Wikipedia:Artykuły na Medal/archiwum/2021-10

2021-10-01

Salamandra olbrzymia chińska – gatunek płaza ogoniastego z rodziny skrytoskrzelnych, największy żyjący współcześnie płaz świata. Opisywany w chińskich legendach i księgach od czasów starożytnych, dla świata zachodniego zbadany i opisany po raz pierwszy w 1869 roku przez Armanda Davida. Pozycja taksonomiczna gatunku jest niepewna, potencjalnie stanowi zbiór kilku gatunków bliźniaczych. Płaz ten osiąga rozmiary do 1,8 metra długości i masę ponad 60 kilogramów. Cechuje się mocno zbudowanym, spłaszczonym ciałem i długim ogonem, a także prymitywną budową szkieletu. Jest to gatunek krytycznie zagrożony – populacja znacząco maleje począwszy od lat 50. XX wieku. Zagraża mu głównie gospodarka rabunkowa, a także utrata i modyfikacja środowiska oraz zmiany klimatu. Do najważniejszych działań ochronnych należą reintrodukcja oraz ochrona in situ polegająca głównie na tworzeniu rezerwatów przyrody. Czytaj więcej…

2021-10-02

Iron Man 3 – amerykańsko-chiński fantastycznonaukowy film akcji z 2013 roku na podstawie serii komiksów o superbohaterze o tym samym pseudonimie wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiadał Shane Black, który wraz z Drew Pearcem napisał scenariusz. W tytułowej roli powrócił Robert Downey Jr.. Tony Stark walczy ze stresem i atakami paniki po wydarzeniach z Avengers. Przychodzi mu się zmierzyć z organizacją terrorystyczną kierowaną przez tajemniczego Mandaryna. Iron Man 3 wchodzi w skład II Fazy Marvel Cinematic Universe. Jest to siódmy film należący do tej franczyzy i stanowi część jej pierwszego rozdziału zatytułowanego The Infinity Saga. Światowa premiera filmu miała miejsce 14 kwietnia 2013 roku w Paryżu. Iron Man 3 mając budżet wynoszący 200 milionów dolarów i debiutując w 42 krajach zarobił w weekend otwarcia ponad 198 milionów dolarów. Jego łączny przychód z biletów na świecie osiągnął ponad 1,2 miliarda dolarów. Film otrzymał pozytywne oceny od krytyków. Czytaj więcej…

2021-10-03

Smółka pospolita – gatunek rośliny z rodziny goździkowatych. Występuje na znacznej części Europy oraz w zachodniej Azji. Dziczeje z upraw w Ameryce Północnej. W Polsce smółka jest rozpowszechniona, zwłaszcza na niżu. Jako roślina światłolubna jest mało konkurencyjna, rośnie w miejscach otwartych – na murawach, w okrajkach i świetlistych lasach, zwykle na siedliskach ubogich i kwaśnych, często na piaskach, żwirach i skałach. Jest długowieczną byliną, chętnie zgryzaną przez zwierzęta, ale bez znaczenia pastewnego. Uprawiana jest jako roślina ozdobna, zwłaszcza w odmianach pełnokwiatowych. Jest też rośliną miododajną, ale nektar dostępny jest dla pszczoły miodnej tylko wtedy, gdy rurka kielicha wypełniona jest nim na odpowiednio dużą wysokość. Obnóże zebrane ze smółki ma kolor szarokremowy. Czytaj więcej…

2021-10-04

Solaris Urbino 18 hybrid – niskopodłogowy przegubowy autobus miejski z napędem hybrydowym produkowany od 2006 roku przez polskie przedsiębiorstwo Solaris Bus & Coach S.A. w Bolechowie-Osiedlu. Autobus konstrukcyjnie należy do rodziny autobusów miejskich Solaris Urbino i jest oparty na III oraz IV generacji modelu napędzanego silnikiem wysokoprężnym Solaris Urbino 18. Autobus był pierwszym w Europie seryjnie produkowanym autobusem miejskim z napędem hybrydowym. W latach 2006–2017 produkowano autobusy w oparciu o III generację autobusów miejskich z rodziny Urbino. Jako pierwszy do produkcji trafił model z równoległym napędem spalinowo–elektrycznym produkcji Allison Transmission I generacji, od 2008 roku zastąpiony II generacją tego systemu hybrydowego. Od 2010 roku równolegle w ofercie producenta znajdował się model z równoległym napędem Voith DIWAhybrid lub w wersji z szeregowym napędem Vossloh Kiepe. Od 2018 roku dotychczasowe modele zastąpiono modelem opartym na IV generacji Urbino z szeregowym napędem hybrydowym BAE Systems ujednoliconym z 12-metrowym modelem hybrydowym w ofercie producenta. Czytaj więcej…

2021-10-05

Janów-Nikiszowiec – jednostka pomocnicza Katowic, położona we wschodniej części miasta, w zespole dzielnic wschodnich, nad Boliną. Obejmuje ona znaczną część obszaru dawnej gminy Janów. Tereny Janowa od jego założenia w XVIII wieku do rewolucji przemysłowej były związane z rodem Mieroszewskich, a później Wincklerów. W pierwszej połowie XIX wieku na terenie obecnej jednostki rozpoczął się rozwój przemysłowy, a wraz z nim powstawały nowe kolonie przyzakładowe. W latach 1908–1919 wybudowano dla robotników kopalni nowe osiedle – Nikiszowiec. 9 maja 1924 roku Nikiszowiec włączono do gminy Janów. W 1951 roku gminę włączono do Szopienic, a 31 grudnia 1959 roku do Katowic. Jednostka ta ma zróżnicowaną strukturę funkcjonalno-przestrzenną, z dominacją funkcji mieszkaniowej i przemysłowej, ale także z rozwiniętą bazą usługową i turystyczną. Północną i południową granicą dzielnicy stanowią dwie ważne drogi – droga krajowa nr 79 oraz autostrada A4. Janów-Nikiszowiec ma powierzchnię 8,65 km² (5,25% powierzchni Katowic) i liczył w 2007 roku 11 496 mieszkańców (3,6% ludności miasta). Czytaj więcej…

2021-10-06

Captain America: Pierwsze starcie – amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2011 roku na podstawie serii komiksów o superbohaterze o pseudonimie Kapitan Ameryka wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiadał Joe Johnston na podstawie scenariusza Christophera Markusa oraz Stephena McFeelya. Tytułową rolę zagrał Chris Evans. Film koncentruje się na wydarzeniach w czasie II wojny światowej, opowiadając historię Steve’a Rogersa, chorowitego chłopaka z nowojorskiego Brooklynu, który bierze udział w programie superżołnierza i staje się superbohaterem o pseudonimie „Kapitan Ameryka”. Musi się zmierzyć z Czerwoną Czaszką – prawą ręką Adolfa Hitlera i liderem organizacji Hydra, którego celem jest wykorzystanie tajemniczego artefaktu o nazwie Tesseract do zdobycia energetycznej dominacji na świecie. Pierwsze starcie wchodzi w skład I Fazy Marvel Cinematic Universe. Jest to piąty film należący do tej franczyzy i stanowi część jej pierwszego rozdziału zatytułowanego The Infinity Saga. Światowa premiera filmu miała miejsce 19 lipca 2011 roku w Los Angeles. Pierwsze starcie zarobiło ponad 270 milionów dolarów, przy budżecie wynoszącym 140 milionów. Czytaj więcej…

2021-10-07

Lista posiadaczek WWE Divas Championship – lista wrestlerek, które zdobyły tytuł mistrzowski WWE Divas Championship – stworzony i promowany przez amerykańską federacji wrestlingu World Wrestling Entertainment w latach 2008–2016. Podobnie jak w przypadku większości tytułów mistrzowskich w wrestlingu, zdobywczyni WWE Divas Championship była wyłaniana na podstawie ustalonego wcześniej scenariusza. Powstanie WWE Divas Championship ogłosiła w 2008 roku generalna menadżerka SmackDown Vickie Guerrero w odpowiedzi na WWE Women’s Championship, funkcjonujące w konkurencyjnym brandzie – Raw. Tytuł mistrzowski posiadało 17 zawodniczek. Eve Torres oraz AJ Lee sięgały po niego trzykrotnie. Największa łączna liczba dni wszystkich panowań należała do AJ Lee (406 dni), najdłuższym pojedynczym posiadaniem legitymowała się Nikki Bella (301 dni), natomiast najkrótszym Jillian Hall (5 minut). WWE Divas Championship zostało usunięte z listy istniejących tytułów WWE na WrestleManii 32 w 2016 roku po tym, jak WWE Hall of Famerka Lita przedstawiła nowy tytuł – WWE Women’s Championship. Czytaj więcej…

2021-10-08

Salamandra olbrzymia chińska – gatunek płaza ogoniastego z rodziny skrytoskrzelnych, największy żyjący współcześnie płaz świata. Opisywany w chińskich legendach i księgach od czasów starożytnych, dla świata zachodniego zbadany i opisany po raz pierwszy w 1869 roku przez Armanda Davida. Pozycja taksonomiczna gatunku jest niepewna, potencjalnie stanowi zbiór kilku gatunków bliźniaczych. Płaz ten osiąga rozmiary do 1,8 metra długości i masę ponad 60 kilogramów. Cechuje się mocno zbudowanym, spłaszczonym ciałem i długim ogonem, a także prymitywną budową szkieletu. Jest to gatunek krytycznie zagrożony – populacja znacząco maleje począwszy od lat 50. XX wieku. Zagraża mu głównie gospodarka rabunkowa, a także utrata i modyfikacja środowiska oraz zmiany klimatu. Do najważniejszych działań ochronnych należą reintrodukcja oraz ochrona in situ polegająca głównie na tworzeniu rezerwatów przyrody. Czytaj więcej…

2021-10-09

Douglas SBD Dauntless – amerykański dwumiejscowy bombowiec nurkujący i samolot rozpoznawczy, jednosilnikowy dolnopłat o konstrukcji metalowej z czasów II wojny światowej, przeznaczony do prowadzenia operacji bombowych oraz rozpoznawczych z pokładów okrętów oraz lotnisk na lądzie. Jeden z najbardziej zasłużonych samolotów pokładowych wojny na Pacyfiku. Załogom latającym na Dauntlessach zaliczono zestrzelenie wielu samolotów myśliwskich oraz bombowców przeciwnika. Bombowiec ten sprawdził się także w roli samolotu zwalczania okrętów podwodnych, a pod koniec wojny także jako platforma przenoszenia niekierowanych pocisków rakietowych. W trakcie wojny był zastępowany stopniowo w eskadrach operujących z pokładów lotniskowców przez bombowiec Curtiss SB2C Helldiver. Dauntlessy uznawane są za jeden z najlepszych samolotów II wojny światowej – dzięki wytrzymałej i niezawodnej konstrukcji oraz łatwości w pilotowaniu miał najniższy stosunek wielkości strat do ilości lotów bojowych spośród wszystkich amerykańskich samolotów pokładowych. Samolot wyprodukowano w sześciu podstawowych odmianach, z kilkoma dodatkowymi wariantami dla niektórych z nich. Całkowita produkcja tych samolotów sięgnęła łącznie 5936 maszyn wszystkich odmian. Czytaj więcej…

2021-10-10

Urok – obraz hiszpańskiego malarza Francisco Goi znajdujący się w kolekcji Muzeum Lázaro Galdiano w Madrycie. Scena przedstawia grupę pięciu starych czarownic odprawiających czary nocną porą, przy bladym świetle księżyca. Wschodzący księżyc oznacza początek nocy. Ostatnie światło dnia pada na horyzont, gdzie widoczny jest zarys wioski. Wygląd wiedźm jest przerażający. Cztery czarownice są ubrane na czarno niczym kapłanki diabła, jedna nosi żółtawy strój typowy dla stręczycielek, a postać w bieli jest osaczoną przez nie ofiarą. Kompozycja tego obrazu ma kształt heksagramu, którego centrum przypada na grupę głównych postaci, a szczyt w miejscu głowy latającego mężczyzny. Ta kompozycja, przypomina pieczęć Salomona, magiczny znak używany w czarach, zarówno po to, by przywołać diabła, jak i rzucać urok na wroga. Obraz został namalowany najprawdopodobniej w latach 1797–1798. Należy do cyklu sześciu obrazów gabinetowych, których tematem są czary. Czytaj więcej…

2021-10-11

Solaris Urbino 18 hybrid – niskopodłogowy przegubowy autobus miejski z napędem hybrydowym produkowany od 2006 roku przez polskie przedsiębiorstwo Solaris Bus & Coach S.A. w Bolechowie-Osiedlu. Autobus konstrukcyjnie należy do rodziny autobusów miejskich Solaris Urbino i jest oparty na III oraz IV generacji modelu napędzanego silnikiem wysokoprężnym Solaris Urbino 18. Autobus był pierwszym w Europie seryjnie produkowanym autobusem miejskim z napędem hybrydowym. W latach 2006–2017 produkowano autobusy w oparciu o III generację autobusów miejskich z rodziny Urbino. Jako pierwszy do produkcji trafił model z równoległym napędem spalinowo-elektrycznym produkcji Allison Transmission I generacji, od 2008 roku zastąpiony II generacją tego systemu hybrydowego. Od 2010 roku równolegle w ofercie producenta znajdował się model z równoległym napędem Voith DIWAhybrid lub w wersji z szeregowym napędem Vossloh Kiepe. Od 2018 roku dotychczasowe modele zastąpiono modelem opartym na IV generacji Urbino z szeregowym napędem hybrydowym BAE Systems ujednoliconym z 12-metrowym modelem hybrydowym w ofercie producenta. Czytaj więcej…

2021-10-12

Janów-Nikiszowiec – jednostka pomocnicza Katowic, położona we wschodniej części miasta, w zespole dzielnic wschodnich, nad Boliną. Obejmuje ona znaczną część obszaru dawnej gminy Janów. Tereny Janowa od jego założenia w XVIII wieku do rewolucji przemysłowej były związane z rodem Mieroszewskich, a później Wincklerów. W pierwszej połowie XIX wieku na terenie obecnej jednostki rozpoczął się rozwój przemysłowy, a wraz z nim powstawały nowe kolonie przyzakładowe. W latach 1908–1919 wybudowano dla robotników kopalni nowe osiedle – Nikiszowiec. 9 maja 1924 roku Nikiszowiec włączono do gminy Janów. W 1951 roku gminę włączono do Szopienic, a 31 grudnia 1959 roku do Katowic. Jednostka ta ma zróżnicowaną strukturę funkcjonalno-przestrzenną, z dominacją funkcji mieszkaniowej i przemysłowej, ale także z rozwiniętą bazą usługową i turystyczną. Północną i południową granicą dzielnicy stanowią dwie ważne drogi – droga krajowa nr 79 oraz autostrada A4. Janów-Nikiszowiec ma powierzchnię 8,65 km² (5,25% powierzchni Katowic) i liczył w 2007 roku 11 496 mieszkańców (3,6% ludności miasta). Czytaj więcej…

2021-10-13

Captain America: Pierwsze starcie – amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2011 roku na podstawie serii komiksów o superbohaterze o pseudonimie Kapitan Ameryka wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiadał Joe Johnston na podstawie scenariusza Christophera Markusa oraz Stephena McFeelya. Tytułową rolę zagrał Chris Evans. Film koncentruje się na wydarzeniach w czasie II wojny światowej, opowiadając historię Steve’a Rogersa, chorowitego chłopaka z nowojorskiego Brooklynu, który bierze udział w programie superżołnierza i staje się superbohaterem o pseudonimie „Kapitan Ameryka”. Musi się zmierzyć z Czerwoną Czaszką – prawą ręką Adolfa Hitlera i liderem organizacji Hydra, którego celem jest wykorzystanie tajemniczego artefaktu o nazwie Tesseract do zdobycia energetycznej dominacji na świecie. Pierwsze starcie wchodzi w skład I Fazy Marvel Cinematic Universe. Jest to piąty film należący do tej franczyzy i stanowi część jej pierwszego rozdziału zatytułowanego The Infinity Saga. Światowa premiera filmu miała miejsce 19 lipca 2011 roku w Los Angeles. Pierwsze starcie zarobiło ponad 270 milionów dolarów, przy budżecie wynoszącym 140 milionów. Czytaj więcej…

2021-10-14

Lista posiadaczek WWE Divas Championship – lista wrestlerek, które zdobyły tytuł mistrzowski WWE Divas Championship – stworzony i promowany przez amerykańską federację wrestlingu World Wrestling Entertainment w latach 2008–2016. Podobnie jak w przypadku większości tytułów mistrzowskich w wrestlingu, zdobywczyni WWE Divas Championship była wyłaniana na podstawie ustalonego wcześniej scenariusza. Powstanie WWE Divas Championship ogłosiła w 2008 roku generalna menadżerka SmackDown Vickie Guerrero w odpowiedzi na WWE Women’s Championship, funkcjonujące w konkurencyjnym brandzie – Raw. Tytuł mistrzowski posiadało 17 zawodniczek. Eve Torres oraz AJ Lee sięgały po niego trzykrotnie. Największa łączna liczba dni wszystkich panowań należała do AJ Lee (406 dni), najdłuższym pojedynczym posiadaniem legitymowała się Nikki Bella (301 dni), natomiast najkrótszym Jillian Hall (5 minut). WWE Divas Championship zostało usunięte z listy istniejących tytułów WWE na WrestleManii 32 w 2016 roku po tym, jak WWE Hall of Famerka Lita przedstawiła nowy tytuł – WWE Women’s Championship. Czytaj więcej…

2021-10-15

Bouvet – francuski pancernik z końca XIX wieku. Był jedną z pięciu podobnych do siebie jednostek zamówionych w ramach programu rozbudowy floty francuskiej z 1890 roku. Okręt wypierał 12 205 ton, a jego główną artylerię stanowiły dwa działa kalibru 305 mm i dwa kalibru 274 mm, uzupełniane przez osiem dział kal. 138 mm i osiem kal. 100 mm. Zwodowany w kwietniu 1896 roku w stoczni Arsenal de Lorient w Lorient, został przyjęty do służby w Marine nationale w lipcu 1898 roku. Nazwę otrzymał na cześć wadm. Françoisa Josepha Bouveta. Służył na Morzu Śródziemnym oraz Oceanie Atlantyckim, biorąc udział w I wojnie światowej. „Bouvet” zatonął 18 marca 1915 roku podczas operacji opanowania Dardaneli po wejściu na minę, a na jego pokładzie zginęło ponad 600 osób. Wrak pancernika spoczywa na głębokości około 70 metrów. Czytaj więcej…

2021-10-16

Douglas SBD Dauntless – amerykański dwumiejscowy bombowiec nurkujący i samolot rozpoznawczy, jednosilnikowy dolnopłat o konstrukcji metalowej z czasów II wojny światowej, przeznaczony do prowadzenia operacji bombowych oraz rozpoznawczych z pokładów okrętów oraz lotnisk na lądzie. Jeden z najbardziej zasłużonych samolotów pokładowych wojny na Pacyfiku. Załogom latającym na Dauntlessach zaliczono zestrzelenie wielu samolotów myśliwskich oraz bombowców przeciwnika. Bombowiec ten sprawdził się także w roli samolotu zwalczania okrętów podwodnych, a pod koniec wojny także jako platforma przenoszenia niekierowanych pocisków rakietowych. W trakcie wojny był zastępowany stopniowo w eskadrach operujących z pokładów lotniskowców przez bombowiec Curtiss SB2C Helldiver. Dauntlessy uznawane są za jeden z najlepszych samolotów II wojny światowej – dzięki wytrzymałej i niezawodnej konstrukcji oraz łatwości w pilotowaniu miał najniższy stosunek wielkości strat do ilości lotów bojowych spośród wszystkich amerykańskich samolotów pokładowych. Samolot wyprodukowano w sześciu podstawowych odmianach, z kilkoma dodatkowymi wariantami dla niektórych z nich. Całkowita produkcja tych samolotów sięgnęła łącznie 5936 maszyn wszystkich odmian. Czytaj więcej…

2021-10-17

Urok – obraz hiszpańskiego malarza Francisco Goi znajdujący się w kolekcji Muzeum Lázaro Galdiano w Madrycie. Scena przedstawia grupę pięciu starych czarownic odprawiających czary nocną porą, przy bladym świetle księżyca. Wschodzący księżyc oznacza początek nocy. Ostatnie światło dnia pada na horyzont, gdzie widoczny jest zarys wioski. Wygląd wiedźm jest przerażający. Cztery czarownice są ubrane na czarno niczym kapłanki diabła, jedna nosi żółtawy strój typowy dla stręczycielek, a postać w bieli jest osaczoną przez nie ofiarą. Kompozycja tego obrazu ma kształt heksagramu, którego centrum przypada na grupę głównych postaci, a szczyt w miejscu głowy latającego mężczyzny. Ta kompozycja, przypomina pieczęć Salomona, magiczny znak używany w czarach, zarówno po to, by przywołać diabła, jak i rzucać urok na wroga. Obraz został namalowany najprawdopodobniej w latach 1797–1798. Należy do cyklu sześciu obrazów gabinetowych, których tematem są czary. Czytaj więcej…

2021-10-18

Solaris Urbino 18 hybrid – niskopodłogowy przegubowy autobus miejski z napędem hybrydowym produkowany od 2006 roku przez polskie przedsiębiorstwo Solaris Bus & Coach S.A. w Bolechowie-Osiedlu. Autobus konstrukcyjnie należy do rodziny autobusów miejskich Solaris Urbino i jest oparty na III oraz IV generacji modelu napędzanego silnikiem wysokoprężnym Solaris Urbino 18. Autobus był pierwszym w Europie seryjnie produkowanym autobusem miejskim z napędem hybrydowym. W latach 2006–2017 produkowano autobusy w oparciu o III generację autobusów miejskich z rodziny Urbino. Jako pierwszy do produkcji trafił model z równoległym napędem spalinowo-elektrycznym produkcji Allison Transmission I generacji, od 2008 roku zastąpiony II generacją tego systemu hybrydowego. Od 2010 roku równolegle w ofercie producenta znajdował się model z równoległym napędem Voith DIWAhybrid lub w wersji z szeregowym napędem Vossloh Kiepe. Od 2018 roku dotychczasowe modele zastąpiono modelem opartym na IV generacji Urbino z szeregowym napędem hybrydowym BAE Systems ujednoliconym z 12-metrowym modelem hybrydowym w ofercie producenta. Czytaj więcej…

2021-10-19

Wojciech Jerzy Has (ur. 1 kwietnia 1925 w Krakowie, zm. 3 października 2000 w Łodzi) – polski reżyser filmowy, scenarzysta oraz producent. Wykładowca Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi, w latach 1990–1996 rektor tej uczelni. Komandor Orderu Odrodzenia Polski. Karierę reżyserską Has zaczynał jako realizator socrealistycznych filmów dokumentalnych. W 1957 roku wyreżyserował swój pierwszy pełnometrażowy film fabularny, Pętlę. Uznawany za jednego z najważniejszych twórców epoki polskiej szkoły filmowej, sławę zdobył jednak przede wszystkim jako realizator późniejszych onirycznych interpretacji uznanych dzieł literackich, wśród nich Rękopisu znalezionego w Saragossie - według Jana Potockiego, Lalki - według Bolesława Prusa oraz Sanatorium pod Klepsydrą - według Brunona Schulza. W swojej twórczości stale poruszał motywy izolacji, przemijania, przeznaczenia człowieka. Laureat wielu prestiżowych wyróżnień, między innymi nagród FIPRESCI na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Locarno oraz na MFF w Bejrucie, a także Nagrody Jury na Festiwalu Filmowym w Cannes. Czytaj więcej…

2021-10-20

Captain America: Pierwsze starcie – amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2011 roku na podstawie serii komiksów o superbohaterze o pseudonimie Kapitan Ameryka wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiadał Joe Johnston na podstawie scenariusza Christophera Markusa oraz Stephena McFeelya. Tytułową rolę zagrał Chris Evans. Film koncentruje się na wydarzeniach w czasie II wojny światowej, opowiadając historię Steve’a Rogersa, chorowitego chłopaka z nowojorskiego Brooklynu, który bierze udział w programie superżołnierza i staje się superbohaterem o pseudonimie „Kapitan Ameryka”. Musi się zmierzyć z Czerwoną Czaszką – prawą ręką Adolfa Hitlera i liderem organizacji Hydra, którego celem jest wykorzystanie tajemniczego artefaktu o nazwie Tesseract do zdobycia energetycznej dominacji na świecie. Pierwsze starcie wchodzi w skład I Fazy Marvel Cinematic Universe. Jest to piąty film należący do tej franczyzy i stanowi część jej pierwszego rozdziału zatytułowanego The Infinity Saga. Światowa premiera filmu miała miejsce 19 lipca 2011 roku w Los Angeles. Pierwsze starcie zarobiło ponad 270 milionów dolarów, przy budżecie wynoszącym 140 milionów. Czytaj więcej…

2021-10-21

Zwyciężczynie konkursów Letniego Grand Prix w skokach narciarskich – zestawienie zawodniczek, które przynajmniej raz odniosły zwycięstwo w konkursach indywidualnych bądź drużynowych Letniego Grand Prix kobiet w skokach narciarskich. Zawody Letniego Grand Prix w skokach narciarskich kobiet organizowane jest każdego lata przez Międzynarodową Federację Narciarską, w miesiącach pomiędzy lipcem a październikiem. Rywalizacja odbywa się na specjalnie przygotowanych do warunków letnich skoczniach pokrytych igelitem. Pierwszą edycję Letniego Grand Prix kobiet przeprowadzono w 2012 roku. Wszystkie oficjalne edycje Letniego Grand Prix kobiet w latach 2012–2019 zakończyły się zwycięstwem Sary Takanashi w klasyfikacji generalnej, w edycji z 2021 roku triumf odniosła Urša Bogataj. Takanashi jest również liderką klasyfikacji, jeśli chodzi o zwycięstwa w poszczególnych konkursach – zwyciężyła w 26 z 41 rozegranych konkursów indywidualnych. Do 2021 roku nie zorganizowano konkursu drużynowego kobiet. Czytaj więcej…

2021-10-22

Bouvet – francuski pancernik z końca XIX wieku. Był jedną z pięciu podobnych do siebie jednostek zamówionych w ramach programu rozbudowy floty francuskiej z 1890 roku. Okręt wypierał 12 205 ton, a jego główną artylerię stanowiły dwa działa kalibru 305 mm i dwa kalibru 274 mm, uzupełniane przez osiem dział kal. 138 mm i osiem kal. 100 mm. Zwodowany w kwietniu 1896 roku w stoczni Arsenal de Lorient w Lorient, został przyjęty do służby w Marine nationale w lipcu 1898 roku. Nazwę otrzymał na cześć wadm. Françoisa Josepha Bouveta. Służył na Morzu Śródziemnym oraz Oceanie Atlantyckim, biorąc udział w I wojnie światowej. „Bouvet” zatonął 18 marca 1915 roku podczas operacji opanowania Dardaneli po wejściu na minę, a na jego pokładzie zginęło ponad 600 osób. Wrak pancernika spoczywa na głębokości około 70 metrów. Czytaj więcej…

2021-10-23

Douglas SBD Dauntless – amerykański dwumiejscowy bombowiec nurkujący i samolot rozpoznawczy, jednosilnikowy dolnopłat o konstrukcji metalowej z czasów II wojny światowej, przeznaczony do prowadzenia operacji bombowych oraz rozpoznawczych z pokładów okrętów oraz lotnisk na lądzie. Jeden z najbardziej zasłużonych samolotów pokładowych wojny na Pacyfiku. Załogom latającym na Dauntlessach zaliczono zestrzelenie wielu samolotów myśliwskich oraz bombowców przeciwnika. Bombowiec ten sprawdził się także w roli samolotu zwalczania okrętów podwodnych, a pod koniec wojny także jako platforma przenoszenia niekierowanych pocisków rakietowych. W trakcie wojny był zastępowany stopniowo w eskadrach operujących z pokładów lotniskowców przez bombowiec Curtiss SB2C Helldiver. Dauntlessy uznawane są za jeden z najlepszych samolotów II wojny światowej – dzięki wytrzymałej i niezawodnej konstrukcji oraz łatwości w pilotowaniu miał najniższy stosunek wielkości strat do ilości lotów bojowych spośród wszystkich amerykańskich samolotów pokładowych. Samolot wyprodukowano w sześciu podstawowych odmianach, z kilkoma dodatkowymi wariantami dla niektórych z nich. Całkowita produkcja tych samolotów sięgnęła łącznie 5936 maszyn wszystkich odmian. Czytaj więcej…

2021-10-24

Urok – obraz hiszpańskiego malarza Francisco Goi znajdujący się w kolekcji Muzeum Lázaro Galdiano w Madrycie. Scena przedstawia grupę pięciu starych czarownic odprawiających czary nocną porą, przy bladym świetle księżyca. Wschodzący księżyc oznacza początek nocy. Ostatnie światło dnia pada na horyzont, gdzie widoczny jest zarys wioski. Wygląd wiedźm jest przerażający. Cztery czarownice są ubrane na czarno niczym kapłanki diabła, jedna nosi żółtawy strój typowy dla stręczycielek, a postać w bieli jest osaczoną przez nie ofiarą. Kompozycja tego obrazu ma kształt heksagramu, którego centrum przypada na grupę głównych postaci, a szczyt w miejscu głowy latającego mężczyzny. Ta kompozycja, przypomina pieczęć Salomona, magiczny znak używany w czarach, zarówno po to, by przywołać diabła, jak i rzucać urok na wroga. Obraz został namalowany najprawdopodobniej w latach 1797–1798. Należy do cyklu sześciu obrazów gabinetowych, których tematem są czary. Czytaj więcej…

2021-10-25

Unplugged – album koncertowy amerykańskiego zespołu muzycznego Alice in Chains, opublikowany 30 lipca 1996 roku nakładem wytwórni Columbia. Jest on zapisem występu z serii MTV Unplugged, który odbył się 10 kwietnia 1996 roku w nowojorskim Majestic Theatre w Brooklyn Academy of Music. Produkcją muzyczną zajął się Toby Wright, telewizyjną Alex Coletti, a całość wyreżyserował Joe Perota. Muzycy zaprezentowali specjalny zestaw trzynastu utworów, zaaranżowanych w akustycznych wersjach. Wydawnictwo promował singel z utworem „Over Now”. Album otrzymał w większości przychylne oceny krytyków muzycznych. Recenzenci zwracali uwagę na techniczne umiejętności zespołu oraz panujący przygnębiający klimat, mimo akustycznej oprawy. Po latach występ Alice in Chains zyskał miano kultowego i przeszedł do historii jako jeden z bardziej pamiętnych oraz ważniejszych w całej serii MTV Unplugged. Czytaj więcej…

2021-10-26

Wojciech Jerzy Has (ur. 1 kwietnia 1925 w Krakowie, zm. 3 października 2000 w Łodzi) – polski reżyser filmowy, scenarzysta oraz producent. Wykładowca Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi, w latach 1990–1996 rektor tej uczelni. Komandor Orderu Odrodzenia Polski. Karierę reżyserską Has zaczynał jako realizator socrealistycznych filmów dokumentalnych. W 1957 roku wyreżyserował swój pierwszy pełnometrażowy film fabularny, Pętlę. Uznawany za jednego z najważniejszych twórców epoki polskiej szkoły filmowej, sławę zdobył jednak przede wszystkim jako realizator późniejszych onirycznych interpretacji uznanych dzieł literackich, wśród nich Rękopisu znalezionego w Saragossie - według Jana Potockiego, Lalki - według Bolesława Prusa oraz Sanatorium pod Klepsydrą - według Brunona Schulza. W swojej twórczości stale poruszał motywy izolacji, przemijania, przeznaczenia człowieka. Laureat wielu prestiżowych wyróżnień, między innymi nagród FIPRESCI na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Locarno oraz na MFF w Bejrucie, a także Nagrody Jury na Festiwalu Filmowym w Cannes. Czytaj więcej…

2021-10-27

Captain America: Pierwsze starcie – amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2011 roku na podstawie serii komiksów o superbohaterze o pseudonimie Kapitan Ameryka wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiadał Joe Johnston na podstawie scenariusza Christophera Markusa oraz Stephena McFeelya. Tytułową rolę zagrał Chris Evans. Film koncentruje się na wydarzeniach w czasie II wojny światowej, opowiadając historię Steve’a Rogersa, chorowitego chłopaka z nowojorskiego Brooklynu, który bierze udział w programie superżołnierza i staje się superbohaterem o pseudonimie „Kapitan Ameryka”. Musi się zmierzyć z Czerwoną Czaszką – prawą ręką Adolfa Hitlera i liderem organizacji Hydra, którego celem jest wykorzystanie tajemniczego artefaktu o nazwie Tesseract do zdobycia energetycznej dominacji na świecie. Pierwsze starcie wchodzi w skład I Fazy Marvel Cinematic Universe. Jest to piąty film należący do tej franczyzy i stanowi część jej pierwszego rozdziału zatytułowanego The Infinity Saga. Światowa premiera filmu miała miejsce 19 lipca 2011 roku w Los Angeles. Pierwsze starcie zarobiło ponad 270 milionów dolarów, przy budżecie wynoszącym 140 milionów. Czytaj więcej…

2021-10-28

Zwyciężczynie konkursów Letniego Grand Prix w skokach narciarskich – zestawienie zawodniczek, które przynajmniej raz odniosły zwycięstwo w konkursach indywidualnych bądź drużynowych Letniego Grand Prix kobiet w skokach narciarskich. Zawody Letniego Grand Prix w skokach narciarskich kobiet organizowane jest każdego lata przez Międzynarodową Federację Narciarską, w miesiącach pomiędzy lipcem a październikiem. Rywalizacja odbywa się na specjalnie przygotowanych do warunków letnich skoczniach pokrytych igelitem. Pierwszą edycję Letniego Grand Prix kobiet przeprowadzono w 2012 roku. Wszystkie oficjalne edycje Letniego Grand Prix kobiet w latach 2012–2019 zakończyły się zwycięstwem Sary Takanashi w klasyfikacji generalnej, w edycji z 2021 roku triumf odniosła Urša Bogataj. Takanashi jest również liderką klasyfikacji, jeśli chodzi o zwycięstwa w poszczególnych konkursach – zwyciężyła w 26 z 41 rozegranych konkursów indywidualnych. Do 2021 roku nie zorganizowano konkursu drużynowego kobiet. Czytaj więcej…

2021-10-29

Bouvet – francuski pancernik z końca XIX wieku. Był jedną z pięciu podobnych do siebie jednostek zamówionych w ramach programu rozbudowy floty francuskiej z 1890 roku. Okręt wypierał 12 205 ton, a jego główną artylerię stanowiły dwa działa kalibru 305 mm i dwa kalibru 274 mm, uzupełniane przez osiem dział kal. 138 mm i osiem kal. 100 mm. Zwodowany w kwietniu 1896 roku w stoczni Arsenal de Lorient w Lorient, został przyjęty do służby w Marine nationale w lipcu 1898 roku. Nazwę otrzymał na cześć wadm. Françoisa Josepha Bouveta. Służył na Morzu Śródziemnym oraz Oceanie Atlantyckim, biorąc udział w I wojnie światowej. „Bouvet” zatonął 18 marca 1915 roku podczas operacji opanowania Dardaneli po wejściu na minę, a na jego pokładzie zginęło ponad 600 osób. Wrak pancernika spoczywa na głębokości około 70 metrów. Czytaj więcej…

2021-10-30

Douglas SBD Dauntless – amerykański dwumiejscowy bombowiec nurkujący i samolot rozpoznawczy, jednosilnikowy dolnopłat o konstrukcji metalowej z czasów II wojny światowej, przeznaczony do prowadzenia operacji bombowych oraz rozpoznawczych z pokładów okrętów oraz lotnisk na lądzie. Jeden z najbardziej zasłużonych samolotów pokładowych wojny na Pacyfiku. Załogom latającym na Dauntlessach zaliczono zestrzelenie wielu samolotów myśliwskich oraz bombowców przeciwnika. Bombowiec ten sprawdził się także w roli samolotu zwalczania okrętów podwodnych, a pod koniec wojny także jako platforma przenoszenia niekierowanych pocisków rakietowych. W trakcie wojny był zastępowany stopniowo w eskadrach operujących z pokładów lotniskowców przez bombowiec Curtiss SB2C Helldiver. Dauntlessy uznawane są za jeden z najlepszych samolotów II wojny światowej – dzięki wytrzymałej i niezawodnej konstrukcji oraz łatwości w pilotowaniu miał najniższy stosunek wielkości strat do ilości lotów bojowych spośród wszystkich amerykańskich samolotów pokładowych. Samolot wyprodukowano w sześciu podstawowych odmianach, z kilkoma dodatkowymi wariantami dla niektórych z nich. Całkowita produkcja tych samolotów sięgnęła łącznie 5936 maszyn wszystkich odmian. Czytaj więcej…

2021-10-31

Urok – obraz hiszpańskiego malarza Francisco Goi znajdujący się w kolekcji Muzeum Lázaro Galdiano w Madrycie. Scena przedstawia grupę pięciu starych czarownic odprawiających czary nocną porą, przy bladym świetle księżyca. Wschodzący księżyc oznacza początek nocy. Ostatnie światło dnia pada na horyzont, gdzie widoczny jest zarys wioski. Wygląd wiedźm jest przerażający. Cztery czarownice są ubrane na czarno niczym kapłanki diabła, jedna nosi żółtawy strój typowy dla stręczycielek, a postać w bieli jest osaczoną przez nie ofiarą. Kompozycja tego obrazu ma kształt heksagramu, którego centrum przypada na grupę głównych postaci, a szczyt w miejscu głowy latającego mężczyzny. Ta kompozycja, przypomina pieczęć Salomona, magiczny znak używany w czarach, zarówno po to, by przywołać diabła, jak i rzucać urok na wroga. Obraz został namalowany najprawdopodobniej w latach 1797–1798. Należy do cyklu sześciu obrazów gabinetowych, których tematem są czary. Czytaj więcej…