Walther Nernst: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Pilot Pirx (dyskusja | edycje)
17 623 edycje
link
m poprawa przek., WP:SK, drobne redakcyjne
Linia 8: Linia 8:
|miejsce urodzenia = [[Wąbrzeźno]]
|miejsce urodzenia = [[Wąbrzeźno]]
|data śmierci = 18 listopada 1941
|data śmierci = 18 listopada 1941
|miejsce śmierci = [[Niwica (powiat żarski)|Niwica]]
|miejsce śmierci = [[Niwica (powiat żarski)|Zibelle]]
|zawód = fizyk i chemik
|zawód = fizyk i chemik
|odznaczenia =
|odznaczenia =
Linia 17: Linia 17:
'''Walter Hermann Nernst''' (ur. [[25 czerwca]] [[1864]] w [[Wąbrzeźno|Wąbrzeźnie]], zm. [[18 listopada]] [[1941]] w ''Zibelle'', obecnie [[Niwica (powiat żarski)|Niwica]]) – fizyk i chemik [[Niemcy|niemiecki]], laureat [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie chemii|Nagrody Nobla z chemii]] w [[1920]] roku.
'''Walter Hermann Nernst''' (ur. [[25 czerwca]] [[1864]] w [[Wąbrzeźno|Wąbrzeźnie]], zm. [[18 listopada]] [[1941]] w ''Zibelle'', obecnie [[Niwica (powiat żarski)|Niwica]]) – fizyk i chemik [[Niemcy|niemiecki]], laureat [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie chemii|Nagrody Nobla z chemii]] w [[1920]] roku.


Syn Ottilie z d. Nerger{{#tag:ref|[[Zbigniew Wojtasiński]], szef działu „Nauka i Zdrowie” czasopisma „Wprost”, podał, że Ottilie Nernst była Polką{{r|Wprost}}. Nie potwierdzają tego biografie uczonego, np. portal ''Deutsche Biographie'' podaje, że rodzicami Ottilie Nernst byli Auguste Sperling i Karl August Nerger{{r|db}}.|group="uwaga"}}{{r|db}} i sędziego Gustava Nernsta{{r|db|nobel}}. Uczęszczał do pruskiego Gimnazjum Królewskiego w [[Grudziądz]]u. Był profesorem uniwersytetów w [[Uniwersytet w Getyndze|Getyndze]] i [[Uniwersytet Humboldta w Berlinie|Berlinie]] oraz dyrektorem Instytutu Fizyki w Berlinie. Zajmował się w pracy naukowej [[Termodynamika|termodynamiką]] [[Ciało stałe|ciała stałego]], [[Elektrochemia|elektrochemią]] i teorią [[Roztwór|roztworów]].
Syn Ottilie z d. Nerger{{#tag:ref|[[Zbigniew Wojtasiński]], szef działu „Nauka i Zdrowie” czasopisma „Wprost”, podał, że Ottilie Nernst była Polką{{r|Wprost}}. Nie potwierdzają tego biografie uczonego, np. portal ''Deutsche Biographie'' podaje, że rodzicami Ottilie Nernst byli Auguste Sperling i Karl August Nerger{{r|db}}.|group="uwaga"}}{{r|db}} i sędziego Gustava Nernsta{{r|db|nobel}}. Uczęszczał do pruskiego Gimnazjum Królewskiego w [[Grudziądz]]u. Był profesorem uniwersytetów w [[Uniwersytet w Getyndze|Getyndze]] i [[Uniwersytet Humboldtów w Berlinie|Berlinie]] oraz dyrektorem Instytutu Fizyki w Berlinie. Zajmował się w pracy naukowej [[Termodynamika|termodynamiką]] [[Ciało stałe|ciała stałego]], [[Elektrochemia|elektrochemią]] i teorią [[Roztwór|roztworów]].


W roku 1886 wraz z [[Albert von Ettingshausen|Albertem von Ettingshausenem]] (1850–1932) odkrył [[zjawisko termomagnetyczne]], znane też jako ''zjawisko Nernsta'' lub ''zjawisko Nernsta-Ettingshausena''{{r|annalen1886|zjawisko NE}}. Skonstruował tzw. [[Lampa Nernsta|lampę Nernsta]] (1889), emitującą [[światło]] zbliżone do dziennego i stanowiące pośrednie ogniwo między [[Żarówka|żarówką]] z żarnikiem węglowym a żarówką z żarnikiem metalowym. W 1906 sformułował tzw. [[Trzecia zasada termodynamiki|trzecią zasadę termodynamiki]] (nazywaną też ''zasadą Nernsta''{{r|zasada}}), określającą charakter zmian wielkości termodynamicznych w temperaturach bliskich [[Zero bezwzględne|zera bezwzględnego]]. Podał też [[Prawo podziału Nernsta|prawo podziału]], określane często współcześnie jako ''prawo podziału Nernsta''{{r|PPN}}. Efektem jego prac nad elektrochemią są równania znane jako ''[[równanie Nernsta]]'' i ''[[równanie Nernsta-Einsteina]]''.
W roku 1886 wraz z [[Albert von Ettingshausen|Albertem von Ettingshausenem]] (1850–1932) odkrył [[zjawisko termomagnetyczne]], znane też jako ''zjawisko Nernsta'' lub ''zjawisko Nernsta-Ettingshausena''{{r|annalen1886|zjawisko NE}}. Skonstruował tzw. [[Lampa Nernsta|lampę Nernsta]] (1889), emitującą [[światło]] zbliżone do dziennego i stanowiące pośrednie ogniwo między [[Żarówka|żarówką]] z żarnikiem węglowym a żarówką z żarnikiem metalowym. W 1906 sformułował tzw. [[Trzecia zasada termodynamiki|trzecią zasadę termodynamiki]] (nazywaną też ''zasadą Nernsta''{{r|zasada}}), określającą charakter zmian wielkości termodynamicznych w temperaturach bliskich [[Zero bezwzględne|zera bezwzględnego]]. Podał też [[Prawo podziału Nernsta|prawo podziału]], określane często współcześnie jako ''prawo podziału Nernsta''{{r|PPN}}. Efektem jego prac nad elektrochemią są równania znane jako ''[[równanie Nernsta]]'' i ''[[równanie Nernsta-Einsteina]]''.
Linia 38: Linia 38:
* <ref name="annalen1886">{{cytuj pismo | nazwisko = v. Ettingshausen | imię = A. | autor2 = Nernst, W. | tytuł = Ueber das Auftreten electromotorischer Kräfte in Metallplatten, welche von einem Wärmestrome durchflossen werden und sich im magnetischen Felde befinden | url = http://dx.doi.org/10.1002/andp.18862651010 | czasopismo = Annalen der Physik und Chemie | wolumin = 265 | wydanie = 10 | strony = 343–347 | rok = 1886 | doi = 10.1002/andp.18862651010}}</ref>
* <ref name="annalen1886">{{cytuj pismo | nazwisko = v. Ettingshausen | imię = A. | autor2 = Nernst, W. | tytuł = Ueber das Auftreten electromotorischer Kräfte in Metallplatten, welche von einem Wärmestrome durchflossen werden und sich im magnetischen Felde befinden | url = http://dx.doi.org/10.1002/andp.18862651010 | czasopismo = Annalen der Physik und Chemie | wolumin = 265 | wydanie = 10 | strony = 343–347 | rok = 1886 | doi = 10.1002/andp.18862651010}}</ref>
* <ref name="db">{{cytuj stronę | tytuł = Nernst, Walther | url = http://www.deutsche-biographie.de/sfz71086.html | opublikowany = Deutsche Biographie | data dostępu = 2013-12-04 | język = de}}</ref>
* <ref name="db">{{cytuj stronę | tytuł = Nernst, Walther | url = http://www.deutsche-biographie.de/sfz71086.html | opublikowany = Deutsche Biographie | data dostępu = 2013-12-04 | język = de}}</ref>
* <ref name="nobel">{{cytuj stronę | tytuł = Walther Nernst - Biographical | url = http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1920/nernst-bio.html | opublikowany = nobelprize.org | data dostępu = 2013-12-04}}</ref>
* <ref name="nobel">{{cytuj stronę | tytuł = Walther Nernst – Biographical | url = http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1920/nernst-bio.html | opublikowany = nobelprize.org | data dostępu = 2013-12-04}}</ref>
* <ref name="PPN">{{cytuj stronę | url = http://encyklopedia.pwn.pl/haslo.php?id=3946738 | tytuł = Nernsta prawo podziału | opublikowany = Encyklopedia PWN | data dostępu = 2013-12-04}}</ref>
* <ref name="PPN">{{cytuj stronę | url = http://encyklopedia.pwn.pl/haslo.php?id=3946738 | tytuł = Nernsta prawo podziału | opublikowany = Encyklopedia PWN | data dostępu = 2013-12-04}}</ref>
* <ref name="Wprost">{{cytuj pismo | autor = Zbigniew Wojtasiński | tytuł = Z ziemi polskiej do Nobla | czasopismo = Wprost | url = http://www.wprost.pl/ar/140524/Z-ziemi-polskiej-do-Nobla/ | wydanie = 1346 | wolumin = 41 | rok = 2008}}</ref>
* <ref name="Wprost">{{cytuj pismo | autor = Zbigniew Wojtasiński | tytuł = Z ziemi polskiej do Nobla | czasopismo = Wprost | url = http://www.wprost.pl/ar/140524/Z-ziemi-polskiej-do-Nobla/ | wydanie = 1346 | wolumin = 41 | rok = 2008}}</ref>
Linia 52: Linia 52:
{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}


{{DEFAULTSORT:Nernst Walther}}
{{SORTUJ:Nernst Walther}}
[[Kategoria:Niemieccy chemicy]]
[[Kategoria:Niemieccy chemicy]]
[[Kategoria:Niemieccy fizycy]]
[[Kategoria:Niemieccy fizycy]]

Wersja z 12:00, 21 cze 2017

Walther Nernst
{{{alt grafiki}}}
Data i miejsce urodzenia

25 czerwca 1864
Wąbrzeźno

Data i miejsce śmierci

18 listopada 1941
Zibelle

Zawód, zajęcie

fizyk i chemik

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Walter Hermann Nernst (ur. 25 czerwca 1864 w Wąbrzeźnie, zm. 18 listopada 1941 w Zibelle, obecnie Niwica) – fizyk i chemik niemiecki, laureat Nagrody Nobla z chemii w 1920 roku.

Syn Ottilie z d. Nerger[a][2] i sędziego Gustava Nernsta[2][3]. Uczęszczał do pruskiego Gimnazjum Królewskiego w Grudziądzu. Był profesorem uniwersytetów w Getyndze i Berlinie oraz dyrektorem Instytutu Fizyki w Berlinie. Zajmował się w pracy naukowej termodynamiką ciała stałego, elektrochemią i teorią roztworów.

W roku 1886 wraz z Albertem von Ettingshausenem (1850–1932) odkrył zjawisko termomagnetyczne, znane też jako zjawisko Nernsta lub zjawisko Nernsta-Ettingshausena[4][5]. Skonstruował tzw. lampę Nernsta (1889), emitującą światło zbliżone do dziennego i stanowiące pośrednie ogniwo między żarówką z żarnikiem węglowym a żarówką z żarnikiem metalowym. W 1906 sformułował tzw. trzecią zasadę termodynamiki (nazywaną też zasadą Nernsta[6]), określającą charakter zmian wielkości termodynamicznych w temperaturach bliskich zera bezwzględnego. Podał też prawo podziału, określane często współcześnie jako prawo podziału Nernsta[7]. Efektem jego prac nad elektrochemią są równania znane jako równanie Nernsta i równanie Nernsta-Einsteina.

Za udział w pracach nad syntezą gazów bojowych podczas I wojny światowej był oskarżany przez aliantów o zbrodnie wojenne. Wydaniu go alianckim sądom zapobiegło wręczenie mu Nagrody Nobla. Autor m.in.:

  • Experimental and Theoretical Applications of Thermodynamics to Chemistry (1913)
  • Die Theoretischen und experimentallen Grundlagen des neuen Waermesatzes (1918)

W 1892 roku poślubił Emme Lohmeyer. Mieli dwóch synów, poległych podczas I wojny światowej i trzy córki. Dwie spośród nich poślubiły Niemców pochodzenia żydowskiego, czemu Nernst się nie sprzeciwiał, a nawet pomógł im opuścić Niemcy po dojściu do władzy NSDAP. Z tego powodu odsunięto go od eksponowanych stanowisk. Osiadł w zakupionym przez siebie majątku w Niwicy, gdzie spędził resztę życia, pod czujną „opieką” Gestapo. Formalnie był wolny i mógł się poruszać po terenie III Rzeszy, ale jego korespondencja i kontakty były kontrolowane. Miał też zakaz wyjazdów za granicę.

W roku 1991 mieszkańcy Wąbrzeźna ufundowali pamiątkową tablicę poświęconą pamięci noblisty. Tablica znajduje się na murze domu, w którym urodził się Nernst.

W 1992 roku jego imię otrzymała jedna z planetoid (24748) Nernst.

  1. ↑ Zbigniew Wojtasiński, szef działu „Nauka i Zdrowie” czasopisma „Wprost”, podał, że Ottilie Nernst była Polką[1]. Nie potwierdzają tego biografie uczonego, np. portal Deutsche Biographie podaje, że rodzicami Ottilie Nernst byli Auguste Sperling i Karl August Nerger[2].

Przypisy

Szablon:Przypisy-lista

Bibliografia

  • Wulf von Bonin, Erich Bagge, Robert Herrlinger: Laureaci nagrody Nobla. Chemia, fizyka, medycyna. Warszawa: 1969.
Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie chemii
XX wiek
XXI wiek

Nobel

  1. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Wprost
    BŁĄD PRZYPISÓW
  2. ↑ a b c Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie db
    BŁĄD PRZYPISÓW
  3. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie nobel
    BŁĄD PRZYPISÓW
  4. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie annalen1886
    BŁĄD PRZYPISÓW
  5. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie zjawisko NE
    BŁĄD PRZYPISÓW
  6. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie zasada
    BŁĄD PRZYPISÓW
  7. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie PPN
    BŁĄD PRZYPISÓW
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Walther_Nernst&oldid=49654940”