Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
+ kat. |
→Ekspozycja: drobne merytoryczne |
||
Linia 58: | Linia 58: | ||
* '''samoloty''': [[PZL TS-8 Bies|TS-8 Bies]], [[PZL TS-11 Iskra|TS-11 Iskra]], [[PZL-130 Orlik]], [[PZL I-22 Iryda]], [[An-26]], [[MiG-23]] (ul. Powsińska), [[Su-17|Su-20]] (ul. Powsińska), samolot [[Ił-2]] |
* '''samoloty''': [[PZL TS-8 Bies|TS-8 Bies]], [[PZL TS-11 Iskra|TS-11 Iskra]], [[PZL-130 Orlik]], [[PZL I-22 Iryda]], [[An-26]], [[MiG-23]] (ul. Powsińska), [[Su-17|Su-20]] (ul. Powsińska), samolot [[Ił-2]] |
||
* '''śmigłowce''': m.in. [[Mi-24]] – prawdopodobnie jedyny egzemplarz na wystawie muzealnej w Polsce gdzie wnętrze śmigłowca jest udostępniane dla zwiedzających |
* '''śmigłowce''': m.in. [[Mi-24]] – prawdopodobnie jedyny egzemplarz na wystawie muzealnej w Polsce gdzie wnętrze śmigłowca jest udostępniane dla zwiedzających |
||
* '''czołgi''': polski czołg rozpoznawczy [[Tankietka TKS]], używany w 1939 r.; czołg [[T-34]] z armatą 76 mm z 1942 r.; samochód pancerny [[Kubuś (samochód pancerny)|Kubuś]] z [[Powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]]; pojazd gąsienicowy [[Goliath (mina)|Sd.Kfz. 303a „Goliath”]] zdobyty przez powstańców w sierpniu 1944 przy ul. Sierakowskiej |
* '''czołgi''': polski czołg rozpoznawczy [[Tankietka TKS]], używany w 1939 r.; czołg [[T-34]] z armatą 76 mm z 1942 r.; czołg [[IS-2]]; czołg [[M4 Sherman|Sherman]] wersja "Grizzly"; samochód pancerny [[Kubuś (samochód pancerny)|Kubuś]] z [[Powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]]; pojazd gąsienicowy [[Goliath (mina)|Sd.Kfz. 303a „Goliath”]] zdobyty przez powstańców w sierpniu 1944 przy ul. Sierakowskiej |
||
* '''artyleria''': pięć spiżowych luf działowych z przełomu XVI/XVII wieku (odlane w [[Nieśwież]]u dla Mikołaja Radziwiłła i wyłowione koło zamku Zabierz); armata ppanc. wz. 36 kal. 37 mm „Bofors” |
* '''artyleria''': pięć spiżowych luf działowych z przełomu XVI/XVII wieku (odlane w [[Nieśwież]]u dla Mikołaja Radziwiłła i wyłowione koło zamku Zabierz); armata ppanc. wz. 36 kal. 37 mm „Bofors” |
||
* '''broń palna''': |
* '''broń palna''': |
Wersja z 16:11, 27 paź 2016
Zbroje husarskie | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
Aleje Jerozolimskie 3 |
Data założenia |
22 kwietnia 1920 |
Data likwidacji |
{{{data likwidacji}}} |
Zakres zbiorów | |
Wielkość zbiorów |
ponad 250 tys. eksponatów |
Dyrektor | |
Kustosz |
{{{kustosz}}} |
Oddziały | |
Położenie na mapie Warszawy Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} | |
Strona internetowa |
Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie – muzeum w Warszawie, prezentujące zbiory poświęcone historii wojskowości oraz historii Polski, zlokalizowane przy Al. Jerozolimskich 3.
Muzeum gromadzi, opracowuje naukowo, bada i eksponuje przedmioty o charakterze wojskowo-historycznym.
Historia
Powołane do życia 22 kwietnia 1920[1] dekretem Naczelnego Wodza, Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego. Jego dyrektorem został Bronisław Gembarzewski – historyk wojskowości, muzeolog, a także wieloletni dyrektor warszawskiego Muzeum Narodowego (od 1916 do 1936).
Od 1933 Muzeum Wojska Polskiego znajduje się w obecnym budynku. Część zbiorów prezentowanych w muzeum pochodziła z gromadzonych od 1 poł. XIX wieku polskich pamiątek militarnych Wincentego Krasińskiego[2]. W 1939 prezentowanych w nim było ponad 60 tys. eksponatów. Podczas okupacji niemieckiej zostały one wywiezione do Niemiec. Większość sal muzealnych i pomieszczenia zaplecza zamieniono na magazyny Waffen SS[3].
W 1944 placówka zmieniła nazwę na Muzeum Wojska Polskiego, które zostało udostępnione zwiedzającym w 1946. Działania rewindykacyjne przyczyniły się do odzyskania ok. 40 tys. eksponatów.
Prezentowana jest w nim stała ekspozycja przedstawiająca historię oręża polskiego, m.in. zbiór broni od czasów średniowiecza do XVIII wieku (np. złocony szyszak dowódcy pochodzący z okresu pierwszych chrześcijańskich władców Polski, zbroje turniejowe, kolekcja zbroi husarskich zdobionych orlimi skrzydłami i lamparcimi skórami z XVII wieku), dzieła sztuki, książki, dokumenty i fotografie. W znajdującym się obok muzeum parku prezentowany jest ciężki sprzęt z okresu I i II wojny światowej, m.in.: działa, armaty, samoloty i pojazdy opancerzone.
Przy ul. Powsińskiej 13 w Forcie Czerniakowskim znajduje się oddział Muzeum, eksponujący polską technikę wojskową. Można tam obejrzeć m.in. czołgi, działa i samoloty. W tym oddziale mieści się również Muzeum Katyńskie.
W 2009 roku zostały zamknięte dla zwiedzających obydwa oddziały na ul. Powsińskiej, a do 2014 nową siedzibę muzeum ma znaleźć na Cytadeli Warszawskiej[4]. Konkurs na projekt architektoniczny wygrała firma WXCA[5].
Ekspozycja
W zbiorach Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie znajduje się ponad 250 tys. eksponatów, w tym m.in.:
- relikwiarz gotycki zdobyty w bitwie pod Grunwaldem w 1410 r. i złożony w katedrze w Gnieźnie przez króla Jagiełłę
- zbroje i hełmy: szyszak z X-XI wieku z blachy złoconej należący do woja Mieszka I lub Bolesława Chrobrego; zbroja rajtarska z przyłbicą hetmana litewskiego Krzysztofa Radziwiłła z końca XVI wieku; kompletna zbroja husarska z I połowy XVII wieku Stanisława Skórkowskiego, sekretarza króla Władysława IV; zbroja turniejowa z hełmem „żabi pysk” z ok. 1530 r. wykonana w Norymberdze; karacena z przełomu XVII dla wyższych dowódców wojsk narodowego autoramentu; hełm paradny z XVI wieku hetmana Jana Tarnowskiego, kolczuga paradna z XVII wieku króla Jana Kazimierza
- szable: króla Stefana Batorego, króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, hetmana Jana Zamoyskiego, ks. Józefa Poniatowskiego, gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, brygadiera Józefa Piłsudskiego, płk. Władysława Sikorskiego, gen. Mariana Langiewicza
- buzdygan zdobiony w typie tureckim z II połowy XVII wieku hetmana Stanisława Jabłonowskiego
- mundury: czapka i kurtka Józefa Piłsudskiego z lat 1920-1935, mundur gen. broni Józefa Hallera z lat 1918-1920, mundur gen. Władysława Sikorskiego używany w latach 1940-1943, płk. Jana Kozietulskiego, gen. dyw. Zygmunta Berlinga z 1944 r., gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, gen. Stanisława Sosabowskiego, gen. Kazimierza Sosnkowskiego, płk. Stanisława Rostworowskiego, płk. Wacława Sieroszewskiego
- siodła: hetmana Stefana Czarnieckiego, siodło koronacyjne króla Stanisława Leszczyńskiego, siodło Napoleona Bonaparte z okresu wyprawy do Egiptu w 1799 r., siodło gen. Jana Henryka Dąbrowskiego
- samoloty: TS-8 Bies, TS-11 Iskra, PZL-130 Orlik, PZL I-22 Iryda, An-26, MiG-23 (ul. Powsińska), Su-20 (ul. Powsińska), samolot Ił-2
- śmigłowce: m.in. Mi-24 – prawdopodobnie jedyny egzemplarz na wystawie muzealnej w Polsce gdzie wnętrze śmigłowca jest udostępniane dla zwiedzających
- czołgi: polski czołg rozpoznawczy Tankietka TKS, używany w 1939 r.; czołg T-34 z armatą 76 mm z 1942 r.; czołg IS-2; czołg Sherman wersja "Grizzly"; samochód pancerny Kubuś z powstania warszawskiego; pojazd gąsienicowy Sd.Kfz. 303a „Goliath” zdobyty przez powstańców w sierpniu 1944 przy ul. Sierakowskiej
- artyleria: pięć spiżowych luf działowych z przełomu XVI/XVII wieku (odlane w Nieświeżu dla Mikołaja Radziwiłła i wyłowione koło zamku Zabierz); armata ppanc. wz. 36 kal. 37 mm „Bofors”
- broń palna:
- Sztucer kozienicki – jednostrzałowy, skałkowy sztucer piechoty produkowany w latach 1790–1794 w Fabryce Broni w Kozienicach. Uznawany przez historyków wojskowości za pierwszy seryjnie produkowany karabin polskiej konstrukcji, przeznaczony dla Wojska Polskiego.
- pistolet maszynowy Mors wz. 39 skonstruowany przez Piotra Wilniewczyca i Jana Skrzypińskiego (jeden z trzech egzemplarzy na świecie);
- pistolet maszynowy „Błyskawica” produkowany w konspiracji przez Armię Krajową w latach 1943-1944;
- ciężki karabin maszynowy wz. 30 z wyrytym napisem świadczącym o tym, że zakupiono go ze zbiórki pieniędzy ludności Ziemi Wieluńskiej ofiarowanych na Fundusz Obrony Narodowej w 1937 r.;
- pistolet „VIS” z numerem fabrycznym 0003, seria prototypowa, produkowana w latach 1933-1934[6]
- karabin UR - polski karabin przeciwpancerny używany we wrześniu 1939 przez wojsko polskie do zwalczania pojazdów opancerzonych i czołgów.
Pozostałe informacje
- W muzeum można obejrzeć jedyny zachowany fragment rozebranego w 1917 pomnika Iwana Paskiewicza – metalową płytę z jego cokołu przedstawiającą szturm wojsk rosyjskich na Warszawę we wrześniu 1831.
- Na framudze drzwi wejściowych znajduje się zachowany wypalony napis Waffen SS – pamiątka z okresu okupacji, gdy w gmachu mieściły się magazyny SS.
Oddziały muzeum
- Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej, ul. Powsińska 13 (Fort IX Czerniaków)
- Muzeum Katyńskie, ul. Dymińska 13 (Cytadela Warszawska)
Zobacz też
- Muzea w Warszawie
- Archiwum Wojskowe
- Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej
- Muzeum im. Orła Białego
- Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
- Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni
- ↑ Według Wielkiej Encyklopedii PWN, Warszawa 2003, t. 18, s. 236, ISBN 8301133570 t. 1-30, ISBN 8301134437 t. 5, muzeum powstało w 1919 r. jako Muzeum Wojsk, a swoją siedzibę miało w Zamku Królewskim w Warszawie. W jego zbiorach znajdowały się obiekty z okresu I wojny światowej. W 1920 r. w skład utworzonego Muzeum Wojska weszło 3 tys. eksponatów z Muzeum Narodowego oraz militaria z Muzeum Wojsk. Placówka została udostępniona zwiedzającym 1922 r. W 1924 r. rozpoczęto przenoszenie eksponatów do obecnej siedziby.
- ↑ [1].
- ↑ Piotr Majewski: Wojna i kultura. Instytucje kultury polskiej w okupacyjnych realiach Generalnego Gubernatorstwa 1939–1945. Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2005, s. 206. ISBN 83-7436-003-8.
- ↑ Kto zaprojektuje muzeum w Cytadeli?. rp.pl, 09.12.2008. [dostęp 2012-12-13].
- ↑ Muzeum Wojska Polskiego w Cytadeli Warszawskiej. architektura.info, 2009-09-11. [dostęp 2011-02-23].
- ↑ Zbiory Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie [dostęp 2009-11-13].
Bibliografia
- Małgorzata Omilanowska, Jerzy S Majewski; Warszawa Przewodnik, Wiedza i Życie, Warszawa 2000, ISBN 8371848617.
- Wielka Encyklopedia PWN, Warszawa 2003, t. 18, s. 236, ISBN 8301133570 t. 1-30, ISBN 8301134437 t. 5