Hazel Hotchkiss Wightman
| |||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
20 grudnia 1886 | ||||||||||||
| Data i miejsce śmierci |
5 grudnia 1974 | ||||||||||||
| Gra |
praworęczna | ||||||||||||
| Gra pojedyncza | |||||||||||||
| Wimbledon |
3R (1924) | ||||||||||||
| US Open |
W (1909–1911, 1919) | ||||||||||||
| Gra podwójna | |||||||||||||
| Wimbledon |
W (1924) | ||||||||||||
| US Open |
W (1909–1911, 1915, 1924, 1928) | ||||||||||||
| Dorobek medalowy | |||||||||||||
| |||||||||||||
Hazel Virginia Hotchkiss, zamężna Wightman (ur. 20 grudnia 1886 w Healdsburg, zm. 8 grudnia 1974 w Newton) – amerykańska tenisistka, szesnastokrotna zwyciężczyni mistrzostw USA w grze pojedynczej, podwójnej i mieszanej, deblowa mistrzyni Wimbledonu, mistrzyni olimpijska, inicjatorka Pucharu Wightman.
Hazel Hotchkiss Wightman jest uważana za pierwszą mistrzynię woleja w kobiecym tenisie[1]. Praworęczna zawodniczka była zdecydowaną zwolenniczką gry ofensywnej i dominowała w rozgrywkach amerykańskich na początku XX wieku. Umiejętności wolejowe pozwoliły jej na długie kontynuowanie kariery w deblu – na różnych nawierzchniach i w różnych konkurencjach zdobyła 34 tytuły mistrzyni USA, ostatni w wieku 57 lat w mistrzostwach halowych (1943, z Pauline Betz)[1]. Zasłużona także jako trenerka i inicjatorka rozgrywek amerykańsko-brytyjskich, otrzymała przydomek Lady Tennis.
Studiowała na Uniwersytecie Kalifornijskim, grę wolejową ćwicząc z czterema braćmi oraz na ścianie domu. W 1909 debiutowała na mistrzostwach USA (obecne US Open) i chociaż nie miała doświadczenia w grze na trawie, triumfowała nie tylko w grze pojedynczej, ale także w deblu i mikście. W singlu jej najgroźniejszą rywalką okazała się Louise Hammond w finale turnieju pretendentek (All Comers), która jako jedyna urwała jej seta (Hotchkiss wygrała 6:8, 6:1, 6:4). We właściwym finale (challenge round) dominacja Hotchkiss nad broniącą tytułu Maud Barger-Wallach nie podlegała dyskusji (6:0, 6:1). W dwóch kolejnych latach Hotchkiss z powodzeniem broniła wszystkich trzech tytułów. Nie stanęła na starcie turnieju w 1912 po ślubie z George Wightmanem z Bostonu, wkrótce urodziła dziecko. Do powrotu na korty zachęcił ją ojciec, który chciał ją widzieć jako pierwszą zwyciężczynię mistrzostw USA, kontynuującą karierę po urodzeniu dziecka.
W 1915 Hazel Wightman odzyskała tytuły w deblu i mikście, ale w singlu w finale All Comers musiała uznać wyższość Molli Bjurstedt (później po mężu Mallory). W edycji tej tytułu nie broniła Mary K. Browne, w związku z czym w większości statystyk finał All Comers jest uważany za właściwy finał. W kolejnych latach Molla Mallory pozostawała niepokonana w mistrzostwach USA, a porażkę poniosła dopiero w 1919, kiedy zniesiono instytucję challenge round, gwarantującą zwycięzcy udział w finale kolejnej edycji turnieju. Hazel Wightman wykorzystała porażkę rywalki i w finale pokonała jej pogromczynię, Marion Zinderstein, sięgając po swój czwarty singlowy tytuł. Sukces ten pozwolił Wightman zająć pozycję liderki rankingu amerykańskiego w 1919.
W kolejnych latach odnosiła sukcesy już tylko w grach podwójnych, po ostatni tytuł w międzynarodowych mistrzostwach USA sięgając w 1928. Partnerowała jej wówczas młodsza o prawie dwadzieścia lat Helen Wills, z którą Wightman tworzyła szczególnie dobrą parę – nigdy nie przegrały meczu[1], a w 1924 zdobyły mistrzostwo Wimbledonu (jedyny tytuł Hazel Wightman na londyńskich kortach) oraz złoty medal igrzysk olimpijskich w Paryżu. Na tej samej olimpiadzie Wightman sięgnęła także po złoto w mikście w parze z Richardem Williamsem. Amerykańska para zamykała listę mistrzów olimpijskich w tenisowej grze mieszanej przez 88 lat – po paryskich igrzyskach tenis zniknął z rodziny sportów olimpijskich, a po powrocie na igrzyska w 1988 zrezygnowano z rozgrywania miksta. Gra mieszana powróciła do programu zawodów w 2012 roku, gdy zwyciężyła Białoruska para Wiktoryja Azaranka i Maks Mirny.
Szczególne zasługi dla popularyzacji tenisa kobiecego Hazel Wightman położyła jako inicjatorka rozgrywek o Puchar, nazwany jej nazwiskiem. Amerykanka chciała nawiązać w ten sposób do męskiej rywalizacji o Puchar Davisa i podobnie jak w tamtych rozgrywkach pierwszy mecz stoczyły między sobą reprezentacje USA i Wielkiej Brytanii w 1923[1]. Nie doszło jednak do rozszerzenia rozgrywek na inne kraje i Puchar Wightman pozostał wewnętrzną sprawą brytyjsko-amerykańską, a inicjatywa Hazel Wightman znalazła realizację dopiero w Pucharze Federacji (od 1963). Hazel Wightman sama uczestniczyła w rozgrywkach, zdobywając m.in. punkt deblowy (z Eleanor Goss) w pierwszej edycji (przeciwko parze Phyliss Covell i Kitty McKane). Występowała w pucharze swojego imienia w 1923, 1924, 1927, 1929 i 1931, wyłącznie w deblu. Pełniła w tych latach funkcję kapitana, a niegrającym kapitanem była w 1933, 1935 oraz w latach 1937–1948 (w czasie II wojny światowej nie rozgrywano Pucharu). Ze wszystkich wymienionych wyżej edycji jedynie w 1924 Amerykanki nie zdobyły trofeum.
W 1957 Lady Tennis została wpisana do Międzynarodowej Tenisowej Galerii Sławy. Na jubileusz 50-lecia Pucharu Wightman w 1973 uhonorowano ją komandorią Orderu Imperium Brytyjskiego. Pozostawała wówczas – w wieku 86 lat – aktywną trenerką tenisa.
Osiągnięcia w najważniejszych turniejach[edytuj | edytuj kod]
- Wimbledon
- gra podwójna – wygrana 1924 (z Helen Wills)
- mistrzostwa USA
- gra pojedyncza – wygrane 1909, 1910, 1911, 1919, finał All Comers 1915
- gra podwójna – wygrane 1909, 1910 (obie z Edith Rotch), 1911, 1915 (obie z Eleonorą Sears), 1924, 1928 (obie z Helen Wills), finały 1919 (z Eleonorą Sears), 1923 (z Eleanor Goss)
- gra mieszana – wygrane 1909 (z Wallace Johnsonem), 1910 (z Josephem Carpenterem), 1911 (z Wallace Johnsonem), 1915 (z Harry Johnsonem), 1918 (z Irvingiem Wrightem), 1920 (z Wallace Johnsonem), finały 1926, 1927 (oba z René Lacoste)
- igrzyska olimpijskie w Paryżu 1924
- gra podwójna – 1. miejsce (z Helen Wills)
- gra mieszana – 1. miejsce (z Richardem Williamsem)
- Puchar Wightman
- wygrane 1923, 1927, 1929, 1931, jako niegrający kapitan także 1933, 1935, 1937, 1938, 1939, 1946, 1947, 1948
Występy finałowe w mistrzostwach USA[edytuj | edytuj kod]
- 1909 – 6:0, 6:1 z Maud Barger-Wallach
- 1910 – 6:4, 6:2 z Louise Hammond
- 1911 – 8:10, 6:1, 9:7 z Florence Sutton
- 1915 – 6:4, 2:6, 0:6 z Mollą Bjurstedt (Mallory)
- 1919 – 6:1, 6:2 z Marion Zinderstein
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Dutkowski 1979 ↓, „Boska Zuzanna”, s. 78.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Profil na stronie ITF, International Tennis Federation [dostęp 2018-09-24] (ang.).
- Bud Collins, Tennis Encyclopedia, Visible Ink Press, Detroit 1997
- Zbigniew Dutkowski, T – jak tenis, Jan Lis (red.), wyd. I, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1979.
- Martin Hedges, The Concise Dictionary of Tennis, Maylower Books Inc, Nowy Jork 1978