Język syberyjskotatarski

Сыбыр тел, Sıbır tel
Obszar	Rosja: Obwód omski, obwód tiumeński, obwód nowosybirski, obwód tomski, obwód kemerowski, obwód swierdłowski, obwód kurgański
Liczba mówiących	101,000
Klasyfikacja genetyczna	ałtajska tureckie kipczackie Kipczacko-nogajskie
Pismo/alfabet	Cyrylica, łacińskie, arabskie (Alfabet tatarski/ałfabet syberyjskotatarski)
Status oficjalny
Ethnologue	6a żywy↗
Kody języka
Kod ISO 639-3↗	sty
IETF	sty
Glottolog	east2336
Ethnologue	sty
GOST 7.75–97	сиб 594
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język syberyskotatarski (syb.Сыбыртатар тел) albo język syberski (syb.Сыбыр тел, Сыбырца) – język tatarów syberyjskich, jest to jeden z tureckich języków używanych na zachodniej Syberii. Klasyfikacja językowa jest kwestią dyskusji.

Obecnie język syberyjskotatarski został wpisany przez UNESCO na listę zagrożonych języków jednego z zagrożonych języków Federacji Rosyjskiej.

Stosunek do języka tatarskiego

W kwestii relacji języka syberyjskotatarskiego z tatarskim językiem literackim naukowcy nie mają wspólnej opinii. W tym kierunku istnieją dwa trendy. Pierwszy opiera się na stwierdzeniu, że Tatarzy syberyjscy są rodzimymi użytkownikami wschodniego dialektu języka tatarskiego. Zwolennikami tego poglądu są naukowcy lingwistyczni G. Kh Akhatov, L. Zalyay, M. Z. Zakiev, D. G. Tumasheva i ich zwolennicy.

Nieco inna pozycja wśród tych, którzy uważają język Tatarów syberyjskich za pozbawiony kontaktu z tatarskim lub jakimkolwiek innym językiem. Są wśród nich A.P. Dulzon, N.A. Tomilov, F.T. Valeev i inni, którzy na podstawie badań etnologicznych i językowych twierdzą, że język syberyjskotatarski jest całkowicie niezależnym językiem tureckim.

Fonologia

Samogłoski

	Front		Back
Close	и /i/	ү /y/	у /u/
Mid	е /e/	ө /ø/	о /o/	ы /ɤ/
Open	ә /æ/		а /a/

Konsonenci

		Bilabial	Alveolar	Post- alveolar	Velar	Uvular
Plosive	voiceless	п /p/	т /t/		к /k/	ҡ /q/
	voiced	б /b/			г /ɡ/
Fricative			с /s/	ш /ʃ/		ғ /ʁ/
Affricate			ц /t͡s/
Nasal		м /m/	н /n/		ң /ŋ/	(ɴ)
Trill			р /r/
Approximant		w /w/	л /l/	й /j/

Ałfabet

Od czasu przeniknięcia islamu do Syberii do lat 20. XX wieku. W XX wieku tatarowie syberyjscy, podobnie jak wszystkie ludy muzułmańskie, użyli skryptu opartego na piśmie arabskim, który w 1928 r. Został zastąpiony alfabetem łacińskim, a w 1939 r. Cyrylicą.

W 2000 r. Opublikowano pierwszy Tyber syberyjskotatarski, w którym zaproponowano alfabet syberyjski-tatarski. Alfabet zawiera wszystkie 33 litery alfabetu rosyjskiego, a także dodatkowe znaki Ә ә, Ғ ғ, Ҡ ҡ, Ң ң, Ө ө, Ү ү.

А а	Ә ә	Б б	В в	Г г	Ғ ғ	Д д	Е е
Ё ё	Ж ж	З з	И и	Й й	К к	Ҡ ҡ	Л л
М м	Н н	Ң ң	О о	Ө ө	П п	Р р	С с
Т т	У у	Ү ү	Ф ф	Х х	Ц ц	Ч ч	Ш ш
Щ щ	Ъ ъ	Ы ы	Ь ь	Э э	Ю ю	Я я

а

ә

б

в

г

ғ

д

е

ё

ж

з

и

й

к

ҡ

л

м

н

ң

o

ө

п

p

c

т

у

ү

ф

x

ц

ч

ш

щ

ъ

ы

ь

э

ю

я

[a], [o]

[æ]

[b], [v]

[v]

[ɡ]

[ɣ]

[d]

[ɛ], [jɛ]

[jo]

[ʒ]

[z]

[i]

[j]

[k]

[q]

[l]

[m]

[n]

[ŋ]

[o]

[œ]

[p]

[r]

[s]

[t]

[u], [w]

[y], [w]

[f]

[x]

[ts]

[tʃ]

[ʃ]

[ʃtʃ]

[(.j)]

[ɯ]

[ʲ]

[ɛ]

[ju]

[ja]