Chlorek amonu

Chlorek amonu
Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) chlorek amonu Inne nazwy i oznaczenia farm. Ammonii chloridum Ammonium chloratum inne salmiak, chlorek azaniowy
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	NH4Cl
Masa molowa	53,49 g/mol
Wygląd	biały lub prawie biały krystaliczny proszek albo bezbarwne kryształy
Identyfikacja
Numer CAS	12125-02-9
PubChem	25517
Właściwości Gęstość 1,5256 g/cm³ (20 °C); ciało stałe Rozpuszczalność w wodzie 283 g/l w innych rozpuszczalnikach glicerol: rozpuszczalny etanol: dość trudno Temperatura topnienia 335–340 °C (sublimacja) Temperatura wrzenia 520 °C
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI Uwaga Zwroty H H302, H319 Zwroty P P305+P351+P338 Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI Szkodliwy (Xn) Zwroty R R22, R36 Zwroty S S2, S22 NFPA 704 Na podstawie podanego źródła 0 1 0   Temperatura samozapłonu >400 °C Numer RTECS BP4550000 Dawka śmiertelna LD50 30 mg/kg (szczur, domięśniowo)
Podobne związki
Inne aniony	chlorek sodu chlorek potasu
Inne kationy	fluorek amonu bromek amonu
Podobne związki	siarczan amonu
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	B05 XA04 G04 BA01
Farmakokinetyka Działanie moczopędne, wykrztuśne, zakwaszające mocz
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania doustnie

Chlorek amonu (łac. Ammonii chloridum; nazwa zwyczajowa: salmiak, NH₄Cl) – nieorganiczny związek chemiczny, sól kwasu solnego i amoniaku. Występuje naturalnie jako rzadki minerał salmiak rodzimy.

Otrzymywanie

Dym salmiaku powstający z HCl i NH₃

Salmiak można otrzymać w wyniku bezpośredniej reakcji kwasu solnego i amoniaku:

HCl + NH₃ → NH₄Cl

Reakcja ta zachodzi również między wolnym chlorowodorem i amoniakiem, jednak wymaga obecności choćby śladowych ilości wody. Inną metodą otrzymywania chlorku amonu jest reakcja podwójnej wymiany: siarczanu amonu z chlorkiem sodu:

(NH₄)₂SO₄ + 2NaCl → 2NH₄Cl + Na₂SO₄

W warunkach normalnych chlorek amonu stanowi biały proszek lub bezbarwne, krystaliczne ciało stałe. Dobrze rozpuszcza się w wodzie (w temperaturze pokojowej 37 g na 100 g H₂O). Po podgrzaniu do 335 °C sublimuje z częściową dysocjacją na chlorowodór i amoniak. W temperaturze ponad 350 °C dysocjacja jest stuprocentowa. Tak jak w wypadku syntezy chlorku amonu, proces ten nie zachodzi w całkowicie bezwodnym środowisku.^{[potrzebny przypis]}

Zastosowanie

Chlorek amonu jest używany głównie jako elektrolit w suchych ogniwach Leclanchégo czyli najczęściej używanych dziś ogniwach galwanicznych. Stosuje się go również jako lek wykrztuśny (składnik kropli anyżowych), dodatek do paszy dla bydła, składnik szamponu.

Zjawisko rozkładu termicznego chlorku amonu było wykorzystywane do oczyszczania grotów lutownic oraz do oczyszczania powierzchni metali.

Chlorek amonu jest najstarszą znaną solą amonową. Po raz pierwszy został otrzymany już w czasach starożytnych (zobacz: historia amoniaku).

Jest stosowany w produktach spożywczych jako środek spulchniający i konserwujący E510.

Chlorek amonu wykorzystuje się także w tak zwanej słonej lukrecji (z fińskiego salmiakki) oraz do produkcji cukierków o nazwie turecki pieprz.

Przypisy

Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć medycznych i pokrewnych w Wikipedii.