Komenda Rejonu Uzupełnień Nowy Sącz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Komenda Rejonu Uzupełnień
Nowy Sącz
Powiatowa Komenda Uzupełnień
Nowy Sącz
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1918

Rozformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

PKU Nowy Targ XVIII
PKU Nowy Sącz XVIII
PKU 1 psp
PKU Nowy Sącz

Komendanci
Pierwszy

ppłk Stanisław Turski

Obecny

mjr dypl. Wojciech Korsak

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

Nowy Sącz

Podległość

OKU Kraków
DOGen. „Kraków”
DOK V

Skład

PKU typ IV

Komendy rejonów uzupełnień OK V

Komenda Rejonu Uzupełnień Nowy Sącz (KRU Nowy Sącz) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[1].

Historia komendy[edytuj | edytuj kod]

27 grudnia 1918 roku minister spraw wojskowych ustanowił XVIII Powiatową Komendę Uzupełnień w Nowym Targu obejmującą powiaty: nowotarski ze Spiszem i Orawą, limanowski i nowosądecki[2]. XVIII PKU w Nowym Targu znajdowała się na terenie Okręgu Generalnego „Kraków” i podlegała Okręgowej Komendzie Uzupełnień w Krakowie[3].

21 stycznia 1919 roku minister spraw wojskowych przemianował XVIII PKU w Nowym Targu na Powiatową Komendę Uzupełnień w Nowym Sączu z zachowaniem dotychczasowego okręgu i z siedzibą w Nowym Sączu[4].

Komenda, jako władza zaciągowa pierwszej instancji realizowała zadania i wykonywała obowiązki wynikające z Tymczasowej ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej, która weszła w życie 29 października 1918 roku[5]. Ponadto komenda przejęła zadania dotychczasowych Głównych Urzędów Zaciągu do Wojska Polskiego w zakresie: przyjmowania zgłoszeń ochotników do wojska i agitacji werbunkowej, przyjmowanie podań o przyjęcie do wojska wnoszonych przez oficerów i żołnierzy byłych I, II i III Korpusów Polskich w Rosji oraz armii austriackiej, rosyjskiej i niemieckiej, przyjmowanie podań o przyjęcie do szkół podoficerskich i szkół podchorążych, a także przyjmowanie podań o przyjęcie na kursy żandarmerii[6].

Organami pomocniczymi i wykonawczymi PKU byli oficerowie ewidencyjni. Wspomniani oficerowie realizowali zadania PKU w powierzonym im powiecie. Każdy oficer ewidencyjny miał do pomocy jednego pisarza i jednego szeregowego (ordynansa kancelaryjnego)[6].

W czerwcu 1921 roku PKU 1 psp podlegała Dowództwu Okręgu Generalnego „Kraków” i obejmowała powiaty: gorlicki, grybowski, limanowski, nowosądecki i nowotarski[7].

Z dniem 15 listopada 1921 roku, po wprowadzeniu podziału kraju na dziesięć okręgów korpusów i po wprowadzeniu pokojowej organizacji służby poborowej, PKU 1 psp została przemianowana na PKU Nowy Sącz i podporządkowana Dowództwu Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie. Okręg poborowy PKU Nowy Sącz obejmował powiaty: gorlicki, grybowski i nowosądecki. W każdym mieście powiatowym miał rezydować oficer ewidencyjny. W 1923 roku stanowiska oficerów ewidencyjnych nie zostały obsadzone[8][9][10][11].

1 czerwca 1922 roku została zlikwidowana gospoda inwalidzka przy PKU Nowy Sącz[12].

W sierpniu 1922 roku dowódca Okręgu Korpusu Nr V gen. dyw. Aleksander Osiński udzielił pochwały oficerowi instrukcyjnemu przy PKU kpt. Kazimierzowi Kuczale za przeprowadzenie kilkutygodniowych kursów młodzieży w obozie przysposobienia rezerw w Roztoce, a także podkreślił zasługi komendanta PKU ppłk. Feliksa Persa przy organizacji obozu, który został uruchomiony 1 lipca tego roku[13].

18 listopada 1924 roku weszła w życie ustawa z dnia 23 maja 1924 roku o powszechnym obowiązku służby wojskowej[14], a 15 kwietnia 1925 roku rozporządzenie wykonawcze ministra spraw wojskowych do tejże ustawy, wydane 21 marca tego roku wspólnie z ministrami: spraw wewnętrznych, zagranicznych, sprawiedliwości, skarbu, kolei, wyznań religijnych i oświecenia publicznego, rolnictwa i dóbr państwowych oraz przemysłu i handlu[11]. Wydanie obu aktów prawnych wiązało się z przejęciem przez władze cywilne (administracji I instancji) większości zadań związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem poboru[15][16]. Przekazanie większości zadań władzom cywilnym umożliwiło organom służby poborowej zajęcie się wyłącznie racjonalnym rozdziałem rekruta oraz ewidencją i administracją rezerw. Do tych zadań dostosowana została organizacja wewnętrzna powiatowych komend uzupełnień i ich składy osobowe. Poszczególne komendy różniły się między sobą składem osobowym w zależności od wielkości administrowanego terenu[17].

Zadania i nowa organizacja PKU określone zostały w wydanej 27 maja 1925 roku instrukcji organizacyjnej służby poborowej na stopie pokojowej[15]. W skład PKU Nowy Sącz wchodziły trzy referaty: I) referat administracji rezerw, II) referat poborowy i referat inwalidzki[15]. Nowa organizacja i obsada służby poborowej na stopie pokojowej według stanów osobowych L. O. I. Szt. Gen. 3477/Org. 25 została ogłoszona 4 lutego 1926 roku. Z tą chwilą zniesione zostały stanowiska oficerów ewidencyjnych[18][19][20].

12 marca 1926 roku została ogłoszona obsada personalna Przysposobienia Wojskowego, zatwierdzona rozkazem Dep. I L. 6000/26 przez pełniącego obowiązki szefa Sztabu Generalnego gen. dyw. Edmunda Kesslera, w imieniu ministra spraw wojskowych. Zgodnie z nową organizacją pokojową Przysposobienia Wojskowego zostały zlikwidowane stanowiska oficerów instrukcyjnych przy PKU, a w ich miejsce utworzone rozkazem Oddz. I Szt. Gen. L. 7600/Org. 25 stanowiska oficerów przysposobienia wojskowego w pułkach piechoty[21].

Od 1926 roku, obok ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność PKU Nowy Sącz normowała „Tymczasowa instrukcja służbowa dla PKU”, wprowadzona do użytku rozkazem MSWojsk. Dep. Piech. L. 100/26 Pob.[22]

1 października 1927 roku powiat gorlicki został włączony do nowo powstałej PKU Jasło[23].

W marcu 1930 roku PKU Nowy Sącz nadal podlegała Dowództwu Okręgu Korpusu Nr V i administrowała powiatami: nowosądeckim i grybowskim[24]. W grudniu tego roku posiadała skład osobowy typ IV[22].

31 lipca 1931 roku gen. dyw. Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem B. Og. Org. 4031 Org. wprowadził zmiany w organizacji służby poborowej na stopie pokojowej. Zmiany te polegały między innymi na zamianie stanowisk oficerów administracji w PKU na stanowiska oficerów broni (piechoty) oraz zmniejszeniu składu osobowego PKU typ I–IV o jednego oficera i zwiększeniu o jednego urzędnika II kategorii. Liczba szeregowych zawodowych i niezawodowych oraz urzędników III kategorii i niższych funkcjonariuszy pozostała bez zmian[25].

1 kwietnia 1932 roku został zniesiony powiat grybowski[26].

1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Nowy Sącz została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Nowy Sącz przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku[27], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym[28]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU Nowy Sącz normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938 roku. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[29].

Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr V, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował powiat nowosądecki[1].

Obsada personalna[edytuj | edytuj kod]

Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych (oficerów i urzędników wojskowych) pełniących służbę w PKU i KRU Nowy Sącz, z uwzględnieniem najważniejszych zmian organizacyjnych przeprowadzonych w 1926 i 1938 roku.

Komendanci
Stopień, imię i nazwisko Okres pełnienia funkcji Kolejne stanowisko (dalsze losy)
ppłk piech. Stanisław I Turski[a] od 27 XII 1918
ppłk piech. Feliks Pers 1922[9][10] – III 1925[33] komendant PKU Kraków Miasto
ppłk piech. Stanisław Wilusz[b] VIII 1925[51] – II 1927[52] stan spoczynku z dniem 30 IV 1927
mjr piech. Stanisław Marcinek III 1927[53] – 31 VII 1928[54] stan spoczynku
mjr żand. Maksymilian Gawlik XI 1928[55] – IX 1930[56] komendant PKU Gdynia
ppłk piech. Paweł Juracki IX 1930[57] – 30 XI 1933[58] stan spoczynku
mjr piech. Stefan Michno XII 1933 – VII 1935[59] dyspozycja dowódcy OK V
mjr piech. Adam Kozłowski[c] od VIII 1935[63] zmarł
mjr dypl. piech. Wojciech Korsak 1939[64]
Obsada personalna XVIII PKU w latach 1918–1919[3]
Nazwa stanowiska etatowego Stopień, imię i nazwisko Okres pełnienia funkcji Kolejne stanowisko (dalsze losy)
zastępca komendanta kpt. Józef Łępkowski od 27 XII 1918
naczelnik kancelarii ppor. Marian Moszyński do 21 II 1919[65]
ppor. Stanisław Schmaltz od 21 II 1919
oficer ewidencyjny w Nowym Targu urzędnik ewidencyjny w randze porucznika Jakub Binder od 27 XII 1918[65]
oficer ewidencyjny w Limanowej urzędnik ewidencyjny w randze chorążego Leon Insler[d] od 27 XII 1918
oficer ewidencyjny w Nowym Sączu urzędnik ewidencyjny w randze podporucznika Otto Woźniak od 27 XII 1918
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1921–1925[68][69]
I referent kpt. piech. Feliks Aleksander Langenfeld 1923 – II 1926 kierownik I referatu
II referent urzędnik wojsk. X rangi / por. kanc. Piotr Gerhardt 1923 – 1924
referent inwalidzki urzędnik wojsk. X rangi Antoni Jurczak do 13 XI 1923 OE Nowy Sącz[70]
urzędnik wojsk. X rangi / por. kanc. Bolesław Świderski II 1924[71] – II 1926 referent inwalidzki
oficer instrukcyjny kpt. piech. Kazimierz Kuczała 1922 – III 1926[72] 1 psp
oficer ewidencyjny na powiat gorlicki por. kanc. Florian Mierzwa od 13 XI 1923[70]
oficer ewidencyjny na powiat nowosądecki urzędnik wojsk. X rangi Florian Mierzwa VII[73] – 13 XI 1923 OE Gorlice
por. kanc. Antoni Jurczak 1924
por. kanc. Zygmunt Filip Kozubal III 1925[74] – II 1926 referent (etat przejściowy) PKU Sosnowiec
oficer ewidencyjny na powiat grybowski wakat
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1926–1938[75][76][77][78][79]
kierownik I referatu administracji rezerw

i zastępca komendanta

mjr kanc. Feliks Aleksander Langenfeld II 1926 – VII 1927[80] komendant PKU Żywiec
kpt. piech. Jan Bojański[e] VII 1927[84] – 1 X 1934[85] praktyka w Ministerstwie Komunikacji
kpt. piech. Leon Schmidt X 1934[86] – 1938? kierownik II referatu KRU Cieszyn
kierownik II referatu poborowego por. kanc. Antoni Jurczak[f] od II 1926
kpt. piech. Franciszek Winiarski 1 III 1927[87] – VI 1930[88] kierownik I referatu PKU Włocławek
por. kanc. Marian Feliks Pachoń[g] do 15 XI 1932[92] praktyka u płatnika 1 psp
kpt. piech. Kazimierz Kuczała 15 IX 1932[93] – 1 V 1934[94] dyspozycja Ministra Komunikacji
kpt. piech. Edward Jan Langer[h] XI 1934 – 1 I 1935[85] praktyka w Ministerstwie Komunikacji
referent por. kanc. Piotr Gerhardt[i] od II 1926
referent inwalidzki por. kanc. Bolesław Świderski[j] od II 1926
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych KRU w latach 1938–1939[64][k]
kierownik I referatu ewidencji kpt. adm. (art.) Zbigniew Jan Ostrowicz[l] 1939
kierownik II referatu uzupełnień kpt. adm. (piech.) Stanisław Mitas[m] 1939

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Ppłk piech. Stanisław I Turski ur. 13 maja 1875[30] w Krzyżanówku, w ówczesnym powiecie kutnowskim guberni warszawskiej. Do Wojska Polskiego został przyjęty z byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej. Do sierpnia 1921 był dowódcą Baonu Celnego Nr 12 w Drohobyczu, a jego oddziałem macierzystym był 13 Pułk Piechoty w Pułtusku[31]. W 1922 był już w rezerwie[32].
  2. Stanisław Wilusz (ur. 3 marca 1876, zm. po 1934). W 1898 rozpoczął zawodową służbę w cesarskiej i królewskiej Armii. Został wcielony do Batalionu Pionierów Nr 13 w Komárom (niem. Komorn)[34]. W 1900 został przeniesiony do Węgierskiego (slawońskiego) Pułku Piechoty Nr 78 w Osijeku[35], a w 1903 do Galicyjsko-Bukowińskiego Pułku Piechoty Nr 24 w Stanisławowie i wyznaczony na stanowisko oficera Komendy Okręgu Uzupełnień Kołomyja[36]. Na tym stanowisku pełnił służbę do 1910[37]. W 1912 został przeniesiony do Galicyjskiego Pułku Piechoty Nr 55 we Lwowie[38]. W 1913 został przydzielony do Komendy Okręgu Uzupełnień Brzeżany na stanowisko referenta[39]. Pułk Piechoty Nr 55 pozostał do 1918 jego oddziałem macierzystym[40]. W czasie służby w c. i k. Armii awansował na kolejne stopnie w korpusie oficerów piechoty: porucznika (1 września 1898)[41], nadporucznika (1 listopada 1902)[42], kapitana (1 maja 1912)[43] i majora (1 lutego 1918)[44]. 17 czerwca 1919 otrzymał przeniesienie ze stanowiska dowódcy II Krakowskiego Batalionu Etapowego do PKU Kraków[45]. 15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austriacko-węgierskiej. Nadal pełnił służbę w PKU Kraków[46]. W latach 1923–1924 był komendantem PKU Kraków Powiat[47][48]. W kwietniu 1924 został przydzielony do PKU Buczacz na stanowisko komendanta[49]. W 1934, jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Królewska Huta. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[50].
  3. Adam Kozłowski (ur. 24 grudnia 1892) został przyjęty do Wojska Polskiego z byłej armii austro-węgierskiej. 12 kwietnia 1927 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1927 i 2. lokatą w korpusie oficerów administracji, dział naukowo-oświatowy. Do sierpnia 1935 pełnił służbę w Komendzie Miasta Wilno[60]. W marcu 1934 został przeniesiony do korpusu oficerów piechoty z pozostawieniem na zajmowanym stanowisku[61]. W 1938 został pośmiertnie odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi po raz drugi „za całokształt zasług w służbie wojskowej”[62].
  4. Leon Insler (ur. 28 stycznia 1877). 20 stycznia 1925 roku został przemianowany na oficera zawodowego z dniem 1 marca 1924 roku w korpusie oficerów administracyjnych, dział kancelaryjny, w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 grudnia 1922 roku i 52,1 lokatą[66]. W 1928 roku był już w stanie spoczynku. Mieszkał w Tarnowie[67].
  5. Kpt. piech. Jan Bojański ur. 9 kwietnia 1893 we Lwowie, w rodzinie Dymitra. 4 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich. Początkowo służył w 3 Pułku Piechoty, a następnie w Oddziale Sztabowym II Brygady LP. 21 lutego 1917 został przydzielony do Komendy Żandarmerii Polowej. 9 listopada 1931 został odznaczony Krzyżem Niepodległości „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[81]. 1 grudnia 1924 został mianowany kapitanem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 w korpusie oficerów piechoty[82]. Z dniem 31 marca 1935 został przeniesiony do rezerwy, z równoczesnym przeniesieniem w rezerwie do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V[83].
  6. Antoni Jurczak ur. 21 maja 1881. Na emeryturze mieszkał w Nowym Sączu[67].
  7. Kpt. int. Marian Feliks Pachoń (ur. 13 stycznia 1898 w Nowym Sączu, zm. 2 lutego 1977 w Nowym Sączu) po zakończeniu czteromiesięcznej praktyki został przeniesiony do 1 psp na stanowisko płatnika[89]. W kwietniu 1933 sprostowano mu imię z „Marian” na „Marian Feliks”[90]. Z dniem 15 sierpnia 1933 został przeniesiony do korpusu oficerów intendentów[91]. W marcu 1939 nadal pełnił służbę w 1 psp na stanowisku oficera gospodarczego. We wrześniu 1939 znalazł się w Ośrodku Zapasowym 21 DP Górskiej.
  8. Kpt. piech. Edward Jan Langer (ur. 24 września 1894 w Czerniowcach) 2 sierpnia 1931 został odznaczony Krzyżem Niepodległości[95]. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 w korpusie oficerów piechoty. W kwietniu 1934 został przydzielony do PKU w celu odbycia praktyki[96]. Z dniem 30 czerwca 1935 został przeniesiony do rezerwy, z równoczesnym przeniesieniem w rezerwie do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V[97].
  9. Piotr Gerhardt ur. 27 czerwca 1879. Pełnił służbę w c. i k. Armii, w charakterze urzędnika wojskowego, w randze asystenta ewidencji ze starszeństwem z 1 września 1915. Był przydzielony do Komendy Okręgu Uzupełnień Nowy Sącz, a jego oddziałem macierzystym był c. i k. Pułk Piechoty Nr 20. Był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi Cywilnej na wstążce Medalu Waleczności. Na emeryturze mieszkał w Chełmcu[67].
  10. Bolesław Świderski ur. 18 listopada 1879. Pełnił służbę w c. i k. Armii, w charakterze urzędnika wojskowego, w randze asystenta ewidencji ze starszeństwem z 1 maja 1915. Był przydzielony do Komendy Okręgu Uzupełnień Brzeżany, a jego oddziałem macierzystym był c. i k. Pułk Piechoty Nr 30. Do Wojska Polskiego został przyjęty z byłej armii austro-węgierskiej. Na emeryturze mieszkał w Bochni[98].
  11. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[99].
  12. kpt. adm. (art.) Zbigniew Jan Ostrowicz (ur. 21 października 1896 w Złoczowie). 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 599. lokatą w korpusie oficerów artylerii[100]. Służył w 18 Pułku Artylerii Polowej i 22 Pułku Artylerii Lekkiej w Przemyślu[101]. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 i 13. lokatą w korpusie oficerów administracji[102]. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (1938)[103].
  13. Kpt. adm. (piech.) Stanisław Mitas ur. 12 listopada 1898 w Dobieszowicach, w rodzinie Walentego. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[104]. Od 10 kwietnia do 5 listopada 1921 był uczniem XIII klasy Wielkopolskiej Szkoły Podchorążych Piechoty w Bydgoszczy. 14 kwietnia 1922 został mianowany podporucznikiem piechoty z dniem 1 marca tego roku i 75. lokatą, i wcielony do 11 Pułku Piechoty w Tarnowskich Górach[105].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
  2. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 14 z 30 grudnia 1918 roku, poz. 444.
  3. a b Dz. Rozk. Wojsk. Nr 14 z 30 grudnia 1918 roku, poz. 445.
  4. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 12 z 4 lutego 1919 roku, poz. 430.
  5. Dz.U. z 1918 r. nr 13, poz. 28.
  6. a b Dz. Rozp. MSWojsk. Nr 7 z 30 listopada 1918 roku, s. 144.
  7. Rozkaz DOGen. Kielce ↓, Nr 69 z 23 czerwca 1921 roku, zał. nr 2 do pkt 11.
  8. Almanach oficerski 1923/24 ↓, s. 36.
  9. a b Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1473.
  10. a b Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1342.
  11. a b Dz.U. z 1925 r. nr 37, poz. 252.
  12. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 23 z 6 czerwca 1922 roku, poz. 346.
  13. Obóz przysposobienia rezerw w Rostoce. „Polska Zbrojna”. 237, s. 2, 1922-09-01. Warszawa. 
  14. Dz.U. z 1924 r. nr 61, poz. 609.
  15. a b c Jarno 2001 ↓, s. 169.
  16. Moczyński 1928 ↓, s. 393, autor użył sformułowania „wszystkie czynności przygotowawcze do poboru, jak również jego przeprowadzenie przeszły do władz administracyjnych”, co nie odpowiadało podziałowi kompetencji władz wojskowych i cywilnych, określonych we wspomnianych aktach prawa.
  17. Moczyński 1928 ↓, s. 393–394.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 7-20.
  19. Moczyński 1928 ↓, s. 393, wg autora stanowiska oficerów ewidencyjnych, po krótkotrwałym przydzieleniu ich do władz administracyjnych, zostały zniesione w 1925 roku.
  20. Jarno 2001 ↓, s. 169, autor także datuje zniesienie stanowisk oficerów ewidencyjnych na rok 1925, co stoi w sprzeczności z ogłoszoną 4 lutego 1926 roku obsadą służby poborowej na stopie pokojowej.
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 1-10.
  22. a b Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930 roku, poz. 471.
  23. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 28 z 14 października 1927 roku, poz. 350.
  24. Dz.U. z 1930 r. nr 31, poz. 270.
  25. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 23 z 31 lipca 1931 roku, poz. 290.
  26. Dz.U. z 1932 r. nr 1, poz. 3.
  27. Jarno 2001 ↓, s. 173.
  28. Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
  29. Historia WKU Suwałki ↓.
  30. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 162, 467.
  31. Spis oficerów 1921 ↓, s. 58, 925.
  32. Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 303.
  33. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 27 z 6 marca 1925 roku, s. 132.
  34. Schematismus 1899 ↓, s. 885.
  35. Schematismus 1901 ↓, s. 550.
  36. Schematismus 1904 ↓, s. 448.
  37. Schematismus 1910 ↓, s. 504.
  38. Schematismus 1913 ↓, s. 612.
  39. Schematismus 1914 ↓, s. 120, 488.
  40. Ranglisten 1918 ↓, s. 634.
  41. Schematismus 1899 ↓, s. 287.
  42. Schematismus 1903 ↓, s. 286.
  43. Schematismus 1913 ↓, s. 327.
  44. Ranglisten 1918 ↓, s. 112.
  45. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 79 z 22 lipca 1919 roku, poz. 2260.
  46. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 27 z 21 lipca 1920 roku, s. 591.
  47. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1468.
  48. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1329.
  49. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 37 z 12 kwietnia 1924 roku, s. 210.
  50. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 324, 939.
  51. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 79 z 30 lipca 1925 roku, s. 435.
  52. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1927 roku, s. 38, 44.
  53. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 17 marca 1927 roku, s. 78.
  54. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 28 stycznia 1928 roku, s. 21.
  55. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 358.
  56. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 302.
  57. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 296.
  58. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 20 maja 1933 roku, s. 118.
  59. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 90.
  60. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 391, 505.
  61. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 12 marca 1934 roku, s. 85.
  62. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 29.
  63. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935 roku, s. 97.
  64. a b Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 853.
  65. a b Dz. Rozk. Wojsk. Nr 22 z 27 lutego 1919 roku, poz. 730.
  66. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 24 stycznia 1925 roku, s. 37.
  67. a b c Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 911.
  68. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1473, 1557, 1559, 1562.
  69. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1289, 1342.
  70. a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 74 z 26 listopada 1923 roku, s. 690.
  71. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 26 lutego 1924 roku, s. 86.
  72. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 6.
  73. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 49 z 20 lipca 1923 roku, s. 478.
  74. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 19 marca 1925 roku, s. 152.
  75. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 13.
  76. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 135–136, 831.
  77. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. XII, 519.
  78. Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 19, 38, 49.
  79. Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 18, 49.
  80. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927 roku, s. 224.
  81. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352.
  82. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 52.
  83. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935 roku, s. 53.
  84. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927 roku, s. 221.
  85. a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 276.
  86. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 258.
  87. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 18 lutego 1927 roku, s. 56.
  88. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 207.
  89. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 138.
  90. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 102.
  91. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 15 września 1933 roku, s. 184.
  92. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 436.
  93. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 417.
  94. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 176.
  95. M.P. z 1931 r. nr 179, poz. 260.
  96. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 159.
  97. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 84.
  98. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 915.
  99. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  100. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 211.
  101. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 198, 690.
  102. Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 401.
  103. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 40.
  104. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 312.
  105. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 30 kwietnia 1922 roku, s. 323.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]