Zamach na Maksa Petersa
| ||||
| ||||
 Tablica w miejscu zamachu. Busko-Zdrój, pl. Zwycięstwa 18 | ||||
| Czas | 12 lipca 1944 | |||
| Miejsce | Busko-Zdrój | |||
| Terytorium | Generalne Gubernatorstwo dystrykt radomski | |||
| Przyczyna | wyrok śmierci wydany przez obwodowy sąd partyzancki Armii Krajowej | |||
| Wynik | śmierć Maksa Petersa | |||
| Strony konfliktu | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Dowódcy | ||||
| ||||
| Siły | ||||
| ||||
| Straty | ||||
| ||||
Zamach na Maksa Petersa – zamach wykonany 12 lipca 1944 przez grupę bojową Armii Krajowej, w czasie którego zabity został oberscharführer Maks Peters, zastępca szefa Sicherheitspolizei w Busku Zdroju[1].
Przygotowania i przebieg zamachu[edytuj | edytuj kod]
Z powodu wzrostu terroru na terenie powiatu po przybyciu do Buska Zdroju gestapowca Maksa Petersa, oraz mając na uwadze jego zbrodnie popełnione na partyzantach i ludności cywilnej, obwodowy sąd partyzancki Armii Krajowej wydał na niego wyrok śmierci. Dowodzona przez Michała Lasaka grupa bojowa wyznaczona do dokonania zamachu składała się z 4 osób. Oprócz dowódcy w skład grupy wchodzili:
- Piotr Pałys z Solca Zdroju
- Jan Grochowski ze wsi Ostrowce
- Hieronim Stężowski z Tarnowa
Zamach na gestapowca został przeprowadzony 12 lipca 1944 na rynku w Busku. W czasie akcji Maks Peters został zabity, a towarzyszący mu kapral Kuhn, pomimo że był ranny, zdołał zbiec. Po udanej akcji grupa zameldowała się u kwaterującego w Łagiewnikach majora Wacława Ćmakowskiego i złożyła raport o wykonaniu zamachu[2].
Konsekwencje zamachu[edytuj | edytuj kod]
Kilka dni później, 19 lipca 1944 r. nieopodal Buska, podczas egzekucji w Lesie Wełeckim, Niemcy zastrzelili dwudziestu dziewięciu Polaków, mieszkańców Buska-Zdroju, Tucząp, Jarosławic oraz Nowego Korczyna. Wielu spośród zabitych mężczyzn należało do Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich. Była to jedna z najkrwawszych egzekucji dokonanych na tym terenie podczas II wojny światowej[3].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Na ścianie jednego z budynków buskiego rynku umieszczono tablicę pamiątkową z napisem:
W tym miejscu dnia 11 lipca 1944 roku grupa dywersyjna Armii Krajowej wykonała wyrok na gestapowcu krwawym kacie w byłym powiecie buskim w odwet za zbrodnie popełnione na partyzantach AK BCh i ludności cywilnej w latach okupacji hitlerowskiej.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Borzobohaty 1988 ↓, s. 224-225.
- ↑ Wojnakowski 1988 ↓, s. 163-172.
- ↑ Egzekucja w dniu 19 lipca 1944 r. w Lesie Wełeckim k. Buska-Zdroju
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wojciech Borzobohaty: Jodła. Okręg radomsko-kielecki ZWZ-AK 1939-1945. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1988.
- Leopold Wojnakowski: Z dala od Wykusu. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1988.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Inscenizacja historyczna 'Zamach na Petersa' (foto) [dostęp 2020-07-23]
