Akcja Taśma
| II wojna światowa | |||
| Czas |
sierpień 1943 – luty 1944 | ||
|---|---|---|---|
| Terytorium | |||
| Przyczyna |
manifestacja obecności polskiego ruchu oporu | ||
| Wynik |
powodzenie akcji, | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
Akcja Taśma – jedna z większych operacji bojowych Kedywu Armii Krajowej w czasie II wojny światowej poprzedzających wybuch powstania warszawskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W sierpniu 1943 roku dowództwo Armii Krajowej poleciło Kierownictwu Dywersji przygotowanie szeregu akcji zbrojnych wymierzonych w niemieckie posterunki graniczne pomiędzy Generalnym Gubernatorstwem a terytoriami polskimi włączonymi do Rzeszy. Do lutego 1944 roku zniesiono trzynaście posterunków niemieckich przy niewielkich stratach własnych strony polskiej.
Mimo powodzenia akcji podziemie dotkliwie odczuło śmierć[1] harcmistrza Tadeusza Zawadzkiego „Zośki”, jednego z wybijających się dowódców polskiego podziemia (Grupy Szturmowe), który poległ w ataku na strażnicę Grenzschutzpolizei w Sieczychach koło Wyszkowa w nocy z 20 na 21 sierpnia 1943 roku, uczestnicząc w akcji „Taśma” jako obserwator[2].
Tak pisał o tym Stanisław Broniewski „Orsza”:
- Marsz na miejsce akcji wykonano planowo. O określonej godzinie oddział był na miejscu, gotów do uderzenia. Powodzenie akcji było całkowicie uzależnione od zaskoczenia Niemców. Tymczasem po rzuceniu granatów nastąpiła chwila wyczekiwania – trwała ona ułamki sekund, lecz była niewątpliwie tym, co wielu teoretyków wojny nazywa kryzysem boju. Kryzys przełamał Tadeusz, podrywając najbliższych chłopców do ataku. Pierwszy wpadł w drzwi strażnicy i tu trafił go śmiertelny strzał w samo serce. Walka została wygrana; strażnica opanowana; Niemcy wybici. Z naszej strony tylko jedna strata – Tadeusz...[3]
Nie znajduje to potwierdzenia w relacjach uczestników akcji. W czasie walki nie było momentu kryzysu. Natomiast jest faktem, że Tadeusz brał żywy udział zarówno w działaniach przygotowawczych, jak i w trakcie samej akcji, wskutek czego niektórzy uczestnicy sądzili, że to on jest dowódcą, a nie Andrzej Morro, który znany był tylko w swym najbliższym środowisku[4].
W kilka dni po śmierci Tadeusza Zawadzkiego powstał batalion AK o nazwie „Zośka”[5], który odznaczył się w walkach na Woli, Starówce i Czerniakowie w dniach powstania[6].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Anna Borkiewicz-Celińska: Batalion „Zośka”, PIW, Warszawa 1990, ISBN 83-06-01851-6.
- Stanisław Broniewski, Całym życiem: Szare Szeregi w relacji naczelnika, Warszawa: PWN, 1983, ISBN 83-01-04269-9, OCLC 830209994.
- Aleksander Kamiński: Kamienie na szaniec, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1978.
- Aleksander Kamiński: Zośka i Parasol, Iskry, Warszawa 1986, ISBN 83-207-0023-X.
- Tomasz Strzembosz, Oddziały szturmowe konspiracyjnej Warszawy 1939-1944, wyd. drugie rozszerzone i poprawione, Warszawa: PWN, 1983, ISBN 83-01-04203-6, OCLC 10985487.
