Euro w Polsce

To jest dobry artykuł
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez RedBot (dyskusja | edycje) o 14:28, 16 kwi 2012. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.

Wprowadzenie euro w Polsce wynika ze zobowiązań płynących z traktatu ateńskiego przyjętego w referendum w 2003 roku[1]. Polska posiada status państwa z derogacją. Zobowiązała się też do spełnienia kryteriów z Maastricht, co oznacza rezygnację z jednostronnej euroizacji. Polska nie jest członkiem Europejskiego Mechanizmu Kursów Walutowych, co stanowi jedną z zasadniczych przeszkód na drodze do przyjęcia euro w krótkim okresie. Ponadto istotny warunek z punktu widzenia prawnego stanowi konieczność nowelizacji Konstytucji.

Data zamiany złotego na euro nie jest określona[2]. Polska zobowiązała się do przyjęcia tej waluty, ale nie określiła terminu jej przyjęcia. Rozliczanie w euro dopuszczalne jest jednak w wielu sklepach lub punktach usługowych[3].

Aspekty proceduralne

     Kraje strefy euro

     Kraje należące do ERM II

     Pozostałe kraje UE

     Kraje spoza UE używające euro

 Osobne artykuły: Derogacja (europeistyka)
UWAGA: sugestia rozszerzonej treści w nieistniejącym artykule - trzeba poprawić link, ERM II i Kryteria konwergencji.

Od 1 maja 2004 Polska uczestniczy w Unii Gospodarczej i Walutowej, jednak objęta jest derogacją[4]. Ma zatem podobny status jak większość państw, które przystąpiły do UE wraz z nią, odmienny natomiast od Wielkiej Brytanii i Danii, które uzyskały klauzulę opt-out[5]. Uchylenie derogacji uzależnione jest od wypełnienia kryteriów konwergencji[6]. Należą do nich[6]:

  • cztery kryteria konwergencji nominalnej;
    • kryterium stabilności cen;
    • kryterium fiskalne;
    • kryterium kursu walutowego;
    • kryterium stóp procentowych;
  • jedno kryterium konwergencji prawnej.

Decyzję o uchyleniu derogacji podejmie Rada Unii Europejskiej na wniosek Komisji Europejskiej oraz po konsultacji z Parlamentem Europejskim i po dyskusji na forum Rady Europejskiej[4]. W związku z wejściem w życie traktatu lizbońskiego konieczne będzie również uzyskanie zalecenia ze strony obecnych państw strefy euro[7]. Bieżące informacje na temat aktualnego stanu wypełnienia kryteriów zbieżności publikowane są w wydawanym od sierpnia 2009 roku przez Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro Monitorze konwergencji nominalnej[8]. Proces wejścia Polski do strefy euro trwać będzie minimum trzy lata od momentu podjęcia strategicznej decyzji[7]. Okres ten podzielony został na cztery etapy[7]:

  • przygotowanie i wejście do ERM II – najważniejszymi wydarzeniami tego etapu będzie podjęcie decyzji o włączeniu złotego do systemu oraz samo wejście do ERM II;
  • wypełnienie kryteriów konwergencji – zakończone decyzją o uchyleniu derogacji w odniesieniu do Polski;
  • przygotowania do wprowadzenia euro do obiegu – zakończone wejściem do strefy euro;
  • proces wprowadzenia euro – zakończony wycofaniem złotego z obiegu.

Od początku utworzenia struktur odpowiedzialnych za wprowadzenie euro jednym z ich podstawowych zadań było opracowanie Ram Strategicznych Narodowego Planu Wprowadzenia Euro – dokumentu, w który określiłby działania związane z zamianą złotego na euro[9]. Ramy Strategiczne NPWE zostały przyjęte przez Komitet do Spraw Europejskich w dniu 9 kwietnia 2010 roku[10].

Stan wypełnienia kryteriów konwergencji przez Polskę

Rok Miesiąc K. stabilności cen K. fiskalne K. kursu walutowego K. stóp procentowych
2011 listopad[11] N N N T
2011 październik[12] N N N T
2011 wrzesień[13] N N N T
2011 sierpień[14] N N N T
2011 lipiec[15] N N N T
2011 czerwiec[16] N N N T
2011 maj[17] T N N N
2011 kwiecień[18] T N N T
2011 marzec[19] T N N N
2011 luty[20] N N N N
2011 styczeń[21] N N N T
2010 grudzień[22] N N N T
2010 listopad[23] N N N T
2010 październik[24] N N N T
2010 wrzesień[25] N N N T
2010 sierpień[26] N N N T
2010 lipiec[27] N N N T
2010 czerwiec[28] N N N T
2010 maj[29] N N N N
2010 kwiecień[30] N N N N
2010 marzec[31] N N N N
2010 luty[32] N N N T
2010 styczeń[33] N N N N
2009 grudzień[34] N N N T
2009 listopad[35] N N N T
2009 październik[36] N N N T
2009 wrzesień[37] N N N T
2009 sierpień[38] N N N T

W listopadzie 2011 roku sytuacja przedstawiała się w sposób następujący[39]:

Kryterium/Wskaźnik Opis
Inflacja wg HICP
(ang. Harmonised Index of Consumer Prices) 		3,8% – o 0,7 pkt. proc. wyższa od wartości referencyjnej równej 3,1%
Sytuacja fiskalna Polska objęta jest procedurą nadmiernego deficytu (ang. excessive deficit procedure, EDP)[40] ze względu na deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych (ang. general government) powyżej 3% PKB.

W 2010 deficyt wyniósł 7,8% PKB, a dług publiczny 54,9% PKB. Deficyt w 2011 szacowany jest na 5,6% PKB a dług na 56,7% PKB[41].

Kurs walutowy Polska nie uczestniczy w mechanizmie ERM II
Średnia długoterminowa stopa procentowa w ostatnich 12 miesiącach 6,0% – o 1,6 pkt. proc. niższa od wartości referencyjnej równej 7,7%

Zgodność ustawodawstwa krajowego z Traktatami (konwergencja prawna)

Polska – jako państwo członkowskie objęte derogacją – jest zobowiązana w całości spełnić wymagania dostosowawcze określone w art. 131 Traktatu.

Według "Raportu o konwergencji" opublikowanego przez Europejski Bank Centralny w maju 2010, prawo polskie nie spełnia wszystkich wymagań dotyczących niezależności banku centralnego, zakazu finansowania ze środków banku centralnego oraz integracji prawnej z Eurosystemem[42]. Według raportu, w żadnym z dziewięciu badanych państw członkowskich nie stwierdzono pełnej zgodności ustawodawstwa ze wszystkimi wymogami dotyczącymi przyjęcia euro, określonymi w Traktatach oraz Statucie Europejskiego Systemu Banków Centralnych i EBC[43]. Również Komisja Europejska w swoim "Convergence Report 2010" stwierdzała, że ustawodawstwo polskie – w szczególności Ustawa o NBP i tekst Konstytucji RP – nie są w pełni zgodne z art. 130 i 131 Traktatu oraz Statutem Europejskiego Systemu Banków Centralnych i EBC[44].

Eksperci są zgodni, iż w celu wprowadzenia waluty emitowanej przez EBC (euro) jako polskiego pieniądza Konstytucja RP powinna zostać odpowiednio znowelizowana[45], co wymaga nie mniej od 2/3 głosów ogółu głosujących posłów na "tak", w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów Sejmu RP[46].

Przewidywane skutki wprowadzenia euro

Zastąpienie złotego przez euro stanowi przedmiot analizy ekonomicznej głównych instytucji publicznych zajmujących się finansami w Polsce. Do tego rodzaju opracowań obejmujących szeroki zakres zagadnień związanych z tym tematem należą publikacje sporządzone przez Ministerstwo Finansów w 2005 roku[47][7] oraz Narodowy Bank Polski w 2004 i 2009 roku[48][49]. W raportach tych odniesiono się zarówno do przewidywanych szans i korzyści, jak i do potencjalnych zagrożeń, i spodziewanych kosztów[49]. Do pozytywnych następstw związanych z przyjęciem euro zaliczono[49]:

  • bezpośrednie korzyści;
    • związane z redukcją kosztów transakcyjnych i ryzyka kursowego – według danych opublikowanych przez Ministerstwo Finansów w grudniu 2009 roku aż 56% przedsiębiorców sektora MŚP wskazywało na wahania kursowe jako na główny czynnik utrudniający rozpoczęcie lub rozszerzenie działalności na skalę międzynarodową[7];
      • obniżenie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej;
      • ułatwienie prowadzenia księgowości;
      • możliwość lepszego planowania sytuacji finansowej przez podmioty gospodarcze;
      • wzrost porównywalności i przejrzystości cen w wymiarze międzynarodowym;
      • poprawę pozycji Polski jako partnera w handlu międzynarodowym w związku ze stosowaniem waluty o silnej pozycji globalnej;
      • brak konieczności wymiany walut i ponoszenia związanych z tym kosztów;
      • zwiększenie przejrzystości rynku i obniżenie barier wejścia;
      • intensyfikacja wymiany handlowej – według szacunków z 2008 roku wyższa dynamika eksportu mogłaby mieć miejsce nawet przez 25 lat od przyjęcia euro[49];
      • wzrost inwestycji – zarówno w odniesieniu do inwestycji krajowych, jak i zagranicznych inwestycji bezpośrednich – wejście Polski do strefy euro w 2004 mogło zaowocować ok. 18,5% wzrostem inwestycji zagranicznych[50];
    • związane z oceną sytuacji makroekonomicznej
    • związane z obniżeniem stopy procentowej
      • spadek kosztów pozyskania kapitału dla gospodarstw domowych, przedsiębiorstw oraz instytucji publicznych;
      • łatwiejsza dostępność kredytów i związany z tym wzrost konsumpcji;
      • poprawa zdolności obsługi zadłużenia;
  • wpływ na rynki finansowe – poprawa poziomu integracji rynków oraz stworzenie szansy poprawy stabilności instytucji finansowych;
  • wzrost PKB i podniesienie poziomu dobrobytu – NBP przewiduje w długim okresie trwały wzrost o dodatkowe 2,1%-7,5% PKB w związku z wejściem do strefy euro[49].

Publikacje zwracają jednocześnie uwagę, że część spośród wymienionych następstw ma charakter potencjalny i może być uwarunkowana przeprowadzeniem określonych zmian, takich jak reforma finansów publicznych, czy też redukcja długu publicznego[49]. Zauważa się również, że wiele pozytywnych następstw przyjęcia euro materializuje się w dłuższym okresie[49]. Skala wielu spośród spodziewanych korzyści trudna jest do ścisłego określenia, jednak ekonomiści próbują oszacować część z nich[49]. Np. koszty transakcyjne w prowadzonym przez Polskę handlu zagranicznym wynosiły w 2008 roku ok. 1,0-1,5% PKB, przy czym 70% eksportu i 60% importu rozliczano w euro[7]. Poza wymienionymi korzyściami Polska uzyska też większy wpływ na podejmowanie decyzji w ramach całej Unii Europejskiej. Związane to będzie z uzyskaniem członkostwa w Eurogrupie oraz uzyskaniem lepszej pozycji w ramach Europejskiego Systemu Banków Centralnych – NBP wejdzie bowiem w skład Eurosystemu, a jego prezes w skład Rady Prezesów Europejskiego Banku Centralnego[7].

Graficzny symbol euro

Z kolei po stronie kosztów i zagrożeń wymienia się następujące negatywne konsekwencje wejścia do strefy euro[49]:

  • długookresowe;
    • przeniesienie polityki pieniężnej na szczebel wspólnotowy – zwraca się jednocześnie uwagę na konieczność uwzględnienia aspektów globalizacji[51], które zdecydowanie ograniczają realną możliwość prowadzenia autonomicznej polityki monetarnej. Ponadto koszty rezygnacji z autonomii w tym zakresie oceniono na 0,055% długookresowej konsumpcji[49];
    • utrata możliwości korzystania z kursu walutowego jako narzędzia polityki dostosowawczej;
  • średniookresowe;
    • zagrożenia dotyczące przyjęcia niekorzystnego kursu konwersji;
    • ryzyko pogorszenia się konkurencyjności gospodarki związane z możliwością wzrostu kosztów pracy;
    • zagrożenia dotyczące różnic inflacyjnych w obrębie unii walutowej;
    • ryzyko wzrostu cen aktywów, szczególnie nieruchomości;
  • krótkookresowe;
    • zagrożenia związane z uczestnictwem w ERM II - np. ryzyko wystąpienia tzw. zjawiska trójkąta niemożności[52];
    • efekty cenowe dotyczące wprowadzenia euro do obiegu gotówkowego oraz związane z tym negatywne konsekwencje iluzji euro, a także zjawiska związane z dążeniem do stosowania ceny atrakcyjnej – całkowity możliwy wpływ tych zjawisk na wzrost wskaźnika CPI oceniono na 3,29% przy założeniu, że dostosowania będą mieć charakter asymetryczny[49];
    • inne koszty związane z wprowadzeniem euro do obiegu gotówkowego i bezgotówkowego - emisja monet, wymiana automatów, wymiana cenników, zmiany w systemach komputerowych, etc.;
    • koszty przeprowadzenia kampanii informacyjnej.

Instytucjonalizacja procesu wprowadzenia euro

Tworzenie struktury organizacyjnej mającej bezpośrednio przygotować Polskę do wprowadzenia euro zostało zapoczątkowane przez rząd Donalda Tuska na przełomie 2008 i 2009 roku. Już 28 listopada 2008 roku ówczesny premier zaakceptował kandydaturę Ludwika Koteckiego na przyszłego pełnomocnika rządu do spraw wprowadzenia euro[53]. Stosowne rozporządzenie w sprawie ustanowienia Pełnomocnika Rządu do Spraw Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską zostało przyjęte przez Radę Ministrów 13 stycznia 2009 roku[54]. Drugim aktem prawnym związanym z tworzeniem struktur odpowiedzialnych za proces wprowadzenia euro jest Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 listopada 2009 r. w sprawie powołania Narodowego Komitetu Koordynacyjnego do spraw Euro, Rady Koordynacyjnej oraz Międzyinstytucjonalnych Zespołów Roboczych do spraw Przygotowań do Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską[55]. Zgodnie z tym aktem prawnym powołane zostały następujące struktury[55]:

  • Narodowy Komitet Koordynacyjny do spraw euro – jego przewodniczącym jest Pełnomocnik Rządu do spraw Wprowadzenia Euro, zaś wiceprzewodniczącym – Pełnomocnik Zarządu Narodowego Banku Polskiego do spraw Wprowadzenia Euro. W skład Komitetu wchodzą również – Minister – Członek Rady Ministrów, kierujący pracami stałego komitetu Rady Ministrów, sekretarz stanu[56] w Ministerstwie Gospodarki, sekretarz stanu[56] w MSWiA, Sekretarz KIE, Prezes UOKIK, Prezes Rządowego Centrum Legislacji oraz Przewodniczący KNF[57];
  • Rada Koordynacyjna – jej przewodniczącym jest Pełnomocnik Rządu, zaś wiceprzewodniczącym – Pełnomocnik Zarządu NBP. Oprócz nich, jako członkowie, w skład Rady wchodzą przewodniczący Zespołów Roboczych;
  • Międzyinstytucjonalne Zespoły Robocze do spraw Przygotowań do Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską – organy opiniodawczo-doradcze Rady. Powołano łącznie osiem Zespołów do spraw: Makroekonomicznych, Dostosowań Prawnych, Administracji Publicznej, Sektora Finansowego i Stabilności Finansowej, Wprowadzenia Banknotów i Monet Euro, Przedsiębiorstw Niefinansowych, Ochrony Konsumentów oraz Strategii Komunikacyjnej. W skład Zespołów Roboczych weszli przedstawiciele ok. trzydziestu różnych instytucji[55].

Pełnomocnicy Rządu[58]

Stanowiska polityczne

Przed 2004 rokiem

Dyskusje nad terminem wejścia do strefy euro rozpoczęły się jeszcze przed akcesją. W wypowiedziach premiera Leszka Millera mowa była o latach 2007–2009[59]. Polityk ten podkreślał jednocześnie konieczność wypełnienia restrykcyjnych kryteriów[59]. W okresie bezpośrednio poprzedzającym przyjęcie Polski do Unii Europejskiej w debacie publicznej pojawiały się pomysły dotyczące wprowadzenia euro w możliwie najkrótszym terminie poprzez jednostronną euroizację. Przedstawicielami takiej koncepcji byli m.in. tacy ekonomiści jak Andrzej Bratkowski czy Jacek Rostowski, choć uważali oni, że krok ten powinien być poprzedzony rozmowami z Unią[60]. Pogląd ten popierały również inne osoby związane z CASE[61]. W 2005 roku na ten temat wypowiadał się także jeden z ówczesnych liderów PO Jan Rokita, który twierdził, że krok ten zapobiegłby nadmiernemu umocnieniu złotego[61]. Przed taką decyzją ostrzegał jednak m.in. premier Marek Belka, który zwrócił uwagę na fakt, że zostałoby to źle odebrane przez UE[61]. Utrzymywał, że należałoby raczej rozważyć powiązanie złotego z euro w ramach izby walutowej, jednak, jak zauważył, wymagałoby to zrównoważenia finansów publicznych[61]. Dyskusje nad jednostronną euroizacją ustały wraz wejściem Polski do UGiW w 2004 roku.

Lata 2005-2007

W okresie funkcjonowania koalicji PiS-u, Samooobrony i LPR wprowadzenie nowej waluty nie zaliczało się do priorytetów kolejnych rządów. W 2006 roku premier Kazimierz Marcinkiewicz wspominał o planach rozmów na temat wejścia do strefy euro, które miałyby rozpocząć się w 2009 roku[62]. Jeszcze bardziej sceptycznie do kwestii euro odnosił się premier Jarosław Kaczyński, który wyrażał obawy na temat negatywnych konsekwencji przebywania w ERM II oraz przedstawił swoją opinię na temat wpływu euro na wzrost cen[63]. Z dystansem do wprowadzenia nowej waluty odnosiły się też osoby z otoczenia prezydenta Lecha Kaczyńskiego, m.in. Aleksander Szczygło[63]. W 2007 roku wicepremier i minister finansów Zyta Gilowska mówiąc o rozpoczęciu rozmów na temat euro wskazywała przełom lat 2009 i 2010, zaś odnośnie samego przyjęcia euro wymieniała rok 2012[64].

W tym samym roku głos zabrał również nowy prezes NBP Sławomir Skrzypek, który stwierdził, że przyjęcie euro nastąpi najwcześniej w roku 2012[65]. Jego poprzednik, Leszek Balcerowicz, jeszcze jako prezes NBP wielokrotnie wypowiadał się na temat zarówno konieczności realizacji zobowiązań traktatowych, jak i korzyści płynących z przyjęcia euro. Wskazywał m.in. na pozytywne skutki dla polskich eksporterów oraz powoływał się na badania MFW pozytywnie oceniające następstwa związane z wypełnieniem kryteriów konwergencji[66]. Przypominał również o szansach na przyspieszenie rozwoju gospodarczego Polski oraz wskazywał na kiepską jakość informacji na temat rzeczywistych skutków wprowadzenia euro[67].

Po 2007 roku

Premier Donald Tusk wraz z wicepremierem Waldemarem Pawlakiem i prezydentem Lechem Kaczyńskim

Rząd Donalda Tuska określił przyjęcie euro przez Polskę jako wyraz strategicznego interesu - stanowisko takie zawarto m.in. w Mapie drogowej przyjęcia euro przez Polskę z października 2008 roku[68]. Jeszcze we wrześniu 2008 roku jako o terminie zamiany waluty mówiono o roku 2011[69]. Ówczesny szef Kancelarii Prezydenta Piotr Kownacki wskazywał wtedy raczej na rok 2012[70]. Przeciwnikiem wyznaczania daty był jednak sam prezydent Lech Kaczyński, który ponadto wspominał o konieczności przeprowadzenia referendum w tej sprawie[71]. Podejście rządu zmierzające do możliwie szybkiego wprowadzenia euro od początku wspierała główna partia tworząca jego zaplecze polityczne – Platforma Obywatelska – wyrazem tego było m.in. rozpoczęcie prac nad stosowną nowelizacją Konstytucji Rzeczypospolitej[72]. Stanowisko to popierał także Ludwik Kotecki, pełnomocnik rządu ds. wprowadzenia euro[73]. Z kolei przedstawiciele głównej partii opozycyjnej – Prawa i Sprawiedliwości – wypowiadali się negatywnie zarówno w odniesieniu do samego pomysłu szybkiego przyjęcia euro, jak i do idei szybkiego wypełnienia kryteriów zbieżności[74]. Prezes PiS Jarosław Kaczyński określił deklaracje rządu m.in. jako początek kampanii prezydenckiej Donalda Tuska oraz stwierdził, że wprowadzenie euro będzie szkodliwe dla społeczeństwa, a szczególnie dla emerytów[75].

Już na początku 2009 roku w związku ze złą sytuacją fiskalną w Polsce Donald Tusk zapowiedział, że realizacja planu przyjęcia euro może zostać przesunięta w czasie[76]. W połowie roku premier powiedział, że plan ulega zawieszeniu[77]. Na przełomie stycznia i lutego 2010 roku premier Donald Tusk zaprezentował Plan rozwoju i konsolidacji finansów publicznych w latach 2010-2011[78], jednak określenie daty wprowadzenia nowej waluty uzależnił też od postępu w negocjacjach z koalicyjnym PSL[79]. Głos w debacie na temat przystąpienia Polski do euro zabrali także prezes NBP Marek Belka[80] oraz prezydent Bronisław Komorowski[81], którzy objęli swoje urzędy w roku 2010. Obaj wyrazili podobne stanowisko, twierdząc, że przyjęcie euro leży w polskim interesie, jednak warto poczekać aż strefa euro upora się z trudnościami gospodarczymi.

Oceny społeczne dotyczące euro

Z badań CBOS z marca 2011 wynikało, że za przyjęciem euro opowiada się 32% Polaków, w porównaniu z 41% w kwietniu 2010r. Przeciwnych było 60%, czyli o 11%. więcej niż w kwietniu 2010r.[82]

Z badań TNS OBOP z lutego 2011 wynikało, że 51% Polaków uznawało przyjęcie euro za niekorzystne, natomiast 17% możliwość tę oceniało pozytywnie. 24% uważało taki krok za obojętny, natomiast 8% nie miało zdania[83].

Poniższa tabela prezentuje wyniki badań Eurobarometru dotyczące oceny Polaków wobec konsekwencji wprowadzenia euro[84].

Rok Miesiąc Pozytywny
wpływ dla kraju 		Pozytywny wpływ
z własnej perspektywy
2011 maj 43% 36%
2010 wrzesień 43% 36%
2010 maj 48% 41%
2009 wrzesień 52% 45%
2009 maj 58% 45%
2008 maj 47% 45%
2007 wrzesień 67% ?
2007 marzec 52% ?

Polskie rewersy monet euro

 Z tym tematem związana jest kategoria: Rewersy monet euro
UWAGA: sugestia większej zawartości w nieistniejącej kategorii - trzeba poprawić link.

Obecnie[85] wizerunki polskich monet euro nie są ustalone. Liczne pomysły pojawiały się natomiast w wypowiedziach publicystycznych, szczególnie przy okazji konkursu zorganizowanego przez "Rzeczpospolitą"[86]. Wśród proponowanych motywów powtarzał się m.in. orzeł w koronie, znak graficzny NSZZ "Solidarność", wizerunek Mikołaja Kopernika i Fryderyka Chopina[87].

Zobacz też

  1. ↑ Akt dotyczący warunków przystąpienia Republiki Czeskiej, Republiki Estońskiej, Republiki Cypryjskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Litewskiej, Republiki Węgierskiej, Republiki Malty, Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Słowenii i Republiki Słowackiej oraz dostosowań w Traktatach stanowiących podstawę Unii Europejskiej. eur-lex.europa.eu. [dostęp 27 listopada 2009].
  2. ↑ Program konwergencji. Aktualizacja 2009. mf.gov.pl, 2010-10. [dostęp 10 marca 2010].
  3. ↑ Andrzej Lichota: W Polsce możemy już płacić w euro. polskatimes.pl, 2009-10-22. [dostęp 13 lutego 2010].
  4. ↑ a b Marcin Żogała, Łukasz Szymczyk: Droga do euro (I). nbportal.pl, 2009-12-21. [dostęp 11 lutego 2010].
  5. ↑ Zuzanna Gromiec: Nie wszyscy mają euro. nbportal.pl, 2010-01-22. [dostęp 11 lutego 2010].
  6. ↑ a b Aleksandra Rogut: Przygotowania Polski do przyjęcia euro. nbportal.pl, 2010-01-25. [dostęp 11 lutego 2010].
  7. ↑ a b c d e f g Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Spraw Zagranicznych: Euro. Wspólna waluta europejska. mf.gov.pl, 2009-12. [dostęp 13 lutego 2010].
  8. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl. [dostęp 13 lutego 2010].
  9. ↑ Monika Skarbek: Wspólna konferencja NBP i Ministerstwa Finansów. Droga do euro. nbpnews.pl, 2009-11-05. [dostęp 14 lutego 2010].
  10. ↑ Komitet ds. Europejskich przyjął Ramy Strategiczne NPWE. mf.gov.pl, 2010-04-12. [dostęp 12 kwietnia 2010].
  11. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2012-01. [dostęp 14 lutego 2012].
  12. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2011-12. [dostęp 14 lutego 2012].
  13. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2011-11. [dostęp 14 lutego 2012].
  14. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2011-10. [dostęp 14 lutego 2012].
  15. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2011-09. [dostęp 14 lutego 2012].
  16. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2011-08. [dostęp 7 sierpnia 2011].
  17. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2011-07. [dostęp 21 lipca 2011].
  18. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2011-06. [dostęp 21 lipca 2011].
  19. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2011-03. [dostęp 4 marca 2011].
  20. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2011-02. [dostęp 4 marca 2011].
  21. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2011-01. [dostęp 4 marca 2011].
  22. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2010-12. [dostęp 7 grudnia 2010].
  23. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2010-11. [dostęp 13 listopada 2010].
  24. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2010-10. [dostęp 13 listopada 2010].
  25. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2010-09. [dostęp 13 listopada 2010].
  26. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2010-08. [dostęp 13 listopada 2010].
  27. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2010-07. [dostęp 13 listopada 2010].
  28. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2010-06. [dostęp 13 listopada 2010].
  29. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2010-05. [dostęp 13 listopada 2010].
  30. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2010-04. [dostęp 14 maja 2010].
  31. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2010-03. [dostęp 4 marca 2010].
  32. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2010-02. [dostęp 13 lutego 2010].
  33. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2010-01. [dostęp 13 lutego 2010].
  34. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2009-12. [dostęp 13 lutego 2010].
  35. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2009-11. [dostęp 13 lutego 2010].
  36. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2009-10. [dostęp 13 lutego 2010].
  37. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2009-09. [dostęp 13 lutego 2010].
  38. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2009-08. [dostęp 13 lutego 2010].
  39. ↑ Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską: Monitor konwergencji nominalnej. mf.gov.pl, 2012-01. [dostęp 7 sierpnia 2011].
  40. ↑ Zob. dokumenty Komisji Europejskiej związane z procedurą nadmiernego deficytu wobec Polski European Commission. Economic and Financial Affairs: Excessive deficit procedure: Poland. ec.europa.eu. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  41. ↑ Poland. Progressing despite adverse global economic conditions. W: European Commission: European Economic Forecast. Autumn 2011, s. 144–146, seria: EUROPEAN ECONOMY 6/2011. ISBN 978-92-79-19317-0. (ang.).
  42. ↑ Europejski Bank Centralny: Raport o konwergencji. Maj 2010, s. 51. ISSN 1725-9657. [dostęp 2012-02-14].
  43. ↑ Europejski Bank Centralny: 12 maja 2010 r. – EBC publikuje Raport o konwergencji 2010. [dostęp 2012-02-14]. (pol.).
  44. ↑ European Commission: Convergence Report 2010. s. 22, seria: European Economy 3/2010. ISBN 0379-0991. [dostęp 2012-02-14].
  45. ↑ Odpowiedź na interpelację w sprawie wprowadzenia unijnej waluty bez zmiany konstytucji
  46. ↑ Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
  47. ↑ Ministerstwo Finansów: Integracja Polski ze strefą euro: uwarunkowania członkostwa i strategia zarządzania procesem. mf.gov.pl, 2005-08. [dostęp 13 lutego 2010].
  48. ↑ Zespół analityków NBP: Raport na temat korzyści i kosztów przystąpienia Polski do strefy euro. nbp.pl, 2004-02. [dostęp 13 lutego 2010].
  49. ↑ a b c d e f g h i j k Zespół analityków NBP: Raport na temat pełnego uczestnictwa Rzeczypospolitej Polskiej w trzecim etapie Unii Gospodarczej i Walutowej. nbp.pl, 2009-02. [dostęp 13 lutego 2010].
  50. ↑ Jelle Brouwer, Richard Paap, Jean-Marie Viaene: The trade and FDI effects of EMU enlargement. ifo.de, 2007-10. [dostęp 10 marca 2010]. (ang.).
  51. ↑ Np. globalny komponent inflacji, niezależny od decyzji krajowego banku centralnego.
  52. ↑ Koszty mogą się pojawić jeszcze przed przyjęciem wspólnej waluty. rp.pl, 2009-04-27. [dostęp 7 marca 2010].
  53. ↑ Elżbieta Glapiak: Kotecki wprowadzi Polskę do euro. rp.pl, 2008-11-29. [dostęp 11 lutego 2010].
  54. ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 stycznia 2009 r. w sprawie ustanowienia Pełnomocnika Rządu do Spraw Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską. mf.gov.pl, 2009-01-13. [dostęp 11 lutego 2010].
  55. ↑ a b c Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 listopada 2009 r. w sprawie powołania Narodowego Komitetu Koordynacyjnego do Spraw Euro, Rady Koordynacyjnej oraz Międzyinstytucjonalnych Zespołów Roboczych do Spraw Przygotowań do Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską. mf.gov.pl, 2009-11-03. [dostęp 11 lutego 2010].
  56. ↑ a b Lub podsekretarz stanu.
  57. ↑ Lub Zastępca Przewodniczącego.
  58. ↑ Pełnomocnik Rządu do Spraw Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolitą Polską. mf.gov.pl. [dostęp 21 lutego 2012].
  59. ↑ a b Premier Miller: euro między 2007 a 2009 r.. wyborcza.pl, 2003-06-05. [dostęp 1 marca 2010].
  60. ↑ Andrzej Bratkowski, Jacek Rostowski: Dlaczego jednostronna euroizacja ma sens w przypadku Polski i (niektórych) innych krajów kandydujących. nbp.pl, 2001-10. [dostęp 17 lutego 2010].
  61. ↑ a b c d Belka: Euroizacja wbrew prawu europejskiemu. gazeta.pl, 2005-03-03. [dostęp 17 lutego 2010].
  62. ↑ Euro się przybliża. money.pl, 2006-05-16. [dostęp 1 marca 2010].
  63. ↑ a b Premier z niechęcią myśli o strefie euro. gazeta.pl, 2006-06-30. [dostęp 1 marca 2010].
  64. ↑ Euro: Kiedy Polska ustali kurs wymiany złotego. biznes.interia.pl, 2007-04-24. [dostęp 1 marca 2010].
  65. ↑ Prezes NBP: euro w 2012. wprost.pl, 2007-09-06. [dostęp 1 marca 2010].
  66. ↑ Balcerowicz: Euro pomoże eksporterom, a nie zaszkodzi. bankier.pl, 2006-12-05. [dostęp 1 marca 2010].
  67. ↑ Balcerowicz: Brak rzetelnej informacji o euro. gazeta.pl, 2006-12-14. [dostęp 1 marca 2010].
  68. ↑ Mapa drogowa przyjęcia euro przez Polskę. archiwum-ukie.polskawue.gov.pl, 2008-10. [dostęp 11 lutego 2010].
  69. ↑ Tusk: Euro zastąpi złotego do końca 2011 roku. money.pl, 2008-09-17. [dostęp 11 lutego 2010].
  70. ↑ Kownacki: Euro realne w 2012 roku. money.pl, 2008-09-17. [dostęp 11 lutego 2010].
  71. ↑ Euro w Polsce: Musi być referendum. money.pl, 2008-09-30. [dostęp 11 lutego 2010].
  72. ↑ Euro do konstytucji, inne pomysły już nie takie ważne. money.pl, 2009-12-17. [dostęp 11 lutego 2010].
  73. ↑ Kotecki: euro w Polsce tak szybko, jak to możliwe. money.pl, 2009-03-06. [dostęp 21 lutego 2012].
  74. ↑ PiS nie zgadza się na szybkie przyjęcie euro. money.pl, 2008-10-25. [dostęp 11 lutego 2010].
  75. ↑ Kaczyński: Euro w Polsce zrujnuje emerytów. money.pl, 2008-09-19. [dostęp 11 lutego 2010].
  76. ↑ Tusk o przyjęciu euro: Ja nie jestem samobójcą. gazeta.pl, 2009-01-15. [dostęp 12 lutego 2010].
  77. ↑ Tomasz Kuzia: Premier: Plan przyjęcia euro zawieszony. dziennik.pl, 2009-09-28. [dostęp 12 lutego 2010].
  78. ↑ Tusk przedstawił plan rozwoju gospodarki. radiozet.pl, 2010-01-29. [dostęp 12 lutego 2010].
  79. ↑ Data euro zależna od negocjacji Tuska z Pawlakiem. money.pl, 2010-02-03. [dostęp 12 lutego 2010].
  80. ↑ Belka: Polska chce przystąpić do strefy euro. polskieradio.pl, 2011-12-06. [dostęp 21 lutego 2010].
  81. ↑ Za "ileś lat" może być trudniej. Prezydent chce euro szybko. money.pl, 2011-10-27. [dostęp 21 lutego 2010].
  82. ↑ CBOS: za przyjęciem euro 32 proc. Polaków, przeciw 60 proc.. bankier.pl, 2011-03-28. [dostęp 2 kwietnia 2011].
  83. ↑ 51 proc. Polaków przeciwnych przyjęciu euro. forbes.pl, 2011-03-17. [dostęp 31 marca 2011].
  84. ↑ Eurobarometer: Public Opinion and the euro. ec.europa.eu. [dostęp 13 lutego 2010]. (ang.).
  85. ↑ Stan z listopada 2010 roku.
  86. ↑ Polskie euro. rp.pl. [dostęp 12 lutego 2010].
  87. ↑ Polskie euro - propozycje Czytelników. rp.pl. [dostęp 12 lutego 2010].

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Euro_w_Polsce&oldid=30687336”