Obwód Skierniewice Armii Krajowej

Obwód Skierniewice AK – jednostka terytorialna Służby Zwycięstwu Polski, Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej. Operowała na terenie powiatu Skierniewice. Kryptonim "Sroka".

Obwód wchodził początkowo w skład Inspektoratu Rejonowego Skierniewice ZWZ i podlegał Komendzie Okręgu Łódź ZWZ. W lipcu 1940 został przekazany do Okręgu Warszawa–Województwo ZWZ, następnie od kwietnia 1942 wszedł w skład Podokręgu Zachodniego „Hallerowo” w ramach Obszaru Warszawskiego AK.

Struktura Obwodu

Komenda Obwodu

Obwód w ramach Służby Zwycięstwu Polsce a następnie ZWZ od listopada 1939 do marca 1940 organizował por. rez. Karski "Stopa". Zagrożony aresztowanie opuścił teren obwodu. Od marca 1940 komendantem został kpt. Czesław Kajzer "Cezary". Od 1 lipca 1941 do czerwca 1943 komendantem obwodu został kpt./mjr Lucjan Zieliński "Giewont"^[1], który opuścił obwód zagrożony aresztowaniem. Po nim dowództwo objął mjr Wiktor Janiszewski "Dębicz", "Maciej", który pełnił swoją funkcję do stycznia 1945^[2].

Struktura terytorialna

Od lipca 1943 obwód został podzielony na cztery rejony:

Rejon I "Fabryka" (miasto Skierniewice) - komendant kpt. Antoni Ratyński "Bleda";
Rejon II "Gorzelnia" (gminy Głuchów, Słupia, Dębowa Góra, Godzianów) - komendant kpt. Zygmunt Staszica "Czekan", następnie por. Eugeniusz Milde "Wysoki";
Rejon III "Dworek" (gminy Puszcza Mariańska, Doleck, Grzymkowice, wsie Franciszków i Jesionka w gminie Guzów) - komendant kpt. Feliks Waszczykowski "Wrzos"; (III Batalion);
- 1. kompania – dowódca por. Jankowski "Perski” – teren Puszcza Mariańska.
- 2. kompania – dowódca st. sierżant Jan Podsiadło "Agrest” gmina Doleck i okolice.
- 3. kompania – dowódca por. Górzny–Galiński "Stefan” teren Kowiesy, Grzymkowice;
- 4. kompania - dowódca ppor. Antoni Cybulski "Paulin”;
- Oddział dywersyjny - Bolesław Kieresiński "Sokół", "Łókos”;
Rejon IV (podmiejski) - komendant kpt. Edward Ziółkowski "Zośka"^[3].

Przypisy

↑ Jan Gozdawa-Gołębiowski: Obszar Warszawski Armii Krajowej. Lublin: 1992, s. 40.
↑ Jan Gozdawa-Gołębiowski: Obszar Warszawski Armii Krajowej. Lublin: 1992, s. 156.
↑ Janusz Skodlarski: Ziemia skierniewicka w latach okupacji niemieckiej. Łódź: 2007, s. 15.

Bibliografia

Jan Gozdawa-Gołębiowski: Obszar Warszawski Armii Krajowej. Lublin: 1992.
Janusz Skodlarski: Ziemia skierniewicka w latach okupacji niemieckiej. Łódź: 2007.
Rafał Wnuk: Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944-1956 = The atlas of the independence underground in Poland 1944-1956. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2007, s. 226. ISBN 978-83-60464-45-8.

[1] Jan Gozdawa-Gołębiowski: Obszar Warszawski Armii Krajowej. Lublin: 1992, s. 40.

[2] Jan Gozdawa-Gołębiowski: Obszar Warszawski Armii Krajowej. Lublin: 1992, s. 156.

[3] Janusz Skodlarski: Ziemia skierniewicka w latach okupacji niemieckiej. Łódź: 2007, s. 15.

[1]

[2]

[3]

Komenda Główna	Biuro Finansów i Kontroli Biuro Informacji i Propagandy Biuro Inspekcji Kedyw Oddział I Oddział II Oddział III Oddział IV Oddział V Wojskowa Służba Kobiet Szefostwo Biur Wojskowych Szefostwo Komunikacji Wojskowych
Obszary	Białostocki Lwowski Warszawski Zachodni Południowy
Okręgi	Białystok Kraków Lublin Lwów Łódź Nowogródek Polesie Pomorze Poznań Radom-Kielce Stanisławów Śląsk Tarnopol Warszawa Wilno Wołyń
Korpusy	Kielecki Warszawski
Dywizje piechoty	2 DP 3 DP 5 DP 6 DP 7 DP 8 DP 9 DP 10 DP 11 DP 12 DP 21 DP 22 DP 24 DP 25 DP 26 DP 27 DP 28 DP 29 DP 30 DP 106 DP
Brygady	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 13 23 24 36 Gozdawa Kielecka KBKZ Zagłębiowska
Pułki piechoty	1 pspodh. 2 pp Leg. 3 pp Leg. 4 pp Leg. 5 pspodh. 6 psp 7 pp Leg. 8 pp Leg. 9 pp Leg. 10 pp 12 pp 13 pp 15 pp 15 pp 16 pp 17 pp 18 pp 19 pp 21 pp 22 pp 23 pp 24 pp 26 pp 27 pp 28 pp 30 pp 31 pp 32 pp 33 pp 34 pp 35 pp 36 pp 38 pp 39 pp 40 pp 41 pp 42 pp 43 pp 45 pp 48 pp 49 pp 50 pp 51 pp 52 pp 53 pp 72 pp 74 pp 77 pp 78 pp 82 pp 84 pp 112 pp 116 pp 120 pp
Pułki kawalerii	1 pszw 7 puł 8 pal 8 puł 8 psk 10 pal 10 kpa 14 puł 19 puł 21 puł 23 puł 27 puł
Akcje i operacje	Akcja Antyk Akcja „Burza” Akcja Getto Akcja Góral Akcja w Lidzie Akcja N Akcja Nieszpory Akcja Pensjonat Akcja w Pińsku Akcja pod Arsenałem Akcja Taśma Akcja w Końskich Akcja w Celestynowie Akcja Wilanów Akcja Wieniec Akcja Wiśnicz Operacja Hermann Operacja Memel Operacja „Ostra Brama” Powstanie iwienieckie Powstanie warszawskie Powstanie zamojskie Rozbicie więzienia w Kielcach Rozbicie więzienia w Pułtusku
Dywersja i sabotaż	Akcja Bielany Akcja Bollwerk Akcja na tartak w Piaskach Królewskich Akcja Nieszpory Akcja Nowy Rok Akcja Wieniec Mały sabotaż Wysadzenie pociągu w Choszczówce (1943) Wysadzenie pociągu w Piasecznie (1943) Zatopienie statku Tannenberg Zamach bombowy na dworcu kolejowym Friedrichstraße w Berlinie Zamach bombowy na kolej S-Bahn w Berlinie
Zamachy	Akcja Braun Akcja Bürkl Akcja „C” Akcja Durrfeld Akcja Europejska Akcja Główki Akcja Komitet Ukraiński Akcja Koppe Akcja Kośba Akcja Kretschmann Akcja Krüger Akcja „Kutschera” Akcja Leitgeber Akcja Milke Akcja Panienka Akcja Rodewald Akcja Stamm Akcja Topiel Akcja Za Kotarą Likwidacja Heinricha Krafta Likwidacja Hugo Dietza Likwidacja Nadwywiadu Rządu Londyńskiego Zamach na Hansa Franka Zamachy na Curta Hoffmanna Zamach na Maksa Petersa
Bitwy i potyczki	Bitwa o Skalbmierz Bitwa o Surkonty Bitwa w Lasach Janowskich i Puszczy Solskiej Bitwa na Porytowym Wzgórzu Bitwa pod Jaksicami (1944) Bitwa pod Kałużówką Bitwa pod Lasowcami Bitwa pod Murowaną Oszmianką Bitwa pod Mikuliszkami Bitwa pod Graużyszkami Bitwa pod Skorzowem Bitwa pod Wojdą Bój pod Pęcicami Potyczka pod Skroniowem Starcie pod Sucharami Starcie w Kamieniu Stołpeckim Wypad na Marianów Walki o Kowel i Włodzimierz Wołyński (1944) Wypad na Truskaw
Wywiad	Most I Most II Most III Operacja Synteza
Organizacje	AKO Cichociemni Polskie Państwo Podziemne Szare Szeregi ŚZŻ AK Grupy Szturmowe Republika Pińczowska Rzeczpospolita Iwonicka Rzeczpospolita Turgielska
Odznaczenia	Krzyż Armii Krajowej Odznaka „Krzyż Powstania Warszawskiego” Warszawski Krzyż Powstańczy