Armia koronna: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
ilustracja
Konarski (dyskusja | edycje)
ilustracja
Linia 2: Linia 2:
[[Plik:After the Battle of Zieleńce 1792.PNG|200px|thumb|Po bitwie pod Zieleńcami, Kościuszko wraz z ks. Józefem odbierają defiladę wojsk polskich z jeńcami, po pobiciu wojsk rosyjskich, obraz [[Wojciech Kossak|Wojciecha Kossaka]]]]
[[Plik:After the Battle of Zieleńce 1792.PNG|200px|thumb|Po bitwie pod Zieleńcami, Kościuszko wraz z ks. Józefem odbierają defiladę wojsk polskich z jeńcami, po pobiciu wojsk rosyjskich, obraz [[Wojciech Kossak|Wojciecha Kossaka]]]]
[[Plik:Polish infantry 1794.PNG|200px|thumb|right|Piechota wojsk koronnych, 1794]]
[[Plik:Polish infantry 1794.PNG|200px|thumb|right|Piechota wojsk koronnych, 1794]]
[[Plik:Artillerists of the Kraków garrison during Kościuszko Uprising.PNG|thumb|Artylerzyści garnizonu krakowskiego w 1794 r.]]
[[Plik:Battle of Khotyn 1673.PNG|thumb|220px|right|[[Bitwa pod Chocimiem (1673)]], oddziały armii koronnej oznaczone literą K, armii litewskiej literą L]]
'''Armia Koronna''' – formacja wojskowa [[Korona Królestwa Polskiego|Korony Królestwa Polskiego]] w ramach [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej Obojga Narodów]], w latach 1717-1795.
'''Armia Koronna''' – formacja wojskowa [[Korona Królestwa Polskiego|Korony Królestwa Polskiego]] w ramach [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej Obojga Narodów]], w latach 1717-1795.



Wersja z 16:58, 19 kwi 2013

Chorąży wielki koronny
Po bitwie pod Zieleńcami, Kościuszko wraz z ks. Józefem odbierają defiladę wojsk polskich z jeńcami, po pobiciu wojsk rosyjskich, obraz Wojciecha Kossaka
Piechota wojsk koronnych, 1794
Artylerzyści garnizonu krakowskiego w 1794 r.

Armia Koronna – formacja wojskowa Korony Królestwa Polskiego w ramach Rzeczypospolitej Obojga Narodów, w latach 1717-1795.

Dywizje koronne

Piechota koronna w XVIII w.

W 1776 r. oprócz siedmiu dawnych regimentów (gwardii pieszej, regimentów królowej, królewicza, buławy wielkiej, buławy polnej, artylerii, łanowego) istniały już: regiment Ordynacji Ostrogskiej i regiment Ordynacji Rydzyńskiej. Formowały się: regiment Marcina Lubomirskiego i regiment Kaliksta Ponińskiego[1]. W 1777 r. spieszono trzy regimenty dragonii. W 1785 r. sformowano regiment im. Potockich. W ten sposób ilość regimentów osiągnęła liczbę piętnastu. Nowe regimenty otrzymały po 1786 r. kolejną numerację. Ich organizacja nie została ujednolicona. Gwardia piesza składała się z 2 batalionów po 12 kompanii. Pozostałe regimenty posiadały jeden batalion. Pięć "starych" regimentów liczyło po 8 kompanii. Regiment VI łanowy, cztery regimenty nowo utworzone i trzy spieszone dragońskie składały się z sześciu, a regiment XIV im. Potockich - z czterech kompanii. Kompanie liczyły po 56-57 ludzi.W czterech regimentach stan kompanii wahał się od 70 do 97 ludzi.

W latach 1786-1788 etat piechoty koronnej, złożonej z piętnastu regimentów, dwóch chorągwi węgierskich obu buław i garnizonu częstochowskiego, wynosił 7844 ludzi. Mimo dużych trudności werbunkowych stan faktyczny regimentów niewiele różnił się od etatowego.

Regimenty

Jazda koronna w XVIII w.

W 1778 r. jazda koronna liczyła ok. 4700 ludzi. Ostateczną organizację jazdy koronnej ustalił etat z 1784 r. Przewidywał on cztery brygady kawalerii narodowej po 876 ludzi, dwa pułki przedniej straży po 391 ludzi, trzy regimenty dragonii po 257 ludzi, regiment gwardii konnej koronnej - 465 ludzi, razem 5522 ludzi. Brygada miała składać się z sześciu szwadronów po 144 ludzi, szwadron z czterech chorągwi po 35 ludzi; pułk przedniej straży - z ośmiu chorągwi po 47 ludzi; regiment dragonii - z sześciu kompanii po 40 ludzi, gwardia konna - z ośmiu kompanii po ok. 50 ludzi). W chorągwi kawalerii było tylko 14 towarzyszy i 14 pocztowych, w chorągwi przedniej straży - 20 towarzyszy i 20 pocztowych, w kompanii dragońskiej 30 dragonów [2].

Jednostki jazdy

Isnieją 2 sposoby numeracji brygad koronnych 5-8 Kawalerii Narodowej. Wg pierwszego (przyjętego m.in. przez B. Gembarzewskiego) istniały 4 brygady "ukraińskie": 5 Brygada Kawalerii Narodowej to inaczej 3 Ukraińska Brygada Kawalerii Narodowej, 6 Brygada KN - 2 Ukraińska Brygada KN, 7 Brygada KN - 1 Ukraińska Brygada KN a 8 Brygada KN - 4 Ukraińska Brygada KN. Według drugiego sposobu numeracji istniały tylko 2 brygady "ukraińskie", a pozostałe 2 były "wołyńskie": 5 Brygada KN - 1 Ukraińska Brygada KN, 6 Brygada KN - 2 Wołyńska Brygada KN, 7 Brygada KN - 1 Wołyńska Brygada KN a 8 Brygada KN - 2 Ukraińska Brygada KN ==

Wojska techniczne w XVIII w.

Zobacz też

  1. Andrzej Grabski i inni, Zarys dziejów wojskowości polskiej s. 209
  2. Andrzej Grabski i inni, Zarys dziejów wojskowości polskiej s. 210

Bibliografia

Szablon:Pułki i regimenty koronne 1717-1795