Eugene Parker

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Eugene Parker
Ilustracja
Eugene Parker (2018)
Pełne imię i nazwisko

Eugene Newman Parker

Data i miejsce urodzenia

10 czerwca 1927
Houghton

Data i miejsce śmierci

15 marca 2022
Chicago

Zawód, zajęcie

astronom

Eugene Newman Parker[1] (ur. 10 czerwca 1927 w Houghton, zm. 15 marca 2022 w Chicago[2]) – amerykański astronom.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 10 czerwca 1927[3] w Houghton. W 1948[4] uzyskał licencjat w zakresie fizyki na Michigan State University, a w 1951 obronił doktorat na Caltech. Po ukończeniu nauki wykładał na University of Utah, a od 1955 pracował w Fermi Institute University of Chicago[3] (od 1957 jako Assistant Professor, od 1960 jako Associate Professor, od 1962 jako profesor[1]). W latach 1970–1972 był dziekanem Wydziału Fizyki, a następnie do 1978 dziekanem Wydziału Astronomii. W latach 1983–1986 przewodniczący sekcji astronomicznej National Academy of Sciences[4].

W połowie lat 1950. przewidział, że z atmosfery Słońca wylatują z naddźwiękową prędkością naładowane cząstki plazmy, które tworzą wiatr słoneczny[5]. Jego artykuł został jednak odrzucony przez Astrophysical Journal i dopiero po jego interwencji u redaktora naczelnego Subrahmanyana Chandrasekhara został w 1958 opublikowany. Teoria Parkera została potwierdzona cztery lata później przez sondę Mariner 2, która badała Wenus[6].

Wyróżniony m.in. George Ellery Hale Prize (1978)[6], National Medal of Science (1989)[4], Royal Astronomical Society Gold Medal (1992), Bruce Medal (1997), Kyoto Prize (2003)[6], James Clerk Maxwell Prize (2003), Hannes Alfvén Prize (2012)[4] i Crafoord Prize in Astronomy[3], a jego imieniem nazwano sondę Parker Solar Probe, która w 2021 jako pierwsza wleciała w koronę słoneczną[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Eugene Newman Parker | Kyoto Prize [online], 京都賞 [dostęp 2021-12-23] (ang.).
  2. Eugene Parker, ‘legendary figure’ in solar science and namesake of Parker Solar Probe, 1927-2022 | University of Chicago News [online], news.uchicago.edu [dostęp 2022-03-17] (ang.).
  3. a b c Rob Garner, Eugene Newman Parker [online], NASA, 24 maja 2017 [dostęp 2021-12-23].
  4. a b c d Parker, E. N. (Eugene Newman), 1927- [online], history.aip.org [dostęp 2021-12-23].
  5. a b Piotr Cieśliński, Sonda Parkera dotknęła Słońca! Jest film z przelotu - zobacz, jak pędziła [online], wyborcza.pl, 22 grudnia 2021 [dostęp 2021-12-23].
  6. a b c Eugene Parker, 10 czerwca 2019, DOI10.1063/PT.6.6.20190610a [dostęp 2021-12-23] (ang.).