Dzielenie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AvicBot (dyskusja | edycje)
m r2.6.8) (Robot dodał yi:צעטיילונג
Zou070 (dyskusja | edycje)
m Dzielenie liczb z zerami
Linia 1: Linia 1:
{{dopracować|brakuje zwykłego algorytmu dzielenia pisemnego}}
[[Plik:Divide20by4.svg|thumb|200px|<math>20 \div 4=5</math>]]
'''Dzielenie''' to w [[matematyka|matematyce]] operacja zdefiniowana w dowolnym [[ciało (matematyka)|ciele]] jako:


: <math>\frac{a}{b} = {a}\cdot{b^{-1}}</math>, dla <math>\,{b \neq 0}</math>

Ponieważ dzielenie definiujemy jako mnożenie przez odwrotność, nie można dzielić przez 0, gdyż nie istnieje liczba odwrotna do 0, ze względu na mnożenie (tzn. nie istnieje liczba, która, pomnożona przez 0, da nam element neutralny mnożenia, czyli 1).
gdzie <math>\,{b^{-1}}</math> to [[element odwrotny]] do <math>b</math>.

W działaniu tym występują dwa [[operand]]y nazywające się '''dzielną''' i '''dzielnikiem'''. Wynik dzielenia nazywany jest '''ilorazem'''.

: <math>\frac{a\mbox{ (dzielna)}}{b\mbox{ (dzielnik)}} = x\mbox{ (iloraz)}</math>

Do zapisu operacji dzielenia używa się alternatywnie symboli <math>\div,\;/,\;:</math>.

== Podstawowe algorytmy dzielenia ==
=== W ciele liczb rzeczywistych ===


Przykładem będzie dzielenie <math>x \over y</math>, co daje w wyniku <math>\,{z}</math>.
Przykładem będzie dzielenie <math>x \over y</math>, co daje w wyniku <math>\,{z}</math>.
Gdy <math>\,{y=0}</math>, <math>\,{z}</math> jest nieokreślone (zob. artykuł [[dzielenie przez zero]]).
Gdy <math>\,{y=0}</math>, <math>\,{
Gdy <math>\,{y}</math> jest równe podstawie systemu pozycyjnego podniesionej do potęgi <math>\,{n}</math>, to <math>\,{z}</math> równe jest <math>\,{x}</math> przesuniętemu względem przecinka w prawo o <math>\,{n}</math> (dla dowolnego systemu pozycyjnego).

=== W ciele <math>\mathbb{Z}_p</math> (całkowitych reszt modulo liczba pierwsza <math>p</math>) ===
Znajdujemy najmniejszą liczbę naturalną <math>\,{m}</math>, taką że:
: <math>\,{b|a+pm}</math>

Wtedy:

: <math>\frac{a}{b}=\frac{a+pm}{b}</math>
: <math>\frac{a}{b}=\frac{a+pm}{b}</math>



Wersja z 13:40, 15 gru 2012


Przykładem będzie dzielenie , co daje w wyniku . Gdy , Parser nie mógł rozpoznać (błąd składni): {\displaystyle \,{ : <math>\frac{a}{b}=\frac{a+pm}{b}}

Zobacz też

Linki zewnętrzne