Język mongorski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m dr. |
m dr. |
||
| Linia 23: | Linia 23: | ||
}} |
}} |
||
'''Język mongorski''' ({{w języku|zh|土族语}} ''tǔzúyǔ'') – język z [[języki mongolskie|rodziny mongolskiej]], używany przez [[Tu (mniejszość narodowa)|mniejszość narodową Tu]] w [[Chińska Republika Ludowa|Chinach]] w prowincjach [[Gansu]] i [[Qinghai]]. |
'''Język mongorski''', także '''tu''' ({{w języku|zh|土族语}} ''tǔzúyǔ'') – język z [[języki mongolskie|rodziny mongolskiej]], używany przez [[Tu (mniejszość narodowa)|mniejszość narodową Tu]] w [[Chińska Republika Ludowa|Chinach]] w prowincjach [[Gansu]] i [[Qinghai]]. |
||
Jest najbardziej zbliżony do języków [[Bonan|bao’an]], [[język santyjski|dongxiang]] i [[język mongolski|mongolskiego]]. Wyróżnia się dwa główne, słabo [[wzajemna zrozumiałość języków|wzajemnie zrozumiałe]] dialekty: huzhu (na północy, ok. 60 tys. użytkowników) i minhe (w płd. części terytorium, ok. 30 tys.)<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Schearer | imię = Walter | nazwisko2 = Sun | imię2 = Hongkai | tytuł = Speakers of the Non-Han Languages and Dialects of China | data = 2002 | wydawca = Edwin Mellen Press | miejsce = Lewiston | isbn = 0-7734-7306-8}}</ref>. [[Ethnologue]] podaje dla huzhu (inne nazwy: mongghul, halchighol, naringhol) – 50 tys., a dla minhe (mangghuer) – 25 tys. użytkowników. Wyróżnia też poddialekty huzhu: halchi, naringhol, karlong (18 tys. użytkowników) i określa mongorski jako najbardziej zróżnicowany z języków mongolskich<ref name="mjg">{{Ethnologue/temp|tytuł= |
Jest najbardziej zbliżony do języków [[Bonan|bao’an]], [[język santyjski|dongxiang]] i [[język mongolski|mongolskiego]]. Wyróżnia się dwa główne, słabo [[wzajemna zrozumiałość języków|wzajemnie zrozumiałe]] dialekty: huzhu (na północy, ok. 60 tys. użytkowników) i minhe (w płd. części terytorium, ok. 30 tys.)<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Schearer | imię = Walter | nazwisko2 = Sun | imię2 = Hongkai | tytuł = Speakers of the Non-Han Languages and Dialects of China | data = 2002 | wydawca = Edwin Mellen Press | miejsce = Lewiston | isbn = 0-7734-7306-8}}</ref>. [[Ethnologue]] podaje dla huzhu (inne nazwy: mongghul, halchighol, naringhol) – 50 tys., a dla minhe (mangghuer) – 25 tys. użytkowników. Wyróżnia też poddialekty huzhu: halchi, naringhol, karlong (18 tys. użytkowników) i określa mongorski jako najbardziej zróżnicowany z języków mongolskich<ref name="mjg">{{Ethnologue/temp|tytuł=Tu|id=mjg|wydanie=16|data dostępu=2010-04-29}}</ref>. |
||
Większość użytkowników jest dwujęzyczna, zazwyczaj posługują się językiem [[Języki mandaryńskie|chińskim]] lub [[język tybetański|tybetańskim]]. Większa umiejętność pisania w drugich językach (77%), niż w mongorskim (zaledwie ok. 200 użytkowników; czytać umie ok. 2000); język zapisywany jest alfabetem łacińskim, pismem opartym o [[hanyu pinyin|''pinyin'']]. Ok. 30 tys. [[Tu (mniejszość narodowa)|Tu]] całkowicie zarzuciło użycie mongorskiego i używa wyłącznie chińskiego<ref name="mjg" />. |
Większość użytkowników jest dwujęzyczna, zazwyczaj posługują się językiem [[Języki mandaryńskie|chińskim]] lub [[język tybetański|tybetańskim]]. Większa umiejętność pisania w drugich językach (77%), niż w mongorskim (zaledwie ok. 200 użytkowników; czytać umie ok. 2000); język zapisywany jest alfabetem łacińskim, pismem opartym o [[hanyu pinyin|''pinyin'']]. Ok. 30 tys. [[Tu (mniejszość narodowa)|Tu]] całkowicie zarzuciło użycie mongorskiego i używa wyłącznie chińskiego<ref name="mjg" />. |
||
Wersja z 10:55, 9 sie 2022
| Obszar | |||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
ok. 90 tys. | ||
| Pismo/alfabet | |||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
| Status oficjalny | |||
| UNESCO | 4 poważnie zagrożony↗, 3 zdecydowanie zagrożony↗ | ||
| Ethnologue | 7 wypierany↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-3 | mjg | ||
| IETF | mjg | ||
| Glottolog | tuuu1240 | ||
| Ethnologue | mjg | ||
| Linguist List | mjg | ||
| WALS | mgg | ||
| SIL | MJG | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Język mongorski, także tu (chiń. 土族语 tǔzúyǔ) – język z rodziny mongolskiej, używany przez mniejszość narodową Tu w Chinach w prowincjach Gansu i Qinghai.
Jest najbardziej zbliżony do języków bao’an, dongxiang i mongolskiego. Wyróżnia się dwa główne, słabo wzajemnie zrozumiałe dialekty: huzhu (na północy, ok. 60 tys. użytkowników) i minhe (w płd. części terytorium, ok. 30 tys.)[2]. Ethnologue podaje dla huzhu (inne nazwy: mongghul, halchighol, naringhol) – 50 tys., a dla minhe (mangghuer) – 25 tys. użytkowników. Wyróżnia też poddialekty huzhu: halchi, naringhol, karlong (18 tys. użytkowników) i określa mongorski jako najbardziej zróżnicowany z języków mongolskich[3].
Większość użytkowników jest dwujęzyczna, zazwyczaj posługują się językiem chińskim lub tybetańskim. Większa umiejętność pisania w drugich językach (77%), niż w mongorskim (zaledwie ok. 200 użytkowników; czytać umie ok. 2000); język zapisywany jest alfabetem łacińskim, pismem opartym o pinyin. Ok. 30 tys. Tu całkowicie zarzuciło użycie mongorskiego i używa wyłącznie chińskiego[3].
S. Godziński podaje dla mongorskiego liczbę 204 tys. użytkowników[4].
Mongorski ma szyk SOV (podmiot-dopełnienie-orzeczenie; kolejność rozróżnia podmiot i dopełnienie bliższe), czasowniki mogą mieć 3–4 przyrostki; rodzaje oznaczane przez wyrażenia przyimkowe[3].
Przypisy
- ↑ Szablon:Ethnologue/temp
- ↑ Walter Schearer, Hongkai Sun: Speakers of the Non-Han Languages and Dialects of China. Lewiston: Edwin Mellen Press, 2002. ISBN 0-7734-7306-8.
- ↑ a b c Szablon:Ethnologue/temp
- ↑ Stanisław Godziński: Współczesny język mongolski. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 1998, s. 6. ISBN 83-86483-82-2.