGraw-Hill, 2003, s. 813–814, ISBN 0-07-049439-8 (ang.).
↑ ^a ^b Bernd E.B.E. Langner Bernd E.B.E., Selenium and Selenium Compounds, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, ISBN 978-3-527-30385-4 (ang.).
↑ BradyB. Hanson BradyB. i inni, Selenium protects plants from phloem-feeding aphids due to both deterrence and toxicity, „New Phytologist”, 162 (3), 2004, s. 655–662, DOI: 10.1111/j.1469-8137.2004.01067.x (ang.).
↑ Thomas W.T.W. Clarkson Thomas W.T.W., Inorganic and Organometal Pesticides, [w:] RobertR. Krieger (red.), Handbook of Pesticide Toxicology. Principles and Agents, t. 2, Academic Press, 2001, s. 1357–1428, DOI: 10.1016/B978-012426260-7.50064-1, ISBN 978-0-08-053379-7, OCLC 729845497 (ang.). (zob. podrozdział 61.15.1 Sodium selenoate, [w:] ScienceDirect Topics [online], Elsevier [dostęp 2020-02-17] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-17] (ang.).).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[CRC-1] CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 95, Boca Raton: CRC Press, 2014, s. 4-91, ISBN 978-1-4822-0867-2 (ang.).

[SA-2] Selenian sodu (nr 71948) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2016-08-24]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[GESTIS-3] Sodium selenate, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 570200 [dostęp 2016-08-24] (niem. • ang.).

[SA-US-4] Selenian sodu (nr 71948) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2016-08-24]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[Patnaik-5] PradyotP. Patnaik PradyotP., Handbook of Inorganic Chemicals, London: McGraw-Hill, 2003, s. 813–814, ISBN 0-07-049439-8 (ang.).

[Ullmann-6] Bernd E.B.E. Langner Bernd E.B.E., Selenium and Selenium Compounds, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, ISBN 978-3-527-30385-4 (ang.).

[7] BradyB. Hanson BradyB. i inni, Selenium protects plants from phloem-feeding aphids due to both deterrence and toxicity, „New Phytologist”, 162 (3), 2004, s. 655–662, DOI: 10.1111/j.1469-8137.2004.01067.x (ang.).

[8] Thomas W.T.W. Clarkson Thomas W.T.W., Inorganic and Organometal Pesticides, [w:] RobertR. Krieger (red.), Handbook of Pesticide Toxicology. Principles and Agents, t. 2, Academic Press, 2001, s. 1357–1428, DOI: 10.1016/B978-012426260-7.50064-1, ISBN 978-0-08-053379-7, OCLC 729845497 (ang.). (zob. podrozdział 61.15.1 Sodium selenoate, [w:] ScienceDirect Topics [online], Elsevier [dostęp 2020-02-17] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-17] (ang.).).

[1]

[3]

[2]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]