12 Dywizjon Artylerii Pancernej

12 Dywizjon Artylerii Pancernej
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1944
	Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Rodzaj wojsk	wojska pancerne
Podległość	9 Drezdeńska Dywizja Piechoty

Przemarsze i walki

12 Dywizjon Artylerii Pancernej^[a] – samodzielny pododdział broni pancernej ludowego Wojska Polskiego

Formowanie i zmiany organizacyjne

Sformowany na mocy rozkazu Naczelnego Dowódcy WP nr 16 z 3 września 1944. W działa samobieżne Su-76 wyposażony został 1 lutego 1945 w Rembertowie^[1].

Żołnierze dywizjonu złożyli przysięgę 29 października 1944^[1].

Działania bojowe

Dywizjon prowadził działania bojowe w składzie 9 Drezdeńskiej Dywizji Piechoty z 2 Armii Wojska Polskiego^[1].

W chwili zakończenia wojny posiadał jedno działo samobieżne SU-76^[2]

Skład etatowy

Dowództwo^[b]

pluton dowodzenia,
3 baterie dział samobieżnych
- 4 działony
drużyny: zaopatrzenia bojowego, remontowa, gospodarcza, punkt sanitarny

żołnierzy – 165 (oficerów – 51, podoficerów – 73, kanonierów – 41)

sprzęt:

działa samobieżne SU-76 – 13
samochód pancerny BA-64 – 1
samochody – 19
motocykle – 4

Kamuflaż i oznakowanie wozów

Wozy bojowe malowano farbą olejną koloru ciemnozielonego. Poszczególne pojazdy mogły różnić się odcieniem, a nawet i kolorem. Jeśli okoliczności tego wymagały, malowano pojazdy w nieregularne plamy różnej wielkości i kształtu. Obok podstawowego koloru wykorzystywano brąz, czerń lub piaskowy. Taki sposób malowania stosowano jednak sporadycznie. Zimą wozy bojowe malowano na biało, tzw. bielidłem. Biel nakładano bezpośrednio na ochronną farbę zieloną, przy czym pokrywano nią albo cały pojazd, albo też tylko część jego powierzchni, tworząc nieregularne plamy deformujące kształt. Zamiast farby mogło być używane wapno^[3].

Na wieży malowano orła. Stylizowany, aczkolwiek znacznie uproszczony kształt orła wzorowany był na orle piastowskim. Wysokość orła wahała się od 20 do 40 cm^[4].

Oznakowanie taktyczne

Numery taktyczne dywizjonu^[5]:
dowódca — 1200

1 bateria — 1211, 1212, 1213, 1214
2 bateria — 1221, 1222, 1223, 1224
3 bateria — 1231, 1232, 1233, 1234

Uwagi

↑ W literaturze występują również nazwy Dywizjon Artylerii Samobieżnej oraz Dywizjon Artylerii Samochodowej. Dodaje się również określenie "samodzielny".
↑ Etat 04/568 z poprawkami

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Komornicki 1987 ↓, s. 216.
↑ Komornicki 1987 ↓, s. 210.
↑ Komornicki 1987 ↓, s. 109.
↑ Komornicki 1987 ↓, s. 109-110.
↑ Komornicki 1987 ↓, s. 121.

Bibliografia

Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960. Skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 3, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek kawalerii, wojsk pancernych i zmotoryzowanych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07419-4.
Magnuski, Janusz: Wozy bojowe LWP. 1943-1983. Magnuski, Janusz. Warszawa: Wydaw. Min. Obrony Narodowej, 1985. ISBN 83-11-06990-5.

[1] W literaturze występują również nazwy Dywizjon Artylerii Samobieżnej oraz Dywizjon Artylerii Samochodowej. Dodaje się również określenie "samodzielny".

[4] Etat 04/568 z poprawkami

[CITEREFKomornicki1987216-2] Komornicki 1987 ↓, s. 216.

[CITEREFKomornicki1987210-3] Komornicki 1987 ↓, s. 210.

[CITEREFKomornicki1987109-5] Komornicki 1987 ↓, s. 109.

[CITEREFKomornicki1987109-110-6] Komornicki 1987 ↓, s. 109-110.

[CITEREFKomornicki1987121-7] Komornicki 1987 ↓, s. 121.

[a]

[1]

[2]

[b]

[3]

[4]

[5]

Korpusy pancerne	1 Drezdeński Korpus Pancerny
Brygady pancerne	1 2 3 4 16
Pułki czołgów	1 Warszawski pułk czołgów 2 pułk czołgów 3 szkolny pułk czołgów
Pułki czołgów ciężkich	4 pułk czołgów ciężkich 5 pułk czołgów ciężkich 6 pułk czołgów ciężkich
Bataliony rozpoznawcze	1 Warszawski batalion rozpoznawczy 2 motiocykowy batalion rozpoznawczy
Pułki artylerii pancernej	13 24 25 27 28 (23)
Dywizjony artylerii pancernej	1 2 3 4 5 6 7 10 11 12 13
Wyposażenie	T-70 T-34/76 T-34/85 IS-2 SU-57 SU-76 SU-85 ISU-122 ISU-152 BA-64 BA-20

Korpusy pancerne	1 Drezdeński KPanc 1 KPanc (1949–1951) 2 KPanc
Dywizje pancerne	5 10 11 16 19 20
Brygady pancerne	1 2 3 4 16
Pułki czołgów	1 2 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 13 15 16 18 20 22 23 24 25 26 26 27 28 29 30 33 35 51 58 60 68 71 73
Bataliony rozpoznawcze	1 2
Pułki artylerii pancernej	10 12 13 14 17 24 25 26 27 28 (23) 31 46 49 51 52
Dywizjony artylerii pancernej	1 2 3 4 5 6 7 10 11 12
Wyposażenie	T-70 PT-76 T-34-85 T-54 T-55 T-72 IS-2 IS-3 SU-57 SU-76 SU-85 SU-100 ISU-122 ISU-152 ASU-85

Rodowód	Związek Patriotów Polskich PSZ w ZSRR (1943–1944) Armia Ludowa
Instytucje centralne	Naczelne Dowództwo (1944) Sztab Główny ND Główny Sztab Formowania Szefostwo Mobilizacji i Uzupełnień Główny Zarząd Polityczno-Wychowawczy Główne Kwatermistrzostwo
Formacje	1 AWP 2 AWP piechota na froncie wsch. broń pancerna na froncie wsch. artyleria na froncie wsch. Wojska Ochrony Pogranicza Wojskowa Służba Wewnętrzna
Struktura organizacyjna	OdB 1 Korpusu PSZ w ZSRR OdB WP w 1949 OdB WP w okresie stalinizmu OdB WP na przełomie lat 50/60 XX w. WP w latach 80.
Działania wojsk	bitwa pod Lenino przyczółki pod Dęblinem i Puławami przyczółek warecko-magnuszewski przyczółki warszawskie Praga Warszawa przełamanie Wału Pomorskiego operacja pomorska bitwa o Kołobrzeg forsowanie Nysy operacja łużycka forsowanie Odry operacja berlińska GO Rzeszów akcja „Wisła” GO Wisła Poznański Czerwiec Operacja „Dunaj” Grudzień 1970 wzgórza Golan stan wojenny w Polsce
Stalinizm w wojsku	Główny Zarząd Informacji obława augustowska walka z partyzantką niepodległościową i antykomunistyczną proces Tatar-Utnik-Nowicki proces generałów Uroczysko Baran Wojskowy Korpus Górniczy Kwatera na Łączce
Szkolnictwo wojskowe	ASG WAP WAT WAM WSOWOP WSOWZ SOR TOSWLot COS WSW